بررسی قارچ های خاکزاد عوامل پوسیدگی ریشه و طوقه گندم و تعیین میزان خسارت اقتصادی آنها

بررسی قارچ های خاکزاد عوامل پوسیدگی ریشه و طوقه گندم و تعیین میزان خسارت اقتصادی آنها


به منظور مطالعه و شناسایی عوامل بیماری زای قارچی طوقه ریشه گندم و تعیین اهمیت و خسارت این عوامل در استان زنجان در طول سال های ۱۳۷۹-۷۸ تعداد ۱۷۸ مزرعه گندم در شهرستان مختلف استان زنجام مورد بازدید و بررسی قرار گرفت. نمونه های مشکوک به بیماریهای طوقه و ریشه با علایمی از قبیل زردی، خشکیدگی، تنک بودن موضعی، سفید شدن خوشه ها، پوک شدن دانه ها، کاهش رشد و ضعیف شدن خوشه ها، تغییر رنگ محل طوقه و ایجاد لکه های نکروزه در محل طوقه و ابتدای ساقه از مناطق مورد بررسی جمع آوری و جهت بررسی های دقیق تر به آزمایشگاه منتقل و نسبت به جداسازی، خالص سازی و شناسایی و عوامل قارچی اقدام گردید. در نهایت ۹۸ جدایه قارچی متعلق به ۵ جنس و ۷ گونه شناسایی شد. بیشترین فراوانی مربوط به گونه های Rhizoctonia celrealis, Rhizoctonia, Rhizoctonia solani, Fusarium culmrum و Drechslera sp بود که بیماری زایی آنها بر روی رقم گندم فلات به اثبات رسید. نتایج این تحقیق نشان داد که در مناطق مختلف استان حدود ۴۰ درصد مزارع، حداقل به یکی از عوامل بیماری زای فوق آلوده هستند. خسارت بیماری های خاکزاد گندم بسته به درصد آلودگی بوته ها و همچنین گونه های عامل بیماری متفاوت و از ۱ تا ۹ درصد کل محصول نوسان داشت. نتایج این بررسی نشان داد در مناطقی که مواد آلی خاک ضعیف باشد، عملکرد محصول گندم بیشتر از خاک های پر بازده تحت تاثیر بیماری های خاکزاد قرار می گیرد

دامکده