یررسی واکنش های فنل

[*مینا*]

" به نام وجودی که وجودم ز وجودش گشته است موجود "


سلام بر شیمی دان های گرام!
تو این تاپیک تصمیم داریم واکنش های فنل رو بررسی کنیم .
و در اون از *منابع زبان اصلی از *سایت های فارسی و همچنین از *آموزش های خودم در دانشگاه استفاده کردم ،
پس اگر قصد کپی دارید حتما منبعش رو قید کنید .



http://www.uc-njavan.ir/images/y59wpmwkn9wqibl5xihc.gif

[*مینا*]

این شکل فضایی یک فنول هست و نوع قرار گرفتن اتم ها در ترکیب


http://www.uc-njavan.ir/images/jgp7837c24s3jicwzdlb.gif



1) تشکیل نمک :


http://www.uc-njavan.ir/images/mawmstl6xcd7css2t0a.gif


این واکنش انجام می گیرد ، در حالی که واکنش بین ROH و NaOH انجام نمی گیرد " R یک گروه آلکیل هست "
دلیل این موضوع رو می توانیم در قدرت اسیدی ترکیبات و قدرت جدا شدن هیدروژن جست و جو کنیم .
همان طور که می دانیم قدرت اسیدی به این ترتیب هست ::


phOH > H2O > ROH


خب دلیل این موضوع هم مشخص شد .


منبع : سایت علمی نخبگان جوان njavan.com
نویسنده : *مینا* [golrooz]

[*مینا*]

2 ) تشکیل اتــر "سنتز ویل یامسون"


http://www.uc-njavan.ir/images/y4h42peqkcbk0whaxgcn.jpg (http://www.uc-njavan.ir/viewer.php?file=y4h42peqkcbk0whaxgcn.jpg)


در این واکنش هم ابتدا فنل در حضور NaOH قرار می گیره (طبق واکنش شماره 1 ) و یونیزه می شه سپس در واکنشِ تصویر فوق قرار می گیره ...

بنابراین واکنش 2 مرحله ای هست .

یک نکته ای که اینجا وجود داره :: اگر فنل در مقابل کلرو استیک اسید قرار بگیرد ، باید توجه کنیم که هیدروژنِ کلرو استیک اسید ، اسیدی هست و در حضور NaOH که در محیط وجود داشت ، سریع وارد واکنش می شود و سدیم جایگزینِ هیدروژنِ ترکیب می شود . اگر بخواهیم ترکیب فوق را به اسید تبدیل کنیم باید اسید کلریدریک HCL به محیط وارد کنیم

(http://www.njavan.com/forum/showthread.php?p=238644#post238633)
phOH + ClCH2COOH --NaOH--> ph - OCH2COONa --HCl---> ph-OCH2COOH (http://www.njavan.com/forum/showthread.php?p=238644#post238633)


منبع : سایت علمی نخبگان جوان njavan.com
نویسنده : *مینا* [golrooz]

[*مینا*]

3 ) تشکیل استـــر :

این واکنشِ فنل ها تقریبا شبیه واکنش های تشکیل اتر هست .
پس بدون توضیح اضافه چند مثال ازش می ذارم ...



http://www.uc-njavan.ir/images/0cqxf4gwi33r8jg729h6.gif ( 1

در این واکنش مرحله ی اولش کشیده نشده .

http://www.uc-njavan.ir/images/gaf9fv9g0kr60getzzsn.gif ( 2


http://www.uc-njavan.ir/images/gn4q378zzy6pa8x2hfjy.gif( 3
این جا هم مرحله ی اول واکنش کشیده نشده ...

http://www.uc-njavan.ir/images/fe62ats73zhbxf4lz14u.jpg ( 3




منبع : سایت علمی نخبگان جوان njavan.com
نویسنده : *مینا* [golrooz]

[*مینا*]

4 ) سولفناسیون فنل ها :

مطابق شکل : H2SO4 یک الکترون کشنده به حساب می آید . بنابراین موقعیت های اورتو و پارا را در حلقه فعال می کند .

مقایسه ی محصولات ::
محصول اورتو :: انرژی فعال سازی کمی دارد و سریع تر تشکیل می شود ، ولی سریع تر نیز از تپه ی انرژی عبور کرده و یونیزه می شود .

محصول پارا :: انرژی فعال سازی زیادی دارد که نشان دهنده ی کند بودن واکنش است ، در عین حال به کندی یونیزه می شود ، چرا که باید از تپه ی انرژی بالاتری عبور کند .

نکته : همیشه محصول پایدار تر سریع تر تشکیل نمی شود .



http://www.uc-njavan.ir/images/57wkxgadz6xunrh989qv.jpg




منبع : سایت علمی نخبگان جوان njavan.com
نویسنده : *مینا* [golrooz]

[*مینا*]

5 ) هالوژناسیون فنل ها :

در این واکنش ها برای انجام واکنش از یون الکتروفیل قوی استفاده می کنند ، و چون قوی است حالت انتخاب گری ندارد .

در غیاب کاتالیزور یون حمله کننده به صورت Br2 و Cl2 هست که توسط حلقه پلاریزه می شود .

نکته : Br2 نه فقط سبب جایگزینی هیدروژن های اورتو و پارا نسبت به گروه OH می شود بلکه باعث جابجایی برخی گروه های دیگر نیز می شود .

افزایش غلظت Br2 سبب می شود که مشتقات تری هالوژنه تشکیل گردد .



http://www.uc-njavan.ir/images/t3u77gb93bh6octyefwa.jpg


http://www.uc-njavan.ir/images/p2tdvyqz6m9o4tybst1u.gif

http://www.uc-njavan.ir/images/rzbzhkmnhpwhjqbhht.gif




منبع : سایت علمی نخبگان جوان njavan.com
نویسنده : *مینا* [golrooz]

[*مینا*]

5 ) کربنه کردن _ واکنش کلب Kolbe _ سنتز اسیدهای فنلی :

برای تولید صنعتی اسید سالسیلیک یا همان آسپرین از این روش استفاده می کنند
CO2 الکتروفیل نسبتا ضعیفی است ولی در اثر اتصال به یون مثبت سدیم در کمپلکس کی لیت پیوند بین کربن و اکسیژن قطبی شده و به این ترتیب حمله ی الکتروفیل آروماتیک آسان تر صورت می گیرد .
البته محصول پارا هم تشکیل می شود که مقدار آن کم هست ...


مکانیسم واکنش


http://www.uc-njavan.ir/images/nrq7ddshxr8tjcsjy6g.jpg (http://www.uc-njavan.ir/images/ff94uiwybbek66ca5xs.png)

انواع :

http://www.uc-njavan.ir/images/3ur82v8gfz6ka38q5fb.gif



منبع : سایت علمی نخبگان جوان njavan.com
نویسنده : *مینا* [golrooz]

[*مینا*]

5 )واکنش ریمر تیمن Remer-Tiemann _ سنتز آلدهید های فنلی با استفاده از دی کلرو کاربن :

در این واکنش محصول اورتو و پارا هیدروکسی آلدهید بدست می آید ، نسبت مخلوط ایزومر های حاصل بستگی به تعداد استخلاف موجود در فنل و همچنین به نوع حلال دارد
از آن جایی که بازده این واکنش از 20 الی 30% تجاوز نمی کند این روش کمتر مورداستفاده قرا می گیرد .


http://www.uc-njavan.ir/images/ny7oge0is75caz0bbw1n.gif