حمله‌ی موریانه‌ها به استخوان‌های چندهزار ساله‌ی شوش
http://media.isna.ir/content/4-992.jpg/3
«برای ایران تأسف‌آور است که یکی از مهم‌ترین محوطه‌های تاریخی‌اش (شوش) در چنین وضعیت نامناسبی است.»
به گزارش خبرنگار سرویس میراث فرهنگی خبرگزاری دانشجویان ایران (ایسنا)، این جمله بخشی از آخرین گفته‌ها و اظهار تأسف‌های «ژان پرو» باستان‌شناس فرانسوی است که سال‌ها پیش سرپرست هیأت کاوش باستان‌شناسی در شوش بود و همراه گروهش مجسمه‌ی داریوش را در این محوطه کشف کرد. او ششم دی‌ماه 1391 براثر بیماری درگذشت.
وی این سخنان را تابستان امسال به مرجان مشکور - باستان‌جانورشناس - گفت. مشکور که نخستین فرد ایرانی است که در رشته‌ی زیست‌باستان‌شناسی تحصیل کرده، چندماه قبل دیداری با «پرو» و همکار دیگرش «ژنویو دولفوس» داشت تا با توجه به این‌که بیش از 30 سال است مجموعه‌ی بقایای استخوانی به‌دست آمده از کاوش‌های «پرو» و «دولفوس» در شوش هستند، به وضعیت استخوان‌های جانوری رسیدگی کند. البته این تصمیم از چند سال قبل گرفته شده بود که سامان‌دهی و بررسی این استخوان‌ها آغاز شود تا اطلاعات مهم آن‌ها منتشر شود و در اختیار جامعه‌ی علمی قرار گیرد.
در این راستا، با توجه به وضعیت نامساعد انبار محل نگهداری این استخوان‌ها، که مخزن دیرینه‌شناسی نام‌گذاری شده، چندی پیش مشکور با هماهنگی پژوهشکده‌ی باستان‌شناسی به شوش رفت تا استخوان‌های جانوری کشف‌شده از شوش را جابه‌جا و در صورت نیاز، آن‌ها را به محلی مناسب برای انجام مطالعات آزمایشگاهی منتقل کند.
اما او موفق به انجام این کار نشد، زیرا علاوه بر خاک‌گرفتگی زیاد و آشفته بودن بعضی کارتن‌هایی که از سال‌ها قبل در مخزن قلعه‌ی شوش نگهداری می‌شوند، موریانه‌ها هم در آنجا لانه کرده‌اند و دیگر هیچ موزه یا موسسه‌ای چنین اشیایی را قبول نمی‌کند، چون ابتدا باید موریانه‌زدایی شوند.
http://media.isna.ir/content/2-1125.jpg/3 لانه‌ی موریانه‌ها در اتاق دیرینه‌شناسی انبار شوش
مشکور در این‌باره به خبرنگار ایسنا گفت: رخنه کردن موریانه در دل دیوارهای این انبار بسیار خطرناک است و حتا با یک زلزله‌ی نه‌چندان قوی شاید این بخش زیر آوار از بین برود و یافتههای باستان‌شناسی هم تخریب شوند.
وی با بیان این‌که این یافتههای استخوانی از کاوش‌های باستان‌شناسی در شوش در سال‌های دهه‌ی 50 به‌دست آمده‌اند و مطالعه‌ی آن‌ها به‌دلیل توقف فعالیت کاوشگران خارجی در ایران به تعویق افتاد، اظهار کرد: اهمیت مطالعه‌ی این آثار در این است که برای ما امکان بازسازی وضعیت معیشتی و نیز بخشی از زیست‌بوم شوش را در آن روزگار فراهم می‌کند. این‌که بدانیم در شوش و در آن روزگار، چه جانورانی بوده‌اند، رژیم غذایی مردم چه بوده و به‌طور کلی محیط زیست ایران در آن زمان چه وضعیتی داشته، فقط از طریق این‌گونه مطالعات قابل بازسازی است.
این باستان‌جانورشناس همچنین گفت: جای تأسف است که با گذشت چند دهه از زمان کشف این آثار، هنوز نتوانسته‌ایم به مطالعه‌ی آن‌ها بپردازیم و حالا هم وضعیت این آثار و شرایط مطالعه‌ی آن‌ها نامناسب است. به هر حال، امیدوارم شرایط و امکان مطالعه‌ی آن تعداد از آثار که شاید هنوز قابلیت مطالعه را دارند، فراهم شود.
او تأکید کرد: گذشت زمان و بی‌توجهی بیشتر به این آثار به معنای تخریب کامل آن‌ها و از دست رفتن کامل این اطلاعات ارزشمند علمی خواهد بود.
مشکور اضافه کرد: سازمان میراث فرهنگی باید حفظ و سامان‌دهی این مجموعه‌های استخوانی جانوری و دیگر یافتههای باستان‌شناسی موجود در انبارهای قلعه‌ی شوش را در اولویت کارهای خود قرار دهد. در غیر این صورت، در آینده‌ی نزدیک شاهد نابودی این میراث ارزشمند هزاران ساله خواهیم بود.
http://media.isna.ir/content/1-169.JPG/3 لانه‌ی حیوانات موذی در انبار شوش
http://media.isna.ir/content/3-918.jpg/3 فضولات جغد روی در اتاق دیرینه‌شناسی
http://media.isna.ir/content/4-992.jpg/3 اتاق دیرینه‌شناسی انبار شوش
