- اهداف
- تاریخچه و سوابق
- موقعیت و جانمایی
- مشخصات رودخانه
- مشخصات حوضه آبریز
- موقعیت سد
- ویژگی‌ها
- اثرات جانبی
http://fa.iwpco.ir/Bakhtiari/SitePic.../IntroLogo.jpg
اهداف
http://fa.iwpco.ir/Bakhtiari/Lists/I.../3/Intro01.jpg
- تولید انرژی برق‌آبی
- جلوگیری از ورود رسوبات رودخانه بختیاری به مخزن سد دز و در نتیجه افزایش عمر سد و نیروگاه دز
- کنترل سیلاب و جلوگیری از تخریب سالیانه آن و بهبود شرایط
- ایمنی در پایین دست سد
تاریخچه و سوابق
http://fa.iwpco.ir/Bakhtiari/Lists/I.../3/Intro02.jpg
مطالعات مرحله اول طرح بختیاری در اسفند ماه 1375 ، به مدت 33 ماه به مهندسین مشاور مهاب قدس واگذار و گزارش‌های مربوط به مرحله اول طرح در اسفند ماه 1379 ، تحویل کارفرمای طرح (شرکت آب و نیرو) شده است.
پس از انتخاب مجری طرح در سال 1383 وانتقال پروژه از معاونت طرح‌های توسعه شرکت توسعه منابع آب و نیروی ایران، مذاکرات مربوط به انتخاب مشاور مرحله دوم طرح ادامه یافت و نهایتا در تاریخ 28/3/1384، شرکت توسعه منابع آب و نیروی ایران انجام خدمات مهندسی مشاوره شامل بازنگری و تکمیل مطالعات مرحله اول، انجام مطالعات مرحله دوم و تهیه اسناد مناقصه برای سد و نیروگاه بختیاری را به مشارکت مشاورین مطالعات طرح بختیاری که از :
- شرکت خدمات مهندسی برق مشانیر
- شرکت مهندسی مشاور دزآب
- شرکت الکترووات- اکونو (سوئیس)/پویری
- شرکت مهندسی اشتوکی پارس
با مسئولیت مشترکاً، منفرداً و متضامناً تشکیل شده است، واگذار نمود.
موقعیت و جانمایی
ساختگاه سد و نیروگاه بختیاری در بخش سفلای رودخانه بختیاری در استان لرستان و در بخش جنوب غربی ایران در دامنه‌های جنوب غربی کوه‌های زاگرس چین خورده و در ناحیه‌ای به طول شرقی 48 درجه و 46 دقیقه و 50 ثانیه و عرض شمالی 32 درجه و 57 دقیقه و 41 ثانیه و در شمال غرب ایستگاه تنگ پنج (هشتمین ایستگاه حد فاصل اندیمشک- درود) در مسیر راه آهن تهران - اهواز ، بر روی رودخانه بختیاری واقع شده است.
همچنین ساختگاه سد بختیاری به فاصله مستقیم حدود 50 کیلومتری بالادست سد دز و پنج کیلومتر بالادست تقاطع رودخانه‌های سزار- بختیاری قرار گرفته است.
مشخصات رودخانه
رودخانه بختیاری یکی از دو سرشاخه اصلی رودخانه دز می‌باشد که از ارتفاعات جنوبی اشترانکوه سرچشمه می‌گیرد و در نزدیکی ایستگاه تنگ پنج به رودخانه سزار می‌پیوندد و رود دز را تشکیل می دهد.
مشخصات حوضه آبریز
مساحت حوضه آبریز در محل ساختگاه سد در حدود 6388 کیلومترمربع و میانگین ارتفاع حوضه از سطح دریا 2212 متر می‌باشد. دبی متوسط سالانه رودخانه بختیاری در محل سد (بر اساس یک دوره آماری 60 ساله) معادل 144.6 مترمکعب بر ثانیه و متوسط بارش سالانه در حدود 1117 میلی‌متر می‌باشد. شیب متوسط رودخانه بختیاری طی مسیر حدود 35 درجه است.
موقعیت سد
http://fa.iwpco.ir/Bakhtiari/Lists/I.../3/Intro03.jpg
همانطور که در شکل موقعیت طرح نسبت به حوضه آبریز کارون و بختیاری نمایش داده شده است، سد بختیاری در بالا دست سد و در فاصله 50 کیلوتری آن بنا خواهد شد.
ویژگی‌ها
- بلندترین سد دو قوسی بتنی جهان با ارتفاع 315 متر
- بزرگترین مخزن مصنوعی ذخیره آب کشور پس از کرخه با حجمی معادل 4.8 میلیارد متر مکعب در تراز نرمال
- عدم نیاز به جابجایی ساکنین در محدوده مخزن ( با توجه به صعب العبور بودن منطقه، با احداث و آبگیری این سد اراضی کشاورزی زیادی غرقاب نخواهد شد و هیچ روستای دائمی به زیر آب نخواهد رفت)
- ظرفیت نیروگاه در ضریب کارکرد 20 درصد، 1500 مگاوات و انرژی تولیدی سالانه آن نزدیک به 3000 گیگاوات ساعت می‌باشد.
- نقش قابل توجه ذخیره سازی و تنظیم آب این سد با توجه به حجم زیاد مخزن
- بالا بودن شاخص‌های اقتصادی طرح در مقایسه با شاخص‌های اقتصادی سایر طرح‌های عمرانی از جمله طرح‌های برق‌آبی.
- کنترل سیلاب‌های فصلی و بهبود شرایط ایمنی در پایین دست سد
- جلوگیری از ورود رسوبات رودخانه بختیاری به مخزن سد دز و در نتیجه افزایش عمر مفید سد و نیروگاه دز
- افزایش قابل ملاحظه ظرفیت ذخیره آب در حوضه رودخانه دز به‌منظور امکان مدیریت بهتر منابع آب و افزایش حجم آب قابل تنظیم و در نتیجه افزایش سطح زیر کشت اراضی در پائین دست
- امکان تولید بهینه انرژی در زمان‌های پیک مصرف روزانه و سالیانه
اثرات جانبی
طرح سد و نیروگاه بختیاری در زمان اجرا با بکارگیری نیروهای بومی، تاثیر مهمی در اشتغال‌زایی منطقه خواهد داشت. بهبود شرائط اقتصادی ، اجتماعی و فرهنگی در منطقه طرح، ایجاد امکان توسعه و سرمایه گذاری در محدوده طرح ، بهبود سطح رفاهی زندگی اهالی، ارتقاء سطح آموزش و بهداشت و افزایش درآمد سرانه بواسطه ایجاد اشتغال در منطقه طرح، استفاده بهتر از قابلیت‌های گردشگری منطقه ، افزایش سهم منطقه در توسعه کشور، بهبود ارتباطات و حمل و نقل زمینی از طریق ایجاد جاده های دسترسی، افزایش ارزش افزوده خدمات درمنطقه طرح؛ از جمله اثرات اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی اجرای این طرح ملی خواهد بود.
منبع: شركت توسعه منابع آب و نيروي ايران
