بتن ضد زلزله؛ تحولی در صنعت ساختمان
مزایای بتن هبلکس را به 3بخش می‌توان تقسیم کرد: مزایای فنی، مزایای اجرایی و مزایای اقتصادی. سبکی وزن، عایق بودن در برابر حرارت، عایق بودن در برابر صدا، استحکام و پایداری در برابر زلزله، آتش‌سوزی و مزایای دیگر از محاسن بلوک هبلکس نسبت به سایر مصالح قدیمی نظیر آجرهای معمولی و سفال است.
http://www.memaran.ir/images/mypost/concrete_heblex.jpg
این‌روزها در هر کوی، برزن و خیابانی خانه‌های نیمه‌سازی را می‌بینیم که کارگران در آنها مشغول به کار هستند ولی در بسیاری از آنها دیگر خبری از آجرهای آشنای قدیمی نیست
و دیگر کارگری برای دیگری آجر پرت نمی‌کند؛ دیگر تلی از آجرهای نارنجی وجود ندارد و جایشان را بلوک‌هایی سفیدرنگ گرفته‌اند که سبک هستند و راحت اره می‌شوند. این بلوک‌های سفید و سبک می‌خواهند خانه‌های ما را محکم و ضدزلزله بسازند، اما چگونه؟
امروزه مهم‌ترین مسئله و دغدغه مهندسان در طراحی، محاسبه و ساخت پروژه‌های عمرانی، وزن سازه به منظور پایداری بهتر در برابر نیروی زلزله است. معمولا ساختمان‌ها به صورت اسکلت فلزی یا بتنی اجرا می‌شوند و پارتیشن‌ها و دیوارهای داخلی فقط نقش جدا‌کننده فضا را برعهده دارند؛ بنابراین هرچه مصالح به‌کاررفته در این اجزا سبک‌تر باشند تأثیر مستقیمی در کاهش وزن سازه دارند. از این‌رو استفاده از آجرهای جدید به‌جای آجرهای معمولی و سفال‌های قدیم می‌تواند بسیار تأثیرگذار باشد. در دنیای پیشرفته امروزی و با توجه به پیشرفت‌های صورت‌گرفته در زمینه‌های مختلف علمی، صنعت بتن دچار تحول شده و تولید بتن سبک حاصل همین پیشرفت‌هاست.
با توجه به آیین‌نامه جدید محاسبه ایمنی ساختمان‌ها در برابر زلزله و مبحث 18و 19، به‌کارگیری مصالح سبک‌وزن راه‌حل مناسب و باصرفه در جهت افزایش ایمنی ساختمان است و بلوک‌های بتن سبک تأمین‌کننده این مزیت فنی است.
نکته قابل ذکر در مورد این آجرها «وزن مخصوص» پایین آنهاست به‌طوری‌که اگر این آجرها را روی سطح آب قراردهیم به ته آب فرو نمی‌روند و روی سطح آب قرارمی‌گیرند.
کارکردن با بتن سبک بسیار آسان است. مثلا به‌راحتی می‌توان آن را اره کرد، میخ در آن کوبید و جای پریز یا کانال عبور سیم برق و لوله را در آن تعبیه کرد. علاوه بر این بتن سبک در مقابل آتش بسیار مقاوم است و همه شرایط سلامت محیط‌زیست را دارد.
بتن سبک هبلکس یا بتن متخلخل در سال1924 میلادی توسط یک آرشیتکت سوئدی اختراع شد و هم‌اکنون در اروپا این بتن سبک تحت نام‌های ytong یا hebelex عرضه می‌شود. ساخت این محصول با استفاده از تکنولوژی پیشرفته از طریق اختلاط و پخت مواد اولیه (ماسه سیلیسی، آهک، سیمان، پودر آلومینیوم و آب) انجام می‌گیرد.
یک‌متر مکعب بلوک هبلکس حدود 600 الی 700 کیلوگرم وزن دارد که برابر 866آجر به وزن 1750کیلوگرم است. به‌عبارت دیگر یک عدد بلوک 20×25×60 هبلکس مطابق با 26 آجر است درحالی‌که وزن آن برابر وزن 10عدد آجر است و یک کارگر به راحتی می‌تواند آن‌را حمل کند و سریعا نیز نصب می‌شود.
ضمنا ملات مصرفی برای نصب هر بلوک 25درصد ملات مورد نیاز برای اجرای همان دیوار با آجر است و به درصد سیمان کمتری نیز در ملات نیاز دارد. به‌عنوان مثال، چنانچه برای اجرای یک دیوار با آجر به 100کیلوگرم سیمان نیاز باشد، برای همان دیوار درصورت استفاده از هبلکس 15کیلوگرم سیمان مصرف می‌شود.
همچنین بارگیری و حمل بلوک‌های هبلکس که در قالب‌های 3/15متر مکعبی بسته‌بندی می‌شوند با استفاده از جرثقیل فکی و تریلی کفی به‌راحتی و اقتصادی‌تر انجام می‌گیرد. یک تریلی 9پالت بزرگ برابر 35/28متر مکعب را حمل می‌کند.
مزایای بتن سبک
مزایای بتن هبلکس را به 3بخش می‌توان تقسیم کرد: مزایای فنی، مزایای اجرایی و مزایای اقتصادی. سبکی وزن، عایق بودن در برابر حرارت، عایق بودن در برابر صدا، استحکام و پایداری در برابر زلزله، آتش‌سوزی و مزایای دیگر از محاسن بلوک هبلکس نسبت به سایر مصالح قدیمی نظیر آجرهای معمولی و سفال است.
با توجه به ابعاد، سبکی و راحتی نصب بلوک‌های هبلکس در همه ضخامت‌ها، سرعت اجرای هبلکس نسبت به سایر مصالح تا 3برابر است.
در پروژه‌های ساختمانی با استفاده از بلوک هبلکس با درنظرگرفتن سرعت اجرا، دستمزد کمتری پرداخت می‌شود. همچنین استفاده از هبلکس به سبب مصرف ملات کمتر و نیز کاهش بارهای وارده به سازه به‌دلیل وزن کم دیوارها که کاهش ابعاد سازه را به‌دنبال دارد، صرفه‌جویی قابل ملاحظه‌ای را در هزینه مصالح مصرفی موجب می‌شود. به‌علاوه استفاده از هبلکس موجب صرفه‌جویی چشمگیری در انرژی برای سرمایش و گرمایش ساختمان بعد از احداث می‌شود.
در واقع سرعت زیاد آجرچینی با هبلکس، سرعت زیاد کارهای تأسیساتی، کاهش مقاطع ساختمانی هنگام محاسبه و صرفه‌جویی قابل ملاحظه در سازه‌های فلزی و بتنی. همچنین ضایعات هبلکس کلا به‌عنوان پوکه مورد استفاده قرار می‌گیرد در حالی‌که ضایعات زیاد آجر عملا بلااستفاده می‌ماند.
