تغذیه سالم برای بیماران قلبی

[poune]

یک رژیم غذایی سالم برای حفظ سلامت قلب می تواند عروق خونی را از پلاک های خطرناک، پاکسازی کند و خطر حمله قلبی و سکته مغزی را کاهش دهد.
به گزارش ایسنا، سایت دفتر سلامت زنان در آمریکا چندین دستورالعمل کاربردی و مفید را برای داشتن یک رژیم غذایی مناسب برای قلب ارائه کرده است.
در این دستورالعمل توصیه شده است که حتما مقادیر زیادی میوه و سبزی مصرف کنید.
حتما تلاش کنید که نیمی از گندم مصرفی روزانه شما از گندم سبوس دار باشد و سایر غلات مثل جو، ذرت و برنج را نیز به صورت سبوس دار استفاده کنید.
همچنین توصیه می شود که از لبنیات مثل ماست، پنیر و شیر کم چرب استفاده کنید.
خوردن مقادیر زیادی از مغز های خشکبار، دانه های خشک شده، گوشت لخم و ماهی و مرغ بدون پوست نیز برای این منظور مفید است.
بعلاوه بهتر است چربی های اشباع نشده تک زنجیره ای و چند زنجیره ای را از طریق روغن های سبزیجات، ماهی و مغز خشکبار دریافت کنید.
از مصرف چربی های ترانس و اشباع شده، نمک، کلسترول و قند افزودنی جدا پرهیز کنید.

[poune]

قبل از آشنایی با این انتخاب درست، باید بدانید که ۲ عامل خطر مستقل در ایجاد بیماری های قلبی- عروقی، پرفشاری خون و بالا بودن کلسترول خون است به طوری که دیده شده با کاهش مؤثر فشار خون می توان میزان حمله قلبی را تا ۲۱درصد، سکته مغزی را تا ۳۷درصد و مرگ در اثر این بیماری را تا ۲۵درصد کاهش داد.
با کاهش ۱۰درصد از میزان کلسترول خون نیز میزان بروز بیماری عروق کرونر تا ۳۰درصد کاهش می یابد. ضمن اینکه تغذیه غلط، اضافه وزن و چاقی نیز باید از طریق ایجاد تغییر در شیوه زندگی و با استفاده ازداروهای مناسب تحت کنترل قرار گیرند.
برای کنترل بیماری های قلبی- عروقی ابتدا باید عوامل خطر را شناخت و سپس مشخص کرد که کدامیک از عوامل را می توان تغییر داد و از میان عوامل قابل تغییر کدامیک را باید در اولویت قرار داد.
فشار خون بالا :فشار خون بالا میزان بار قلب را افزایش داده و از این طریق موجب ضخیم شدن و سخت شدن قلب می شود. علاوه براین احتمال سکته مغزی، حمله قلبی، نارسایی کلیه و نارسایی احتقانی قلب را افزایش می دهد. با وجود عوامل خطر دیگر، احتمال حمله قلبی در بیماران مبتلا به پرفشاری خون چندین برابر خواهد شد.
کم تحرکی:زندگی بدون فعالیت یک عامل خطر برای بروز بیماری عروق کرونر است. فعالیت جسمانی متوسط تا شدید به صورت منظم از بیماری عروق خونی و قلب جلوگیری می کند.
چاقی و اضافه وزن:کسانی که چربی اضافه به خصوص در ناحیه شکمی دارند، بیش از دیگران به بیماری های قلبی دچار می شوند. افزایش وزن منجر به بالا رفتن بار قلب، افزایش کلسترول خون و بالارفتن فشار خون از یک طرف و کاهش hdl از طرف دیگر می شود. این عامل، خطر بروز دیابت را نیز در افراد افزایش می دهد. با کاهش حتی چندکیلو میزان خطر حمله قلبی در افراد چاق کاهش می یابد.
دیابت:دیابت به طور جدی احتمال بروز بیماری های قلبی- عروقی را افزایش می دهد. حتی با وجود کنترل قند خون، دیابت احتمال بیماری قلبی را افزایش می دهد ولی درصورت عدم کنترل این خطر به مراتب بالاتر خواهد رفت.
دیگر عوامل خطر: واکنش افراد به استرس های روزمره نیز می تواند در ایجاد بیماری قلبی سهم داشته باشد. به طور مثال بعضی از افراد در اثر استرس های روزمره به مصرف دخانیات روی آورده یا بیش از حد غذا می خورند و بدین صورت خود را در معرض عوامل خطر ثابت شده بیماری های قلبی- عروقی قرار می دهند.
رژیم غذایی:۲۵ میلی گرم افزایش در کلسترول رژیم غذایی، کلسترول خون را یک واحد بالا می برد و افزایش کلسترول خون منجر به بروز بیماری های قلبی- عروقی می شود. مواد غذایی حاوی کلسترول بالا، کلسترول خون و ldl را بالا می برند اما به مقدار کمتر از چربی اشباع به طوری که غذاهای پر از چربی اشباع ۴ برابر غذاهای پر از کلسترول، چربی خون را بالا می برند.
منابع غذایی کلسترول
زرده تخم مرغ: زرده تخم مرغ غنی از کلسترول است و در افرادی که ریسک فاکتورهای بیماری های قلبی را دارند باید به ۳ عدد در هفته محدود شود. ضمن اینکه حاوی لسیتین است که چربی خون را پایین می آورد. سفیده تخم مرغ غنی از پروتئین (با امتیاز ۱۰۰) است و نباید محدود شود.
کره:کره حیوانی، چربی اشباع است و حاوی کلسترول هم هست و دو فاکتور خطر دارد.کره گیاهی (مارگارین)چربی اشباع است و کلسترول ندارد، ولی حاوی اسیدهای چرب ترانس است که فاکتور خطر بیماری های قلبی و سرطان است. در کل کره های گیاهی نرم که کمترین اسیدهای چرب ترانس را دارا هستند نسبت به کره های حیوانی ارجحیت دارند.
روغن حیوانی:این نوع روغن هم چربی اشباع و هم کلسترول بالایی دارد و در بیماران قلبی توصیه نمی شود.
گوشت و امعا و احشا
جگر: پروتئین آن بالاتر ولی چربی آن پایین تر از گوشت قرمز است. با این حال جگر ۳ برابر گوشت قرمز آهن دارد و غنی از ویتامینa و ویتامین b12 است.
دل و قلوه(قلب و کلیه): پروتئین و چربی شبیه به گوشت دارد، کلسترول قلوه بالاتر از دل و گوشت و شبیه به جگر است. آهن آن بیشتر از گوشت است.
سیرابی و شیردان:چربی آن در مقایسه با گوشت قرمز به ویژه گوشت گوسفند کمتر و مشابه گوشت کم چرب است. پروتئین آن برابر با گوشت قرمز و سفید است. کلسترول آن از دل و قلوه و جگر پایین تر است. علاوه بر اینکه مصرف آن ۴-۳ بار در ماه همراه با نان یا برنج اشکال ندارد.در این میان کارشناسان توصیه می کنند که افراد مبتلا به بیماری قلبی از خوردن سوسیس و کالباس، شیرینی های پرچرب، سس ها و کباب های کوبیده پرچرب پرهیز کنند.
مصرف لبنیات کم چرب و نان سبوس دار که حاوی مقادیر زیادی ویتامین b بوده ، باعث کاهش چربی خون این بیماران می شود. بهترین روغن برای مصرف به خصوص در افراد مبتلا به بیماری های قلب و عروق، روغن مایع ذرت و آفتابگردان است.
مهم ترین علت مصرف زیاد روغن جامد ناآگاهی مصرف کنندگان از مضرات آن، اقتصادی بودن و بهره مندی روغن های نباتی و جامد از یارانه های دولتی است. همچنین علت عمده جامد کردن و هیدروژنه کردن روغن های مایع، گرایش مصرف کنندگان به استفاده از روغن جامد، پایداری این نوع روغن در مقابل عوامل محیطی و سهولت در حمل ونقل آن است.با این حال در سال های اخیر تمام کارخانه های تولیدکننده مواد غذایی موظف شده اند مواد تشکیل دهنده و میزان انرژی و کالری هر ماده را روی آن حک کنند تا افرادی که دچار مشکل چربی خون یا بیماری قلبی هستند، از ترکیبات آن آگاه باشند.
در فرایند جامدکردن روغن، اسیدهای چرب با هیدروژن اشباع می شود که این اسیدها برای سلامتی مضر بوده و همچنین در این فرایند ترکیب های غیرعادی دیگری به نام اسیدهای چرب ترانس به وجود می آید که آن هم مضر است. چربی ترانس موجود در روغن جامد باعث افزایش چربی بدخون و کاهش چربی خوب خون شده و کلسترول خون را بالا می برد که افزایش آن برای قلب بسیار مضر است.
روغن مایع به دلیل اینکه حاوی اسیدهای چرب غیراشباع فراوان و فاقد کلسترول است بر روغن جامد برتری دارد چرا که روغن جامد هیدروژنه که میزان اسیدهای چرب اشباع آن بالا بوده و اسیدهای چرب ترانس آن بیش از۱۰ درصد باشد، خطر ابتلا به امراض قلبی- عروقی را افزایش می دهد.مصرف ماهی، زیتون و مغز گردو، بادام، حاوی روغن با کیفیت مطلوب هستند و روغن ماهی به دلیل دارا بودن اسیدهای چرب امگا ۳ و روغن زیتون و روغن دانه انگور و گردو به دلیل دارا بودن اسید اولئیک فراوان باعث کاهش کلسترول بد می شود و برای سلامت قلب و عروق مفید است.

[poune]

محققان معتقند،مصرف خوراکی‌هایی مثل انواع توت‌ها، ماهی آزاد،بلغور،پروتئین سویا و اسفناج برای داشتن قلبی سالم لازم است.
۱- انواع توت ها:
محققان معتقدند که آنتی اکسیدانهای موجود درانواع توت باعث از بین رفتن کلسترول ldl(چربی بد) می شود. همان طور که می دانید این نوع کلسترول در دیواره رگهای خونی رسوب کرده و باعث بروز بیماری های قلبی و سکته می شود. همچنین ثابت شده که این نوع میوه از نظر میزان آنتی اکسیدان موجود در مقایسه با ۴۰ نوع میوه و سبزی دیگر رتبه اول را دارد. آنتی اکسیدان ها باعث خنثی شدن تولیدات فرعی ناشی از متابولیسم (رادیکال های آزاد) می شود که این مواد نقش موثری در بروز سرطان و بیماری های مرتبط با افزایش سن دارد. آنتوسیانین نوعی آنتی اکسیدان است که میزان فراوان در توت سیاه، تمشک سیاه، انگور فرنگی(مویز) و انگور قرمز وجود دارد و نقش موثری در حفظ سلامت بدن دارد.
بنابر این توصیه می شود که هر روز ۱ فنجان از انواع توت ها مصرف شود.
۲- ماهی آزاد:
ماهی آزاد سرشار از اسید چرب امگا ۳ است که چربی مفید برای بدن می باشد. سایر ماهی های چربی همچون ماهی آزاد، ماهی ماکرل، شاه ماهی و ساردین نیز به مقدار کافی از این اسید چربی مفید بهره مند هستند. این نوع چربی باعث خطر ابتلا به بیمار های قلبی و کاهش تری گلیسیرید خون می شود.( چربی خون نقش موثری در بیماری های قلبی و دیابت دارد.)
بعلاوه اسید چرب امگا۳ مانع لخته شدن خون بوسیله پلاکت خونی یا بلوکه شدن پلاکت ها در دیواره رگ ها می گردد.
بنابر این توصیه می شود که در وعده غذای هفتگی خود حداقل دو وعده خوراک ماهی را بگنجانید.
۳- پروتئین سویا:
این منبع غذایی نیز حاوی اسید چرب امگا ۳، پروتئین، ویتامین ها و مواد معدنی مفید است و جایگزین مناسبی برای گوشت قرمز می باشد، با این تفاوت که حاوی فیبر بیشتر و چربی کمتر است. تحقیقات نشان می دهد که مصرف این ماده ، به همراه پیروی از یک رژیم غذایی کم چرب کمک موثری به کاهش کلسترول خونی می کند. در واقع افرادی که از انواع غذاهای کاهش دهنده کلسترول استفاده می کنند دقیقا مانند افرادی که به مدد داروها برای رسیدن به این هدف بهر ه مند می شوند ، موفق خواهند بود.
بنابراین توصیه می شود که روزانه حداقل ۱ انس(۲۸ گرم)از این ماده پروتئینی بهره مند شوید.
۴- اسفناج:
این سبزی برگی شکل تیره و سبزیجاتی مشابه آن مثل کلم برگ، چغندر برگی و کلم بروکلی حاوی مقدار فراوان ویتامین، مواد معدنی و آنتی اکسیدان هایی است که نقش موثری در عدم بروز بیماری های قلبی دارد.همچنین منبعی مناسب از اسید چرب امگا ۳ و استر فولیک اسید می باشد که باعث کاهش میزان آمینو اسید همو سیستئین (فاکتوری موثر در بروز بیماری های قلبی )می شود.
بنابر این توصیه می شود که روزانه یک فنجان از این نوع سبزیجات استفاده گردد.
۵- بلغور یا حریره جودوسر:
خوردن نیم فنجان از این خوراک روزانه نقش موثری در کاهش کلسترول و کنترل وزن بدن در حد ایده آل دارد. زیرا این ماده غذایی حاوی ۱۳۰ کالری انرژی و ۵ گرم فیبر می باشد. که این فیبر نقش موثری در کاهش کلسترول خون ایفا می کند. از دیگر مزایای این ماده غذایی این است که فرد را تا مدت زمان زیادی سیر نگه می دارد.
حریره جو دو سر و سایر حبوبات خالص مثل گندم، جو، ارزن و کوینولا و برنج غیر کشاورزی نیز باعث کاهش خطر ابتلا به دیابت می شود که خود فاکتوری خطر زا برای بیماری های قلبی است.
مقدار مصرف پیشنهادی برای این ماده غذایی، ۲۱ تا ۲۸ گرم در روز است

[poune]

برنامه غذایی نامناسب یکی از عوامل مهم در بروز بیماری های قلبی عروقی است که تغییراتی در چربی خون را سبب می شود و در ابتلا به تصلب شرایین و بیماری های قلبی عروقی نقش بسیار مهمی دارد.
به گزارش سرویس بهداشت و درمان ایسنا، مطالعات نشان داده است جوامعی که از رژیم غذایی با کلسترول و چربی جامد کمتری برخوردارند، میزان بروز بیماری های قلبی عروقی کاهش یافته و به دنبال آن میزان چربی خون آنها نیز کمتر می شود.
رژیم غذایی نامناسب می تواند در ایجاد چاقی، افزایش چربی خون، دیابت و افزایش فشار خون موثر باشد. این عوامل زمینه ساز بروز بیماری های قلبی عروقی هستند.
بیماری های قلبی عروقی از مهم ترین عوامل مرگ و میر و از عمده ترین مشکلات بهداشتی در کشورهای پیشرفته و در حال توسعه به شمار می روند. در ایران نیز سالانه حدود ۴۰ درصد مرگ و میر به بیماری های قلبی عروقی مربوط می شود.
برخی از عوامل ابتلا به بیماری های قلبی عروقی را افزایش می دهند که از آنها به عنوان عوامل خطر نام برده می شود. فردی که حداقل دارای یکی از این عوامل خطر باشد آمادگی بیشتری برای ابتلا به بیماری های قلبی عروقی خواهد داشت.
بر اساس اعلام انستیتو تحقیقات تغذیه ای و صنایع غذایی کشور، تغذیه نامناسب، فشار خون بالا، چربی خون بالا (کلسترول و تری گلیسرید)، استعمال سیگار، فشار روحی روانی، بی تحرکی، سن و جنس (مردان بالای ۴۵ سال، زنان بالای ۵۵ سال)، داشتن زمینه ارثی بیماری های قلبی عروقی، چاقی و دیابت از جمله عوامل خطر بروز بیماری های قلبی به شمار می روند.
برای پیشگیری از بروز بیماری های قلبی عروقی توجه به عواملی مانند کاهش مصرف گوشت های قرمز و تاکید بر مصرف گوشت های سفید مانند مرغ و ماهی لازم است.
همچنین توصیه می شود تا حد امکان از غذاهای سرخ شده و مصرف روغن های جامد، حیوانی و نباتی خودداری شود.
گنجاندن روغن های مایع مانند زیتون، کانولا، در برنامه غذایی روزانه، مصرف انواع مغزها مانند گردو، بادام، پسته، فندق و … به عنوان بخشی از چربی روزانه، کاهش مصرف نمک و فرآورده های غذایی شور، مصرف ماهی حداقل ۲ بار در هفته، محدود کردن مصرف غذاهایی مانند مغز، قلوه، کله و پاچه، استفاده از سیر و پیاز به عنوان طعم دهنده غذاها، مصرف شیر و فرآورده های کم چرب آن، استفاده از نان های سبوس دار و فرآورده هایی که از غلات سبوس دار تهیه می شوند نیز در پیشگیری از بروز بیماری های قلبی عروقی موثرند.
همچنین دست کشیدن از غذا قبل از سیرشدن، افزایش مصرف سبزی و میوه در برنامه غذایی روزانه، مراجعه به موقع به پزشک و متخصص تغذیه به منظور بررسی وضعیت سلامت و تغذیه و پیروی از یک برنامه غذایی صحیح با توجه به ویژگی های فردی هر شخص، ورزش منظم و فعالیت بدنی روزانه و حفظ وزن بدن در حالت طبیعی در جلوگیری از بروز بیماری های قلبی بسیار موثر است.
isna