نتایج یاد خدا بودن

یاد خداوند» آثار و برکات فراوانی دارد که در آیات و روایات به آن اشاره شده است. در این جا به برخی از آنها اشاره می کنیم:


1) مورد یاد خدا قرار گرفتن

«فاذْکرونی أذْکرْکمْ واشْکرواْ لی ولا تکْفرون» (1) مرا یاد کنید تا شما را یاد کنم و کفران نورزید.
ذکر خدا معنای وسیع و مصادیق فراوانی دارد. انسانی که در تمامی لحظات زندگی به یاد ذات پاکی است که سرچشمه تمام خوبی ها و نیک ها می باشد و به این وسیله روح و جان خود را پاک و روشن می سازد، خداوند نیز در تمامی مراحل زندگی و در اوج مشکلات و سختی ها او را تنها نمی گذارد.


2) همنشینی با خدا

کسی که همواره به یاد خدا باشد، خداوند همنشین و جلیس او خواهد بود چنان که در حدیث قدسی به حضرت موسی (ع) فرمود: ای موسی؛ من همنشین کسی هستم که مرا یاد کند، موسی سؤال کرد: روزی که هیچ پناهی نیست جز پناه تو چه کسی در پناه تو خواهد بود. فرمود: آنها که مرا یاد می کنند و من نیز آنان را یاری می کنم، و با هم دوستی می کنند در راه من، پس دوست دارم آنها را، اینان کسانی هستند که وقتی بخواهم به اهل زمین بدی برسانم، آنها را یاد کرده و به خاطر آنان بدی را دفع می کنم. (2)


3) محبت خداوند

انسانی که پیوسته به یاد خداست، حب الهی در قلبش جای می گیرد. چنانچه در زندگی روزمره نیز چنین است که اگر انسان در تمامی ساعات و در تمامی افکار خود شخص خاصی را در خاطر داشته باشد، کم کم محبت او در قلبش حاکم می شود. در روایت نیز آمده است.
«من اکثر ذکر الله احبه» هر کس زیاد خدا را یاد کند، محبت خداوند در قلبش حاکم می شود. (3)


4) فلاح و رستگاری

از نظر قرآن کریم ذکر خدا زمینه رستگاری انسان را فراهم می سازد: «واذْکروا الله کثیرًا لعلکمْ تفْلحون» (4) خدا را بسیار یاد کنید، باشد که رستگار شوید.


5) افزایش برکت و حضور ملائکه

از روایات استفاده می شود خانه ای که ذکر خدا در آن بسیار شود، برکتش بسیار می شود و ملائکه در آن خانه حاضر و شیطان ها دور می گردند، و آن خانه برای اهل آسمان ها آن چنان درخشنده است که ستارگان برای اهل زمین، و خانه ای که در آن قرآن خوانده نشود و ذکر خدا در آن نشود، برکتش کم است و ملائکه از آن خانه گریزان می شوند.


6) آرامش

آرامش و اطمینان گمشده انسان امروزی است که در آرزوی به دست آوردن آن می باشد قرآن کریم راه رسیدن به آرامش را به بشر معرفی می نماید:
«ألا بذکْر الله تطْمئن الْقلوب» همانا با یاد خدا دل ها آرام می گیرد. (5)



7) دوری از شیطان

آنان که به یاد خدا هستند از وسوسه های شیطان متأثر نمی شوند و یاد خدا سلاحی است که از آنها در برابر شیطان محافظت می نماید.
«إن الذین اتقواْ إذا مسهمْ طائفٌ من الشیْطان تذکرواْ فإذا هم مبْصرون» (6)
پرهیزگاران هنگامی که گرفتار وسوسه های شیطان شوند، به یاد خدا و پاداش و کیفر او می افتند؛ و (در پرتو یاد او، راه حق را می بیند و) ناگهان بینا می شوند.



8) غذای روح

حضرت علی (ع) می فرماید: «مداومت بر ذکر الهی غذای روح و کلید رستگاری است.» با توجه به اهمیت «ذکر الهی» و نقش سازنده آن در پیشرفت معنوی انسانهای مؤمن، خداوند مؤمنان را از توجه به اموری که انسان را از یاد خدا باز می دارد بر حذر می دارد: «یا أیها الذین آمنوا لا تلْهکمْ أمْوالکمْ ولا أوْلادکمْ عن ذکْر الله ومن یفْعلْ ذلک فأوْلئک هم الْخاسرون» (7)
ای کسانی که ایمان آورده اید، اموال و اولادتان شما را از یاد خدا باز ندارد و هر کس چنین کند از زیانکاران است.
بدیهی است توجه به مال و زندگی دنیوی در صورتی نهی شده است که انسان را از یاد خدا باز دارد و به عبارت دیگر؛ هدف انسان در زندگی توجه به آنها باشد ولی در صورتی که انسان مراقب نفس خویش باشد و از اینها به عنوان وسیله برای رسیدن به سعادت ابدی استفاده کند، نه تنها مذموم نیست بلکه سفارش هم شده است. پس اموال و اولاد تا آنجا که از آنها در راه خدا و برای نیل به حیات طیبه کمک گرفته شود، از مواهب الهی هستند و مطلوب می باشد اما اگر علاقه افراطی به آنها سدی در میان انسان و خدا ایجاد کند، بزرگترین بلا محسوب می شود و خسرانی بزرگ است که در آیه شریفه به همین معنا اشاره شده است. (8)


تعبیر به «خاسرون» به خاطر این است که حب دنیا چنان انسان را سرگرم می کند که سرمایه های وجودی خویش را در راه لذت ناپایدار و اوهام و پندارها صرف می کند و با دست خالی از دنیا می رود در حالی که با داشتن سرمایه های بزرگ برای زندگی جاودانه اش کاری نکرده است.


در حالات عالم بزرگ «شیخ عبدالله شوشتری» از معاصرین مرحوم علامه مجلسی نوشته اند: او فرزندی داشت که بسیار مورد علاقه او بود، این فرزند سخت بیمار شد، پدرش مرحوم شیخ عبدالله، هنگامی که برای ادای نماز جمعه به مسجد آمد پریشان بود، هنگامی که طبق دستور اسلامی، سوره «منافقین» را در رکعت دوم تلاوت کرد و به این آیه رسید، چندین بار آیه را تکرار کرد! پس از فراغت از نماز، بعضی یاران علت این تکرار را سؤال کردند، فرمود: «هنگامی که به این آیه رسیدم به یاد فرزندم افتادم، و با تکرار آن به مبارزه با نفس خود برخاستم، آن چنان مبارزه کردم که فرض کردم فرزندم مرده، و جنازه اش در برابر من است و من از خدا غافل نیستم، آنگاه بود که دیگر تکرار نکردم.» (9) و (10)

_{پی نوشت ها:}
^{1- سوره بقره، آیه 152.
2- چهل حدیث حضرت امام (ره)، حدیث 18، ص 287.
3- میزان الحکمه، ص 421، ج 3.
4-سوره جمعه، آیه 10.
5- سوره رعد، آیه 28.
6- اعراف، 201.
7- سوره منافقون، آیه 9.
8- ر.ک، تفسیر المیزان، ج 19، ص 291.
9- تفسر نمونه، ج 24، ص 173.
10- همان، ص 175.}