اتومبیل‌های فرنگی در راه اتوبان‌های ایرانی
توافق اولیه‌ای که بین ایران و گروه 1+5 صورت گرفت بیش از هر مجموعه‌ای صنعتگران غربی را خوشحال کرده است؛ در بین این صنایع مختلف البته صنعت اتومبیل‌سازی جایگاه ویژه‌ای دارد. در واقع یکی از بندهای توافق صورت‌گرفته به‌طور مستقیم شکستن تحریم‌های این بخش را نشانه رفته و حالا بسیاری از برندهای مطرح اتومبیل‌سازی در دنیا دوباره گام بلندی برداشته‌اند تا بازار ایران را تسخیر کنند.
به نوشته شرق، در این میان روزنامه فرانسوی «فیگارو» هفته گذشته مطلبی با عنوان آمادگی فرانسوی‌ها برای حضور در بازار ایران را منتشر کرد و در این بین هم سه شرکت مطرح را معرفی کرد؛ اولی همان شرکت نفتی توتال است که مدت‌ها در ایران فعالیت کرده است و دیگری هم شرکت‌های رنو و پژو هستند.
مدیر شرکت توتال در گفت‌وگو با روزنامه فیگارو از آمادگی شرکتش برای ورود مجدد به بازار ایران خبر داد ولی ترجیح داد با احتیاط پیش برود: «واقعیت این است که هنوز معاملات نفتی با ایران رفع تحریم نشده است و ما منتظر هستیم تا نتیجه را ببینیم. با این حال آماده‌ایم تا دوباره با طرف‌های ایرانی بعد از لغو تحریم‌ها رایزنی کنیم.» البته بخش اصلی این گزارش مربوط به آمادگی شرکت‌های رنو و پژو بود که مدیران عامل هر دو شرکت از آمادگی‌شان برای بازگشت به ایران خبر دادند.
در همین راستا روز گذشته روزنامه «لوموند»، دیگر روزنامه مطرح فرانسه هم این موضوع را مطرح کرد و شایعه بازگشت این دو شرکت بزرگ اتومبیل‌سازی به ایران را قوت بخشید. در گزارش لوموند آمده: «در شرایطی که ایرانی‌ها خود را برای نمایشگاه بین‌المللی اتومبیل آماده می‌کنند این دو شرکت از مدت‌ها پیش آمادگی خود را اعلام کرده‌اند و حتی قبل از توافق ژنو با ایرانی‌ها به توافق رسیدند.»
البته موردی که لوموند از آن پرده برمی‌دارد، این است که هدف شرکت‌های «پژو سیتروئن» و «رنو» از این اقدام این است که زودتر از دیگر شرکت‌های غربی چراغ سبز را برای ورود مجدد به بازار ایران به دست بیاورند. ایو مولن، مدیر بخش بین‌الملل شرکت پژو سیتروئن هم در این‌باره به لوموند گفت: «اگر شرایط مجدد مهیا شود فقط چند هفته زمان نیاز داریم تا بخش‌هایی را که غیرفعال شده‌اند در ایران دوباره فعال کنیم.»
تحریم بانک‌ها، مانعی برای فرانسوی‌ها
لوموند در ادامه گزارشش به مشکلات پیش‌روی فرانسوی‌ها در بازار ایران اشاره می‌کند و می‌نویسد: «صنعت فرانسه حالا برای ورود به بازار ایران باید با رقبای آسیایی و البته آمریکایی‌اش مبارزه کند.»
اشاره به رقیب آمریکایی هم شرکت اتومبیل‌سازی «فورد» است که این روزنامه مدعی شده کارهایش در ایران را پیش برده و حالا منتظر باز شدن کوچک‌ترین روزنه است تا زودتر از فرانسوی‌ها فعالیت در بازار ایران را از سر گیرد. این در حالی است که شرکت پژو سیتروئن از فوریه 2012 فعالیت‌هایش را در ایران به حالت تعلیق درآورده و این هم به خاطر قراردادی با شرکت آمریکایی جنرال‌موتورز است که در بخشی از آن آمده «وقتی آمریکا کشوری را تحریم می‌کند این شرکت موظف است فعالیت‌هایش را در آن کشور متوقف کند.» البته در ادامه این گزارش آمده: «این توقف کارها بیشتر به خاطر تحریم سیستم بانکی است که از سوی جامعه بین‌المللی بر ایران تحمیل شده و شرکت‌های اتومبیل‌سازی فرانسه هم ناگزیر شده‌اند فعالیت‌هایشان در این کشور را کاهش دهند یا متوقف کنند.»
جنرال‌موتورز در راه ایران
البته پیش از آنکه روزنامه «لوموند» از قرارداد عجیب‌و‌غریب اروپایی‌ها با آمریکایی‌ها پرده‌بردارد- قراردادی که در آن آمده اگر شرکتی اروپایی تحریم‌ها را دور بزند خودش گرفتار تحریم می‌شود- روزنامه فیگارو در مطلبی از «فعالیت پنهانی آمریکایی‌ها در بازار ایران» خبر داده بود. در آن مطلب که به استناد گفته‌های دو تاجر مطرح ایرانی و فرانسوی و یک دیپلمات فرانسوی بود (البته همگی خواسته بودند نامشان فاش نشود) چنین آمده بود: «در ایران نماینده‌های شرکت‌های آمریکایی با پاسپورت سوییسی مشغول بازاریابی برای شرکت‌های آمریکایی هستند و هدف هم از رده خارج‌کردن شرکت‌های اروپایی است.»
البته طرف ایرانی که خواسته بود نامش فاش نشود در این گزارش پرده از موضوع مهمی هم برداشته بود: «چندین نفر از مسوولان ایران پیش از انتخاب حسن روحانی به عنوان رییس‌جمهور تشکیل جلسه داده بودند و در آن کار با شرکت‌های آمریکایی که می‌تواند به نفع ایران باشد مورد ارزیابی قرار گرفته بود.»
فیگارو البته به سراغ موضوع مهم‌تری رفته بود و آن هم بحث ورود «جنرال‌موتورز» به بازار ایران بود: «این شرکت آمریکایی از بندی که اوباما به زیرکی در زمان تحریم صنعت اتومبیل‌سازی ایران گنجانده بود، به خوبی استفاده کرد. در آن بند آمده بود معاملات و خرید و فروش با ایران شامل تحریم است مگر از طریق کشور واسطه» فیگارو برای گفته‌هایش ادعایی هم مطرح کرد: «آمریکایی‌ها از طریق یکی از همسایه‌های شمالی ایران چند دستگاه کامارو به بازار ایران وارد کردند تا واکنش بازار ایران به این برند را بسنجند.»
البته فشاری که نماینده‌های این شرکت آمریکایی روی رییس «رنو» برای خارج‌شدن از بازار ایران هم وارد آورده بودند، دیگر موضوعی بود که فیگارو با استناد به آن گفته بود جنرال‌موتورز می‌خواهد به بازار ایران وارد شود. البته این روزنامه فرانسوی ادعای جالب دیگری هم کرد: «بیش از شش‌ماه است که نماینده‌های جنرال‌موتورز با مسوولان ایران‌خودرو دیدار می‌کنند و در پی یافتن راه‌حلی برای بستن قرارداد با این کمپانی ایرانی هستند.» حالا اما با توافق ژنو به‌نظر می‌رسد آمریکایی‌ها برای ورود به بازار ایران تنها نخواهند بود.
