غزل بارون
11th May 2011, 08:35 AM
حتما شما هم اين جمله معروف را شنيده ايد که: «حادثه خبر نمي کند!» اين جمله در مورد ما که کشورمان يکي از حادثه خيز ترين کشورهاي دنياست و در معرض حوادث غيرمترقبه زيادي قرار دارد، نمود بيشتري دارد. کمک هاي اوليه يا مراقبت هاي اورژانسي، دانشي است که نه تنها خودمان را در مواقع ضروري حمايت مي کند؛ بلکه فرا گرفتن آنها مي تواند روزي روزگاري به کارمان بيايد.
فوريت هاي پزشکي هميشه اتفاق نمي افتند اما اگر اتفاق بيفتند شما وقت کافي براي کسب اطلاعات در زمينه کمک هاي اوليه نداريد. به منظور اقدام موثر، آگاهي از چگونگي عملکرد در مواقعي که به نظر مي رسد فرد آسيب ديده، شديدا بيمار است يا در وضعيت ناگواري قرار دارد بسيار حايز اهميت است. مهارت هايي که شما امروز به دست مي آوريد روزي شايد در مرگ و زندگي انساني ديگر موثر واقع شود.
● کمک هاي اوليه در موارد خون ريزي بعد از تصادف
يکي از شايع ترين آسيب ها در کشور ما تصادفات است. بسياري از تصادفات باعث خون ريزي از دست و يا ديگر اعضاي بدن مي شوند. وقتي صدمه اي باعث خون ريزي مي شود. براي بند آوردن خون ريزي بايد اقداماتي را انجام دهيد. اغلب صدمات خون ريزي مرگ باري را به دنبال ندارند اما اگر مقادير قابل توجهي خون از فرد برود، احتمال بروز شوک، بي هوشي و مرگ وجود دارد. مراقبت هاي دقيق و صحيحي بايد براي بند آوردن خون و همچنين اجتناب از عفونت و ساير عوارض احتمالي، صورت گيرد. اطلاعاتي که در زير ارايه مي شود شرح و توضيحي است راجع به اقدامات اورژانسي صحيح براي بندآوردن خون ريزي مصدوم بعد از يک تصادف:
▪ براي بند آوردن خون ريزي شديد ابتدا شخص مجروح را روي زمين قرار دهيد. در صورت امکان، سرش را کمي پايين تر از تنه قرار داده و پاهايش را بالا نگه داريد. هر دو وضعيت با افزايش جريان خون مغز، احتمال غش کردن يا از حال رفتن فرد را کاهش مي دهند.
▪ در صورت امکان محل خون ريزي را بالا بگيريد. به طور مثال، دست جراحت ديده را بالاتر از قلب نگاه داريد. اين کار جريان خون در ناحيه زخم را کاهش مي دهد زيرا قلب مجبور است درخلاف جهت نيروي جاذبه، خون را پمپ کند.
▪ هرگونه بافت مرده يا آشغال قابل رويت را از روي زخم پاک کنيد. اشياي فرو رفته در بدن بيمار را در نياوريد. در اين مرحله سعي در کاوش يا تميز کردن زخم نکنيد. فقط خون ريزي را متوقف کنيد.
▪ با يک بانداژ استريل، پارچه تميز يا حتي يک تکه از لباس فشار مستقيمي بر زخم اعمال کنيد. اگر چيز ديگري دم دست نبود، با دست خودتان بر زخم فشار وارد آوريد.
▪ آن قدر فشار دهيد تا خون ريزي بند آيد. وقتي خون ريزي متوقف شد، زخم را بسته و با نوار چسب محکم کنيد. اگر هيچ چيز دم دست نيست، يک تکه تميز لباس را مورد استفاده قرار دهيد.
▪ اگر خون ريزي ادامه دارد و از لاي گاز پارچه اي که زخم را با آن پوشانده ايد نشت مي کند، بانداژ را برنداريد بلکه روي آن پارچه يا گاز بيشتري بگذاريد.
▪ اگر خون ريزي با فشار مستقيم بند نمي آيد، بهتر است روي شريان اصلي که به ناحيه زخم شده خون رساني مي کند فشار وارد کنيد. مثلا در صورتي که زخم روي دست يا ساعد است، شريان اصلي بازو را به استخوان فشار دهيد. انگشتان خود را روي شريان ثابت و بي حرکت قرار دهيد و با دست ديگر همچنان بر زخم فشار وارد آوريد.
▪ وقتي خون ريزي متوقف شد، ناحيه جراحت ديده را بي حرکت نگه داريد. بانداژ را باز نکنيد و از اورژانس تقاضاي کمک کنيد يا شخص مجروح را در اسرع وقت، به نزديک ترين مرکز اورژانس برسانيد.
● کمک هاي اوليه در موارد خون ريزي از يک زخم باز
هنگام وقوع حادثه و سانحه ممکن است خون ريزي از سطح بدن بسيار جزيي باشد (مثل خراش سوزن) يا وسيع باشد (مثل برش عميقي که طي آن يکي از شريان ها پاره مي شود). همه زخم ها نياز به مراقبت و درمان صحيح دارند. مراقبت ناکافي مي تواند عفونت جدي زخم را به دنبال داشته باشد. يک اقدام احتياطي بسيار مهم براي پيشگيري از عفونت آن است که واکسن يادآور کزاز را هميشه سر موعد بزنيد. در ايران اين واکسن هر ده سال يک بار تزريق شود.
● کمک هاي اوليه در موارد بريدگي
اگر هنگام حادثه دچار بريدگي مختصر شديد که خون ريزي چنداني ندارد، محل بريدگي را کاملا با آب و کمي صابون بشوييد. براي جلوگيري از عفونت زخم کمي پماد آنتي بيوتيک روي آن بماليد و پانسمان کنيد تا تميز بماند. چنانچه بريدگي جدي تر است، يعني خون ريزي در عرض چند دقيقه خود به خود متوقف نمي شود يا بريدگي عميق بزرگ يا داراي لبه هاي ناهموار و زمختي است با پزشک تان مشورت کنيد. اما ابتدا با اعمال فشار مستقيم بر زخم، به وسيله يک گاز استريل يا پارچه تميز خون ريزي را بند آوريد. آن قدر پارچه يا گاز را روي زخم نگه داشته و فشار دهيد تا خون ريزي متوقف شود.
● کمک هاي اوليه در موارد خون مردگي
خون مردگي يا کوفتگي معمولا ناشي از ضربه يا زمين خوردن است. خون ريزي زيرپوستي باعث تجمع خون در اين ناحيه مي شود. براي کاهش ناراحتي و درد، ناحيه آسيب ديده را بالا نگه داشته و هر چند ساعت يک بار روي آن به مدت ۲۰دقيقه کيسه يخ يا آب سرد نگه داريد و اين کار را روزي چند بار براي يک تا دو روز ادامه دهيد.
● کمک هاي اوليه در موارد سوراخ شدگي
برخي اوقات هنگام حادثه يا سانحه، شما يا ديگران جايي از بدن تان سوراخ مي شود. پا گذاشتن روي يک ميخ، رايج ترين اتفاقي است که باعث سوراخ شدگي مي شود. چنين زخمي معمولا خون ريزي زيادي به دنبال ندارد. در حقيقت اغلب خون مختصري جاري مي شود و به نظر مي رسد زخم تقريبا به شکل آني بسته مي شود اما اين موضوع به آن معنا نيست که درمان لازم نيست. زخم هاي سوراخ، به دليل احتمال عفونت بسيار خطرناک هستند. شيئي که باعث زخم شده و به ويژه اگر خاک آلود باشد، ممکن است ناقل اسپورهاي کزاز يا ساير باکتري ها باشد. اين موضوع مي تواند به عفونت شديد و خطرناکي منجر شود. اگر اشياي نوک تيز از راه کفش وارد پا شوند، اين نوع زخم ها، بيش از هر نوع زخم ديگري در معرض خطر عفونت جدي هستند. اگر در پي فرو رفتن يکي شي نوک تيز در بدن تان سوراخ ايجاد شده خون ريزي را متوقف کنيد و در صورت نياز روي سوراخ يک گاز استريل يا پارچه تميز گذاشته و آن را فشار دهيد. سپس براي پيشگيري از عفونت به سراغ نخستين مرکز درماني برويد. اگر خون ريزي جزيي است، برخي از پزشکان توصيه مي کنند، بگذاريد مدتي کوتاه از زخم خون بيايد تا به قول معروف زخم شسته شود اما معلوم نيست که اين کار خطر عفونت را کاهش دهد.
● کمک هاي اوليه در موارد آسيب ديدگي بافت نرم
در حوادث ترافيکي ممکن است آسيب هايي به بافت نرم و پوست وارد شود. همين طور نسوج زير آن مثل عضله، ساختارهاي نگه دارنده آن و عروق خوني صدمه مي بينند. چنين آسيب هايي ممکن است هنگام تصادف در اثر بريدگي ناجور، هنگام جدا شدن پوست از نسوج زيرين يا وقتي پوست به شدت پاره مي شود، رخ بدهند. آسيب هاي بافت نرم نياز به مراقبت هاي پزشکي ويژ ه اي دارد. براي بندآوردن خون ريزي فشار مستقيمي بر زخم وارد آورده و به سرعت به سراغ نخستين مرکز درماني برويد.
● کمک هاي اوليه در زخم هاي شکمي
به دليل احتمال آسيب رسيدن به اعضاي داخلي، هرگونه زخمي که ديواره شکم را سوراخ کند، آسيبي بالقوه خطرناک قلمداد مي شود. اگر شما يا فردي که همراه شماست دچار چنين زخمي روي شکم شديد، بلافاصله با اورژانس ۱۱۵ تماس بگيريد. قبل از حرکت دادن فردي که از ناحيه شکم زخمي شده، او را به پشت بخوابانيد. اگر هيچ يک از اعضاي داخلي از سوراخ زخم بيرون نزده، با استفاده از يک گاز استريل يا پارچه تميز روي زخم فشار وارد کنيد تا خون ريزي متوقف شود. وقتي خون ريزي متوقف شد، ناحيه آسيب ديده را باندپيچي کنيد. اگر اعضاي داخلي جا به جا شده اند، هرگز سعي نکنيد آنها را به جاي اول بازگردانيد، فقط محل آسيب را به کمک پارچه يا گاز بپوشانيد.
● آنچه بايد در جعبه کمک هاي اوليه تان باشد
شايد با خواندن اين مطلب ترغيب شده باشيد براي خودتان يک جعبه کمک هاي اوليه تهيه کنيد. پيشنهاد مي کنيم هميشه کيف يا جعبه کمک هاي اوليه تان را تکميل و در خانه، محيط کار يا خودروي تان نگاه داريد. اقلام زير را حتما در کيف يا جعبه تان داشته باشيد: چسب زخم در اندازه هاي مختلف، صابون، پنبه، پنس يا موچين، گوش پاک کن، تب گير، آسپرين به ويژه براي درد قفسه سينه، بروفن يا استامينوفن به ويژه براي درد و تب، محلول شستشو مثل آب اکسيژنه و بتادين، کرم هيدروکورتيزون به ويژه براي گزش و نيش حشرات، بانداژ نوار جراحي، يک قيچي تيز، دستمال کاغذي، و شربت اپيکاک (براي القاي استفراغ).
ديگر داروهايي که بد نيست دم دست داشته باشيد عبارت اند از: قرص آنتي هيستامين، آنتي اسيدها براي مشکلات گوارشي، قرص ضداسهال و برخي از داروهايي که اعضاي خانواده مصرف مي کنند مثل انسولين در ديابتي ها. اگر شما يا يکي از اعضاي خانواده نسبت به نيش زنبور يا حشره ديگري واکنش شديد نشان داده ايد، بايد کيتي حاوي سرنگ و آمپول آدرنالين دم دست داشته باشيد.
فوريت هاي پزشکي هميشه اتفاق نمي افتند اما اگر اتفاق بيفتند شما وقت کافي براي کسب اطلاعات در زمينه کمک هاي اوليه نداريد. به منظور اقدام موثر، آگاهي از چگونگي عملکرد در مواقعي که به نظر مي رسد فرد آسيب ديده، شديدا بيمار است يا در وضعيت ناگواري قرار دارد بسيار حايز اهميت است. مهارت هايي که شما امروز به دست مي آوريد روزي شايد در مرگ و زندگي انساني ديگر موثر واقع شود.
● کمک هاي اوليه در موارد خون ريزي بعد از تصادف
يکي از شايع ترين آسيب ها در کشور ما تصادفات است. بسياري از تصادفات باعث خون ريزي از دست و يا ديگر اعضاي بدن مي شوند. وقتي صدمه اي باعث خون ريزي مي شود. براي بند آوردن خون ريزي بايد اقداماتي را انجام دهيد. اغلب صدمات خون ريزي مرگ باري را به دنبال ندارند اما اگر مقادير قابل توجهي خون از فرد برود، احتمال بروز شوک، بي هوشي و مرگ وجود دارد. مراقبت هاي دقيق و صحيحي بايد براي بند آوردن خون و همچنين اجتناب از عفونت و ساير عوارض احتمالي، صورت گيرد. اطلاعاتي که در زير ارايه مي شود شرح و توضيحي است راجع به اقدامات اورژانسي صحيح براي بندآوردن خون ريزي مصدوم بعد از يک تصادف:
▪ براي بند آوردن خون ريزي شديد ابتدا شخص مجروح را روي زمين قرار دهيد. در صورت امکان، سرش را کمي پايين تر از تنه قرار داده و پاهايش را بالا نگه داريد. هر دو وضعيت با افزايش جريان خون مغز، احتمال غش کردن يا از حال رفتن فرد را کاهش مي دهند.
▪ در صورت امکان محل خون ريزي را بالا بگيريد. به طور مثال، دست جراحت ديده را بالاتر از قلب نگاه داريد. اين کار جريان خون در ناحيه زخم را کاهش مي دهد زيرا قلب مجبور است درخلاف جهت نيروي جاذبه، خون را پمپ کند.
▪ هرگونه بافت مرده يا آشغال قابل رويت را از روي زخم پاک کنيد. اشياي فرو رفته در بدن بيمار را در نياوريد. در اين مرحله سعي در کاوش يا تميز کردن زخم نکنيد. فقط خون ريزي را متوقف کنيد.
▪ با يک بانداژ استريل، پارچه تميز يا حتي يک تکه از لباس فشار مستقيمي بر زخم اعمال کنيد. اگر چيز ديگري دم دست نبود، با دست خودتان بر زخم فشار وارد آوريد.
▪ آن قدر فشار دهيد تا خون ريزي بند آيد. وقتي خون ريزي متوقف شد، زخم را بسته و با نوار چسب محکم کنيد. اگر هيچ چيز دم دست نيست، يک تکه تميز لباس را مورد استفاده قرار دهيد.
▪ اگر خون ريزي ادامه دارد و از لاي گاز پارچه اي که زخم را با آن پوشانده ايد نشت مي کند، بانداژ را برنداريد بلکه روي آن پارچه يا گاز بيشتري بگذاريد.
▪ اگر خون ريزي با فشار مستقيم بند نمي آيد، بهتر است روي شريان اصلي که به ناحيه زخم شده خون رساني مي کند فشار وارد کنيد. مثلا در صورتي که زخم روي دست يا ساعد است، شريان اصلي بازو را به استخوان فشار دهيد. انگشتان خود را روي شريان ثابت و بي حرکت قرار دهيد و با دست ديگر همچنان بر زخم فشار وارد آوريد.
▪ وقتي خون ريزي متوقف شد، ناحيه جراحت ديده را بي حرکت نگه داريد. بانداژ را باز نکنيد و از اورژانس تقاضاي کمک کنيد يا شخص مجروح را در اسرع وقت، به نزديک ترين مرکز اورژانس برسانيد.
● کمک هاي اوليه در موارد خون ريزي از يک زخم باز
هنگام وقوع حادثه و سانحه ممکن است خون ريزي از سطح بدن بسيار جزيي باشد (مثل خراش سوزن) يا وسيع باشد (مثل برش عميقي که طي آن يکي از شريان ها پاره مي شود). همه زخم ها نياز به مراقبت و درمان صحيح دارند. مراقبت ناکافي مي تواند عفونت جدي زخم را به دنبال داشته باشد. يک اقدام احتياطي بسيار مهم براي پيشگيري از عفونت آن است که واکسن يادآور کزاز را هميشه سر موعد بزنيد. در ايران اين واکسن هر ده سال يک بار تزريق شود.
● کمک هاي اوليه در موارد بريدگي
اگر هنگام حادثه دچار بريدگي مختصر شديد که خون ريزي چنداني ندارد، محل بريدگي را کاملا با آب و کمي صابون بشوييد. براي جلوگيري از عفونت زخم کمي پماد آنتي بيوتيک روي آن بماليد و پانسمان کنيد تا تميز بماند. چنانچه بريدگي جدي تر است، يعني خون ريزي در عرض چند دقيقه خود به خود متوقف نمي شود يا بريدگي عميق بزرگ يا داراي لبه هاي ناهموار و زمختي است با پزشک تان مشورت کنيد. اما ابتدا با اعمال فشار مستقيم بر زخم، به وسيله يک گاز استريل يا پارچه تميز خون ريزي را بند آوريد. آن قدر پارچه يا گاز را روي زخم نگه داشته و فشار دهيد تا خون ريزي متوقف شود.
● کمک هاي اوليه در موارد خون مردگي
خون مردگي يا کوفتگي معمولا ناشي از ضربه يا زمين خوردن است. خون ريزي زيرپوستي باعث تجمع خون در اين ناحيه مي شود. براي کاهش ناراحتي و درد، ناحيه آسيب ديده را بالا نگه داشته و هر چند ساعت يک بار روي آن به مدت ۲۰دقيقه کيسه يخ يا آب سرد نگه داريد و اين کار را روزي چند بار براي يک تا دو روز ادامه دهيد.
● کمک هاي اوليه در موارد سوراخ شدگي
برخي اوقات هنگام حادثه يا سانحه، شما يا ديگران جايي از بدن تان سوراخ مي شود. پا گذاشتن روي يک ميخ، رايج ترين اتفاقي است که باعث سوراخ شدگي مي شود. چنين زخمي معمولا خون ريزي زيادي به دنبال ندارد. در حقيقت اغلب خون مختصري جاري مي شود و به نظر مي رسد زخم تقريبا به شکل آني بسته مي شود اما اين موضوع به آن معنا نيست که درمان لازم نيست. زخم هاي سوراخ، به دليل احتمال عفونت بسيار خطرناک هستند. شيئي که باعث زخم شده و به ويژه اگر خاک آلود باشد، ممکن است ناقل اسپورهاي کزاز يا ساير باکتري ها باشد. اين موضوع مي تواند به عفونت شديد و خطرناکي منجر شود. اگر اشياي نوک تيز از راه کفش وارد پا شوند، اين نوع زخم ها، بيش از هر نوع زخم ديگري در معرض خطر عفونت جدي هستند. اگر در پي فرو رفتن يکي شي نوک تيز در بدن تان سوراخ ايجاد شده خون ريزي را متوقف کنيد و در صورت نياز روي سوراخ يک گاز استريل يا پارچه تميز گذاشته و آن را فشار دهيد. سپس براي پيشگيري از عفونت به سراغ نخستين مرکز درماني برويد. اگر خون ريزي جزيي است، برخي از پزشکان توصيه مي کنند، بگذاريد مدتي کوتاه از زخم خون بيايد تا به قول معروف زخم شسته شود اما معلوم نيست که اين کار خطر عفونت را کاهش دهد.
● کمک هاي اوليه در موارد آسيب ديدگي بافت نرم
در حوادث ترافيکي ممکن است آسيب هايي به بافت نرم و پوست وارد شود. همين طور نسوج زير آن مثل عضله، ساختارهاي نگه دارنده آن و عروق خوني صدمه مي بينند. چنين آسيب هايي ممکن است هنگام تصادف در اثر بريدگي ناجور، هنگام جدا شدن پوست از نسوج زيرين يا وقتي پوست به شدت پاره مي شود، رخ بدهند. آسيب هاي بافت نرم نياز به مراقبت هاي پزشکي ويژ ه اي دارد. براي بندآوردن خون ريزي فشار مستقيمي بر زخم وارد آورده و به سرعت به سراغ نخستين مرکز درماني برويد.
● کمک هاي اوليه در زخم هاي شکمي
به دليل احتمال آسيب رسيدن به اعضاي داخلي، هرگونه زخمي که ديواره شکم را سوراخ کند، آسيبي بالقوه خطرناک قلمداد مي شود. اگر شما يا فردي که همراه شماست دچار چنين زخمي روي شکم شديد، بلافاصله با اورژانس ۱۱۵ تماس بگيريد. قبل از حرکت دادن فردي که از ناحيه شکم زخمي شده، او را به پشت بخوابانيد. اگر هيچ يک از اعضاي داخلي از سوراخ زخم بيرون نزده، با استفاده از يک گاز استريل يا پارچه تميز روي زخم فشار وارد کنيد تا خون ريزي متوقف شود. وقتي خون ريزي متوقف شد، ناحيه آسيب ديده را باندپيچي کنيد. اگر اعضاي داخلي جا به جا شده اند، هرگز سعي نکنيد آنها را به جاي اول بازگردانيد، فقط محل آسيب را به کمک پارچه يا گاز بپوشانيد.
● آنچه بايد در جعبه کمک هاي اوليه تان باشد
شايد با خواندن اين مطلب ترغيب شده باشيد براي خودتان يک جعبه کمک هاي اوليه تهيه کنيد. پيشنهاد مي کنيم هميشه کيف يا جعبه کمک هاي اوليه تان را تکميل و در خانه، محيط کار يا خودروي تان نگاه داريد. اقلام زير را حتما در کيف يا جعبه تان داشته باشيد: چسب زخم در اندازه هاي مختلف، صابون، پنبه، پنس يا موچين، گوش پاک کن، تب گير، آسپرين به ويژه براي درد قفسه سينه، بروفن يا استامينوفن به ويژه براي درد و تب، محلول شستشو مثل آب اکسيژنه و بتادين، کرم هيدروکورتيزون به ويژه براي گزش و نيش حشرات، بانداژ نوار جراحي، يک قيچي تيز، دستمال کاغذي، و شربت اپيکاک (براي القاي استفراغ).
ديگر داروهايي که بد نيست دم دست داشته باشيد عبارت اند از: قرص آنتي هيستامين، آنتي اسيدها براي مشکلات گوارشي، قرص ضداسهال و برخي از داروهايي که اعضاي خانواده مصرف مي کنند مثل انسولين در ديابتي ها. اگر شما يا يکي از اعضاي خانواده نسبت به نيش زنبور يا حشره ديگري واکنش شديد نشان داده ايد، بايد کيتي حاوي سرنگ و آمپول آدرنالين دم دست داشته باشيد.