پدر پارک ساعی و درختان ولیعصر که بود؟
آنهایی که در دانشکده منابع طبیعی دانشگاه تهران تحصیل کرده اند، در محوطه سرسبز دانشکده مزار مردی را می شناسند که پایه گذار جنگلداری علمی در ایران است. «مهندس کریم ساعی» که روزگاری در دانشکده کشاورزی تحصیل می کرد، حالا در پناه سایه درختان کهنسال دانشکده آرمیده است. مردی که اولین مدیر جنگلبانی کشور بود و برای اولین بار آماری از مساحت جنگلهای کل کشور را تهیه کرد. یادگارهای زنده اش هنوز وجود دارند : پارک ساعی و درختان تناور خیابان ولیعصر (پهلوی سابق) تهران به ابتکار و طراحی او ایجاد شدند.
ساعی در سال ۱۲۸۹ در مشهد متولد شد. تحصیلات دانشگاهی خود را در مدرسۀ عالی (دانشکده) فلاحت دانشگاه تهران (واقع در کرج) گذراند و در سال ۱۳۱۰ با درجۀ مهندسی فارغ‌التحصیل شد. با قبولی در چهارمین دوره اعزام محصلان به خارج از کشور برای مدت دو سال به مونپلیه در انستیتو اگرونومیک فرانسه رفت و با درجه ممتاز فارغ التحصیل شد. موفقیت های تحصیلی او باعث شد تا مجله علمی تخصصی در فرانسه، او را به عنوان یکی از چهره‌های شاخص علم جنگل در آن سالها معرفی کند. پس از آن فوق لیسانس خود در رشته آمار جنگل را در سال ۱۳۱۶ ازدانشگاه برکلی کالیفرنیا گرفت و به کشور بازگشت.
وقتی در ۱۳۱۷ «دایره جنگل» به عنوان اولین نهاد مدیریت جنگل ها در کشور راه اندازی شد، ساعی تصدی آن را برعهده گرفت و بر اثر اقدامات او یک سال بعد این نهاد کوچک به «اداره جنگلبانی» و بعدها به «اداره کل جنگلها» ارتقاء یافت. در همان سالها او و همکارانش قوانین و مقررات جنگل را تدوین کردند و به تصویب مجلس آن زمان رساندند.
اما ریاست او بر این اداره کل دوام چندانی نداشت و برخی از سودجویان که قوانین و مقررات جنگل منافع اقتصادی شان را به خطر انداخته بود، با استفاده از نفوذ برخی افراد پرونده شکایتی از ساعی را به دیوان کیفری بردند و او را از کار برکنار کردند. با این حال ساعی خانه نشین نشد و پیشنهاد کرد تا در دانشکده منابع طبیعی دانشگاه تهران رشته جنگل ایجاد شود و خود نیز به عنوان استاد در این دانشکده مشغول به کار شد.
ساعی موفق شد تا در سال ۱۳۲۵ برای اولین بار مساحتی از جنگل های ایران را تخمین بزند. پس از آن در سال ۱۳۲۷ جلد اول و در سال ۱۳۲۹ جلد دوم کتاب «جنگل شناسی» را منتشر کرد که با نشر این کتاب اساس اطلاعات علمی جنگلبانان کشور پی ریزی شد.
با تأسیس بنگاه جنگلها در سال ۱۳۲۸ او با سمت رئیس هیأت مدیره و مدیر عامل این بنگاه، مشغول فعالیت شد.
در پانزدهم آذرماه ۱۳۲۸ نشریۀ مخصوص کارکنان بنگاه جنگلها را با عنوان خبرنامۀ بنگاه جنگلها منتشر کرد که اولین نشریۀ ایرانی در زمینۀ منابع طبیعی بود. این نشریه پس از سالیان دراز هنوز هم با نام فصلنامه جنگل و مرتع به حیات خود ادامه داده است.
مسئولیت های ساعی باعث شده بود تا او دائماً برای تحقیق و پژوهش در سفر باشد و در یکی از همین سفرها نیز از دنیا رفت. وفات او در چهارم دی ماه ۱۳۳۱ هنگام بازگشت از شیراز به تهران و بر اثر سانحۀ سقوط هواپیما اتفاق افتاد. گویی خود می دانست که به دلیل سفرهای پی در پی عمری کوتاه دارد و در۴۲ سالگی وصیت کرده بود تا او را در دانشکدۀ منابع طبیعی دانشگاه تهران به خاک بسپارند.
مرگ زود هنگام مهندس کریم ساعی باعث تأسف فراوان همکاران، شاگردان و مجامع علمی کشور شد و ضایعه درگذشتش در مطبوعات و محافل کشورهای دیگر نیز بازتاب داشت… راهشان پر رهرو باد
http://adlet.ir/lines/4.gif
گزارش /درباره : تیمسار سپهبد اسداله صنیعی وزیر جنگ
محترماً باستحضار می رساند.
اطلاعیه‌هایی به شرح زیر جهت نامبرده بالا واصل گردیده است :
۱ـ در تاریخ ۲۳/۱/۴۹ مبلغ ۱۲۰۰۰ تومان طی شماره فیش ۹۱۳۴ بانک سپه به حساب ۱۰۳۷۵ از بابت زمینی که به وسیله سرهنگ پوردانش به نمایندگی از طرف سازمان تدارکات به تیمسار صنیعی واگذار گردیده وسیله آقای منصوری به بانک سپه پرداخت گردیده است.
۲ـ در قبال واگذاری قطعه زمین مزبور به تیمسار صنیعی از طرف سرهنگ پوردانش تیمسار مزبور شرح مفصلی مبنی بر خدمات ذی‌قیمت سرهنگ پوردانش به ادارة دوم ستاد بزرگ ارتشتاران منعکس و اضافه شده کلیه اطلاعیه‌های واصله برعلیه ایشان روی اغراض شخصی می‌باشد و تقاضا شده در حضور نماینده وزارت جنگ این اطلاعیه‌ها تحقیق شود.
۳ـ اطلاعیه دیگر حاکیست که یک قطعه زمین به مساحت ۳۰۰ متر مربع به سرهنگ پوردانش واگذار گردیده که این زمین حداقل ۰۰۰/۱۵۰۰ تومان ارزش داشته و در خیابان وزرا (پارک ساعی) واقع گردیده است. مسلماً زمین مورد بحث را با تهیه گزارش شرفعرضی به ایشان واگذار نموده‌اند، لیکن آنچه مسلم است مواردی که در نامه شرفعرضی به عرض رسیده ذکری از قیمت و موقعیت آن نشده است و شاید زمین مزبور را یک قطعه زمین ۳۰۰ متری معمولی مانند زمین سایر افسران که قیمت آن در حدود ۲۵۰۰۰ تومان ارزش دارد به عرض رسانده‌اند.
