اختلال شخصیت پارانوئید:
مهمترین ویژگی این اختلال بی اعتمادی و بدگمانی نسبت بهدیگران است این افراد حساسیت زیاد نسبت به بی اعتنایی دیگران دارند.اهل جرو بحثهستند،خشک و عصبی اند،این افراد مسولیت احساسات خود را نمی پذیرند و آن را بهدیگران نسبت می دهند.
این طبقه دارای نامطلوبترین منش و ویژگی است،شخصیتی متعصب ودارای کلکسیونر مدارک بی عدالتی است.این بیماری در اوایل دوره ی جوانی شروع میشود،همه ی آن ها نگران نوعی آسیب دیدن و سوء استفاده از جانب دیگرانهستند.مبتلایان به این اختلال به کرات وفاداری و قابل اعتماد بودن دیگران را موردسوال قرار می دهند.چنین بیماری حسادت بیمارگونه دارند و به راحتی وفاداری همسر یاشریک جنسی خود را مورد سوال قرار می دهند.
ملاک های تشخیصی dsm
عدم اعتماد و شكايت نافذ نسبت به ديگران بطوري كه انگيزه هايآنان بدخواهانه تعبير شود، كه در اوائل بزرگسالي شروع شده و خود را در زمينه هاي گوناگوننشان مي دهد و با چهار تا(يا بيشتر) از علائم زير مشخص است:
(1) بدون دليل كافي، ظنمي برد كه ديگران از او سوء استفاده مي كنند يا فريبش مي دهند.
(2) بدون دليل كافي وفاداريو قابليت اعتماد دوستان و بستگان خود را مورد سؤال قرار مي دهد.
(3) در اعتماد بر ديگرانمردد است چون مي ترسد ازاطلاعات او بر عليه خودش استفاده شود.
(4) در اشارات و اتفاقاتخوشخيم، معاني تحقير آميز و تهديد كننده مي بيند.
(5) مدام كينه مي ورزد،يعني تحقير و بي اعتنائي و اهانت را نمي بخشد.
(6) حملاتي بر رفتار وشخصيت خود برداشت مي كند كه براي ديگران روشن نيست. در پاسخ خشمگين و حمله متقابل سريعاست.
(7) سوء ظن مكرر، بدونپايه، نسبت به وفاداري به همسر يا شريك جنسي
تشخیص افتراقی:
این اختلال از اختلال اسکیزوفرن به علت نداشتن توهم و هذیانجدا می شود.
از اختلال مرزی تفکیک می شوند،چراکه قادر به ایجاد روابط پرآشوب و عمیق افراد مرزی نیستند.
درمان:
روان درمانی:
درماتگر باید در تمام مناسباتش با مراجع خود روراستباشد،مثلا اگر فرد به دلیلی دیرتر برسد،گفتن دلیل اقعی و یک عذرخواهی مختصر بهتراز دفاع است.درمانگر باید بداند که نقاط ضعف یک فرد پارانویید اعتماد در صمیمیتاست،رئان درمانی انفرادی مستلزم برخورد حرفه ای نه چندان گرم از جانب درمانگراست.معملا افراد پارانویید گروه درمانی را نمی پسندند.تحمل فشار درمانی را هم برایبالا بردن مهارت های اجنماعی ندارد.
دارو درمانی:
دارو درمانی برای فرونشاندن اضطراب و تحریک مفید است.و دراکثر موارد یک داروی ضد اضطراب مثل دیازپام کافی است.اما در مواردی برای درمانتحریک شدید و تفکر نیمه هذیانی بیمار استفاده از نورولپتیک ها مثل هالوپریدول برایمدت کوتاهی ضرورت دارد.
