باستان شناس
29th November 2010, 12:00 PM
مناقشه جزایر سه‌گانه ایرانی در خلیج فارس
میان ایران (http://njavan.com/wiki/%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86) و امارات متحده عربی (http://njavan.com/wiki/%D8%A7%D9%85%D8%A7%D8%B1%D8%A7%D8%AA_%D9%85%D8%AA% D8%AD%D8%AF%D9%87_%D8%B9%D8%B1%D8%A8%DB%8C) از سال ۱۳۵۴ (http://njavan.com/wiki/%DB%B1%DB%B3%DB%B5%DB%B4) هجری خورشیدی (http://njavan.com/wiki/%D9%87%D8%AC%D8%B1%DB%8C_%D8%AE%D9%88%D8%B1%D8%B4% DB%8C%D8%AF%DB%8C) با خروج نیروهای انگلیسی (http://njavan.com/wiki/%D8%A7%D9%86%DA%AF%D9%84%DB%8C%D8%B3) از این جزایر(ابوموسی (http://njavan.com/wiki/%D8%A7%D8%A8%D9%88%D9%85%D9%88%D8%B3%DB%8C)، تنب بزرگ (http://njavan.com/wiki/%D8%AA%D9%86%D8%A8_%D8%A8%D8%B2%D8%B1%DA%AF) و تنب کوچک (http://njavan.com/wiki/%D8%AA%D9%86%D8%A8_%DA%A9%D9%88%DA%86%DA%A9)) و ورود نیروهای نظامی ایران به این سه جزیره بر اساس توافقات صورت گرفته میان دو کشور آغاز شد.
این اختلافات بر روابط ایران با کشورهای عربی و جنگ ایران و عراق (http://njavan.com/wiki/%D8%AC%D9%86%DA%AF_%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86_ %D9%88_%D8%B9%D8%B1%D8%A7%D9%82) اثر گذار بوده است
ورود نیروهای ایران
در ۸ آذر (http://njavan.com/wiki/%D8%A2%D8%B0%D8%B1) ۱۳۵۰ (http://njavan.com/wiki/%DB%B1%DB%B3%DB%B5%DB%B0) با قراردادی که با میانجی‌گری (http://njavan.com/wiki/%D9%85%DB%8C%D8%A7%D9%86%D8%AC%DB%8C%E2%80%8C%DA%A F%D8%B1%DB%8C) بریتانیا (http://njavan.com/wiki/%D8%A8%D8%B1%DB%8C%D8%AA%D8%A7%D9%86%DB%8C%D8%A7) میان دولت ایران و شیخ شارجه (http://njavan.com/wiki/%D8%B4%D8%A7%D8%B1%D8%AC%D9%87) بسته شد، حاکمیت ایران بر جزیره ابوموسی به رسمیت شناخته شد و در ۹ آذر (http://njavan.com/wiki/%DB%B9_%D8%A2%D8%B0%D8%B1) یک روز قبل از خروج نیروهای انگلیسی از منطقه و دو روز قبل از تشکیل رسمی اتحادیه امارات (http://njavan.com/wiki/%D8%A7%D9%85%D8%A7%D8%B1%D8%A7%D8%AA)، نظامیان ایران وارد سه جزیره شدند.
به موجب موافقتنامه شارجه ایران متعهد شد که به مدت ۹ سال، سالیانه یک و نیم میلیون لیره به شیخ شارجه بپردازد.
در مورد جزایر تنب که ایران آن‌ها را ملک خود می‌دانست، قراردادی با شیخ رأس‌الخیمه (http://njavan.com/wiki/%D8%B1%D8%A3%D8%B3%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D8%AE%DB%8 C%D9%85%D9%87) به امضا نرسید.
اشغال سه جزیره هرچند از توجیهات تاریخی و دلایل نظامی برخوردار بود، اما با توجه به تسلط ایران بر آب‌های خلیج فارس و تنگه هرمز (http://njavan.com/wiki/%D8%AA%D9%86%DA%AF%D9%87_%D9%87%D8%B1%D9%85%D8%B2) بیشتر از جنبه سیاسی اهمیت داشت.
گروهی اعتقاد دارند که این اعاده حاکمیت، در واقع ابزاری برای بالا بردن پرستیژ محمدرضا پهلوی (http://njavan.com/wiki/%D9%85%D8%AD%D9%85%D8%AF%D8%B1%D8%B6%D8%A7_%D9%BE% D9%87%D9%84%D9%88%DB%8C) بود که با پس گرفتن ادعاهای ایران بر مجمع‌الجزایر بحرین (http://njavan.com/wiki/%D8%A8%D8%AD%D8%B1%DB%8C%D9%86) کمرنگ شده بود.
در جریان اعاده حاکمیت ایران بر جزایر، سه تن از نیروهای ایران (سروان رضا سوزنچی، مهناوی حبیب سلکی کهریری و ناوی آیت‌الله خانی) به دلیل ناهماهنگی میان شیخ شارجه (http://njavan.com/wiki/%D8%B4%D8%A7%D8%B1%D8%AC%D9%87) با پلیس بومی جزیره تنب بزرگ کشته شدند.
این درحالی بود که ورود نیروهای ایرانی به جزایر از قبل با شیوخ شارجه و راس الخیمه هماهنگ شده بود و شیخ شارجه، برادر خود شیخ صقر را به استقبال نیروهای ایران فرستاده بود
ازغندی، علیرضا. روابط خارجی ایران (۱۳۲۰-۱۳۵۷). چاپ پنجم، تهران: نشر قومس، ۱۳۸۴، ISBN 964-5516-25-0 (http://njavan.com/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%85%D9%86%D8%A7%D8%A8% D8%B9_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8/9645516250)، ۳۹۶-۳۹۷.
مجله خواندنیها. شنبه ۱۳ آذرماه ۱۳۵۰ شماره ۲۳ سال سی و دوم
میان ایران (http://njavan.com/wiki/%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86) و امارات متحده عربی (http://njavan.com/wiki/%D8%A7%D9%85%D8%A7%D8%B1%D8%A7%D8%AA_%D9%85%D8%AA% D8%AD%D8%AF%D9%87_%D8%B9%D8%B1%D8%A8%DB%8C) از سال ۱۳۵۴ (http://njavan.com/wiki/%DB%B1%DB%B3%DB%B5%DB%B4) هجری خورشیدی (http://njavan.com/wiki/%D9%87%D8%AC%D8%B1%DB%8C_%D8%AE%D9%88%D8%B1%D8%B4% DB%8C%D8%AF%DB%8C) با خروج نیروهای انگلیسی (http://njavan.com/wiki/%D8%A7%D9%86%DA%AF%D9%84%DB%8C%D8%B3) از این جزایر(ابوموسی (http://njavan.com/wiki/%D8%A7%D8%A8%D9%88%D9%85%D9%88%D8%B3%DB%8C)، تنب بزرگ (http://njavan.com/wiki/%D8%AA%D9%86%D8%A8_%D8%A8%D8%B2%D8%B1%DA%AF) و تنب کوچک (http://njavan.com/wiki/%D8%AA%D9%86%D8%A8_%DA%A9%D9%88%DA%86%DA%A9)) و ورود نیروهای نظامی ایران به این سه جزیره بر اساس توافقات صورت گرفته میان دو کشور آغاز شد.
این اختلافات بر روابط ایران با کشورهای عربی و جنگ ایران و عراق (http://njavan.com/wiki/%D8%AC%D9%86%DA%AF_%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86_ %D9%88_%D8%B9%D8%B1%D8%A7%D9%82) اثر گذار بوده است
ورود نیروهای ایران
در ۸ آذر (http://njavan.com/wiki/%D8%A2%D8%B0%D8%B1) ۱۳۵۰ (http://njavan.com/wiki/%DB%B1%DB%B3%DB%B5%DB%B0) با قراردادی که با میانجی‌گری (http://njavan.com/wiki/%D9%85%DB%8C%D8%A7%D9%86%D8%AC%DB%8C%E2%80%8C%DA%A F%D8%B1%DB%8C) بریتانیا (http://njavan.com/wiki/%D8%A8%D8%B1%DB%8C%D8%AA%D8%A7%D9%86%DB%8C%D8%A7) میان دولت ایران و شیخ شارجه (http://njavan.com/wiki/%D8%B4%D8%A7%D8%B1%D8%AC%D9%87) بسته شد، حاکمیت ایران بر جزیره ابوموسی به رسمیت شناخته شد و در ۹ آذر (http://njavan.com/wiki/%DB%B9_%D8%A2%D8%B0%D8%B1) یک روز قبل از خروج نیروهای انگلیسی از منطقه و دو روز قبل از تشکیل رسمی اتحادیه امارات (http://njavan.com/wiki/%D8%A7%D9%85%D8%A7%D8%B1%D8%A7%D8%AA)، نظامیان ایران وارد سه جزیره شدند.
به موجب موافقتنامه شارجه ایران متعهد شد که به مدت ۹ سال، سالیانه یک و نیم میلیون لیره به شیخ شارجه بپردازد.
در مورد جزایر تنب که ایران آن‌ها را ملک خود می‌دانست، قراردادی با شیخ رأس‌الخیمه (http://njavan.com/wiki/%D8%B1%D8%A3%D8%B3%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D8%AE%DB%8 C%D9%85%D9%87) به امضا نرسید.
اشغال سه جزیره هرچند از توجیهات تاریخی و دلایل نظامی برخوردار بود، اما با توجه به تسلط ایران بر آب‌های خلیج فارس و تنگه هرمز (http://njavan.com/wiki/%D8%AA%D9%86%DA%AF%D9%87_%D9%87%D8%B1%D9%85%D8%B2) بیشتر از جنبه سیاسی اهمیت داشت.
گروهی اعتقاد دارند که این اعاده حاکمیت، در واقع ابزاری برای بالا بردن پرستیژ محمدرضا پهلوی (http://njavan.com/wiki/%D9%85%D8%AD%D9%85%D8%AF%D8%B1%D8%B6%D8%A7_%D9%BE% D9%87%D9%84%D9%88%DB%8C) بود که با پس گرفتن ادعاهای ایران بر مجمع‌الجزایر بحرین (http://njavan.com/wiki/%D8%A8%D8%AD%D8%B1%DB%8C%D9%86) کمرنگ شده بود.
در جریان اعاده حاکمیت ایران بر جزایر، سه تن از نیروهای ایران (سروان رضا سوزنچی، مهناوی حبیب سلکی کهریری و ناوی آیت‌الله خانی) به دلیل ناهماهنگی میان شیخ شارجه (http://njavan.com/wiki/%D8%B4%D8%A7%D8%B1%D8%AC%D9%87) با پلیس بومی جزیره تنب بزرگ کشته شدند.
این درحالی بود که ورود نیروهای ایرانی به جزایر از قبل با شیوخ شارجه و راس الخیمه هماهنگ شده بود و شیخ شارجه، برادر خود شیخ صقر را به استقبال نیروهای ایران فرستاده بود
ازغندی، علیرضا. روابط خارجی ایران (۱۳۲۰-۱۳۵۷). چاپ پنجم، تهران: نشر قومس، ۱۳۸۴، ISBN 964-5516-25-0 (http://njavan.com/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%85%D9%86%D8%A7%D8%A8% D8%B9_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8/9645516250)، ۳۹۶-۳۹۷.
مجله خواندنیها. شنبه ۱۳ آذرماه ۱۳۵۰ شماره ۲۳ سال سی و دوم