طرح جامع جمعیت و تعالی خانواده دختران را سرخورده می کند

طرح جامع «جمعیت و تعالی خانواده» در چند ماه اخیر درمجلس شورای اسلامی مطرح بوده و در حال حاضر در دستور کار کمیسیون‌های فرهنگی و اجتماعی برای بررسی است و در یکی از مواد این طرح اولویت استخدام به ترتیب با مردان دارای فرزند، مردان متاهل فاقد فرزند و سپس زنان دارای فرزند و زنان بدون فرزند در نظرگرفته شده و پنج سال پس از تاریخ لازم‌الاجراشدن این قانون نیز، جذب افراد مجرد به عضویت هیات علمی در تمامی دانشگاه‌ها و موسسات آموزش عالی و پژوهشی دولتی و غیردولتی و معلمان مدارس در مقاطع مختلف تحصیلی، ممنوع اعلام شده است. به گفته دبیر ائتلاف اسلامی زنان با تصویب این طرح، دختران که در آغاز حضور اجتماعی خود هستند و می‌توانند به عنوان عناصری موثر در جهت تحقق منافع ملی فعال باشند، فرصت اشتغال و بروز توانمندی‌های خود را پیدا نمی‌کنند و دچار ناامیدی و سرخوردگی می شوند. توران ولی مراد در گفت‌وگو با خبرنگار سرویس «زنان» خبرگزاری دانشجویان ایران(ایسنا)، افزود: دخالت در حوزه خصوصی و شخصی مردم با نگاه قیم‌مآبانه مهم‌ترین نقص طرح جامع «جمعیت و تعالی خانواده» است که وقتی به مسائل زنان می رسد این نقیصه مضاعف می شود. طرح به خود اجازه می دهد تا حدی پیش برود که با محدود کردن زنان در اشتغال، آنان را از حقوق خود تا حدود زیادی محروم کند. این درحالیست که اشتغال و کسب درآمد از اصلی ترین نیازهای زندگی و از حقوق شهروندی هر انسان است که کسی حق ندارد شهروندان را به هیچ دلیلی از آن محروم کند. وی با بیان اینکه مسوولان خدمتگزار مردم هستند، گفت: این موضوع اساسی‌ترین شاخص در سنجش کلیه گفته‌ها و عملکردهای کسی است که در جای یک مسول نشسته. به نظر می‌رسد طراحان طرحی که به نام جمعیت در کمسیون فرهنگی در دست بررسی است این نکته را متوجه نشده‌اند. امضا کنندگان این طرح باید پاسخ دهند که برچه اساسی اجازه داده‌اند که در زندگی خصوصی مردم دخالت کنند و زنان را از کسب اشتغال محروم کنند. این پژوهشگر و فعال حوزه زنان تاکید کرد: دخالت در زندگی خصوصی مردم و ورود به حوزه خصوصی مردم موضوعی نیست که بتوان به راحتی از کنار آن گذشت. مجرد بودن نه جرم است و نه موضوعی که اجازه دخالت در آن وجود داشته باشند و فرد مجرد از اشتغال محروم شود. به علاوه این که مجردی که شغل ندارد راه ازدواج هم برای او بسته است. وی با اشاره به ماده 9 طرح جامع «جمعیت و تعالی خانواده» مبنی برممنوعیت جذب افراد مجرد به عضویت هیات علمی در تمامی دانشگاه‌ها و موسسات آموزش عالی و پژوهشی دولتی و غیر دولتی و معلمین مدارس در مقاطع مختلف تحصیلی 5 سال پس از تاریخ لازم الاجرا شدن این قانون، گفت: چنین عبارت‌هایی اهانت به ملت است. همین نگاه وقتی به زنان و دختران می رسد آنان را در جایگاهی حقیر به عنوان "ابزار" برای بارداری و نه یک "انسان" می بیند. فرزندآوری که بر پایه تحقیر زنان و دختران بنا شده باشد نه خانواده‌ای سالم را نوید می دهد نه فرزندانی سالم و ارزشمند را. سلامت و امنیت زنان خود از عوامل مهم دلبستگی به خانه و خانواده استاین کارشناس جامعه شناسی با بیان اینکه این طرح از اساس جایگاه انسانی دختران و زنان را خدشه دار کرده است، گفت: طرح مزبور آن جا که به زنان می رسد تمرکزش بر توان بارداری است در حالی که برای بارداری زن توجه و تمرکز اصلی باید بر سلامت و امنیت او از همه لحاظ جسمی، جنسی، روحی و روانی، حقوقی، اقتصادی و اجتماعی و به خصوص در خانه به عنوان محل آرامش و امنیت او باشد. سلامت و امنیت زنان چه به لحاظ هویت فردی و چه به لحاظ خانوادگی و چه از نظر امنیت اجتماعی که کسب هرگونه اعتبارات اجتماعی را شامل می شود باید هدف باشد. سلامت و امنیت زنان خود از عوامل مهم دلبستگی به خانه و خانواده است که لازمه تولد و تربیت فرزندان سالم است. البته این موضوع در کنار سایر عوامل مرتبط برای ازدیاد جمعیت مثل ایجاد امکانات و زیرساخت‌هاست. دبیر ائتلاف اسلامی زنان افزود: طرح جامع «جمعیت و تعالی خانواده» در نگرش نسبت به زن دچار تعارض است. در جایگاه انسانی، فرصت‌ها را از زنان می‌گیرد و آنان را در بخش خدماتی جای می دهد. وی تاکید کرد: سلب حق انتخاب و محدود کردن آن و داشتن نگاه قیم مآبانه به زن، تکریم و تعظیم او نیست؛ چرا که جایگاه انسانی با حق انتخاب است که تعریف و عملی می شود. نگرش به زن که اساس این طرح قرار گرفته است نه تنها دختران را به ازدواج و فرزندآوری و مادری ترغیب نمی‌کند؛ بلکه نتیجه معکوس دارد و تقابل با قانونگزار و مجری را به همراه دارد. ولی‌مراد با بیان اینکه طرح افزایش جمعیت و تعالی خانواده از اساس دارای دو وجه متناقض است، گفت: یکی از این وجوه متناقض، جایگاه انسانی زن است که با تقویت حق انتخاب، خودش را نشان می دهد و این طرح با محدود کردن و گرفتن حق شغل از دختران و زنان به‌طور رسمی و علنی زنان را در جایگاه انسانی فرودست می‌نشاند که این کار با جایگاه انسانی زنان در تضاد است. موضوع دیگر تاکید برفرزند آوری زن است که سنگ بنای آن سلامت و امنیت زنان به شمار می‌آید که برای وصول به آن نگرش انسانی به زن عامل اصلی و ریشه ای است و اگر این نگاه نباشد سلامت و امنیت زنان تامین نمی‌شود. وی افزود: این طرح از یک طرف برای اشتغال زنان و دختران ایجاد مانع و محدودیت می کند و از طرف دیگر به زنان شاغل انواع و اقسام مرخصی مثل فرصتی به عنوان مرخصی شیردهی می دهد. این دو که در کنار هم قرار می گیرند نتیجه حاصله حذف تدریجی زنان و دختران از حوزه عمومی و یافتن کار و استقلال اقتصادی و رشد توانمندی‌های اجتماعی آنان است. ولی مراد تاکید کرد: اجازه نداریمد زنان را به جرم زن بودن محدود و محصور به حوزه خصوصی و خانوادگی و فرزندآوری کنیم؛ بلکه موظف هستیم شرایط را مهیا و فرصت‌ها را ایجاد کنیم تا زنان و خانواده‌ها، خود برای سرنوشت خود تصمیم بگیرند. فرزندآوری هم یک انتخاب و هم یک حق است که خانواده‌ها و به طور اخص زنان باید بتوانند درنهایت آزادی این کار را انجام دهند. وی در ادامه گفت: طرح جامع «جمعیت و تعالی خانواده» در کنار امتیازاتی که به زنان شاغل به دلیل فرزندآوری می دهد، نمی تواند هدف اصلی خود را که محروم کردن زنان از اشتغال است پنهان کند. راهی که این طرح در مقابل دختران باز می کند راهی نیست که دختران جامعه به آن راضی باشند و همه اعتبار و اعتلای خود را با آن کسب کنند. امروز دختران به این نقطه رسیده اند که فرزندآوری و مادری کردن نمی تواند بهانه ای باشد برای محروم کردن آنان از رشد کلیه توانایی‌ها و به صحنه آوردن کلیه توانمندی‌های انسانی آنان که حق هر انسان است. دبیر ائتلاف اسلامی زنان افزود: این طرح با گرفتن حق انتخاب شغل از دختران جوان با هویت انسانی و با حق طبیعی آنان برای دستیابی به همه فرصت‌ها برای رشد و تعالی در تعارض است. علاوه بر آن با هویت دخترانی که با توانمندی خود به عنوان یک سرمایه ملی می خواهند که در همه صحنه‌ها و همه زمینه‌ها بهترین فرصت ها را داشته باشند و بهترین ها را انجام دهند، هم در تعارض قرار دارد. ***وی با اشاره به ماده 9 طرح جمعیت و تعالی خانواده مبنی بر اولویت استخدام در کلیه بخش‌های دولتی و غیر دولتی به ترتیب برای مردان دارای فرزند و سپس مردان متاهل فاقد فرزند و سپس زنان دارای فرزند، گفت: نگرشی که این ماده را تنظیم می کند به خودش اجازه محدود کردن زنان و دختران جوان جویای کار و گرفتن فرصت‌ها از آنان را می دهد. این نگاه ریشه در نگاه انسان فرودست و همیشه محتاج به زنان دارد که در تعارض با سلامت و امنیت فردی، خانوادگی و اجتماعی زنان است؛ اگر چه طرح بخواهد امتیازاتی به مادران بدهد. ولی مراد با بیان اینکه سلامت و امنیت زنان مهم ترین زیر ساخت تربیت فرزندان سالم است، گفت: بر چه اساسی و با چه برنامه‌ای می توان مدعی شد که زنان و دختران که هویت انسانی آن‌ها در این طرح مورد حمله قرار گرفته است، در آرامش و امنیت در خانواده ای که مامن آنان است فرزند بیاورند و فرندان رشید تربیت کنند؟ سلامت در همه ابعاد جسمی، روحی و روانی و عاطفی و احساسی و از همه مهمتر محیط زندگی که ارتباطات بین فردی آن را نشان می دهد ایجاد می شود. وی افزود: این طرح با گرفتن و محدودکردن فرصت‌ها برای زنان و دختران آنان را یک ابزار فرزند آوری می بیند. در واقع جایگاه انسانیشان را خدشه دارد کرده است و با سلب حق اشتغال زنان خشونت قانونی و دولتی را تثبیت می کند. در این شرایط چه گونه می تواند مدعی باشد که می تواند در خانه‌ها محیط امن برای زنان فراهم کند؟ دبیر ائتلاف اسلامی زنان تاکید کرد: نمایندگان مجلس موظفند از یک طرف محیط خانه امن و راحتی برای زنان فراهم کنند و از طرف دیگر دولت را موظف کنند تا نیازهای جوانان مانند اشتغال، مسکن و امکانات اقتصادی را برای تولد و تربیت فرزند فراهم کند. کلا مسولین در همه زمینه ها موظفند تا قدرت انتخاب را بالا ببرد نه با ایجاد ممنوعیت و قهر و غلبه بخواهند به اهداف تعریف شده خود برسند. وقتی قدرت انتخاب بالا رفت در زمینه جمعیت خود جوانان و خانواده ها می دانند چه کنند. البته فراموش نشود فقدان اطمینان داشتن از خانه ای آرام و شاد و عدم آموزش‌های صحیح در جهت تشکیل خانواده ای موفق و برقراری ارتباطات سالم میان فردی از عوامل مهم ازدواج گریزی و فرزندآوری است. ولی‌مراد در پایان گفت: طرح جامع «جمعیت و تعالی خانواده» در ارتباط با فرزندآوری است که کاری زنانه و فقط زنانه است؛ اما متاسفانه تصمیم گیران و تصمیم سازان و سیاستگزاران و قانونگزارانش همه مردان هستند. به همین دلیل است که اشکالات عدیده ریشه‌ای و نگرشی دارد.