MR_Jentelman
17th June 2011, 08:59 AM
کندوج ها نمونه‌ای از معماری بومی ایرانی در منطقه شمال كشور هستند كه اگرچه یکی از جاذبه های گردشگری روستایی به شمار می روند، اما این روزها در معرض فراموشی قرار گرفته اند. «كندوج» در واقع به اتاقكی چوبی با ابعاد سه در چهارمتر مربع گفته می شود که ارتفاعی دو متری دارد و در استانهای شمالی كشور به عنوان انبار برنج كاربرد داشته است، این اتاقك‌های چوبی را روی پایه‌های بلند به ارتفاع یك تا یك و نیم متر می‌ساختند تا موش‌ها به درون آن راه پیدا نکنند.
كندوج واژه‌ای گیلكی است كه با نام های دیگر محلی كوندوج، كوندیج، كوروج، كوتی و كوتامدر نقاط مختلف گیلان و غرب مازندران از آن نام برده میشود و سازه ایست كه شالیكاران شمالی از آن برای نگهداری و انبار كردن ساقه‌های شالی استفاده می‌‌كردند.
http://img.tebyan.net/big/1390/03/2011060109275867_333.jpg
کندوج واژه ای مرکب از دو کلمه (کاه + اندوز) است که براثر تغییر آوایی حرف (ز) به حرف (ج) تبدیل شده است. کندوج در محاوره بسیار از کاه اندوز به کندوز و سپس به کندوج تبدیل شده است.
http://img.tebyan.net/big/1390/03/20110601092758192_44.jpg
سكوی چهارگوش كندوج، مربعی شكل و به طول و عرض سه تا چهار و نیم متر به ارتفاع یك و نیم متر فقط از یكسو باریكه راهی برای ورود دارد، پهنای این سكو نسبتا زیاد است و از چهار گوشه آن، چهار ستون مخروطی به ارتفاع دوونیم متر بالا می‌‌رود. بر روی این ستون‌ها كه از گل خام و رسی است، چهار قطعه از تنه درخت كه به صورت منشور بسیار قطور تراش داده شده، كار گذاشته میشود و واشان‌های قطور چهار سویه ساختمان بر روی این منشورها استوار شده، بر روی آنها چوب‌های قطور میخ می‌‌كنند تا خوشه‌ها را بتوانند روی آنها انبار كنند.
http://img.tebyan.net/big/1390/03/20110601092758364_55.jpg
بام این بنا هم كه از گیاه مخصوصی به نام «لی» پوشیده شده به شكل منشور كله قندی است، بیشتر پوشش سقف كندوج را كلوش ساقه برنج، گالی- نوعی گیاه مردابی و به ندرت لت پوش- تخته تبر تراش خورده و نیز امروزه سقف كندوج را از شیروانی حلب می‌‌سازند، برای رفتن به بام فقط از نردبان استفاده میشود، از كف كندوج نیز برای دانه كردن خوشه‌ها بهره وری میشود.
http://img.tebyan.net/big/1390/03/20110601092758505_66.jpg
در بالای بام پوشالی و مخروطی شكل كندوج، گمج (نوعی ظرف لعابی از جنس خاك رس) را وارونه می‌‌گذارند و به این وسیله مانع ورود آب باران از انتهای سقف به داخل كندوج می‌‌شوند.
برای كشیدن برنج به كندوج از چوب دو شاخه شبیه دوخالنگ یا چنگك كه به شكل عدد هفت است، استفاده میشود كه یك سرش وصل بر طناب است و سر دیگر را برنج دَرز فرو می‌‌كنند و از زمین به بالای كندوج می‌‌كشند.
خبرگزاری مهر
كندوج واژه‌ای گیلكی است كه با نام های دیگر محلی كوندوج، كوندیج، كوروج، كوتی و كوتامدر نقاط مختلف گیلان و غرب مازندران از آن نام برده میشود و سازه ایست كه شالیكاران شمالی از آن برای نگهداری و انبار كردن ساقه‌های شالی استفاده می‌‌كردند.
http://img.tebyan.net/big/1390/03/2011060109275867_333.jpg
کندوج واژه ای مرکب از دو کلمه (کاه + اندوز) است که براثر تغییر آوایی حرف (ز) به حرف (ج) تبدیل شده است. کندوج در محاوره بسیار از کاه اندوز به کندوز و سپس به کندوج تبدیل شده است.
http://img.tebyan.net/big/1390/03/20110601092758192_44.jpg
سكوی چهارگوش كندوج، مربعی شكل و به طول و عرض سه تا چهار و نیم متر به ارتفاع یك و نیم متر فقط از یكسو باریكه راهی برای ورود دارد، پهنای این سكو نسبتا زیاد است و از چهار گوشه آن، چهار ستون مخروطی به ارتفاع دوونیم متر بالا می‌‌رود. بر روی این ستون‌ها كه از گل خام و رسی است، چهار قطعه از تنه درخت كه به صورت منشور بسیار قطور تراش داده شده، كار گذاشته میشود و واشان‌های قطور چهار سویه ساختمان بر روی این منشورها استوار شده، بر روی آنها چوب‌های قطور میخ می‌‌كنند تا خوشه‌ها را بتوانند روی آنها انبار كنند.
http://img.tebyan.net/big/1390/03/20110601092758364_55.jpg
بام این بنا هم كه از گیاه مخصوصی به نام «لی» پوشیده شده به شكل منشور كله قندی است، بیشتر پوشش سقف كندوج را كلوش ساقه برنج، گالی- نوعی گیاه مردابی و به ندرت لت پوش- تخته تبر تراش خورده و نیز امروزه سقف كندوج را از شیروانی حلب می‌‌سازند، برای رفتن به بام فقط از نردبان استفاده میشود، از كف كندوج نیز برای دانه كردن خوشه‌ها بهره وری میشود.
http://img.tebyan.net/big/1390/03/20110601092758505_66.jpg
در بالای بام پوشالی و مخروطی شكل كندوج، گمج (نوعی ظرف لعابی از جنس خاك رس) را وارونه می‌‌گذارند و به این وسیله مانع ورود آب باران از انتهای سقف به داخل كندوج می‌‌شوند.
برای كشیدن برنج به كندوج از چوب دو شاخه شبیه دوخالنگ یا چنگك كه به شكل عدد هفت است، استفاده میشود كه یك سرش وصل بر طناب است و سر دیگر را برنج دَرز فرو می‌‌كنند و از زمین به بالای كندوج می‌‌كشند.
خبرگزاری مهر