طبقه نرم و نحوه مقاوم سازی آن در برابر زلزله
طبقه نرم و نحوه مقاومسازی آن در برابر زلزله در ۱۷ ژانویه سال ۱۹۹۴ میلادی, یک زلزله با بزرگی ۶٫۷ ریشتر منطقه Reseda در کالیفرنیا را لرزاند. این زلزله که به زلزله نرثریدج (Northridge Earthquake) معروف شد باعث شد توجه مهندسین به اشکالی که در ساخت و ساز خانه های این منطقه وجود داشت جلب شود. مشکلی که باعث تخریب هزاران خانه در شهرهای زلزله خیز آمریکا شده بود. چیزی که مشاهده شده بود ریزش طبقات بالایی ساختمانها بر روی طبقات پایینی آنها بود. طوری که طبقه پایینی کاملا از بین رفته بودند اما طبقات بالایی تقریبا سالم بودند. به ساختمانهایی که اینگونه تخریب شده اند ساختمانهای طبقه نرم میگویند. در زیر این اصطلاح را تعریف میکنیم:
ساختمان با طبقه نرم, به ساختمانهایی میگویند که طبقات پایینی آنها سختی بسیار کمتری از طبقات بالایی آنها داشته باشند. این ساختمانها به دلیل داشتن تعداد زیادی دهانه آزاد در طبقات پایینی در برابر زلزله بسیار آسیب پذیر هستند. دلیل ساخت تعداد زیاد دهانه آزاد در طبقات پایینی معمولا ایجاد فضای مناسب برای پارکینگ اتومبیلها و یا ایجاد کاربری های تجاری مثلا مغازه در طبقات پایینی است ( چیزی که در ساختمانهای بنایی شهر بم باعث تخریب تعداد زیادی خانه در زلزله سال ۸۲ بم شد) و یا در مواردی این موضوع به دلیل پنجره های بزرگ در طبقه پایین ایجاد میشود.
شکست ناشی از طبقه نرم - زلزله بم ۱۳۸۲ - همانطور که مشاهده میکنید قسمت پایینی ساختمان کاربری تجاری داشته و به همین دلیل احتمالا ارتفاع طبقه پایینی و بازشوهایش زیاد بوده که باعث ایجاد طبقه نرم شده است.
چنین ساختمانهایی بیشتر در مقابل نیروهای جانبی آسیب پذیر خواهند بود. زمانی که طبقه پایینی تخریب میشود, طبقات بالایی بصورت ساندویچی بر روی آن میریزند و سقفها بر روی هم قرار گرفته که باعث له شدن ساکنین زیر بار سقف میشود.
حال که طبقه نرم را در ساختمانها توضیح دادیم به مقاومسازی آنها میپردازیم. با تحقیقی که توسط موسسه تکنولوژی کالیفرنیا (California Institute of Technology) صورت گرفت, تخمین زده شد بیش از ۲۰,۰۰۰ ساختمان طبقه نرم تنها در لس آنجلس وجود دارد که تنها ۸۰۰ مورد از آنها مقاومسازی شده اند. سانفرانسیسکو نیز با داشتن چیزی در حدود ۱۰,۸۰۰ ساختمان با طبقه نرم وضعیت مشابهی دارد. با توجه به تعداد بالای ساختمانهای دچار این مشکل موضوع مقاومسازی ساختمانهای با طبقه نرم بیشتر حائز اهمیت میشود.
مقاومت و سختی جانبی از عوامل کلیدی در مقامسازی ساختمانها دربرابر زلزله هستند. در ساختمانهای با طبقه نرم اعضای باربر جانبی یا از اول طراحی و اجرا نشده اند و یا کافی نمی باشند.
مقاومسازی ساختمانهای با طبقه نرم در برابر زلزله, به موارد ذکر شده می پردازد و باعث میشود ساختمانها پس از زلزله دچار آسیب کمتری شوند.
