چگونه از زود افتادن دندانهاي شيري کودکمان جلوگیری کنیم؟
چگونه از زود افتادن دندانهاي شيري کودکمان جلوگیری کنیم؟
دندان جزو سیستم سلامتی بدن است . دندان بطور مستقیم یا غیر مستقیم می تواند روی سلامتی انسان اثر بگذارد . بسیاری از بیماریها و حتی بیماریهای قلب وعروق در کودکان نارس بوجود می آید ارتباط به دندان دارد . مادرانی که بیماری لثه ی شدید دارند وعفونت های حاد لثه ای دارند ، بچه ای که به دنیا می آورند معمولا وزنشان پایین است . ما این ارتباط ها را بطور مستقیم احساس نمی کنیم .امکان رویش دندان از سن پنج ماهگی وجود دارد و اولین دندانی که کودک می تواند در بیاورد دندان قدامی پایین است . تاخیر رویش تا هشت ماهگی هم ناراحت کننده نیست . سیستم دندانهای شیری در دو تا سه سالگی تکمیل می شود . مجموعه دندانهای شیری دو تا دندان آسیای شیری است و بقیه دندانهای نیش و چهار دندان قدامی است . تا شش سالگی کودک فقط دندانهای شیری را دارد . در سن شش سالگی دندان های شیری کم کم جایشان را به دندانهای دائمی می دهند که ما به آن مرحله ی انتقالی می گوییم که مرحله ی بسیار مهمی است .دندانهاي شيري مسؤول حفظ فضاهاي مناسب براي روييدن دندانهاي دائمي كودك هستند. آنها راهنماي رويش دندانهاي دائمي در موقعيت صحيح هستند. آنها به رشد و تكامل صورت و فكين كمك كرده، بر رشد، ارتفاع و شكل صورت اثر ميگذارند. دندانها در زيبايي شخص و حس اعتماد به نفس موثرند. دندانها مسلما در اولين گام براي هضم غذا كمك ميكنند. دندانهاي شيري سالم و بدون پوسيدگي محيط سالمي را براي دندانهاي دائمي فراهم ميكنند.از دست دادن زودرس دندان شيري به ويژه در قسمت خلفي، سبب بروز مشكل خواهد شد. دندانهاي مجاور ممكن است به سمت فضا منحرف شوند، دندانهاي كج شده سبب تجمع بيشتر غذا و قرار گرفتن در معرض پوسيدگي بيشتر ميشوند. و دنداني كه جا به جا شده است ممكن است مانع رويش دندان دائمي كه كه قرار است در آن فضا برويد، بشود. دندانهای شیری در کودکان به اندازه دندانهای دائمی اهمیت دارند از این رو لازم است که برای حفاظت و سلامتی آنها آگاهیهای لازم را داشته باشیم. لازم به ذکر است که پوسیدگی و کشیدن بیموقع دندانهای شیری به خصوص دندانهای آسیاب شیری ممکن است باعث شود دندانهای دائمی با وضعیت بد و نامناسبی رویش یابند.اگر یکی از دندانهای شیری بیموقع کشیده شود، دندان مجاور آن در عرض چند ماه به تدریج به سمت جلو حرکت میکند و جای خالی دندان از دست رفته را میگیرد، در نتیجه دندان دائمی فضای لازم برای رویش را نخواهد داشت و اجباراً یا به صورت نهفته میماند یا در یک مسیر غیر نرمال میروید. بنابراین اگر به هر علتی چارهای جز کشیدن دندان شیری وجود ندارد باید فضای خالی به وجود آمده به وسیله «فضا نگهدار» تا زمان رویش دندان دایمی جایگزین آن حفظ شود و این موضوع در مورد حفظ فضای خالی دندان آسیاب دوم شیری اهمیت بسیار بسیار بیشتری دارد چرا که دندان دائمی جایگزین آن کلید تناسب دندانی در دهان است. تعداد دندانهای شیری 20 عدد است و تعداد دندانهای دایمی 32 عدد.علت این تفاوت این است که در سن 6 سالگی در عقب دندانهای آسیاب بزرگ و کوچک در هر سمت فکها، 3 عدد دندان آسیاب بزرگ به صورت دائمی و غیر قابل تعویض روئیده میشود. بنابراین اولین دندان دائمی در سن 6 سالگی و قبل از اینکه هیچ دندان شیریای افتاده باشد در خلفیترین ناحیه دهان رشد میکند. این دندان اهمیت بسیار زیادی دارد به طوری که موقعیت درست و سلامت آن بر موقعیت و سلامت سایر دندانهای دائمی در آینده اثرگذار است. دومین دندان آسیای بزرگ از پشت این دندان و در سنین 11 تا 13 سالگی میروید و سومین دندان آسیاب بزرگ که به آن دندان عقل نیز میگویند بین سنین 17 تا 21 سالگی رویش خواهد یافت.بقیه دندانهای دائمی زمانی میرویند که دندان شیری مربوط به آنها افتاده باشد و فقط دندانهای آسیاب بزرگ اول دوم و سوم هستند که دندان شیری جانشین ندارند. دندان عقل یا آسیاب بزرگ سوم تنها دندانی است که میتواند در درصد بسیار زیادی به صورت نهفته باقی بماند و سالها رویش نیابد برخلاف تصور عده زيادي از والدين كه براي دندانهاي شيري اهميتي قائل نيستندو كوشش جهت تميز كردن آنها نميكنند، مراقبت از دندانهاي شيري از ابتداي رويش آنها در دهان الزامي است .تنها با مراقبتهاي ويژه از دندانهاي شيري كودكان ميتوان انتظار رويش صحيح دندانهاي دائمي را به جاي آنها داشت. اين مطلب به خصوص در مورد دندانهاي آسياي شيري كودكان اهميت بيشتري دارد، زيرا اين دندانها بايد تا حدود 10يالگي به طور سالم در دهان باقي بمانند. متاسفانه اغلب پدرها و مادرها بر اين باورند كه زود خراب شدن دندانهاي شيري و كشيدن آنهامهم نيست چرا كه دندانهاي دايمي به جاي آنها خواهند روييد، به اين ترتيب با عدم مراقبت كامل باعث پوسيدگي زودرس و از دست رفتن آنها حتي در سنسن 3-4سالگي ميشوند كه نتيجه ان كج روئيدن يا نروئيدن دندانهاي دايمي زيرين است .
چگونه از زود افتادن دندانهاي شيري و رويش نادرست دندانهاي دائمي جلوگيري كنيم ؟
1-تا حد امكان كودك را از مصرف مواد قندي و شيرين باز داريم. 2-با نظافت دندانهاي شيري مانع از خرابي و پوسيدگي انها شويم. 3-كودك را در هر سال به طور منظم براي معاينه نزد دندانپزشك برده، از سلامت دندانهاي شيري وي مطمئن شويم. 4-در صورت بروز پوسيدگي فورا به ترميم و پر نمودن دندان شيري اقدام نمائيم، به خصوص پوسيدگيهايي كه در بين دندانهاي آسياي شيري به وجود ميآيد. اين مسأله به جز ايجاد درد و ناراحتي و خطر كشيده شدن زود هنگام دندان شيري ميتواند سبب نزديكتر شدن آسياهاي شيري به يكديگر و كاهش فضاي مورد نياز براي رويش دندانهاي دائمي گردد.5-هرگاه به دليل پوسيدگي بيش از حد، خارج نمودن يك دندان شيري از دهان لازم باشد، بهتر است قبل از هرگونه اقدامي با يك دندانپزشك مشاوره نمائيم تا با بررسي تمام جوانب مشخص نمايد كه آيا نيازي به حفظ فضاي خالي و استفاده از فضا نگهدارنده، وجود دارد يا خير؟لازم به تذکر است که تاج دندانهای شیری در زمانی ساخته میشوند که طفل هنوز در مرحله جنینی و داخل رحم مادر است از این رو مواردی که مادر در دوره بارداری از آنها تغذیه میکند تأثیر بسیار زیادی در چگونگی و قوت و ضعف دندانهای فرزند او خواهد داشت.مهمترین موادی که برای تقویت و استحکام دندانهای طفل لازم و مؤثر شمرده میشود و بهتر است که خانمهای باردار با آگاهی از خواص این مواد به میزان لازم و کافی از آنها تغذیه کنند عبارتند از : کلسیم و فسفر که اغلب از طریق مصرف شیر و لبنیات به دست میآیدْْ؛ ویتامین D در روغن ماهی، گوشت ماهی، کره، پنیر و زرده تخم مرغ به مقدار زیاد موجود است؛ ویتامین C که به مقدار زیاد در پرتقال، گوجه فرنگی و سبزیجات وجود دارد و سایر ویتامینها از جمله ویتامین B و A که در جگر، لبنیات، غلات و حبوبات به مقدار فراوان وجود دارد.
در پوسیدگی میکروب ها تاثیر گذار هستند و پوسیدگی بیماری است که قابل سرایت است . وقتی در درهان مادر پوسیدگی زیاد باشد ، این واکنش را ما در کودک می بینیم که کودک هم پوسیدگی های زیادی در دهانش دارد . اگر مادر بتواندپوسیدگی دهان خودش را در هنگام بارداری کنترل بکند احتمال پوسیدگی در کودک کمتر می شود . وقتی کودک بدنیا آمد ،والدین سعی کنند که پوسیدگی در دهان خودشان را کمتر بکنند و این در مورد کودکان زیر پنج سال تاثیرگذار است و پوسیدگی دندان آنها هم کمترمی شود. از شش ماهگی باید تمیز کردن دندان و دهان بچه شروع بشود .یا یک گاز استریل یا مسواک انگشتی می توان دندان کودک را تمیز کرد. از همان لحظه ای که دندان در دهان بچه دیده می شود باید مسواک زده بشود . وقتی سن بچه بالاتر می رود باید از مسواک های مخصوص همان سن استفاده بشود . تا قبل از سه سالگی نیازی به خمیردندان نیست . بعداز سه سالگی بهتر است که از خمیر دندان استفاده بشود ولی حجم آن کم باشد تا بچه اذیت نشود و آنرا نخورد. از سن شش سالگی به بعد ما می توانیم دهان شویه را به ترکیباتی که بچه می تواند استفاده کند اضافه کنیم .از دهان شویه های فلوراید دار استفاده کنید و در مواقع ضرورت از دهان شویه ی های ضدباکتری استفاده بکنید . از دوسالگی ما می توانیم درمان فلوراید غلیظ را در کلینیک ها شروع کنیم که این باعث می شود دندان ب چه مقاومت پیدا بکند . از سن هشت سالگی ما می توانیم از نخ دندان برای بچه ها استفاده کننیم . تا شش سالگی مسواک زدن بچه بعهده ی پدر و مادراست و بعد از آن باید تحت ظارت پدرومادر باشد و از سن نُه سالگی خود بچه می تواند مسواک برند .ما حتما باید از چندین روش برای بهداشت دهان و دندان استفاده بکنیم تا کارخودش را نشان بدهد . ما به بزرگسالان توصیه می کنیم که در روز دو بار مسواک بزنند یکی شب قبل از خواب ودیگری صبح بعد از بلند شدن از خواب . از خمیر دندان حاوی فلورایداستفاده بکنند از دهان شویه حاوی فلوراید استفاده بکنند و حتما از نخ دندان استفاده بکنند. دندانهایی که بهم چسبیده اند با مسواک قابل تمیز کردن نیستند و باید برای تمیز کردن آنها حتما از نخ دندان استفاده بشود .
منبع:radiosalamat.ir
