قوميت و گويش مردم استان سمنان به تفکيک شهرستان

قوميت و گويش مردم استان به تفکيک شهرستان:

سمنان در دوره بعد از اسلام جزو سرزمين تاريخي قومس ( کومش) به شمار مي آمد نام جغرافيايي قومس تا اواخر دوران قاجاريه بر سر زبان ها بود. در سال 1340 از نظر تقسيمات کشوري به نام فرمانداري کل سمنان نامگذاري شد و بعد ها در سال 1355 به استان سمنان تبديل شد که در حال حاضر داراي 4 شهرستان مي باشد که بطور مختصر در خصوص گويش و قوميت شهرستانها اشاره خواهد شد .

زبان مردم دامغان فارسي است ولي حرکات و حروف را بر خلاف فارسي کتابي و دستوري ادا مي کنند.

سمنان تقريبا در پنج حوزه گويشي قرار گرفته است. به اين حوزه هاي پنج گانه ( سمنان، سرخه، لاسگرد، سنگسر و شهميرزاد) روستاها و آباديهاي ديگري مي توان افزود که تحت عنوان سمناني گويش هايي با ويژگيهاي کمابيش متفاوت دارند. که در اين ميان گويش سمناني قدمت بيشتري دارد. زبان سمناني را مي توان نزديک به زبان پهلوي دانست که طي دوره هاي گوناگون دست نخورده باقي مانده است.

در منطقه شاهرود گويش رايجي که وجود دارد به شاهرودي معروف است . گويشهاي ديگري نيز در ناحيه شاهرود وجود دارد که مربوط به گروههاي انساني مهاجر است که با لهجه هاي کردي، ترکي، بلوچي و بعضي ها هم با گويش عربي صحبت مي کنند. در واقع گويش شاهرودي گويش مسلط منطقه شاهرود است

زبان و لهجه محلي متداول در بين گرمساريها، لهجه رازي است که با جزئي تفاوت اهالي نواحي اطراف تهران ، ري، شميران و ورامين نيز بدان تکلم مي کنند و اما ساکنين نواحي مجاور بلاد جبال يعني مناطق کوهستاني دامنه جنوبي البرز مرکزي با لهجه اي آميخته از لهجه هاي رازي و ناحيه جبال که خود تحت تاثير لهجه طبري قرار گرفته سخن ميگويند. زبانهاي محلي ديگر گرمسار عبارتند از: ترکي که افراد ايل اصانلو و پازوکي بدان تکلم مي نمايند. زبان اصانلو شبيه ترکي زنجاني و زبان ايل پازوکي شبيه ترکي آذربايجان است. افراد اليکايي نيز به زبان محلي مخصوص خود تکلم مي نمايند.