نشانگان مفصل گيجگاهي ـ فك‌تحتاني temporomandibular joint(tmj)syndrome
| شرح بيماري |
| نشانگان مفصل گيجگاهي ـ فك تحتاني عبارت است از درد و التهاب در مفصل گيجگاهي ـ فك تحتاني (مفصل طرفين فك كه دهان را باز و بسته مي‌كند) و عضلات پيوسته به آن. بزرگسالان هر دو جنس را مبتلا مي‌كند ولي در زنان شايع‌تر است. |
| علايم شايع |
درد مبهم برروي يك طرف فك (پايين يا جلوي گوش) كه به شقيقه‌ها، پشت سر و در امتداد فك تير مي‌كشد.
حساسيت به لمس عضلات جونده
صداي «تق كردن» يا «تپ كردن» هنگام بازكردن
عدم توانايي باز كردن كامل دهان
سردرد و دندان درد
مرده درد پشت، شانه‌ها يا گردن
درد در اثر خميازه كشيدن |
| علل |
قرار گرفتن نامناسب فك فوقاني و تحتاني (اختلال صفحه‌اي).
در رفتن مفصل در اثر آسيب‌هاي فك، سر يا گردن
التهاب مفصل گيجگاهي ـ فكي
اختلال كاركرد و درد عضلات صورت
بيش تحركي يا كم تحركي مفصل گيجگاهي ـ فكي |
| عوامل تشديد كننده بيماري |
ساييده شدن يا پرچ شدن دندان‌ها
كشش عضلات جونده
استرس
بد در آمدن دندان‌ها
جفت و جور نشدن مناسب دندان‌ها
استئوآرتريت با روماتوئيدآرتريت |
| پيشگيري |
| دندان‌هاي خود را نساييد. روش‌هايي مثل بازخورد زيستي و ورزش را براي شل كردن عضلات فرا بگيريد. |
| عواقب مورد انتظار |
| علايم را مي‌توان با درمان كنترل كرد و رفتاري را كه ايجادكننده علايم است، مي‌توان اصلاح كرد. قرار گرفتن نامناسب فك را نيز مي‌توان تصحيح كرد. |
| عوارض احتمالي |
استخوان واقع در مفصل گيجگاهي ـ فك تحتاني، بدون درمان ممكن است خورده و تخريب گردد.
بيماري مفصلي دژنراتيو ثانويه
افسردگي و نشانگان درد مزمن |
| درمان |
|
| اصول كلي |
آزمون‌هاي تشخيصي مي‌توانند شامل بررسي دامنه حركت فك، راديوگرافي دندان، آرتروسكوپي و ام‌آرآي باشند.
برنامه درماني مي‌تواند شامل تصحيح اختلالات انسدادي، طبيعي كردن كاركرد عضلات، كنترل درد، درمان استرس و اصلاح رفتار باشد.
روان درماني يا مشاوره شامل آموزش بازخورد زيستي براي يادگيري راه‌هاي جديد كنار آمدن با استرس
يخ و يا گرما مي‌تواند فايده اندكي در تسكين ناراحتي داشته باشد ولي علاج‌كننده نخواهد بود.
آن دو را يكي يكي امتحان كنيد تا ببينيد كدام بيشتر به درد شما مي‌خورد.
محل مفصل گيجگاهي ـ فك تحتاني را ماساژ دهيد.
براي خوابيدن از بالش استفاده نكنيد. يك پارچه را لوله كنيد و زير گردن خود قرار دهيد. به پشت خود بخوابيد.
سعي كنيد حركات فك را محدود كنيد و ياد بگيريد فك را شل كنيد. با گذاشتن مشت خود در زير چانه، مانع خميازه كشيدن شويد.
ممكن است تصحيح دندان‌هاي بد درآمده با ارتودنسي لازم باشد.
دندانپزشك ممكن است براي پيشگيري از ساييدگي دندان‌ها در زمان خواب، يك پروتز محافظ شبانه ساخته و در داخل دهان قرار دهد. يك پروتز محافظ شبانه حاوي اسپلينت‌هاي قابل برداشتي است كه در نوك دندان‌ها قرار مي‌گيرد تا فشار گازگرفتن نامناسب را بردارد.
موارد شديدي كه به اقدامات ساده‌تر پاسخ نمي‌دهند، ممكن است براي بازسازي مفصل به جراحي نياز داشته باشند (نادر). |
| داروها |
ممكن است آرامبخش‌ها و شل‌كننده‌هاي عضلاني به مدت‌كوتاهي تجويز شوند.
داروهاي ضد التهاب غيراستروييدي ممكن است توصيه شوند.
براي درد خفيف مي‌توانيد از داروهاي بدون نياز به نسخه مثل آسپيرين يا استامينوفن استفاده كنيد. |
| فعاليت در زمان ابتلا به اين بيماري |
| محدوديتي وجود ندارد. |
| رژيم غذايي |
| تا فروكش كردن علايم، غذاهاي نرم ميل كنيد. از مصرف غذاهاي سفت و جويدني خودداري كنيد. |
| درچه شرايطي بايد به پزشك مراجعه نمود؟ |
اگر شما يا يكي از اعضاي خانواده‌تان علايم نشانگان مفصل گيجگاهي ـ فك تحتاني را داشته باشيد.
اگر بعد از درماني كه خود انجام مي‌دهيد، علايم بهبود نيابند يا بدتر شوند.
اگر دچار علايم جديد و غير قابل توجيه شده‌ايد. داروهاي مورد استفاده در درمان ممكن است عوارض جانبي ايجاد كنند |
