چه عواملی زیبایی دندان ها را تهدید می کند؟
سلامت نیوز: داشتن دندان‌های زیبا مساوی است با لبخندی زیبا و با یك لبخند زیبا می‌توان هر كسی را جذب خود كرد اما عوامل زیادی از جمله بالا رفتن سن می‌توانند این زیبایی را تهدید كند.
هیچ‌دقت كرده‌اید كه وقتی در حال صحبت با كسی هستید، به اولین چیزی كه دقت می‌كنید دندان‌هاست به‌خصوص وقتی درحال لبخند زدن است. در واقع دندان‌های زیبا اولین چیزی است كه در چهره به چشم می‌آیند، به‌خصوص اگر اولین‌بار باشد كه فردی ملاقات می‌كنیم. دندان‌های زیبا حتی می‌تواند فرد را جوان‌تر یا پیرتر نشان دهد در واقع با افزایش سن شكل دندان‌ها هم به مرور عوض می‌شود اما می‌توان با مراقبت‌های كافی و انجام بعضی از درمان‌های تكمیلی نزد دندان‌پزشك كاری كرد كه این تغییرات كمتر خود را نشان دهد و لبخند همیشه جوان باقی بماند.
دندان‌های شما حركت میكنند
دكتر آرتور گلاسمن، جراح و دندان‌پزشك زیبایی در لس‌آنجلس می‌گوید: «فیبر دندان‌ها حافظه دارند یعنی بعد از ارتودنسی و به محض این‌كه براكت‌ها یا پلاك از روی دندان‌ها برداشته می‌شود، آن‌ها تمایل دارند خط صاف به‌وجود آمده را به هم زنند و سرجای‌شان برگردند، البته گمان نكنید اگر دندان‌های خودتان به‌طور طبیعی صاف است دیگر هیچ‌گاه دچار مشكل كج‌شدن و جابه‌جایی دندان‌ها نخواهید شد. ممكن است فشار ناشی از پرشدگی یا جویدن یا فشار دادن دندان‌ها به هم یا.... همه به مرور زمان دندان‌ها را از پا درآورند و موجب شوند آن‌ها كوچك‌تر شوند و در نتیجه بین دندان‌ها فاصله بیفتد و وقتی بین دندان‌ها فاصله بیفتد دندان‌ها جابه‌جا می‌شوند تا این فاصله را پر كنند و به مرور ممكن است كمی حالت‌شان تغییر كند.
آیا نوارهای سفیدكننده فایده‌ای دارند؟
در داروخانه‌ها نوارهای سفیدكننده‌ای برای دندان‌ها وجود دارد كه ادعا دارند دندان‌ها را در مدت كوتاهی سفید میكنند. در این نوارها درصد بالایی پروكسید هیدروژن وجود دارد كه می‌تواند دندان را سفید كند اما نباید در استفاده از آن‌ها زیاده‌روی كرد. بعد از استفاده از این نوارها برای باقی ماندن سفیدی می‌توانید از خمیردندان‌های فلورایددار سفیدكننده استفاده كرد.
بعد از ارتودنسی پلاك را كنار نگذارید
شما نمی‌توانید از حركت دندان‌ها جلوگیری كنید، مگر این‌كه تصمیم بگیرید برای تمام عمر هر شب در دهان‌تان پلاك بگذارید تا از حركت آن‌ها جلوگیری شود. البته مسواك زدن و استفاده از نخ دندان موجب می‌شود دندان‌ها سالم‌تر بمانند و كمتر پوسیده شوند و به پرشدن نیاز پیدا نكنند و در نتیجه فشار كمتری به آن‌ها وارد شود اما حتی اگر هیچ‌گاه دندان‌ها را پر هم نكنید باز دندان‌ها خواه‌ناخواه كمی حركت خواهند كرد. اگر ارتودنسی كرده‌اید به هیچ‌وجه پلاك گذاشتن را تا چند سال كنار نگذارید، چون به محض رها كردن پلاك، دندان‌های شما شروع به حركت میكنند، اگر اصلا پلاك معمولی را دوست ندارید می‌توانید از پزشك‌تان بخواهید پلاك‌های نامرئی برای‌تان تجویز كند. این روزها پلاك‌های خاصی وارد بازار شده‌اند كه تقریبا نامرئی‌اند و روی دندان قرار می‌گیرند بدون این‌كه دیده شوند.
خط لبخند یعنی چه؟
در حالت طبیعی، 2 دندان پیشین مركزی بالا باید كمی بلندتر از دندان‌های پیشین كناری باشند تا به صاحب آن، ظاهری جوان ببخشند. این دندان‌ها هم‌ارتفاع دندان‌های نیش هستند.
خط لبخند یك خط فرضی است كه از لبه دندان‌های جلوی فك بالا می‌گذرد و با لبه فوقانی لب پایین موازی است. اگر این خط به سمت پایین انحنا داشته باشد، لبخند فرد حالت جوان پیدا می‌كند، ولی اگر صاف باشد، نشان‌دهنده سایش دندان‌ها و بالا رفتن سن است.
قبل از سفید كردن دندان‌ها باید بدانید
سفید كردن دندان چندان كار مشكلی نیست اما قبل اقدام به این كار باید مواردی را در نظر گرفت، از جمله این‌كه سفید كردن دندان‌ها روی كامپوزیت (ماده ترمیمی همرنگ دندان) موثر نیست بنابراین بهتر است از سفید كردن دندان‌هایی كه با این مواد ترمیم شده‌اند خودداری كنید، همچنین قبل از سفید كردن دندان‌ها باید از سلامت دندان و لثه مطمئن شد. سفید كردن دندان‌ها را نمی‌توان در مورد كسانی كه لثه‌های ملتهب دارند یا دچار پوسیدگی دندان هستند به كار برد. باید بدانید كه پس از سفید كردن ممكن است، دندان‌ها تا مدتی به سرما و گرما حساس باشند. در این موارد بهتر است از خوردن غذاها و آشامیدنی‌های داغ یا سرد خودداری كنید تا این حالت زودتر برطرف شود. همچنین به‌علت باز شدن منافذ دندان هنگام سفید كردن دندان تا 24 ساعت پس از سفید كردن از خوردن و آشامیدن غذاها و نوشیدنی‌های رنگی مثل خورش‌های رب‌دار، قرمه‌سبزی، نوشابه و چای خودداری كنید.
سفیدكنندهها برای چه دندان‌هایی جواب نمی‌دهند
برای برخی از ضایعات و نواقص دندانی مثل بد ساخته شدن مینا و عاج استفاده از تركیبات سفیدكننده دندان جواب چندانی نمی‌دهد و نیاز به درمان‌های تكمیلی مثل لامینیت وجود دارد، همچنین دندان‌هایی كه بسیار حساس باشند نیز كاندید خوبی نیستند و در زنان باردار و شیرده نیز استفاده از سفیدكنندهها توصیه نمی‌شود. علاوه بر این مهم است كه دندان‌های شما چه رنگی داشته باشند، اگر رنگ آن‌ها در گروه زرد و نارنجی و قهوه‌ای است، به درمان بهتر پاسخ می‌دهد و دندان‌هایی كه رنگ زمینه‌ای آن‌ها خاكستری یا آبی است در برابر درمان مقاومت داشته و نیاز به درمان‌های تكمیلی مثل لامینیت و روكش‌های چینی دارند.
در یك ساعت دندانتان را سفید كنید
این روزها در مطب‌های دندان‌پزشكی از دستگاهی به اسم زوم استفاده می‌شود كه می‌توان با استفاده از آن خیلی سریع دندان‌ها را سفید كرد؛ روش كار آن ساده است ابتدا دندان‌پزشك ژل مخصوص دستگاه را كه به لحاظ علمی به‌گونه‌ای طراحی شده كه قابل استفاده با لامپ دستگاه باشد را روی دندان‌ها می‌مالد. لامپ دستگاه و ژل سفیدكننده به كمك همدیگر به آرامی به دندانهایتان نفوذ كرده و تغییر رنگی و بدرنگی‌ها را از بین می‌برند و در عرض 45 دقیقه دندان‌های شما حتی تا 6 درجه سفیدتر می‌شوند البته اگر دندان‌ها خیلی خاكستری شده باشند، نه تنها این روش بلكه هیچ روش دیگری هم نمی‌تواند سفیدی اولیه دندان‌ها را به آن‌ها بازگرداند.
علت خاكستری شدن دندان‌ها چیست؟
اگر تمام دندان‌ها با هم تیره شوند، احتمال پوسیدگی آن‌ها كم است. این باید نتیجه جرم حاصل از خوردن و آشامیدن یا در اثر خوردن برخی داروها باشد، در واقع خاكستری شدن دندان‌ها می‌تواند علت‌های متفاوتی داشته باشد. مثلا دكتر آپا، دندان‌پزشك زیبایی در نیویورك می‌گوید: «خاكستری شدن دندان می‌تواند به دلیل استفاده از آنتی‌بیوتیك تتراسایكلین باشد كه معمولا برای عفونت‌های تنفسی و آكنه‌های عفونی تجویز می‌شود. « این دارو میزان كلسیم را در مینای دندان افزایش می‌دهد و در نتیجه رنگ‌ها تیره‌تر به‌نظر می‌رسد.» اگر در سنین نوجوانی و جوانی از این دارو استفاده می‌كردید دندان‌ها به مرور تغییر رنگ می‌دهند و خاكستری می‌شوند و این روند با افزایش سن ادامه می‌یابد. اگر یك یا چند دندان مجاور هم تیره شوند (معمولا خاكستری یا قهوه‌ای) احتمالا آبسه‌ای پر از چرك در زیر آن‌ها تشكیل شده است. در این حالت امكان این‌كه دندان‌پزشك با جراحی ریشه دندان بتواند آن را نجات دهد وجود دارد اما اگر توجه نكنید، آبسه استخوان نگاهدارنده دندان را می‌خورد كه در این صورت باید دندان را كشید.
بیماریهای لثه آرام به شما حمله میكنند
ضخامت بافت لثه‌ها كاملا به ژنتیك بستگی دارد اما بیماریهای لثه مثل ورم و آماس می‌تواند وابسته به عمل شما هم باشد. دكتر رابرت گرلاش، دندان‌پزشك می‌گوید: « باقی ماندن پلاك‌های میكروبی و مسواك زدن بسیار محكم و خشن می‌تواند به لثه آسیب برساند و موجب تحلیل رفتن آن‌ها شود. همچنین با بالا رفتن سن میزان ترشح بزاق دهان كاهش می‌یابد و همین امر چندان برای لثه‌ها خوشایند نیست چون بزاق دهان می‌تواند تا حدی پلاك‌های میكروبی را بشوید. بیماریهای لثه بی‌سر و صدا و به آرامی پیشرفت میكنند و چون دردی ایجاد نمیكنند، بیشتر افراد فكر میكنند چنین بیماری ندارند و تا كار از كار نگذرد، به دندان‌پزشك مراجعه نمیكنند. درحالی‌كه در سنین بالا یعنی 60-50 سالگی، حدود 70درصد افراد به نوعی از بیماریهای لثه مبتلا هستند.»
چرا بعضی‌ها وقتی لبخند می‌زنند لبه دندان‌های‌شان پیدا نیست؟
هنگامی‌كه لبخند می‌زنید یا صحبت می‌كنید، لبه دندان‌ها باید كمی مشخص باشند.
در صورتی كه لبه دندانهایتان ساییده شده باشد یا خط لبخندتان پایین باشد، به‌نظر خواهد رسید كه یا دندان ندارید یا فراموش كرده‌اید دندان مصنوعی‌تان را داخل دهان‌تان بگذارید. در این موارد با استفاده از كامپوزیت رزین (مواد همرنگ دندان)، روكش یا لامینیت می‌توان بر این مشكل فائق آمد. البته پیش از انجام كار باید وضعیت بر هم آمدن دندان‌ها در فك از سوی دندان‌پزشك بررسی شود.
مسواك زدن درست را یاد بگیرید
سعی كنید مسواك زدن درست را یاد بگیرید و حداقل روزی 2 بار با یك مسواك نرم دندان‌ها را بشویید. روی دندان‌ها را با حركت دورانی از جلو و عقب و كناره‌ها مسواك ملایم بزنید، تصور كنید دهان شما 4 بخش دارد یك بخش در سمت راست، یكی چپ، یكی پایین و یكی در بالا، هر بخش را 30 ثانیه مسواك بزنید، به هیچ وجه نخ دندان را فراموش نكنید. نخ دندان موادغذایی را از بیرون می‌كشد و نمی‌گذارد پلاك‌های میكروبی تشكیل شود و در نتیجه اكسیژن می‌تواند بین لثه‌ها و دندان‌ها حركت كند.
نگین چسباندن روی دندان ضرر دارد؟
این روزها خانم‌های زیادی را می‌بینیم كه روی یكی از دندان‌های‌شان نگین چسبانده‌اند، آیا می‌دانید چگونه نگین روی دندان قرار می‌گیرد؟ برای چسباندن نگین، دندان‌پزشك با وسایل چرخنده و برنده مقداری از مینای سطح دندانتان را برمی‌دارد. بنابراین مینای دندان شما اندكی خراش برداشته و نازك‌تر می‌شود، سپس سطح دندانتان با اسید مخصوصی شسته می‌شود كه این اسید نیز تا اندازه‌ای مواد معدنی مینای محكم دندان را حل كرده و سطح مینا را سوراخ می‌كند. در نهایت، نگین با استفاده از چسب مخصوصی و با مواد پركننده همرنگ دندان به دندانتان چسبیده می‌شود. در تمام این مراحل شما به دست خودتان به مینای دندانتان آسیب زده‌اید تا نگینی را بر سطح آن بچسبانید. البته نگین‌های جدیدی از جنس زیركونیوم به بازار آمده كه نیاز به تراش دندان ندارند و فقط با چسب ویژه به سطح دندان می‌چسبند.
روی كدام دندان نگین كاشته می‌شود؟
نگین‌های دندانی را برای این‌كه جلوه بیشتری هنگام لبخند زدن داشته باشند، اغلب روی یكی از دندان‌های جلویی می‌كارند. دندان جلویی مركزی یا كناری یا نیش یكی از دندان‌هایی است كه نگین روی آن قرار می‌گیرد ولی دندان‌های جلویی كناری را بیشتر دندان‌پزشكان برای كاشت نگین انتخاب میكنند. چون وقتی نور به نگین روی این دندان برخورد می‌كند، بخشی از آن به طرف چشم منعكس شده و به لبخند درخشندگی خاصی می‌بخشد ولی اگر نگین روی دندان نیش كاشته شود، ممكن است هنگام لبخند زدن به چشم نیاید. اگر نگین روی دندان جلویی میانی هم كار گذاشته شود، تمام نور را به طرف چشم منعكس كرده و چنان جلوه زیبایی نخواهد داشت.
زمانی‌كه می‌خواهید روی دندانتان نگین بگذارید...
فراموش نكنید كه كیفیت نگین و جنس كریستال آن در ظاهر زیبای آن، داوم و بهداشت آن موثر است. اگر در خرید نگین تخصص ندارید، می‌توانید از دندان‌پزشك‌تان بخواهید كه این نگین را برای‌تان تهیه كند. نگین‌های بهتر، زوایای گردتر و صاف‌تری دارند كه پلاك میكروبی كمتری را در اطراف‌شان جمع میكنند. علاوه بر این، هیچ وقت برای گذاشتن نگین روی دندانهایتان به آرایشگاه و مكان‌های دیگر نروید. دندان‌پزشك، مطمئن‌ترین فردی است كه می‌تواند نگین را روی دندان شما كار بگذارد.
