faridbensaeed
7th June 2011, 03:50 PM
تجهیزات بودار کننده گاز
انتخاب دستگاه بودارکننده :
الف) ماده بودارکننده مصرفی :
خواص فیزیکی و شیمیائی ماده مصرفی در طراحی و ساخت دستگاه نقش بسزائی دارند . و هنگام سفارش ساخت این دستگاهها اطلاعاتی نظیر چگالی – فشار بخار – نقطه جوش و ... مربوط به ماده مصرفی را باید در اختیار سازنده گذاشت.
ب) ظرفیت دستگاه :
معمولا" حداکثر جریان گازی را که دستگاه قادر است بودارنماید ظرفیت آن مینامند . این دستگاهها باید بگونه ای طراحی شوند که در محدوده ظرفیت خود قادر به تثبیت سطح بودارکنندگی باشند .
ج) میزان شدت بوی هر یک از مواد مصرفی موجب میشود که سازندگان آنها یک حداقل و یک حداکثر میزان مصرف به ازای هر متر مکعب گاز ارائه دهند لذا دستگاه بودارکننده باید قادر به آمیختن ماده بودارکننده به گاز مصرفی در این محدوده باشد .
د) فشار و دمای گاز
ساخت تجهیزات بودارکننده همانند سایر تجهیزات نیاز به دانستن فشار و دما کار دارد . از طرفی تغییرات فشار و دمای گاز در میزان حلالیت ماده مصرفی در گاز تاثیر دارد . در یک فشار ثابت ازدیاد دمای گاز باعث افزایش میزان حلالیت ماده مصرفی خواهد شد و افزایش فشار از این میزان میکاهد .
ه) حجم مخزن دستگاه
حجم مخزن دستگاههای بودارکننده با توجه به ظرفیت و زمان تناوب پر کردن آنها انتخاب میشوند و معمولا" حجم مخزن را طوری انتخاب میکنند که بین 2 تا 3 ماه نیاز به پر کردن مجدد آن نباشد .
روشهای موجود در بودارنمودن گاز طبیعی
بطور کلی اساس کار دستگاهها یا روشهای بودارکنندگی را میتوان به دو روش کنار گذر (By-Pass) و تزریقی (Injection) تقسیم نمود .
1- روش کنار گذر
در این روش درصدی از حجم گاز مصرفی به ماده بودارکننده آغشته شده و سپس با مخلوط شدن با بقیه گاز موجب بودارشدن آن میگردد.
2- روش تزریقی
در این روش ماده بودارکننده متناسب با حجم گاز مصرفی و بـا فشار بیشتری از فشـار آن به داخل لوله اصلـی تزریق می گردد .
انواع دستگاههای بودارکننده
تزریقی
کنارگذر
نیوماتیکی
تبخیری
چکیدنی
یکی از روشهای متداول در اندازه گیری حجم گاز در خطوط لوله روش (orifice metering) میباشد.
wc
طبق این روش هرگاه در مسیر عبور جریان گاز صفحه روزنه داری (ORIFICE) قرار گیرد و اگر قطر دهانه روزنه را طوری محاسبه نمائیم که در حداکثر جریان گاز عبوری از آن میزان اختلاف فشار ایجاد شده در دو طرف آن مقدار معینی مثلا" (p=100"∆) باشد . لذا از p∆ میتوان بعنوان عامل متناسب با جریان گاز استفاده نمود و از آن در طراحی دستگاههای کنار گذر و تزریق بهره جست .
در دستگاههای کنار گذر اختلاف فشار حاصل در دو طرف صفحه اوریفیس باعث برقراری یک جریان کنار گذر از قسمت بالا سری صفحه به طرف پائین سری آن خواهد شد که میزان این جریان متناسب با جریان گازی عبوری میباشد
Q=C
اختلاف فشار حاصل =P∆ فشار گاز =P ثابت اوریفیس =C جریان گاز =Q
P∆ α Q=
3
و چون این تناسب بصورت جذری است در نتیجه تناسب ماده بودارکننده با حجم گاز بصورت دقیق نخواهد بود و بهمین دلیل از دستگاههای کنار گذر در ظرفیتهای کمتر از 10000 استفاده میشود و برای ظرفیت های بالاتر از دستگاههای تزریقی استفاده مینمایند .
دستگاه بودارکننده کنار گذر تبخیری :
- مخازن این دستگاهها بصورت افقی یا عمودی و مطابق با مشخصات فنی مخازن تحت فشار ساخته می شوند .
- جهت جلوگیری از تأثیرات شیمیائی مواد بودار کننده بر سطح بدنه ٱن قسمتهای داخلی مخزن توسط لایه ایوکسی پوشانده میشود.
- مخزن طوری ساخته میشود که امکان بازدید قسمتهای داخلی آن وجود داشته باشد .
- جهت شستشو دستگاه یک عدد شیر تخلیه در کف مخزن نصب می گردد.
- کلیه این دستگاهها مجهز به شیشه نشاندهنده سطح مایع می باشند . این نشاندهنده طوری نصب شده که همواره قسمتی از مخزن خالی بماند .
- روی مخزن علاوه بر دو شیر ورودی و خروجی کنار گذر دو شیر دیگر جهت پر کردن مخزن و تخلیه گاز داخل آن تعبیه میشود .
کنار گذر تبخیری ساخت کارخانه INSTRUMENT
در این دستگاه از یک تبخیر کننده از جنس الیاف رزین و بشکل استوانه استفاده شده است . این تبخیر کننده بصورت عمودی به قسمت بالای مخزن متصل شده است بطوریکه قسمت پائین آن درون مایع بودار کننده قرار دارد و ماده بودار کننده طبق خاصیت اسمزی الیاف به قسمتهای بالای آن نفوذ میکند .
گاز کنار گذر از شیر ورودی وارد مخزن شد و پس از عبور از روی سطح مایع از جدار الیاف استوانه که آغشته به مواد بودارکننده میباشد عبور میکند و سپس از شیر خروجی دستگاه خارج میشود و بدین ترتیب جریان کنار گذری متناسب با جریان اصلی گاز از درون دستگاه عبور نموده و آلوده به مواد می گردد و سپس در قسمت پائین سری صفحه اورفیس با گاز اصلی مخلوط میشود .
جهت کنترل میزان شدت بو شیر خروجی قابل تنظیم بوده بطوریکه با تغییر آن مینوان میزان جریان گاز کنار گذر و در نتیجه میزان بو را تغییر داد .
معایب دستگاه
1- با توجه به اینکه مقدار حلالیت ماده بودار کننده در گاز با تغییرات فشار و دما ، تغییر می کند . بنابراین بایستی اینگونه دستگاهها زیر سقف و بدور از تابش آفتاب و یا برف و باران نصب گردد .
2- چون در مصارف گاز حداقل ، اختلاف فشار بسیار کم میشود عملا" جریان کنار گذر قطع می گردد و در نتیجه بودار کنندگی گاز در مصارف پائین یکی از عمده ترین مشکلات این سیستمهاست و تعویض اریفیس و یا استفاده از شیرهای پروانه ای بجای اریفیس میتواند باعث رفع این مشکل گردد .
بودار کننده کنار گذر تبخیری ساخت کارخانه BURDOSA
در این دستگاه از دو لوله باریک مشبک که داخل دستگاه و به شیرهای ورودی و خروجی متصل شده بعنوان تبخیر کننده استفاده میگردد . گاز ورودی به لوله از سوراخهای آن وارد و با عبور از روی سطح مایع داخل سوراخهای لوله خروجی میشود . نشاندهنده سطح مایع بگونه ای نصب شدهکه قسمت کمتری از حجم مخزن از ماده بودارکننده پر شود و سوراخهای لوله های تبخیر کننده در بالای سطح مایع قرار میگیرد و بدین ترتیب گاز کنار گذر پس از آغشته شدن به بخار ماده بودار کننده از دستگاه خارج میشود .
سازنده دستگاه جهت تنظیم شدت بوی گاز بجای استفاده از صفحه روزنه دار از شیر پروانه ای ( BUTTERFLY VALVE ) قابل تنظیم استفاده نموده است .
و با تغییر میزان جریان گازکنار گذر در در فصول مختلف می توان سطح بوی گاز را ثابت نگهداشت . یکدستگاه اندازه گیر جریان گاز حساس ( روتامیتر ) روی شیر خروجی مخزن قادر است مقدار لحظه ای جریان گاز را نشان دهد با استفاده از تجهیزات فوق میتوان دستگاه را بگونه ای تنظیم نمود که به ازای هر متر مکعب گاز عبوری مقدار معینی از ماده بودارکننده مصرف شود .
دستگاه بودار کننده کنار گذر چکیدنی
اینسیستم با استفاده از روش کنار گذر طراحی شده است و قادر است مصارف بیش از h/ 10000را پوشش دهد .
شرح دستگاه بودارکننده شرکت پیرلس
این دستگاه شامل یک مخزن ذخیره مواد بودارکننده و یک تانگ ایمنی که از نظر گنجایش معادل مخزن ذخیره است . و یک تانگ کالیبریت و محفظه پمپ میباشد . با استفاده از یک صفحه روزنه دار روی خط اصلی فقط قسمت کمی از جریان گــاز از دستگاه بودار کننـده عبور میکنـد و اختلاف فشار ( حدود wc 100 ) ایجـاد شده توسط محـدود کننده ( اریفیس ) باعث میشود که این جریان از یک کنتور دیافراگمی کوجک که بوسیله زنجیر و چرخ دنده ای به یک DIP-PUMP ( قاشقک ) متصل شده است عبور نماید . حرکت دورانی محور کنتور توسط زنجیر و چرخ دنده به قاشقک منتقل میشود . حرکت قاشقک سبب میشود که مواد بودار کننده از داخل یک حوضچه وارد لوله ای شود که جریان کنار گذر خروجی در آن جریان دارد . ماده تخلیه شده بتوسط نیروی وزن در سرتاسر خط لوله فرعی جاری شده و سپس وارد جریان اصلی در طرف پایین دست اریفیس میگردد. موجودی مواد بودار کننده در حوضچه بواسطه شیر شناور کنترل کننده همیشه در یک سطح ثابت نگهداری میشود. بنابراین قاشقک در هر دور چرخش حجم ثابتی از مواد بودار کننده را انتقال میدهد . در صورت از کار افتادن شناور شیر کنترل ، سطح مایع در حوضچه بالا رفته و لبریز میشود برای جلوگیری از خطرات ناشی از این حالت در زیر محفظه کنتور و پمپ مخزنی معادل مخزن ذخیره تدارک دیده شده است . و انتقال ماده بودار کننده از مخزن ایمنی به مخزن ذخیره بسادگی و با اعمال فشار بر سطح مایع صورت میگیرد .
دستگاههای بودار کننده تزریقی
با توجه به افزایش شبکه های گاز رسانی و بمنظور جلوگیری از مسائلی نظیر بودارکنندگی مفرط و یا تحلیل بوی گاز و رعایت مسائل اقتصادی مربوط به آن کنترل سطح بو در شبکه های گاز از اهمیت ویژه ای برخوردار شده است . لذا دستگاههای بودار کننده کنار گذر بدلیل ماهیت ساختمانشان قادر به تثبیت سطح بو متناسب با تغییرات جریان گاز نمی باشند و بدین لحاظ از سیستم های بودار کننده تزریقی استفاده میشود .
ساختمان این دستگاهها بطور کلی بدین ترتیب طراحی شده است که یک پمپ تزریق ماده داخل یک مخزن اتمسفر یک را با فشاری بیشتر از فشار گاز بداخل آن تزریق می نماید و یک سیستم ابزار دقیق سرعت کار این پمپ را با مقدار جریان گاز متناسب می سازد .
در این دستگاهها همانند سیستمهای کنار گذر از اختلاف فشار ایجاد شده در دو طرف یک صفحه روزنه دار بعنوان عامل تغییرات جریان گاز استفاده میشود با این تفاوت که سرعت پمپ متناسب با تغییرات جذر ∆P تغییر مینماید . اریفیس همراه دستگاه بگونه ای محاسبه شده است که در حداکثر ظرفیت دستگاه اختلاف فشاری معادل 100 wc ایجاد نماید .
دستگاهی بنام فرستنده اختلاف فشار DIFFERENTLAL-PRESSURE TRANSMITER قادر است با دریافت این اختلاف فشار یک علامت خروجی باندازه 3 تا 15 پوند بر اینچ مربع تولید و ارسال نماید . در نتیجه هنگامی که جریان گاز اصلی از حداقل به حداکثر خود تغییر می یابد مقدار ∆P نیز از صفر تا یکصد اینچ آب و خروجی D.P.T نیز از 3 تا 15 پوند بر اینچ مربع تغییر می نماید . ولی چون تغییرات جریان گاز با تغییرات ∆P خطی نمی باشد بطور مثال در 50٪ جریان گاز مقدار ∆P برابر 50WC نخواهد بود . در نتیجه تغییرات خروجی ترانسیمتر نیز با تغییرات جریان گاز بصورت خطی متناسب نخواهد بود .
برای رفع این مشکل از سیستم ابزار دقیق دیگری بنام جذرگیر و یا ایتگریتور استفاده میشود . این دستگاه سازنده یک پالس مـربعی ( PSI صفر یا 20 PSI ) میباشد که فرکانس آن متناسب با مجذور علامت ورودی ( PSI 15 تا 3 ) تغییر می یابد و این علامت خروجی که بصورت قطع و وصل بوده قادر است یک پمپ ضربه ای را بحرکت در آورده و باین ترتیب سرعت کارکرد پمپ تزریق متناسب با مقدار جریان گاز عبوری میباشد.
دستگاه فرستنده اختلاف فشار DIFFERENTLAL-PRESSURE TRANSMITER ( D.P.T )
این دستگاه از دو قسمت : بدنه تحت فشار ( D.P.C ) و قسمت کنترل کننده تشکیل شده است . قسمت ( D.P.C ) دارای دو محفظه تحت فشار که توسط یک کپسول دیافراگمی (F) از یکدیگر جدا شده اند میباشد . فشار انتقال یافته از دو طرف اریفیس به این دو محفظـه باعث حـرکت میله متصـل به کپسول (C) میشـود. این میلـه هنگـام حرکت میله دیگر (H) را با خود بحـرکت در می آورد . البته حرکت میله (H) حول نقطه تکیه گاه (J) و در جهت خلاف بلوز فیدبک (G) صورت می پذیرد .
به بازوی اتصال دو میله C و H یک فلاپر متصل است که هنگام حرکت آنها دهانه نازل یک تقویت کننده نیوماتیکی (K) را باز و بسته می کند . هر گاه اختلاف فشار ∆P افزایش می یابد دهانه نازل بسته و خروجی تقویت کننده افزایش می یابد و برعکس در موقع کاهش ∆P دهانه نازل باز و خروجی تقویت کننده می یابد . همانگونه که در شکل مشاهده می گردد تغییرات فشار خروجی تقویت کنده دائما" توسط بلوز فیدبک حرکتی در خلاف جهت حرکت میله (H) به فلاپر وارد می کند و در واقع این میله همیشه در حال تعادل قرار می گیرد . نقطه تکیه گاه قابل تنظیم بوده و توسط آن می توان دامنه تغییرات خروجی دستگاه را تغییر داد. هرگاه به یک (D.P.T) اختلاف فشاری بین 0-100 WC وارد شود این سیستم کنترل قادر است از فشار تغذیه خود ( حدود 20PSI) یک علامت خروجی بین ( 3-15PSI ) و متناسب با اختلاف فشار وارده صادر نماید.
نکات قابل توجه هنگام کار با فرستنده اختلاف فشار بشرح ذیل میباشد :
الف ) روی قسمت D.P.C همواره یک شیر متعادل کننده فشار بالا و پائین قرار دارد که حتما" باید هنگام اعمال اختلاف فشار ابتدا باز بوده و سپس مسدود میگردد.
ب) همواره باید از کالیبریت دستگاه مطمئن بود بطوریکه بدون اعمال اختلاف فشار خروجی دستگاه 3pst باشد و هنگامی که اختلاف فشار 100"wc است خروجی 15psI و به ازای ∆P=50"WC خروجی برابر 9PSI گردد و در غیر اینصورت طبق دستور العمل سازنده باید بوسیله پیچ های تنظیم ZERO و SPAN کالبیریت گردد .
ج) این دستگاهها معمولا" با هوای تمیز با فشار ZOPSI تغذیه میشود و در صورتیکه از گاز بعنوان تغذیه سیستم استفاده می شود حتما" گاز باید از فیلتر مناسب عبور نماید .
دستگاه جذر گیر INTEGRATOR
این دستگاه با دریافت علامت خروجی ترانسمیتر که بصورت پیوسته ( PSI 15-3 ) بوده قادر است یک علامت خروجی مربعی شکل ( PSI 20 یا صفر ) تولید نماید بطوریکه فرکانس آن متناسب با علامت ورودی تغییر میکند . تغذیه دستگاه یا گاز و یا هوا با فشار PSI20 صورت میگیرد .
قسمت اصلی دستگاه یک توربین چرخشی است که با نیروی عکس العمل گاز خارج شده از یک نازل متغیر شروع به چــرخش می نماید .
مطابق شکل فوق هوای تغذیه ورودی از قسمت پایین محور وارد توربین شده و از نازل (5) خارج میگردد و توربین تحت تاثیر نیروی عکس العمل آن شروع به چرخش مینماید . به قسمت چرخنده توربین وزنه (7) متصل است که در موقع چرخش موجب ایجاد یک نیروی گریز از مرکز میشود. این نیرو باعث پوشیده شده سطح بیشتری از نازل شده و در نتیجه سرعت چرخش در حد معینی ثابت می ماند . علامت ورودی ( 15-3 ) پس از عبور از یک تقویت کننده از قسمت بالای محور چرخش وارد محفظه دیافراگم تعبیه شده در داخل توربین می گردد . افزایش فشار علامت ورودی موجب حرکت دیافراگم و در نتیجه باز شدن دهانه نازل میشود .
بدین ترتیب نیروی محرک توربین همواره تحت تاثیر برآیند دو نیروی گریز از مرکز و نیروی حاصل از فشار علامت ورودی قرار میگیرد و هر چقدر مقدار این نیرو بیشتر باشد سرعت چرخش توربین افزایش می یابد . از طرفی چون نیروی محرکه حرکت متناسب با مجذور فرکانس دورانی میباشد در نتیجه مجذور فرکانس چرخش متناسب با نیروی حاصل ازفشار علامت ورودی میباشد . همانگونه که قبلا ذکر گردید علامت ورودی متناسب اختلاف فشار حاصل از جریان گاز و متناسب با مجذور فرکانس میباشد یعنی :
∆Pa a ( 15 تا a(3
و به عبارتی توسط این سیستم می توانیم یک رابطه خطی بین مقدار جریان گاز عبوری و فرکانس چرخش شافت توربین بدست آوریم . Qan
حرکت محور توربین توسط یک گیر بکس به یک چرخ دندانه دار منتقل میشود . این چرخ دندانه دار هنگام چرخش یک فلاپر را به دهانه یک نازل دور و نزدیک می نماید . باز و بسته شدن دهانه این نازل میتواند در خروجی یک تقویت کننده متصل به آن علامت مربعی بصورت قطع و وصل و به اندازه صفر و یا بیست پوند بر اینچ مربع ایجاد نماید . علامت ورودی (15-3) تقویت شده دائما به یک بلوز منتقل میشود و در صورتیکه مقدار آن از حداقل مورد نظر کمتر باشد باعث بسته شدن دهانه یک نازل و در نتیجه قطع یک سوئیچ میشود . سازنده بدینوسیله امکان داده است که هر گاه مقدار جریان گاز از حدود 15٪ حداکثر آن کمتر باشد حرکت توربین متوقف میشود . چون جهت تحریک پمپ دستگاه بودار کننده نیاز به یک علامت مربعی با حجم بیشتردارد . لذا با ارسال این علامت به یک شیر سه راهه دیگر میتوان بدون تغییر فرکانس حجم آنرا تقویت نمود .
[shademan]
شرح ساختمان دستگاه
شرح ساختمان دستگاه
دستگاه بودار کننده تزریقی مزایا ومعایب
شرح ساختمان بودار کننده تزریقیLUBBE & BRAND
دستگاه دارای مخزنی استوانه ای شکل بوده که روی آن یک نشاندهنده سطح مایع از نوع تحویه ای نصب شده است که بمنظور جلوگیری از ورود بخارات مایع بودار کننده به محفظه آن انتقال حرکت از قسمت شناور به بیرون توسط مغناطیس صورت می گیرد . مایع بودار کننده درون مخزن همیشه تحت فشار گاز با فشار 20PSI بوده تا بدین ترتیب از تبخیر ماده جلوگیری بعمل آمده با فشار بیشتری وارد پمپ شود . بمنظور ایمنی بیشتر یکدستگاه شیر اطمینان با نقطه تنظیم 25PSI نیز بر روی مخزن نصب شده است . پمپ تزریق و سیستم های نیو ماتیکی در یک کابینت فلزی نصب شده است .
معايب دستگاه
الف ) در زمان توقف دستگاه گاز آلوده درون مخزن از طریق بلوکه چند راهه به سیستمهای ترانسمیتر وانتگریتور وارد شده و باعث آسیب دیدن قطعات مسی و پلاستیکی تجهیزات میگردد .
ب) سیستم انتگریتور این دستگاه در مصارف کمتر از 35٪ جریان ماکزیمم گاز متوقف شده و دستگاه از کار می افتد .
دستگاه بودار کننده تزریقی PALADON
دستگاه مزبور در ظرفیتهای مختلف خریداری و نصب شده است و ساختمان آن دقیقا همانند نوع قبلی بوده با این تفاوت که حجم مخزن متناسب با ظرفیت آن انتخاب شده و مشکلات ناشی از برگشت گاز آلوده مخزن به طرف سیستم ابزار دقیق با نصب یک شیر دو وضعیتی مرتفع گردیده است بدین ترتیب که در یک وضعیت گاز تغذیه به مخزن هدایت می شود و در وضعیت دیگر گاز مخزن به فضا خالی میشود . نشاندهنده مغناطیسی سطح مایع از نوع زاویه ای بوده و در کارخانه نسبت به هر مخزن کالیبریت شده است لذا هنگام بازدید شناور آن باید به زاویه دار بودن بازوی آن توجه داشت اشکال ذیل طریقه خارج ساختن شناور از داخل مخزن را نشان میدهد .
پمپ تزریق دستگاه از نوع پیستونی PLUNGER میباشد . در این نوع پمپ ها پیستون مستقیما" با مایع بودار کننده در تماس بوده و در محفظه بین دو شیر یکطرفه ایجاد فشار می نماید . طبق شکل مایع عبوری از شیر یکطرفه ورودی (22) پمپ تحت تاثیر فشار وارده از طرف پیستون قرار گرفته و موجب باز شده شیر یکطرفه خروجی (23) می گردد . در این نوع پمپ ها هر چقدر قطر پیستون بزرگتر باشد فشار تزریق کمتر و حجم تزریق افزایش می یابد . مقدار حرکت پیستون که با پیچ میکرومتر (1) تغییر می یابد حجم پمپ را در محدوده خاصی تغییر می دهد .
هنگام حرکت پیستون دو عدد کاسه نمد ( آب نمد ) آن را طوری گرفته که از خروج مایع بودار کننده اطراف آن جلوگیری می کند فضای بین دو آب بند متصل به مخزن پلاستیکی روغن بوده و حاوی روغن است . پیستون هنگام برگشت آغشته به مواد بودار کننده است و در نتیجه روغن نیز آلوده می شود لذا این محفظه توسط لوله ای به یک کلکتور که گاز تخلیه سایر دستگاهها نیز به آن متصل است ارتباط می یابد و یکی از مشکلات این دستگاه همین پراکندگی گاز آلود در فضا می باشد . مواد زائد همراه با مایع بودار کننده و همچنین عدم روغنکاری مداوم پمپ باعث آسیب دیدن آببندها می شود و در نتیجه آلودگی محیط بیشتر و فشار تزریق کاهش می یابد بنابراین پیشنهاد می گردد قبل از راه اندازی دستگاه مخزن و مسیر عبور ماده بودار کننده را کاملا تمیز نموده و ابتدا دستگاه را با آب راه اندازی نموده و پس از اطمینان از صحت کار آن نسبت به پر نمودن مخزن اقدام نمود از آنجا که ساختمان این سیستم همانند دستگاه قبلی می باشد از ذکر کارکرد آن خودداری می شود .
دستگاه بودار کننده تزریقی BURDOSA
علاوه بر دو دستگاه تزریقی که تشریح شد بودار کننده دیگری بنام BURDOSA مورد استفاده قرار گرفته که اساس کار این دستگاه با تجهیزات قبلی تفاوتی ندارد ولی تمهیدات بکار رفته در این دستگاه موجب برتری آن به سایر بودار کننده ها شده است اختلاف فشار متناسب با مجذور جریان گاز از دو طرف اریفییس توسط شیرهای V3 و V4 و شیر متعادل کننده V5 به دستگاه ترانسمیتر اعمال می شود و متناسب با این اختلاف فشار ، خروجی ترانسمیتر (15-3) نیز به سیستم جذرگیر منتقل می شود و متناسب با جذر این علامت ورودی علامت مربعی شکل دیگری (20 یا 0) تهیه و به شیر V1 و سپس به عمل کننده پمپ انتقال می یابد :
فواید دستگاه بوردوزا:
1- گاز تغذیه دستگاه از دو فیلتر و دور گلاتور عبور کرده تا به ترانستیوروانتگریتور میرسد
2) پمپ تزریق با فشار 60PSI کار می کند .
3) در مصارف کم (15٪) با توجه به شیرهای موجود و توقف دستگاه امکان قرار دادن دستگاه بر روی BY PASS وجود دارد که سیستم با فشار حداکثر کار میکند و با پیچ تنظیم محفظه سیلندر جهت تزریق از مقدار آن میتوان کاست .
4) سیستم انتگریتور آن دارای نشاندهنده درصد جریان گاز و شمارنده پالسهای خروجی میباشد که در کالیبر نمودن دستگاه مفید میباشد .
دستگاه تزریقی الکترونیکی
بعلت وجود مشکلاتی مانند عدم کارکرد دستگاه در هنگام مصارف پایین گاز – کثیف بودن و وجود مایعات گازی در گاز تغذیه مصرفی سیستمهای ابزار دقیق آن و عدم آشنایی استفاده کنندگان به اصول کار این سیستمها باعث گردید که با وجود صرف هزینه های بالا این دستگاهها از کار افتاده و عمده مسئولیت خود را که همان رعایت تناسب ماده مصرفی با حجم گاز مصرفی میباشد به انجام نرسانند و بعضا" با دستگاههای کنار گذر تعویض گردند . با توجه به دلایل فوق و وجود سیستمهای اندازه گیری گاز که مجهز به نوسان الکترونیکی ( PULSE GWNERAATOR) موجب شد تا با حذف اریفیس و ترانسمیتر وانتگریتور از دستگاههای بودار کننده تزریقی الکترونیکی استفاده شود .
اصول کار :
همانگونه که قبلا" اشاره شد دلیل استفاده از دستگاههای تزریقی همان تناسب ماده مصرفی با حجم گاز عبوری میباشد . در ایستگاههای CGS اندازه گیری حجم گاز توسط کنتورهای توربینی با دقت بسیار بالا صورت میگیرد . این کنتورها یا خود مجهز به نوسان سازهای الکترونیک بوده و یا میتوان از یک پالس الکترونیکی خروجی که معرف حجم گاز معینی است استفاده نمود . این دستگاهها از سه قسمت عمده – پمپ برقی – سیستم الکترونیک مبدل پالس و مخزن تشکیل شده است . در پمپ برقی دستگاه بجای پیستونی که در مدل های نیومانیکی توسط علامت صفر یا 20PSI به حرکت در می آمد از حرکت هسته یک بوبین برقی که با پالس های الکترونیکی تحریک میشود و پیستون پمپ هر بار با دریافت پالس اقدام به تزریق نموده و در موقع قطع پالس توسط نیروی فنر به حالت اولیه بر می گردد . این پمپ ها با جریان DC کار میکنند و حداکثر سرعت آنها 4200 ضربه در ساعت میباشد .
انتخاب دستگاه بودارکننده :
الف) ماده بودارکننده مصرفی :
خواص فیزیکی و شیمیائی ماده مصرفی در طراحی و ساخت دستگاه نقش بسزائی دارند . و هنگام سفارش ساخت این دستگاهها اطلاعاتی نظیر چگالی – فشار بخار – نقطه جوش و ... مربوط به ماده مصرفی را باید در اختیار سازنده گذاشت.
ب) ظرفیت دستگاه :
معمولا" حداکثر جریان گازی را که دستگاه قادر است بودارنماید ظرفیت آن مینامند . این دستگاهها باید بگونه ای طراحی شوند که در محدوده ظرفیت خود قادر به تثبیت سطح بودارکنندگی باشند .
ج) میزان شدت بوی هر یک از مواد مصرفی موجب میشود که سازندگان آنها یک حداقل و یک حداکثر میزان مصرف به ازای هر متر مکعب گاز ارائه دهند لذا دستگاه بودارکننده باید قادر به آمیختن ماده بودارکننده به گاز مصرفی در این محدوده باشد .
د) فشار و دمای گاز
ساخت تجهیزات بودارکننده همانند سایر تجهیزات نیاز به دانستن فشار و دما کار دارد . از طرفی تغییرات فشار و دمای گاز در میزان حلالیت ماده مصرفی در گاز تاثیر دارد . در یک فشار ثابت ازدیاد دمای گاز باعث افزایش میزان حلالیت ماده مصرفی خواهد شد و افزایش فشار از این میزان میکاهد .
ه) حجم مخزن دستگاه
حجم مخزن دستگاههای بودارکننده با توجه به ظرفیت و زمان تناوب پر کردن آنها انتخاب میشوند و معمولا" حجم مخزن را طوری انتخاب میکنند که بین 2 تا 3 ماه نیاز به پر کردن مجدد آن نباشد .
روشهای موجود در بودارنمودن گاز طبیعی
بطور کلی اساس کار دستگاهها یا روشهای بودارکنندگی را میتوان به دو روش کنار گذر (By-Pass) و تزریقی (Injection) تقسیم نمود .
1- روش کنار گذر
در این روش درصدی از حجم گاز مصرفی به ماده بودارکننده آغشته شده و سپس با مخلوط شدن با بقیه گاز موجب بودارشدن آن میگردد.
2- روش تزریقی
در این روش ماده بودارکننده متناسب با حجم گاز مصرفی و بـا فشار بیشتری از فشـار آن به داخل لوله اصلـی تزریق می گردد .
انواع دستگاههای بودارکننده
تزریقی
کنارگذر
نیوماتیکی
تبخیری
چکیدنی
یکی از روشهای متداول در اندازه گیری حجم گاز در خطوط لوله روش (orifice metering) میباشد.
wc
طبق این روش هرگاه در مسیر عبور جریان گاز صفحه روزنه داری (ORIFICE) قرار گیرد و اگر قطر دهانه روزنه را طوری محاسبه نمائیم که در حداکثر جریان گاز عبوری از آن میزان اختلاف فشار ایجاد شده در دو طرف آن مقدار معینی مثلا" (p=100"∆) باشد . لذا از p∆ میتوان بعنوان عامل متناسب با جریان گاز استفاده نمود و از آن در طراحی دستگاههای کنار گذر و تزریق بهره جست .
در دستگاههای کنار گذر اختلاف فشار حاصل در دو طرف صفحه اوریفیس باعث برقراری یک جریان کنار گذر از قسمت بالا سری صفحه به طرف پائین سری آن خواهد شد که میزان این جریان متناسب با جریان گازی عبوری میباشد
Q=C
اختلاف فشار حاصل =P∆ فشار گاز =P ثابت اوریفیس =C جریان گاز =Q
P∆ α Q=
3
و چون این تناسب بصورت جذری است در نتیجه تناسب ماده بودارکننده با حجم گاز بصورت دقیق نخواهد بود و بهمین دلیل از دستگاههای کنار گذر در ظرفیتهای کمتر از 10000 استفاده میشود و برای ظرفیت های بالاتر از دستگاههای تزریقی استفاده مینمایند .
دستگاه بودارکننده کنار گذر تبخیری :
- مخازن این دستگاهها بصورت افقی یا عمودی و مطابق با مشخصات فنی مخازن تحت فشار ساخته می شوند .
- جهت جلوگیری از تأثیرات شیمیائی مواد بودار کننده بر سطح بدنه ٱن قسمتهای داخلی مخزن توسط لایه ایوکسی پوشانده میشود.
- مخزن طوری ساخته میشود که امکان بازدید قسمتهای داخلی آن وجود داشته باشد .
- جهت شستشو دستگاه یک عدد شیر تخلیه در کف مخزن نصب می گردد.
- کلیه این دستگاهها مجهز به شیشه نشاندهنده سطح مایع می باشند . این نشاندهنده طوری نصب شده که همواره قسمتی از مخزن خالی بماند .
- روی مخزن علاوه بر دو شیر ورودی و خروجی کنار گذر دو شیر دیگر جهت پر کردن مخزن و تخلیه گاز داخل آن تعبیه میشود .
کنار گذر تبخیری ساخت کارخانه INSTRUMENT
در این دستگاه از یک تبخیر کننده از جنس الیاف رزین و بشکل استوانه استفاده شده است . این تبخیر کننده بصورت عمودی به قسمت بالای مخزن متصل شده است بطوریکه قسمت پائین آن درون مایع بودار کننده قرار دارد و ماده بودار کننده طبق خاصیت اسمزی الیاف به قسمتهای بالای آن نفوذ میکند .
گاز کنار گذر از شیر ورودی وارد مخزن شد و پس از عبور از روی سطح مایع از جدار الیاف استوانه که آغشته به مواد بودارکننده میباشد عبور میکند و سپس از شیر خروجی دستگاه خارج میشود و بدین ترتیب جریان کنار گذری متناسب با جریان اصلی گاز از درون دستگاه عبور نموده و آلوده به مواد می گردد و سپس در قسمت پائین سری صفحه اورفیس با گاز اصلی مخلوط میشود .
جهت کنترل میزان شدت بو شیر خروجی قابل تنظیم بوده بطوریکه با تغییر آن مینوان میزان جریان گاز کنار گذر و در نتیجه میزان بو را تغییر داد .
معایب دستگاه
1- با توجه به اینکه مقدار حلالیت ماده بودار کننده در گاز با تغییرات فشار و دما ، تغییر می کند . بنابراین بایستی اینگونه دستگاهها زیر سقف و بدور از تابش آفتاب و یا برف و باران نصب گردد .
2- چون در مصارف گاز حداقل ، اختلاف فشار بسیار کم میشود عملا" جریان کنار گذر قطع می گردد و در نتیجه بودار کنندگی گاز در مصارف پائین یکی از عمده ترین مشکلات این سیستمهاست و تعویض اریفیس و یا استفاده از شیرهای پروانه ای بجای اریفیس میتواند باعث رفع این مشکل گردد .
بودار کننده کنار گذر تبخیری ساخت کارخانه BURDOSA
در این دستگاه از دو لوله باریک مشبک که داخل دستگاه و به شیرهای ورودی و خروجی متصل شده بعنوان تبخیر کننده استفاده میگردد . گاز ورودی به لوله از سوراخهای آن وارد و با عبور از روی سطح مایع داخل سوراخهای لوله خروجی میشود . نشاندهنده سطح مایع بگونه ای نصب شدهکه قسمت کمتری از حجم مخزن از ماده بودارکننده پر شود و سوراخهای لوله های تبخیر کننده در بالای سطح مایع قرار میگیرد و بدین ترتیب گاز کنار گذر پس از آغشته شدن به بخار ماده بودار کننده از دستگاه خارج میشود .
سازنده دستگاه جهت تنظیم شدت بوی گاز بجای استفاده از صفحه روزنه دار از شیر پروانه ای ( BUTTERFLY VALVE ) قابل تنظیم استفاده نموده است .
و با تغییر میزان جریان گازکنار گذر در در فصول مختلف می توان سطح بوی گاز را ثابت نگهداشت . یکدستگاه اندازه گیر جریان گاز حساس ( روتامیتر ) روی شیر خروجی مخزن قادر است مقدار لحظه ای جریان گاز را نشان دهد با استفاده از تجهیزات فوق میتوان دستگاه را بگونه ای تنظیم نمود که به ازای هر متر مکعب گاز عبوری مقدار معینی از ماده بودارکننده مصرف شود .
دستگاه بودار کننده کنار گذر چکیدنی
اینسیستم با استفاده از روش کنار گذر طراحی شده است و قادر است مصارف بیش از h/ 10000را پوشش دهد .
شرح دستگاه بودارکننده شرکت پیرلس
این دستگاه شامل یک مخزن ذخیره مواد بودارکننده و یک تانگ ایمنی که از نظر گنجایش معادل مخزن ذخیره است . و یک تانگ کالیبریت و محفظه پمپ میباشد . با استفاده از یک صفحه روزنه دار روی خط اصلی فقط قسمت کمی از جریان گــاز از دستگاه بودار کننـده عبور میکنـد و اختلاف فشار ( حدود wc 100 ) ایجـاد شده توسط محـدود کننده ( اریفیس ) باعث میشود که این جریان از یک کنتور دیافراگمی کوجک که بوسیله زنجیر و چرخ دنده ای به یک DIP-PUMP ( قاشقک ) متصل شده است عبور نماید . حرکت دورانی محور کنتور توسط زنجیر و چرخ دنده به قاشقک منتقل میشود . حرکت قاشقک سبب میشود که مواد بودار کننده از داخل یک حوضچه وارد لوله ای شود که جریان کنار گذر خروجی در آن جریان دارد . ماده تخلیه شده بتوسط نیروی وزن در سرتاسر خط لوله فرعی جاری شده و سپس وارد جریان اصلی در طرف پایین دست اریفیس میگردد. موجودی مواد بودار کننده در حوضچه بواسطه شیر شناور کنترل کننده همیشه در یک سطح ثابت نگهداری میشود. بنابراین قاشقک در هر دور چرخش حجم ثابتی از مواد بودار کننده را انتقال میدهد . در صورت از کار افتادن شناور شیر کنترل ، سطح مایع در حوضچه بالا رفته و لبریز میشود برای جلوگیری از خطرات ناشی از این حالت در زیر محفظه کنتور و پمپ مخزنی معادل مخزن ذخیره تدارک دیده شده است . و انتقال ماده بودار کننده از مخزن ایمنی به مخزن ذخیره بسادگی و با اعمال فشار بر سطح مایع صورت میگیرد .
دستگاههای بودار کننده تزریقی
با توجه به افزایش شبکه های گاز رسانی و بمنظور جلوگیری از مسائلی نظیر بودارکنندگی مفرط و یا تحلیل بوی گاز و رعایت مسائل اقتصادی مربوط به آن کنترل سطح بو در شبکه های گاز از اهمیت ویژه ای برخوردار شده است . لذا دستگاههای بودار کننده کنار گذر بدلیل ماهیت ساختمانشان قادر به تثبیت سطح بو متناسب با تغییرات جریان گاز نمی باشند و بدین لحاظ از سیستم های بودار کننده تزریقی استفاده میشود .
ساختمان این دستگاهها بطور کلی بدین ترتیب طراحی شده است که یک پمپ تزریق ماده داخل یک مخزن اتمسفر یک را با فشاری بیشتر از فشار گاز بداخل آن تزریق می نماید و یک سیستم ابزار دقیق سرعت کار این پمپ را با مقدار جریان گاز متناسب می سازد .
در این دستگاهها همانند سیستمهای کنار گذر از اختلاف فشار ایجاد شده در دو طرف یک صفحه روزنه دار بعنوان عامل تغییرات جریان گاز استفاده میشود با این تفاوت که سرعت پمپ متناسب با تغییرات جذر ∆P تغییر مینماید . اریفیس همراه دستگاه بگونه ای محاسبه شده است که در حداکثر ظرفیت دستگاه اختلاف فشاری معادل 100 wc ایجاد نماید .
دستگاهی بنام فرستنده اختلاف فشار DIFFERENTLAL-PRESSURE TRANSMITER قادر است با دریافت این اختلاف فشار یک علامت خروجی باندازه 3 تا 15 پوند بر اینچ مربع تولید و ارسال نماید . در نتیجه هنگامی که جریان گاز اصلی از حداقل به حداکثر خود تغییر می یابد مقدار ∆P نیز از صفر تا یکصد اینچ آب و خروجی D.P.T نیز از 3 تا 15 پوند بر اینچ مربع تغییر می نماید . ولی چون تغییرات جریان گاز با تغییرات ∆P خطی نمی باشد بطور مثال در 50٪ جریان گاز مقدار ∆P برابر 50WC نخواهد بود . در نتیجه تغییرات خروجی ترانسیمتر نیز با تغییرات جریان گاز بصورت خطی متناسب نخواهد بود .
برای رفع این مشکل از سیستم ابزار دقیق دیگری بنام جذرگیر و یا ایتگریتور استفاده میشود . این دستگاه سازنده یک پالس مـربعی ( PSI صفر یا 20 PSI ) میباشد که فرکانس آن متناسب با مجذور علامت ورودی ( PSI 15 تا 3 ) تغییر می یابد و این علامت خروجی که بصورت قطع و وصل بوده قادر است یک پمپ ضربه ای را بحرکت در آورده و باین ترتیب سرعت کارکرد پمپ تزریق متناسب با مقدار جریان گاز عبوری میباشد.
دستگاه فرستنده اختلاف فشار DIFFERENTLAL-PRESSURE TRANSMITER ( D.P.T )
این دستگاه از دو قسمت : بدنه تحت فشار ( D.P.C ) و قسمت کنترل کننده تشکیل شده است . قسمت ( D.P.C ) دارای دو محفظه تحت فشار که توسط یک کپسول دیافراگمی (F) از یکدیگر جدا شده اند میباشد . فشار انتقال یافته از دو طرف اریفیس به این دو محفظـه باعث حـرکت میله متصـل به کپسول (C) میشـود. این میلـه هنگـام حرکت میله دیگر (H) را با خود بحـرکت در می آورد . البته حرکت میله (H) حول نقطه تکیه گاه (J) و در جهت خلاف بلوز فیدبک (G) صورت می پذیرد .
به بازوی اتصال دو میله C و H یک فلاپر متصل است که هنگام حرکت آنها دهانه نازل یک تقویت کننده نیوماتیکی (K) را باز و بسته می کند . هر گاه اختلاف فشار ∆P افزایش می یابد دهانه نازل بسته و خروجی تقویت کننده افزایش می یابد و برعکس در موقع کاهش ∆P دهانه نازل باز و خروجی تقویت کننده می یابد . همانگونه که در شکل مشاهده می گردد تغییرات فشار خروجی تقویت کنده دائما" توسط بلوز فیدبک حرکتی در خلاف جهت حرکت میله (H) به فلاپر وارد می کند و در واقع این میله همیشه در حال تعادل قرار می گیرد . نقطه تکیه گاه قابل تنظیم بوده و توسط آن می توان دامنه تغییرات خروجی دستگاه را تغییر داد. هرگاه به یک (D.P.T) اختلاف فشاری بین 0-100 WC وارد شود این سیستم کنترل قادر است از فشار تغذیه خود ( حدود 20PSI) یک علامت خروجی بین ( 3-15PSI ) و متناسب با اختلاف فشار وارده صادر نماید.
نکات قابل توجه هنگام کار با فرستنده اختلاف فشار بشرح ذیل میباشد :
الف ) روی قسمت D.P.C همواره یک شیر متعادل کننده فشار بالا و پائین قرار دارد که حتما" باید هنگام اعمال اختلاف فشار ابتدا باز بوده و سپس مسدود میگردد.
ب) همواره باید از کالیبریت دستگاه مطمئن بود بطوریکه بدون اعمال اختلاف فشار خروجی دستگاه 3pst باشد و هنگامی که اختلاف فشار 100"wc است خروجی 15psI و به ازای ∆P=50"WC خروجی برابر 9PSI گردد و در غیر اینصورت طبق دستور العمل سازنده باید بوسیله پیچ های تنظیم ZERO و SPAN کالبیریت گردد .
ج) این دستگاهها معمولا" با هوای تمیز با فشار ZOPSI تغذیه میشود و در صورتیکه از گاز بعنوان تغذیه سیستم استفاده می شود حتما" گاز باید از فیلتر مناسب عبور نماید .
دستگاه جذر گیر INTEGRATOR
این دستگاه با دریافت علامت خروجی ترانسمیتر که بصورت پیوسته ( PSI 15-3 ) بوده قادر است یک علامت خروجی مربعی شکل ( PSI 20 یا صفر ) تولید نماید بطوریکه فرکانس آن متناسب با علامت ورودی تغییر میکند . تغذیه دستگاه یا گاز و یا هوا با فشار PSI20 صورت میگیرد .
قسمت اصلی دستگاه یک توربین چرخشی است که با نیروی عکس العمل گاز خارج شده از یک نازل متغیر شروع به چــرخش می نماید .
مطابق شکل فوق هوای تغذیه ورودی از قسمت پایین محور وارد توربین شده و از نازل (5) خارج میگردد و توربین تحت تاثیر نیروی عکس العمل آن شروع به چرخش مینماید . به قسمت چرخنده توربین وزنه (7) متصل است که در موقع چرخش موجب ایجاد یک نیروی گریز از مرکز میشود. این نیرو باعث پوشیده شده سطح بیشتری از نازل شده و در نتیجه سرعت چرخش در حد معینی ثابت می ماند . علامت ورودی ( 15-3 ) پس از عبور از یک تقویت کننده از قسمت بالای محور چرخش وارد محفظه دیافراگم تعبیه شده در داخل توربین می گردد . افزایش فشار علامت ورودی موجب حرکت دیافراگم و در نتیجه باز شدن دهانه نازل میشود .
بدین ترتیب نیروی محرک توربین همواره تحت تاثیر برآیند دو نیروی گریز از مرکز و نیروی حاصل از فشار علامت ورودی قرار میگیرد و هر چقدر مقدار این نیرو بیشتر باشد سرعت چرخش توربین افزایش می یابد . از طرفی چون نیروی محرکه حرکت متناسب با مجذور فرکانس دورانی میباشد در نتیجه مجذور فرکانس چرخش متناسب با نیروی حاصل ازفشار علامت ورودی میباشد . همانگونه که قبلا ذکر گردید علامت ورودی متناسب اختلاف فشار حاصل از جریان گاز و متناسب با مجذور فرکانس میباشد یعنی :
∆Pa a ( 15 تا a(3
و به عبارتی توسط این سیستم می توانیم یک رابطه خطی بین مقدار جریان گاز عبوری و فرکانس چرخش شافت توربین بدست آوریم . Qan
حرکت محور توربین توسط یک گیر بکس به یک چرخ دندانه دار منتقل میشود . این چرخ دندانه دار هنگام چرخش یک فلاپر را به دهانه یک نازل دور و نزدیک می نماید . باز و بسته شدن دهانه این نازل میتواند در خروجی یک تقویت کننده متصل به آن علامت مربعی بصورت قطع و وصل و به اندازه صفر و یا بیست پوند بر اینچ مربع ایجاد نماید . علامت ورودی (15-3) تقویت شده دائما به یک بلوز منتقل میشود و در صورتیکه مقدار آن از حداقل مورد نظر کمتر باشد باعث بسته شدن دهانه یک نازل و در نتیجه قطع یک سوئیچ میشود . سازنده بدینوسیله امکان داده است که هر گاه مقدار جریان گاز از حدود 15٪ حداکثر آن کمتر باشد حرکت توربین متوقف میشود . چون جهت تحریک پمپ دستگاه بودار کننده نیاز به یک علامت مربعی با حجم بیشتردارد . لذا با ارسال این علامت به یک شیر سه راهه دیگر میتوان بدون تغییر فرکانس حجم آنرا تقویت نمود .
[shademan]
شرح ساختمان دستگاه
شرح ساختمان دستگاه
دستگاه بودار کننده تزریقی مزایا ومعایب
شرح ساختمان بودار کننده تزریقیLUBBE & BRAND
دستگاه دارای مخزنی استوانه ای شکل بوده که روی آن یک نشاندهنده سطح مایع از نوع تحویه ای نصب شده است که بمنظور جلوگیری از ورود بخارات مایع بودار کننده به محفظه آن انتقال حرکت از قسمت شناور به بیرون توسط مغناطیس صورت می گیرد . مایع بودار کننده درون مخزن همیشه تحت فشار گاز با فشار 20PSI بوده تا بدین ترتیب از تبخیر ماده جلوگیری بعمل آمده با فشار بیشتری وارد پمپ شود . بمنظور ایمنی بیشتر یکدستگاه شیر اطمینان با نقطه تنظیم 25PSI نیز بر روی مخزن نصب شده است . پمپ تزریق و سیستم های نیو ماتیکی در یک کابینت فلزی نصب شده است .
معايب دستگاه
الف ) در زمان توقف دستگاه گاز آلوده درون مخزن از طریق بلوکه چند راهه به سیستمهای ترانسمیتر وانتگریتور وارد شده و باعث آسیب دیدن قطعات مسی و پلاستیکی تجهیزات میگردد .
ب) سیستم انتگریتور این دستگاه در مصارف کمتر از 35٪ جریان ماکزیمم گاز متوقف شده و دستگاه از کار می افتد .
دستگاه بودار کننده تزریقی PALADON
دستگاه مزبور در ظرفیتهای مختلف خریداری و نصب شده است و ساختمان آن دقیقا همانند نوع قبلی بوده با این تفاوت که حجم مخزن متناسب با ظرفیت آن انتخاب شده و مشکلات ناشی از برگشت گاز آلوده مخزن به طرف سیستم ابزار دقیق با نصب یک شیر دو وضعیتی مرتفع گردیده است بدین ترتیب که در یک وضعیت گاز تغذیه به مخزن هدایت می شود و در وضعیت دیگر گاز مخزن به فضا خالی میشود . نشاندهنده مغناطیسی سطح مایع از نوع زاویه ای بوده و در کارخانه نسبت به هر مخزن کالیبریت شده است لذا هنگام بازدید شناور آن باید به زاویه دار بودن بازوی آن توجه داشت اشکال ذیل طریقه خارج ساختن شناور از داخل مخزن را نشان میدهد .
پمپ تزریق دستگاه از نوع پیستونی PLUNGER میباشد . در این نوع پمپ ها پیستون مستقیما" با مایع بودار کننده در تماس بوده و در محفظه بین دو شیر یکطرفه ایجاد فشار می نماید . طبق شکل مایع عبوری از شیر یکطرفه ورودی (22) پمپ تحت تاثیر فشار وارده از طرف پیستون قرار گرفته و موجب باز شده شیر یکطرفه خروجی (23) می گردد . در این نوع پمپ ها هر چقدر قطر پیستون بزرگتر باشد فشار تزریق کمتر و حجم تزریق افزایش می یابد . مقدار حرکت پیستون که با پیچ میکرومتر (1) تغییر می یابد حجم پمپ را در محدوده خاصی تغییر می دهد .
هنگام حرکت پیستون دو عدد کاسه نمد ( آب نمد ) آن را طوری گرفته که از خروج مایع بودار کننده اطراف آن جلوگیری می کند فضای بین دو آب بند متصل به مخزن پلاستیکی روغن بوده و حاوی روغن است . پیستون هنگام برگشت آغشته به مواد بودار کننده است و در نتیجه روغن نیز آلوده می شود لذا این محفظه توسط لوله ای به یک کلکتور که گاز تخلیه سایر دستگاهها نیز به آن متصل است ارتباط می یابد و یکی از مشکلات این دستگاه همین پراکندگی گاز آلود در فضا می باشد . مواد زائد همراه با مایع بودار کننده و همچنین عدم روغنکاری مداوم پمپ باعث آسیب دیدن آببندها می شود و در نتیجه آلودگی محیط بیشتر و فشار تزریق کاهش می یابد بنابراین پیشنهاد می گردد قبل از راه اندازی دستگاه مخزن و مسیر عبور ماده بودار کننده را کاملا تمیز نموده و ابتدا دستگاه را با آب راه اندازی نموده و پس از اطمینان از صحت کار آن نسبت به پر نمودن مخزن اقدام نمود از آنجا که ساختمان این سیستم همانند دستگاه قبلی می باشد از ذکر کارکرد آن خودداری می شود .
دستگاه بودار کننده تزریقی BURDOSA
علاوه بر دو دستگاه تزریقی که تشریح شد بودار کننده دیگری بنام BURDOSA مورد استفاده قرار گرفته که اساس کار این دستگاه با تجهیزات قبلی تفاوتی ندارد ولی تمهیدات بکار رفته در این دستگاه موجب برتری آن به سایر بودار کننده ها شده است اختلاف فشار متناسب با مجذور جریان گاز از دو طرف اریفییس توسط شیرهای V3 و V4 و شیر متعادل کننده V5 به دستگاه ترانسمیتر اعمال می شود و متناسب با این اختلاف فشار ، خروجی ترانسمیتر (15-3) نیز به سیستم جذرگیر منتقل می شود و متناسب با جذر این علامت ورودی علامت مربعی شکل دیگری (20 یا 0) تهیه و به شیر V1 و سپس به عمل کننده پمپ انتقال می یابد :
فواید دستگاه بوردوزا:
1- گاز تغذیه دستگاه از دو فیلتر و دور گلاتور عبور کرده تا به ترانستیوروانتگریتور میرسد
2) پمپ تزریق با فشار 60PSI کار می کند .
3) در مصارف کم (15٪) با توجه به شیرهای موجود و توقف دستگاه امکان قرار دادن دستگاه بر روی BY PASS وجود دارد که سیستم با فشار حداکثر کار میکند و با پیچ تنظیم محفظه سیلندر جهت تزریق از مقدار آن میتوان کاست .
4) سیستم انتگریتور آن دارای نشاندهنده درصد جریان گاز و شمارنده پالسهای خروجی میباشد که در کالیبر نمودن دستگاه مفید میباشد .
دستگاه تزریقی الکترونیکی
بعلت وجود مشکلاتی مانند عدم کارکرد دستگاه در هنگام مصارف پایین گاز – کثیف بودن و وجود مایعات گازی در گاز تغذیه مصرفی سیستمهای ابزار دقیق آن و عدم آشنایی استفاده کنندگان به اصول کار این سیستمها باعث گردید که با وجود صرف هزینه های بالا این دستگاهها از کار افتاده و عمده مسئولیت خود را که همان رعایت تناسب ماده مصرفی با حجم گاز مصرفی میباشد به انجام نرسانند و بعضا" با دستگاههای کنار گذر تعویض گردند . با توجه به دلایل فوق و وجود سیستمهای اندازه گیری گاز که مجهز به نوسان الکترونیکی ( PULSE GWNERAATOR) موجب شد تا با حذف اریفیس و ترانسمیتر وانتگریتور از دستگاههای بودار کننده تزریقی الکترونیکی استفاده شود .
اصول کار :
همانگونه که قبلا" اشاره شد دلیل استفاده از دستگاههای تزریقی همان تناسب ماده مصرفی با حجم گاز عبوری میباشد . در ایستگاههای CGS اندازه گیری حجم گاز توسط کنتورهای توربینی با دقت بسیار بالا صورت میگیرد . این کنتورها یا خود مجهز به نوسان سازهای الکترونیک بوده و یا میتوان از یک پالس الکترونیکی خروجی که معرف حجم گاز معینی است استفاده نمود . این دستگاهها از سه قسمت عمده – پمپ برقی – سیستم الکترونیک مبدل پالس و مخزن تشکیل شده است . در پمپ برقی دستگاه بجای پیستونی که در مدل های نیومانیکی توسط علامت صفر یا 20PSI به حرکت در می آمد از حرکت هسته یک بوبین برقی که با پالس های الکترونیکی تحریک میشود و پیستون پمپ هر بار با دریافت پالس اقدام به تزریق نموده و در موقع قطع پالس توسط نیروی فنر به حالت اولیه بر می گردد . این پمپ ها با جریان DC کار میکنند و حداکثر سرعت آنها 4200 ضربه در ساعت میباشد .