اختلالات سایکوسوماتیک یا روان تنی

اختلالات سایکوسوماتیک یا روان تنی چه اختلالاتی هستند؟

اختلالات روانتنی در واقع به بیماریهایی گفته می شوند که حدفاصل بین بیماریهای جسمی و روانپزشکی قرار گرفته اند.این اختلالات را می توان در گروههای زیر طبقه بندی نمود:

زمانی که فرد بعد از ابتلا به بیماری جسمی خاصی مثل سرطان،بیماریهای قلبی،سکته مغزی، یا هر گونه بیماری دیگری دچار نوعی اختلال روانپزشکی می شود.این اختلال روانپزشکی می تواند فقط نوعی واکنش طبیعی به ابتلا به بیماری خطرناک باشد یا عارضه ای از بیماری جسمی اولیه یا داروهای مصرفی و یا هر عامل دیگری.

به عنوان مثال بعد از جراحی عروق کرونر قلب بسیاری از بیماران دچار افسردگی می شوند که می تواند به دلیل ترس از مرگ،عارضه داروهای بیهوشی،عارضه داروهای مصرفی بعد از جراحی،مشکلات اجتماعی-اقتصادی حاصله و یا اختلال افسردگی اولیه باشد.

از دیگر مثالهای مربوطه می توان به اختلالات رفتاری در بیماران مبتلا به الزایمر یا پارکینسون ویا بروز اختلالات جنسی به دنبال مصرف داروهای ضد سرطان اشاره کرد.همچنین بسیاری از داروها می توانند اختلالاتی در خواب ایجاد کنند.

زمانی که فرد به علائمی جسمی مبتلا می شود ولی در بررسیهایی که به عمل می اید بیماری جسمی خاصی تشخیص داده نشده و معمولا به بیمار گفته می شود که بیماری شما عصبی است و مشکلی ندارید!.درد نواحی مختلف بدن مثل درد معده،سردرد،کمردرد،دردهای جلوی قلبی از این دسته علائم هستند.

البته هر علامتی در بدن می تواند بدون منشا جسمی مشخص و ناشی از استرسهای روانی باشد.از دیگر مثالهای مربوطه می توان به تکرر ادرار،مشکلات جنسی مثل اختلال نعوظ یا زودانزالی،وتشنجهای کاذب یا عصبی اشاره نمود.

گاهی افراد نوعی بیماری جسمی دارند که تحت تاثیر استرس تشدید می شود.بالا بودن فشارخون،زخم معده،دیابت،آسم،سندروم روده تحریک پذیر وبسیاری از بیماریهای دیگر را می توان در این دسته قرار داد.

دسته دیگر بیمارانی هستند که به طور مداوم در بدن خود به دنبال علایم بیماری جسمی می گردند و مرتب به پزشک مراجعه می کنند ولی علی رغم اطمینان بخشی پزشک باز هم معتقدند که نوعی بیماری جسمی دارند که پزشک ان را تشخیص نداده است.

دسته دیگری از بیماران هم وجود دارند که تمایل دارند همواره بیمار باشند و به همین دلیل با ایجاد علایمی مثل زخم یا دستکاری ازمایشات پزشکان را راضی می کنند که نوعی بیماری جسمی دارند و مرتب در بیمارستان بستری می شوند.البته این تمایل انها هیچ گونه نفع ظاهری برایشان در بر ندارد.

دکتر محسن حافظی
روانپزشک- رواندرمانگر
فلوشیپ اختلالات روانتنی