PDA

توجه ! این یک نسخه آرشیو شده میباشد و در این حالت شما عکسی را مشاهده نمیکنید برای مشاهده کامل متن و عکسها بر روی لینک مقابل کلیک کنید : معرفی (Geographic Information Systems) سامانهٔ اطلاعات مکانی یا سیستم اطلاعات جغرافیایی



باستان شناس
21st December 2010, 12:11 PM
سامانهٔ اطلاعات مکانی یا سیستم اطلاعات جغرافیایی
(Geographic Information Systems) یا GIS

یک سیستم کامپیوتری برای مدیریت و تجزیه و تحلیل اطلاعات مکانی بوده که قابلیت جمع‌آوری، ذخیره، تجزیه و تحلیل و نمایش اطلاعات جغرافیایی (مکانی) را دارد.

هدف نهایی یک سیستم اطلاعات جغرافیایی، پشتیبانی جهت تصمیم‌گیری‌های پایه‌گذاری‌شده بر اساس داده‌های مکانی می‌باشد و عملکرد اساسی آن بدست آوردن اطلاعاتی است که از ترکیب لایه‌های متفاوت داده‌ها با روش‌های مختلف و با دیدگاه‌های گوناگون بدست می‌آیند.

تاریخچه

برای اولین بار در اواسط دهه ۱۹۶۰ در آمریکا (http://fa.wikipedia.org/wiki/%D8%A2%D9%85%D8%B1%DB%8C%DA%A9%D8%A7) کار بر روی اولین سیستم اطلاعات جغرافیایی آغاز شد. در این سیستم‌ها عکس‌های هوایی (http://fa.wikipedia.org/wiki/%D8%B9%DA%A9%D8%B3_%D9%87%D9%88%D8%A7%DB%8C%DB%8C) ، اطلاعات کشاورزی، جنگلداری (http://fa.wikipedia.org/w/index.php?title=%D8%AC%D9%86%DA%AF%D9%84%D8%AF%D8% A7%D8%B1%DB%8C&action=edit&redlink=1)، خاک، زمین شناسی (http://fa.wikipedia.org/wiki/%D8%B2%D9%85%DB%8C%D9%86_%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3% DB%8C) و نقشه‌های مربوطه مورد استفاده قرار گرفتند.


اولین جی آی اس، جی آی اس ملی کانادا (http://fa.wikipedia.org/wiki/%DA%A9%D8%A7%D9%86%D8%A7%D8%AF%D8%A7) است که در اواخر دههٔ ۱۹۶۰ به وجود آمد و تاکنون مورد استفاده‌است. در ایران، اولین مرکزی که به طور رسمی استفاده از این سامانه را در کشور آغاز کرد، سازمان نقشه‌برداری کشور (http://www.ncc.org.ir/HomePage.aspx?TabID=1&Site=NccPortal&Lang=fa-IR) بود که در سال ۱۳۶۹ (http://fa.wikipedia.org/wiki/%DB%B1%DB%B3%DB%B6%DB%B9) براساس مصوبه مجلس شورای اسلامی (http://fa.wikipedia.org/wiki/%D9%85%D8%AC%D9%84%D8%B3_%D8%B4%D9%88%D8%B1%D8%A7% DB%8C_%D8%A7%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85%DB%8C)، عهده‌دار طرح به‌کارگیری این سامانه شد.

نام

در یک سیستم اطلاعات جغرافیایی:


واژه جغرافیایی (Geographic) عبارت است از موقعیت موضوع‌های داده ها، برحسب مختصات جغرافیایی (http://fa.wikipedia.org/wiki/%D9%85%D8%AE%D8%AA%D8%B5%D8%A7%D8%AA_%D8%AC%D8%BA% D8%B1%D8%A7%D9%81%DB%8C%D8%A7%DB%8C%DB%8C).

واژه (Information) یا اطلاعات نشان می‌دهد که داده‌ها در GIS برای ارائه دانسته‌های مفید، نه تنها به صورت نقشه‌ها و تصاویر رنگی بلکه بصورت گرافیک‌های آماری، جداول و پاسخ‌های نمایشی متنوعی به منظور جستجوهای عملی سازماندهی می‌شوند.

واژه (System) یا سیستم نیز نشان دهنده این است که GIS از چندین قسمت متصل و وابسته به یکدیگر برای کارکردهای گوناگون، ساخته شده است.
ادامه دارد...

باستان شناس
21st December 2010, 12:13 PM
کاربردهای GIS

کمتر بانک اطلاعاتی را می‌توان نام برد که حد اقل بخشی از اطلاعات آن به گونه‌ای به مکان وابسته نباشد.

فهرست زیر شامل تعدادی از شناخته شده‌ترین کاربردهای جی آی اس در دیگر زمینه‌های صنعت است.

نقشه برداری (http://fa.wikipedia.org/wiki/%D9%86%D9%82%D8%B4%D9%87_%D8%A8%D8%B1%D8%AF%D8%A7% D8%B1%DB%8C)،
کاربرد پایه این استانداردها و ابزارها در تهیه نقشه‌های شهری و برون شهری بوده‌است.

علوم زمین (http://fa.wikipedia.org/wiki/%D8%B9%D9%84%D9%88%D9%85_%D8%B2%D9%85%DB%8C%D9%86) ،
یکی از مهم‌ترین مسائل کاربردی سیستم اطلاعات جغرافیایی در علوم زمین (http://fa.wikipedia.org/wiki/%D8%B9%D9%84%D9%88%D9%85_%D8%B2%D9%85%DB%8C%D9%86) ، انجام هم‌پوشانی‌ها در راستای تعیین پهنه‌بندی‌ها (http://fa.wikipedia.org/w/index.php?title=%D9%BE%D9%87%D8%AA%D9%87%E2%80%8C% D8%A8%D9%86%D8%AF%DB%8C&action=edit&redlink=1) می‌باشد .

که به اختصار به یکی از این نوع پهنه‌بندی‌ها پرداخته می‌شود:

هدف در این پهنه‌بندی، تعیین مناطق با خطر رانش زمین (http://fa.wikipedia.org/wiki/%D8%B1%D8%A7%D9%86%D8%B4_%D8%B2%D9%85%DB%8C%D9%86) می‌باشد. برای رسیدن به این هدف، ابتدا باید عوامل موثر در رانش را شناسایی کرد، از جمله این عوامل می‌توان به تراکم پوشش گیاهی، جنس زمین، شیب توپوگرافی (http://fa.wikipedia.org/wiki/%D8%AA%D9%88%D9%BE%D9%88%DA%AF%D8%B1%D8%A7%D9%81%D B%8C) ،شیب لایه‌های زمین (http://fa.wikipedia.org/wiki/%D9%84%D8%A7%DB%8C%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8 C_%D8%B2%D9%85%DB%8C%D9%86) و شدت بارندگی اشاره کرد.

پس از شناسایی عوامل، باید نقشه‌های مورد نیاز تهیه گرددو سپس با همپوشانی این لایه‌ها در نرم‌افزارهای سیستم اطلاعات جغرافیایی(ساج) می‌توان به نقشه‌ای رسید که در آن منطقه مورد مطالعه خود به پهنه‌های ریز تقسیم شده و از طرفی در بانک اطلاعاتی (http://fa.wikipedia.org/wiki/%D8%A8%D8%A7%D9%86%DA%A9_%D8%A7%D8%B7%D9%84%D8%A7% D8%B9%D8%A7%D8%AA%DB%8C) مشخصات هر پهنه یعنی اجداد سازنده آن پهنه از نظر عوامل مختلف مشخص می‌باشد. حال باید در بانک اطلاعاتی به هر عامل وزن مربوطه راداده و سپس در بانک اطلاعاتی با جمع و ضرب کردن عوامل به اعدد نهایی رسید.

در مرحله بعد باید تعیین نمود که چه عددی نشان دهنده پهنه‌های پرخطر می‌باشد. پس از کلاسه‌بندی نقشه، اینک وظیفه تیم زمین‌شناس است که با بازدید میدانی به بررسی مناطق پرداخته و در صورت لزوم با اصلاح وزن‌ها وضرایب به نقشه نهایی دست یابند.

جغرافیا (http://fa.wikipedia.org/wiki/%D8%AC%D8%BA%D8%B1%D8%A7%D9%81%DB%8C%D8%A7)
مهندسی معدن (http://fa.wikipedia.org/wiki/%D9%85%D9%87%D9%86%D8%AF%D8%B3%DB%8C_%D9%85%D8%B9% D8%AF%D9%86)،
مسائل اکتشاف معادن، تهیه نقشه و مدل از ذخایر معدنی و محاسبات آن و ...

منابع طبیعی (http://fa.wikipedia.org/wiki/%D9%85%D9%86%D8%A7%D8%A8%D8%B9_%D8%B7%D8%A8%DB%8C% D8%B9%DB%8C)
سنجش از دور (http://fa.wikipedia.org/wiki/%D8%B3%D9%86%D8%AC%D8%B4_%D8%A7%D8%B2_%D8%AF%D9%88 %D8%B1)
هواشناسی (http://fa.wikipedia.org/wiki/%D9%87%D9%88%D8%A7%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C)
محیط زیست (http://fa.wikipedia.org/wiki/%D9%85%D8%AD%DB%8C%D8%B7_%D8%B2%DB%8C%D8%B3%D8%AA)
مخابرات (http://fa.wikipedia.org/wiki/%D9%85%D8%AE%D8%A7%D8%A8%D8%B1%D8%A7%D8%AA)
شهرسازی (http://fa.wikipedia.org/wiki/%D8%B4%D9%87%D8%B1%D8%B3%D8%A7%D8%B2%DB%8C)
کشاورزی دقیق (http://fa.wikipedia.org/wiki/%DA%A9%D8%B4%D8%A7%D9%88%D8%B1%D8%B2%DB%8C_%D8%AF% D9%82%DB%8C%D9%82)
جغرافیای سلامت (http://fa.wikipedia.org/w/index.php?title=%D8%AC%D8%BA%D8%B1%D8%A7%D9%81%DB% 8C%D8%A7%DB%8C_%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85%D8%AA&action=edit&redlink=1)
ادامه دارد...

باستان شناس
21st December 2010, 12:17 PM
تعریف‌های دیگر gis

دقیق‌ترین تعریف مربوط به موسسه تحقیقات سیستم‌های محیطی در ردلند کالیفرنیا است که یکی از فروشندگان اصلی این سیستم‌ها در جهان است:

«سیستم‌های اطلاعات جغرافیایی مجموعه‌ای از سخت‌افزار، نرم‌افزار، داده‌های جغرافیایی و منابع انسانی است که به منظور کسب، ذخیره، به‌روزرسانی، به‌کارگیری، تحلیل و نمایش کلیه اشکال اطلاعات مرجع جغرافیایی طراحی می‌شود.»

باستان شناس
21st December 2010, 12:58 PM
ویژگی‌های سامانه اطلاعات مکانی

این سامانه علاوه بر اطلاعات توصیفی، امکان ورود اطلاعات پیکسلی (http://fa.wikipedia.org/w/index.php?title=%DA%AF%D8%B1%D8%A7%D9%81%DB%8C%DA% A9_%D9%BE%DB%8C%DA%A9%D8%B3%D9%84%DB%8C&action=edit&redlink=1) و یا برداری (http://fa.wikipedia.org/wiki/%DA%AF%D8%B1%D8%A7%D9%81%DB%8C%DA%A9_%D8%A8%D8%B1% D8%AF%D8%A7%D8%B1%DB%8C) را از منابع مختلفی از قبیل نقشه، تصاویر هوائی و ماهواره‌ای، GPS، تجهیزات نقشه برداری و غیره دارد.

این سامانه امکان انجام تحلیل، پردازش و پرسش‌وپاسخ‌های مکانی مورد نیاز کاربر را دارد.


این سامانه امکان ارائه نتایج در قالب نقشه، گزارش، جدول و نمودار را دارد.


در طراحی و تولید این سیستم‌ها از مجموعه فناوری‌های مهندسی نرم‌افزار، مهندسی اطلاعات (مدل داده) و مهندسی GIS برای نیل به خصوصیات فوق استفاده می‌شود
استانداردهای مطرح در زمینه GIS

زمینه‌های گوناگونی در این رشته وجود دارد که عملیات‌های مکانی - نمایش و تحلیل نقشه‌ها و WEB GIS و بخش ردیابی و مسیریابی از زمینه‌های فعالیت در این بخش می‌باشد.

سازمان‌های پیشرو در سطح جهانی

او جی سی (http://fa.wikipedia.org/w/index.php?title=OGC&action=edit&redlink=1) کنسرسیوم جی آی اس باز.
ISO (http://fa.wikipedia.org/wiki/ISO) سازمان جهانی استانداردها.
USGS (http://fa.wikipedia.org/w/index.php?title=USGS&action=edit&redlink=1) سازمان زمین‌شناسی ایالات متحده آمریکا

باستان شناس
21st December 2010, 01:01 PM
ابزارهای مطرح GIS

نرم‌افزارهای معروف: فهرست برخی از معروف‌ترین نرم‌افزارهای مطرح در زمینه جی آی اس از این قرار است:

ArcView (http://fa.wikipedia.org/w/index.php?title=ArcView&action=edit&redlink=1)
Arcgis (http://fa.wikipedia.org/w/index.php?title=Arcgis&action=edit&redlink=1)
ILWIS (http://fa.wikipedia.org/w/index.php?title=ILWIS&action=edit&redlink=1)
CARIS (http://fa.wikipedia.org/w/index.php?title=CARIS&action=edit&redlink=1)
GRASS (http://fa.wikipedia.org/w/index.php?title=GRASS&action=edit&redlink=1)
IDRISI (http://fa.wikipedia.org/w/index.php?title=IDRISI&action=edit&redlink=1)
LANDSERF (http://fa.wikipedia.org/w/index.php?title=LANDSERF&action=edit&redlink=1)
ابزارهای توسعه محیط‌های جی‌آی‌اس:

ArcObjects (http://fa.wikipedia.org/w/index.php?title=ArcObjects&action=edit&redlink=1)
MapObjects (http://fa.wikipedia.org/w/index.php?title=MapObjects&action=edit&redlink=1)
Avenue (http://fa.wikipedia.org/w/index.php?title=Avenue&action=edit&redlink=1)
MapGuide (http://fa.wikipedia.org/w/index.php?title=MapGuide&action=edit&redlink=1)
ابزارهای معروف ارائه خدمات جی‌آی‌اس روی وب:

ArcIMS (http://fa.wikipedia.org/w/index.php?title=ArcIMS&action=edit&redlink=1)
MO IMS (http://fa.wikipedia.org/w/index.php?title=MO_IMS&action=edit&redlink=1)
MapGuide (http://fa.wikipedia.org/w/index.php?title=MapGuide&action=edit&redlink=1)

استفاده از تمامی مطالب سایت تنها با ذکر منبع آن به نام سایت علمی نخبگان جوان و ذکر آدرس سایت مجاز است

استفاده از نام و برند نخبگان جوان به هر نحو توسط سایر سایت ها ممنوع بوده و پیگرد قانونی دارد