اصول پيشگيري در پوكي استخوان
اصول پيشگيري در پوكي استخوان
رشد طولي استخوانها تا قبل از 20 سالگي كامل و متوقف ميگردد. اما افزايش استحكام استخوانها بعد از سن 20 سالگي همچنان ادامه خواهد داشت. بين سن 30-20 سالگي استخوانها ضخيم و عريض ميشوند و در سن 30 سالگي به حداكثر حجم تراكم استخواني خود ميرسد. بنابراين هرچه در سنين پايين ذخيره توده استخواني شما بيشتر باشد در سنين بالا از استخوانهاي قويتري برخوردار خواهيد بود.
آيا شما در معرض خطر پوكي استخوان هستيد؟
و با جواب دادن به سوالات زير به صورت بلي يا خير ميتوانيد حدس بزنيد تا چه اندازه در معرض خطر ابتلا به پوكي استخوان ميباشيد.
1- آيا تا به حال پدر يا مادرتان با ضربه خفيف يا افتادن ساده دچار شكستگي ران شدهايد؟
2- آيا شما در اثر ضربه يا زمين خوردن دچار شكستگي شدهايد؟
3- آيا به مدت 3 ماه از قرصهاي حاوي كورتن استفاده كردهايد؟
4- آيا قد شما بيشتر از 3 سانتيمتر كوتاه شده است؟
5- آيا نوشابههاي الكلي مصرف ميكنيد؟
6- آيا روزانه بيشتر از 10 نخ سيگار ميكشيد؟
خانمها
7- آيا قبل از سن 45 سالگي يائسه شدهايد؟
8- آيا قطع عادت ماهيانه به مدت يكسال داشتهايد؟
آقايان
9- آيا احساس سرد مزاجي يا ناتواني جنسي يا مشكلات جنسي كه ناشي از كمبود هورمون تستوسترون ميباشد، ميكنيد؟
اگر به هر كدام از سوالات بالا جواب بلي دادهايد به اين معني نيست كه شما حتماً مبتلا به پوكي استخوان هستيد ولي بايد براي ارزيابي بيشتر به پزشك مراجعه كنيد. تشخيص پوكي استخوان بايد توسط پزشك و از طريق بررسي و سنجش تراكم استخوان انجام شود. مهم اين است كه پوكي استخوان به آساني قابل تشخيص و درمان ميباشد.
چگونه بدانم پوكي استخوان دارم؟
پوكي استخوان را (بيماري خاموش) ميگويند زيرا ضعيف شدن استخوانها علامت واضحي ندارد. اولين علامت واضح آن يك شكستگي دردناك است كه با كوچكترين ضربه در مچ دست، استخوان ران يا استخوان فقرات اتفاق ميافتد. دليل هر شكستگي پوكي استخوان نيست ولي اگر يكي از علائم زير را در خودتان مشاهده كرديد بايد به فكر پوكي استخوان باشيد.
1- اگر قدتان نسبت به گذشته كوتاهتر شده
2- اگر احساس ميكنيد ستون فقرات شما قوز شده
3- اگر با ضربه خفيف يا افتادن ساده يا بدون علت، دچار شكستگي شدهايد.
پوكي استخوان توسط پزشكان عمومي، متخصصين داخلي، غدد، زنان، روماتولوژي و اورتوپدي تشخيص و درمان ميشود.
چگونه ميتوان از پوكي استخوان پيشگيري كرد؟
شيوه زندگي و تغذيه خوب براي داشتن استخوانهاي سالم لازم و حياتي است.
اگرچه كلسيم در تمام سنين براي استخوانها لازم است و بايد در رژيم غذايي گنجانده شود ولي ويتامين D به همراه كلسيم در استحكام استخوانها نقش اساسي دارد. استفاده روزانه از آفتاب و خوردن ويتامين D اين نياز را تأمين ميكند.
• تغذيه سالم (به كتابچه “تغذيه و پوكي استخوان“ مراجعه كنيد)
• سيگار نكشيد
• نصرف نكردن نوشيدنيهاي حاوي الكل
• ورزش
فعاليتهاي فيزيكي در دوران كودكي و جواني اثر مثبت در شكلگيري و تراكم استخواني دارد.
ورزش در دوران ميانسالي و در افرادي كه دچار پوكي استخوان ميباشند نيز اثر زيادي در پيشگيري و افزايش تراكم استخوان دارد. تند راه رفتن، استفاده كردن از پله، كوهنوردي و ورزشهاي روزانه به ترميم و ساختن بافت استخوان كمك ميكند.
بطور كلي فعاليتهاي فيزيكي سبب تقويت عضلات و افزايش تعادل بدن ميگردد، در نتيجه از افتادن كه علت اصلي شكستگي است جلوگيري ميشود و وضع روحي شما را نيز بهبود ميبخشد.
منبع: وبسایت روابط عمومي دانشگاه علوم پزشكي تهران
