هنوز فال را کارکرد علمی نجوم می دانند!/ برای "هوا" پول خرج کنیم
مجری طرح رصدخانه ملی ایران در گفتگو با خبرنگار مهر، وضعیت علم نجوم را به لحاظ درک این علم در ایران و سایر کشورها متفاوت دانست و گفت: این علم در 50 سال اخیر تحولات و پیشرفتهای قابل توجهی داشته است ولی در ایران با توجه به قدمت زیاد آن توجهی به آن نمی شود.
وی به اهمیت این علم اشاره کرد و افزود: این علم با استفاده از ابزار پیشرفته و دانش فیزیک ذرات بنیادی انسان را قادر ساخته است تا به تحقیق در اعماق آسمانها و به شناخت کیهان و عالم بپردازد.
منصوری با بیان این مطلب که محققان دنیا با صرف میلیاردها دلار به دنبال پاسخ سوالهای بی شمار خود می روند، اظهار داشت: این علم در کشور ما منحصر به استهلال ماههای قمری و زمان دقیق اعیادی چون غدیر و فطر شده است و تنها در این زمانها است که مقداری از علم نجوم و اهمیت آن سخن به میان می آید.
انتقاد از برخی مراکز علمی و پژوهشی که فال را از کارکردهای نجوم می دانند
مجری طرح رصدخانه ملی ایران گرفتن فال و پیدا کردن ساعت سعد و نحس را از دیگر کارکردهای این علم در کشور نام برد و اضافه کرد: گرفتن فال و ساعت سعد و نحس در گذشته جزیی از علم نجوم به شمار می رفته که متاسفانه امروزه حتی در برخی از مراکز علمی و پژوهشی این امر را از کارکردهای علم نجوم می دانند."
وی به اهمیت این علم در سایر علوم پرداخت و ادامه داد: این اهمیت سبب شده است که در اکثر کشورهای دنیا تلسکوپهای 10 تا 50 متری ساخته شود و پروژه های عظیم 10 تا 15 ساله اجرا شود.
منصوری به نقش ایران در این علم اشاره کرد و تاکید کرد: همه دولتمردان با تصویب احداث رصدخانه ملی عزم خود را برای وارد شدن به این بازی علمی نشان دادند ولی باید توجه داشت که با ابزار آماتوری نجوم قادر نخواهیم بود تا سهم شایسته ای از این علم در جهان داشته باشیم.
مشکلات زمینی و نگاه آسمانی
منصوری در خصوص این انتقاد که گفته می شود با داشتن مشکلات و معضلات زمینی چرا برای علم نجوم هزینه کنیم به داستان عصر ناصرالدین شاه اشاره کرد و گفت: محمود خان قمی اولین منجم دوره قاجار بود که پس از طی دوره نجوم در فرانسه به ایران آمد و سعی کرد ضرورت تاسیس رصدخانه سلطنتی را به ناصرالدین شاه تفهیم کند. برای این منظور تلسکوپی به دربار برد و به رصد پرداخت. ناصرالدین شاه نیز پس از رصد اعلام می کند: "ما پول برای هوا نداریم".
وی این انتقاد را ناشی از عدم اطلاع از نحوه برخورد با دنیای مدرن دانست و اظهار داشت: اگر در دنیای جدید هر کشوری بخشی از درآمدهای خود را برای علم سرمایه گذاری نکند از گردونه تاریخ خارج خواهد شد. اگر ناصرالدین شاه در آن زمان اقدام به تاسیس این رصدخانه می کرد در این زمان ما یکی از پیشروان این علم در جهان بودیم.
استاد فیزیک دانشگاه صنعتی شریف بر ضرورت سرمایه گذاری در حوزه نجوم تاکید کرد و به مهر گفت: اجرای پروژه های کلان در برخی از رشته ها مانند نجوم نتایج ناخواسته ای را به دنبال دارد که می تواند به توسعه دانش و افزایش رفاه مردم کمک می کند. کشورهای آمریکا و اروپا به طور قطع مشکلات زیادی در کشورشان دارند ولی سالانه میلیاردهای دلار صرف پروژه های نجومی می شود و در نهایت بیش از آنچه که هزینه کردند، دریافت می کنند.
هزینه پروژه رصدخانه ملی درصد کوچکی از هزینه های ناتمام صنعتی است
منصوری تاکید کرد: پروژه رصدخانه ملی اولین و بزرگترین پروژه علمی در کشور است و هزینه ای که صرف راه اندازی و تاسیس آن می شود درصد کوچکی از هزینه هایی است که برای احداث کارخانه هایی می شود که هرگز راه اندازی نشده و یا درصد کوچکی از سدهایی است که بد ساخته ایم.
