Rez@ee
3rd June 2011, 06:15 PM
رجب نام نهری است در بهشت از شیر سفیدتر و از عسل شیرینتر. هر کس یک روز از رجب را روزه بگیرد البته از آن نهر بیاشامد. از پیامبر خدا(ص) نقل است که رجب ماه بزرگ خدا است و ماهی در حرمت و فضیلت به آن نمیرسد و جنگیدن با کافران در این ماه حرام است، رجب ماه خدا است و شعبان ماه من است و ماه رمضان ماه امت من است کسی که یک روز از ماه رجب را روزه دارد موجب خشنودی خدای بزرگ می‌شود، غضب الهی از او دور و دری از درهای جهنم بر روی او بسته می شود. از حضرت موسی بن جعفر علیهماالسلام روایت است که: هر کس یک روز از ماه رجب را روزه بگیرد، آتش جهنم یک سال، از او دور شود و هر کس سه روز از آن را روزه دارد بهشت او را واجب گردد.
اعمال شب و روز اول ماه رجب
شب اول
این شب، شب شریفی است و در آن چند عمل وارد شده است:
- وقتی هلال ماه دیده شد فرد بگوید: اللَّهُمَّ أَهِلَّهُ عَلَیْنَا بِالْأَمْنِ وَ الْإِیمَانِ وَ السَّلامَةِ وَ الْإِسْلامِ رَبِّی وَ رَبُّکَ اللهُ عَزَّ وَ جَلَّ.
خدایا این ماه را بر ما نو کن به امنیت و ایمان و سلامت و دین اسلام پروردگار من و پروردگار تو (اى ماه) خداى عزوجل مى باشد.
- از حضرت رسول (ص) منقول است که چون هلال رجب را میدید میگفت: اللَّهُمَّ بَارِکْ لَنَا فِی رَجَبٍ وَ شَعْبَانَ وَ بَلِّغْنَا شَهْرَ رَمَضَانَ وَ أَعِنَّا عَلَی الصِّیَامِ وَ الْقِیَامِ وَ حِفْظِ اللِّسَانِ وَ غَضِّ الْبَصَرِ وَلا تَجْعَلْ حَظَّنَا مِنْهُ الْجُوعَ وَ الْعَطَشَ.
خدایا برکت ده بر ما در ماه رجب و شعبان و ما را به ماه رمضان برسان و کمکمان ده براى گرفتن روزه و شب زنده دارى و نگهدارى زبان و پوشیدن چشم و بهره ما را از آن ماه تنها گرسنگى و تشنگى قرار مده.
- غسل
حضرت رسول اکرم(ص) فرموده‌اند: هر کس ماه رجب را درک کند و اول و وسط و آخر آن ماه را غسل نماید، از گناهان خود پاک می‌شود مانند روزی که از مادر متولد شده است.
- زیارت امام حسین (ع)
- بعد از نماز مغرب بیست رکعت، یعنی 10 نماز دو رکعتی نماز گزارده شود. تا خود، اهل، مال و اولادش محفوظ بماند و از عذاب قبر در پناه باشد.
- بعد از نماز عشا دو رکعت نماز گزارده شود: در رکعت اول حمد و ألم نشرح یک مرتبه و توحید سه مرتبه و در رکعت دوم حمد و ألم نشرح و توحید و معوذتین خوانده شود و پس از سلام، سی مرتبه لا اِلَهَ اِلا اللهُ بگوید و سی مرتبه صلوات بفرستد تا حق تعالی گناهان او را بیامرزد مانند روزی که از مادر متولد شده است.
- احیاى شب اول ماه: شیخ طوسى در «مصباح المتهجد» از امام صادق(ع) از جدش از امیر مؤمنان على(ع) نقل کرده است که آن حضرت دوست داشت که در چهار شب از شبهاى سال، فارغ از هر چیز، به عبادت بپردازد: شب اول ماه رجب، شب نیمه شعبان، شب عید فطر و شب عید قربان.
روز اول رجب
این روز، روز شریفی است و برای آن چند عمل ذکر شده است:
- روزه
- غسل
- زیارت امام حسین (ع)
فضیلت شب اول رجب در کلام آیت الله مجتبی تهرانی
رُوِيَ عَنْ عَليٍّ عليه السّلام قال :
مَا كَانَ اللهُ لِيَفْتَحَ عَلي عَبْدٍ بَابَ الْشُّكْرِ وَ يُغْلِقَ عَنْهُ بَابَ الزِّيَادَۀِ وَلا لِيَفْتَحَ عَلي عَبْدٍ بَابَ الدُّعاءِ و يُغْلِقَ عَنْهُ بَابَ الاِجَابَۀِ وَلا لِيَفْتَحَ لِعَبْدٍ بَابَ التَّوْبَۀِ وَ يُغْلِقَ عَنْهُ بَابَ الْمَغْفِرَۀِ.
ترجمه حدیث: از امیرالمومنین(علیه السلام) منقول است که فرمودند: اينچنين نيست كه خداوند متعال درِ شكر را بر روي بندهاي بگشايد و از آن طرف باب زيادتيِ نعمت را بر روي او ببندد؛ و درِ دعا را بر روي بندهاي بگشايد و از آن طرف باب اجابت را بر روي او ببندد؛ و درِ توبه را بر روي بندهاي بگشايد و از آن طرف باب مغفرت و آمرزش را بر روي او ببندد.
شرح حدیث: امیرمؤمنان علی (علیه السلام) فرمودند: «مَا كَانَ اللهُ لِيَفْتَحَ عَلي عَبْدٍ بَابَ الْشُّكْرِ وَ يُغْلِقَ عَنْهُ بَابَ الزِّيَادَۀ»؛ اينطور نيست كه خداوند درِ شكر را بر روي بندهاي بگشايد و از آن طرف باب زيادتي را نعمت را بر روی او ببندد. آنگاه كه خداوند امر مي¬كند شكرگذارِ من باش، وقتی بنده ستايش و ثنا و حمد او را به جای آورد، خداوند درِ زيادتي نعمت را بر روي او می¬گشاید. همچنانکه در آیه شریفه می-فرماید: «لَإِنْ شَكَرْتُمْ لَأَزِيدَنَّكُمْ». اگر شكرگذارى كنيد، (نعمت خود را) بر شما خواهم افزود.
«وَلا لِيَفْتَحَ عَلي عَبْدٍ بَابَ الدُّعاءِ و يُغْلِقَ عَنْهُ بَابَ الاِجَابَۀِ»؛ اينطور نيست که خداوند درِ دعا و مسألت را بر روي عبد بگشايد و از آن طرف درِ اجابت و پاسخ مثبت را بر روي او ببندد. خدا اينطور نيست که بگوید «بخواه»، بعد وقتي بنده درخواست کرد، خدا او را محروم كند. در آیه شریفه می¬فرماید: «اُدْعوُنِي اَسْتَجِبْ لَكُمْ». مرا بخوانيد تا شما را اجابت كنم.
«وَلا لِيَفْتَحَ لِعَبْدٍ بَابَ التَّوْبَۀِ وَ يُغْلِقَ عَنْهُ بَابَ الْمَغْفِرَۀِ»؛ خداوند اينطور نيست كه از سویی درِ توبه را بر روي بندهاش بگشايد، ولی از آن طرف درِ مغفرت و آمرزش را بر روي او ببندد. خدا اينطور نيست که بگوید «معذرت بخواه»، ولی عذر بنده را نپذيرد. در قرآن کریم می¬فرماید: «وَ تُوبُوا إِلَى اللَّهِ جَميعاً». همگى به درگاه خدا توبه كنيد. هنگامی که خود او خطاب می¬کند «تُوبُوا» آیا مي¬خواهد توبه را قبول نكند؟!
در اينجا علي (عليه السّلام) بين سه چيز با سه چيز ديگر تلازم درست مي¬كند: 1- بين شكر و زيادتي نعمت 2- بين دعا و اجابت 3- بين توبه و مغفرت؛ و اين سه یعنی «شكرگذاري و دعا كردن و توبه كردن» از ناحيه خداوند آمده و او امر كرده پس پيآمدش اين است كه حال که اين درها را باز كرده بايد آن درها را هم باز كند.
اين جملاتِ علي (عليه السلام) در این روایت بود. اما به علّت اینکه امشب به حسب ظاهر شب اوّل ماه رجب است، تذکّری عرض می¬کنم. در بین ماههای سال، ماه رجب از ماههایی است که اختصاص دارد به همین مسائلی که در روایت اشاره شد؛ یعنی دعا و استغفار و توبه.
در روایتی امام صادق (صلوات الله علیه) از پیغمبر اکرم (صلّی الله علیه و آله) نقل می¬فرماید که آن حضرت فرمودند : «رَجَبٌ شَهْرُ الِاسْتِغْفَارِ لِأُمَّتِي أَكْثِرُوا فِيهِ مِنَ الِاسْتِغْفَارِ فَإِنَّهُ غَفُورٌ رَحِيمٌ». ماه رجب ماه استغفار امّت من است. پس در این ماه بسیار طلب آمرزش کنید که خداوند آمرزنده و مهربان است. در مورد این ماه وارد شده است که بسیار بگویید: «اَسْتَغْفِرُالله وَ اَسْئَلُهُ التَّوبَة».
همچنین از آن حضرت نقل شده که فرمودند: «مَنِ اسْتَغْفَرَ اللَّهَ فِي رَجَبٍ وَ سَأَلَهُ التَّوْبَةَ سَبْعِينَ مَرَّةً بِالْغَدَاةِ وَ سَبْعِينَ مَرَّةً بِالْعَشِيِّ يَقُولُ أَسْتَغْفِرُ اللَّهَ وَ أَتُوبُ إِلَيْهِ فَإِذَا بَلَغَ تَمَامَ سَبْعِينَ مَرَّةً رَفَعَ يَدَيْهِ وَ قَالَ اللَّهُمَّ اغْفِرْ لِي وَ تُبْ عَلَيَّ فَإِنْ مَاتَ فِي رَجَب مَاتَ مَرْضِيّاً عَنْهُ وَ لَا تَمَسُّهُ النَّارُ بِبَرَكَةِ رَجَبٍ ».
یعنی کسی که در ماه رجب هفتاد مرتبه در هنگام طلوع آفتاب و هفتاد مرتبه در هنگام غروب آفتاب بگوید: «أَسْتَغْفِرُ اللَّهَ وَ أَتُوبُ إِلَيْهِ» و سپس دستها را بلند کند و بگوید: «اللَّهُمَّ اغْفِرْ لِي وَ تُبْ عَلَيَّ»، اگر در ماه رجب بمیرد خدا از او راضی باشد و به برکت ماه رجب آتش او را مسّ نکند.
همینها است که در تمام روابط مادی و معنوی برای ما گره¬گشا است. این ایام را غنیمت بشمرید. بخصوص امشب را که شب اوّل ماه رجب است. در روایتی امام صادق (علیهالسلام) فرمودند که براى اميرالمؤمنين علی (عليهالسّلام)) شگفتانگيز بود كه در چهار شب از ایام سال بيكار بماند (و عبادت نكند) و آن چهار شب عبارت بودند از شب اوّل ماه رجب، شب نیمه شعبان، شب عید فطر و شب عید قربان. بنابر این، این شبها اختصاص دارد به دعا و اجابت دعا.
لذا می¬خواستم به دوستان سفارش کنم که امشب را از دست ندهید. امشب شبی است که باید هر لحظه-اش را غنیمت بشمارید. همه ما گرفتاریم؛ من بعید می¬دانم کسی در اینجا باشد که بگوید من گرفتاری ندارم. اگر بگوید گرفتاری ندارم یا شوخی کرده یا نعوذبالله دروغ می¬گوید. همه ما گرفتاریم. حالا گرهگشا کیست؟ خداست. بهترین موقعیت هم در دست شماست. در روایت علی(علیهالسلام) هم ملاحظه کردید که فرمایش حضرت کاملاً بر طبق آیات قرآن بود. شكرش را بكن، نعمتش را اضافه مي¬كند. امشب از او تقاضا كن، جوابت را مي¬دهد. از آنطرف هم از خطاهایت استغفار كن، خداوند پوزشت را هم ميپذیرد، انشاءالله.
اعمال شب و روز اول ماه رجب
شب اول
این شب، شب شریفی است و در آن چند عمل وارد شده است:
- وقتی هلال ماه دیده شد فرد بگوید: اللَّهُمَّ أَهِلَّهُ عَلَیْنَا بِالْأَمْنِ وَ الْإِیمَانِ وَ السَّلامَةِ وَ الْإِسْلامِ رَبِّی وَ رَبُّکَ اللهُ عَزَّ وَ جَلَّ.
خدایا این ماه را بر ما نو کن به امنیت و ایمان و سلامت و دین اسلام پروردگار من و پروردگار تو (اى ماه) خداى عزوجل مى باشد.
- از حضرت رسول (ص) منقول است که چون هلال رجب را میدید میگفت: اللَّهُمَّ بَارِکْ لَنَا فِی رَجَبٍ وَ شَعْبَانَ وَ بَلِّغْنَا شَهْرَ رَمَضَانَ وَ أَعِنَّا عَلَی الصِّیَامِ وَ الْقِیَامِ وَ حِفْظِ اللِّسَانِ وَ غَضِّ الْبَصَرِ وَلا تَجْعَلْ حَظَّنَا مِنْهُ الْجُوعَ وَ الْعَطَشَ.
خدایا برکت ده بر ما در ماه رجب و شعبان و ما را به ماه رمضان برسان و کمکمان ده براى گرفتن روزه و شب زنده دارى و نگهدارى زبان و پوشیدن چشم و بهره ما را از آن ماه تنها گرسنگى و تشنگى قرار مده.
- غسل
حضرت رسول اکرم(ص) فرموده‌اند: هر کس ماه رجب را درک کند و اول و وسط و آخر آن ماه را غسل نماید، از گناهان خود پاک می‌شود مانند روزی که از مادر متولد شده است.
- زیارت امام حسین (ع)
- بعد از نماز مغرب بیست رکعت، یعنی 10 نماز دو رکعتی نماز گزارده شود. تا خود، اهل، مال و اولادش محفوظ بماند و از عذاب قبر در پناه باشد.
- بعد از نماز عشا دو رکعت نماز گزارده شود: در رکعت اول حمد و ألم نشرح یک مرتبه و توحید سه مرتبه و در رکعت دوم حمد و ألم نشرح و توحید و معوذتین خوانده شود و پس از سلام، سی مرتبه لا اِلَهَ اِلا اللهُ بگوید و سی مرتبه صلوات بفرستد تا حق تعالی گناهان او را بیامرزد مانند روزی که از مادر متولد شده است.
- احیاى شب اول ماه: شیخ طوسى در «مصباح المتهجد» از امام صادق(ع) از جدش از امیر مؤمنان على(ع) نقل کرده است که آن حضرت دوست داشت که در چهار شب از شبهاى سال، فارغ از هر چیز، به عبادت بپردازد: شب اول ماه رجب، شب نیمه شعبان، شب عید فطر و شب عید قربان.
روز اول رجب
این روز، روز شریفی است و برای آن چند عمل ذکر شده است:
- روزه
- غسل
- زیارت امام حسین (ع)
فضیلت شب اول رجب در کلام آیت الله مجتبی تهرانی
رُوِيَ عَنْ عَليٍّ عليه السّلام قال :
مَا كَانَ اللهُ لِيَفْتَحَ عَلي عَبْدٍ بَابَ الْشُّكْرِ وَ يُغْلِقَ عَنْهُ بَابَ الزِّيَادَۀِ وَلا لِيَفْتَحَ عَلي عَبْدٍ بَابَ الدُّعاءِ و يُغْلِقَ عَنْهُ بَابَ الاِجَابَۀِ وَلا لِيَفْتَحَ لِعَبْدٍ بَابَ التَّوْبَۀِ وَ يُغْلِقَ عَنْهُ بَابَ الْمَغْفِرَۀِ.
ترجمه حدیث: از امیرالمومنین(علیه السلام) منقول است که فرمودند: اينچنين نيست كه خداوند متعال درِ شكر را بر روي بندهاي بگشايد و از آن طرف باب زيادتيِ نعمت را بر روي او ببندد؛ و درِ دعا را بر روي بندهاي بگشايد و از آن طرف باب اجابت را بر روي او ببندد؛ و درِ توبه را بر روي بندهاي بگشايد و از آن طرف باب مغفرت و آمرزش را بر روي او ببندد.
شرح حدیث: امیرمؤمنان علی (علیه السلام) فرمودند: «مَا كَانَ اللهُ لِيَفْتَحَ عَلي عَبْدٍ بَابَ الْشُّكْرِ وَ يُغْلِقَ عَنْهُ بَابَ الزِّيَادَۀ»؛ اينطور نيست كه خداوند درِ شكر را بر روي بندهاي بگشايد و از آن طرف باب زيادتي را نعمت را بر روی او ببندد. آنگاه كه خداوند امر مي¬كند شكرگذارِ من باش، وقتی بنده ستايش و ثنا و حمد او را به جای آورد، خداوند درِ زيادتي نعمت را بر روي او می¬گشاید. همچنانکه در آیه شریفه می-فرماید: «لَإِنْ شَكَرْتُمْ لَأَزِيدَنَّكُمْ». اگر شكرگذارى كنيد، (نعمت خود را) بر شما خواهم افزود.
«وَلا لِيَفْتَحَ عَلي عَبْدٍ بَابَ الدُّعاءِ و يُغْلِقَ عَنْهُ بَابَ الاِجَابَۀِ»؛ اينطور نيست که خداوند درِ دعا و مسألت را بر روي عبد بگشايد و از آن طرف درِ اجابت و پاسخ مثبت را بر روي او ببندد. خدا اينطور نيست که بگوید «بخواه»، بعد وقتي بنده درخواست کرد، خدا او را محروم كند. در آیه شریفه می¬فرماید: «اُدْعوُنِي اَسْتَجِبْ لَكُمْ». مرا بخوانيد تا شما را اجابت كنم.
«وَلا لِيَفْتَحَ لِعَبْدٍ بَابَ التَّوْبَۀِ وَ يُغْلِقَ عَنْهُ بَابَ الْمَغْفِرَۀِ»؛ خداوند اينطور نيست كه از سویی درِ توبه را بر روي بندهاش بگشايد، ولی از آن طرف درِ مغفرت و آمرزش را بر روي او ببندد. خدا اينطور نيست که بگوید «معذرت بخواه»، ولی عذر بنده را نپذيرد. در قرآن کریم می¬فرماید: «وَ تُوبُوا إِلَى اللَّهِ جَميعاً». همگى به درگاه خدا توبه كنيد. هنگامی که خود او خطاب می¬کند «تُوبُوا» آیا مي¬خواهد توبه را قبول نكند؟!
در اينجا علي (عليه السّلام) بين سه چيز با سه چيز ديگر تلازم درست مي¬كند: 1- بين شكر و زيادتي نعمت 2- بين دعا و اجابت 3- بين توبه و مغفرت؛ و اين سه یعنی «شكرگذاري و دعا كردن و توبه كردن» از ناحيه خداوند آمده و او امر كرده پس پيآمدش اين است كه حال که اين درها را باز كرده بايد آن درها را هم باز كند.
اين جملاتِ علي (عليه السلام) در این روایت بود. اما به علّت اینکه امشب به حسب ظاهر شب اوّل ماه رجب است، تذکّری عرض می¬کنم. در بین ماههای سال، ماه رجب از ماههایی است که اختصاص دارد به همین مسائلی که در روایت اشاره شد؛ یعنی دعا و استغفار و توبه.
در روایتی امام صادق (صلوات الله علیه) از پیغمبر اکرم (صلّی الله علیه و آله) نقل می¬فرماید که آن حضرت فرمودند : «رَجَبٌ شَهْرُ الِاسْتِغْفَارِ لِأُمَّتِي أَكْثِرُوا فِيهِ مِنَ الِاسْتِغْفَارِ فَإِنَّهُ غَفُورٌ رَحِيمٌ». ماه رجب ماه استغفار امّت من است. پس در این ماه بسیار طلب آمرزش کنید که خداوند آمرزنده و مهربان است. در مورد این ماه وارد شده است که بسیار بگویید: «اَسْتَغْفِرُالله وَ اَسْئَلُهُ التَّوبَة».
همچنین از آن حضرت نقل شده که فرمودند: «مَنِ اسْتَغْفَرَ اللَّهَ فِي رَجَبٍ وَ سَأَلَهُ التَّوْبَةَ سَبْعِينَ مَرَّةً بِالْغَدَاةِ وَ سَبْعِينَ مَرَّةً بِالْعَشِيِّ يَقُولُ أَسْتَغْفِرُ اللَّهَ وَ أَتُوبُ إِلَيْهِ فَإِذَا بَلَغَ تَمَامَ سَبْعِينَ مَرَّةً رَفَعَ يَدَيْهِ وَ قَالَ اللَّهُمَّ اغْفِرْ لِي وَ تُبْ عَلَيَّ فَإِنْ مَاتَ فِي رَجَب مَاتَ مَرْضِيّاً عَنْهُ وَ لَا تَمَسُّهُ النَّارُ بِبَرَكَةِ رَجَبٍ ».
یعنی کسی که در ماه رجب هفتاد مرتبه در هنگام طلوع آفتاب و هفتاد مرتبه در هنگام غروب آفتاب بگوید: «أَسْتَغْفِرُ اللَّهَ وَ أَتُوبُ إِلَيْهِ» و سپس دستها را بلند کند و بگوید: «اللَّهُمَّ اغْفِرْ لِي وَ تُبْ عَلَيَّ»، اگر در ماه رجب بمیرد خدا از او راضی باشد و به برکت ماه رجب آتش او را مسّ نکند.
همینها است که در تمام روابط مادی و معنوی برای ما گره¬گشا است. این ایام را غنیمت بشمرید. بخصوص امشب را که شب اوّل ماه رجب است. در روایتی امام صادق (علیهالسلام) فرمودند که براى اميرالمؤمنين علی (عليهالسّلام)) شگفتانگيز بود كه در چهار شب از ایام سال بيكار بماند (و عبادت نكند) و آن چهار شب عبارت بودند از شب اوّل ماه رجب، شب نیمه شعبان، شب عید فطر و شب عید قربان. بنابر این، این شبها اختصاص دارد به دعا و اجابت دعا.
لذا می¬خواستم به دوستان سفارش کنم که امشب را از دست ندهید. امشب شبی است که باید هر لحظه-اش را غنیمت بشمارید. همه ما گرفتاریم؛ من بعید می¬دانم کسی در اینجا باشد که بگوید من گرفتاری ندارم. اگر بگوید گرفتاری ندارم یا شوخی کرده یا نعوذبالله دروغ می¬گوید. همه ما گرفتاریم. حالا گرهگشا کیست؟ خداست. بهترین موقعیت هم در دست شماست. در روایت علی(علیهالسلام) هم ملاحظه کردید که فرمایش حضرت کاملاً بر طبق آیات قرآن بود. شكرش را بكن، نعمتش را اضافه مي¬كند. امشب از او تقاضا كن، جوابت را مي¬دهد. از آنطرف هم از خطاهایت استغفار كن، خداوند پوزشت را هم ميپذیرد، انشاءالله.