poune
1st November 2010, 02:50 PM
سيستم لنفاوي يک شبکه بهم پيوسته از عروق، غدد و اندامهاي اختصاصي است که نقش هاي متعددي من جمله عملکرد دفاعي دارد و لنفوم بيماري بدخيم اين سيستم مي باشد. در اين بيماري، سلولهاي سيستم لنفاوي دچار اختلال در رشد شده، به سرعت و خارج از کنترل و نظم طبيعي سلولهاي بدن تکثير مي شوند. به همين دليل، مکانهاي تجمع اين سلولها دچار رشد بي رويه مي گردد. به دليل اينکه سلولهاي سيستم لنفاوي در تمام نقاط بدن پراکنده هستند، اين بدخيمي ممکن است کبد، طحال، مغز استخوان يا هر جاي ديگر بدن را مبتلا نمايد.
لنفومها به دو دسته اصلي تقسيم مي شوند: لنفوم هوچکين ( Hodgkin's Lymphoma) و لنفوم غيرهوچکين(Non-Hodgkin's Lymphoma) . تفاوت اين دو بيماري در نوع و سرمنشاء سلول بدخيم است. علاوه براين، سير اين دو بيماري و پاسخ آنها به درمان نيز تفاوت قابل توجهي نشان مي دهد.
سيستم لنفاوي
اين سيستم قسمتي از سازمان دفاعي بدن است که براي مبارزه بر عليه بيماريها تکامل يافته است. طحال، غدد لنفاوي، عروق لنفاوي، غده تيموس و مغز استخوان اجزاي اين سيستم اند. غدد لنفاوي اندامکهاي کوچکي هستند که در مسير عروق لنفاوي قرار گرفته، مسئول تصفيه جريان لنف مي باشند. در اين غدد، ويروسها، باکتريها و ساير مواد خارجي به دام افتاده، از ورود آنها به محيط دروني بدن جلوگيري مي شود.
سلولهاي سيستم لنفاوي مسئول شناخت و تخريب ذرات بيماريزا هستند. اين سلولها، لنفوسيت ناميده مي شوند. لنفوسيتها در غده هاي لنفاوي، طحال و مغز استخوان توليد مي شوند و سپس در تمام بدن جريان مي يابند. لنفوسيتها شامل چند نوع اند که دو نوع اصلي آن، نوع B و نوع T ناميده مي شوند. لنفوم حاصل بدخيم شدن اين سلولها است.
لنفوم هوچکين
اين بيمار اولين بار در سال 1832 توسط توماس هوچکين که يک پزشک انگليسي بود شرح داده شد. دکتر هوچکين همچنين براي اولين بار تفاوت بين علائم و سير باليني لنفوم هوچکين و غير هوچکين را به روشني نشان داد. لنفوم هوچکين در سالهاي قبل از 1970 سبب مرگ تقريباً تمام مبتلايان مي شد. با تکامل روشهاي درماني، در حال حاضر اين بيماري يکي از قابل درمان ترين بدخيمي هاست و قسمت عمده اي از بيماران مبتلا قابل علاج کامل هستند.
علت اين بيماري مشخص نيست. ممکن است عواملي از محيط، خصوصيات ژنتيک فرد و همچنين عوامل عفوني در ايجاد بيماري داراي نقش باشند. سير بيماري لنفوم از يک غده لنفاوي که بصورت پايدار بزرگ شده است شروع مي شود. رشد اين غده به آهستگي ادامه مي يابد و به تدريج غدد اطراف خود را نيز درگير مي نمايد. در موارد پيشرفته، با ورود سلولهاي بدخيم به جريان خون، طحال، کبد و مغز استخوان نيز ممکن است درگير شوند.
لنفوم هوچکين ممکن است در هر سني بروز نمايد. اما اکثر موارد در سالهاي اول بلوغ (15 تا 40 سالگي) يا در ميانسالگي (پس از سن 55 سال) ديده مي شود. علائم اوليه اين بيماري ممکن است مشابه انفلوآنزا باشد: تب، تعريق شبانه، لرز، احساس خستگي و ضعف، بي اشتهايي، کاهش وزن و بزرگ شدن غدد لنفاوي. با پيشرفت بيماري، علائم بارزتر شده، تشکيل غدد جديد و بزرگ شدن آنها سبب تاثير بر اندامهاي مختلف بدن مي شود. بايد دانست که در 75% بيماران، علامت بيماري تنها بزرگ شدن غده لنفاوي بدون هيچ علامت ديگر است. از اين رو، بايد غدد لنفاوي بزرگ بدون درد، حساسيت و قرمزي که مدتي پايدار مانده باشد را جدي تلقي کرده، براي درمان آن به پزشک مراجعه نمود.
تشخيص اين بيماري با برداشت قطعه اي از غده غير طبيعي و بررسي ساختمان سلولهاي تشکيل دهنده آن با استفاده از ميکروسکوپ انجام مي شود. درمان اين بيماري با شيمي درماني ترکيبي از چند دارو، اشعه درماني يا ترکيب آنها انجام شده، تقريبا در 90% موارد سبب شفاي کامل بيمار مي شود.
لنفوم غيرهوچکين
اين بيماري مجموعه اي از حدود 35 بيماري مختلف را تشکيل مي دهد که همگي حاصل بدخيم شدن لنفوسيتهاي طبيعي هستند. لنفومهاي غيرهوچکين بر اساس اينکه از لنفوسيتهاي B يا T منشاء گرفته باشند، به دو دسته بزرگ تقسيم مي شوند. در اين گروهها، از بيماريهاي به شدت تهاجمي و به سرعت کشنده تا بيماريهاي داراي سير کند چندين ساله ديده مي شود. سير طبيعي لنفوم غير هوچکين از لنفوم هوچکين کمتر قابل پيش بيني است و اين بيماري مي تواند با سهولت بيشتري به نواحي خارج از غدد لنفي تهاجم يابد.
علائم اوليه لنفومهاي غير هوچکين مشابه لنفوم هوچکين با بزرگي غدد لنفاوي در نقاط مختلف بدن يا درگيري بعضي از اندامهاي غير از سيستم لنفاوي (درگيري مغز، پستان، بيضه،...) است. با پيشرفت بيماري، ارگانهاي متفاوتي ممکن است درگيري پيدا کنند. تشخيص اين بيماري نيز با بررسي ميکروسکوپي قطعات بافت غير طبيعي صورت مي گيرد. درمان اين طيف بيماريها نيز با ترکيبي از شيمي درماني، اشعه درماني يا هر دوي آنها صورت مي گيرد. بايد دانست که عاقبت لنفومهاي غير هوچکين به خوبي لنفوم هوچکين نيست اگرچه که هريک از انواع اين بيماري داراي پاسخ به درمان و سير متفاوتي از سايرين است.
جمع بندي و نتيجه گيري
لنفوم، يکي از بيماريهاي بدخيم انساني است که در صورت تشخيص به موقع و درمان صحيح، قابل کنترل است. لنفوم يک بيماري واحد نيست و شامل چندين بيماري متفاوت است. در اين گروه از بدخيمي ها، از بيماريهاي بسيار خطرناک تا بيماريهاي به سادگي درمان شونده وجود دارند. از اين رو، هوشياري افراد در تشخيص غدد لنفاوي بزرگ شده که در حال رشد هستند يا داراي علائم هشدار دهنده مي باشند و همچنين تشخيص بموقع و صحيح مسئولان سلامت، در درمان و برخورداري بيمار از طول عمر کافي داراي نقش مهمي هستند.
لنفومها به دو دسته اصلي تقسيم مي شوند: لنفوم هوچکين ( Hodgkin's Lymphoma) و لنفوم غيرهوچکين(Non-Hodgkin's Lymphoma) . تفاوت اين دو بيماري در نوع و سرمنشاء سلول بدخيم است. علاوه براين، سير اين دو بيماري و پاسخ آنها به درمان نيز تفاوت قابل توجهي نشان مي دهد.
سيستم لنفاوي
اين سيستم قسمتي از سازمان دفاعي بدن است که براي مبارزه بر عليه بيماريها تکامل يافته است. طحال، غدد لنفاوي، عروق لنفاوي، غده تيموس و مغز استخوان اجزاي اين سيستم اند. غدد لنفاوي اندامکهاي کوچکي هستند که در مسير عروق لنفاوي قرار گرفته، مسئول تصفيه جريان لنف مي باشند. در اين غدد، ويروسها، باکتريها و ساير مواد خارجي به دام افتاده، از ورود آنها به محيط دروني بدن جلوگيري مي شود.
سلولهاي سيستم لنفاوي مسئول شناخت و تخريب ذرات بيماريزا هستند. اين سلولها، لنفوسيت ناميده مي شوند. لنفوسيتها در غده هاي لنفاوي، طحال و مغز استخوان توليد مي شوند و سپس در تمام بدن جريان مي يابند. لنفوسيتها شامل چند نوع اند که دو نوع اصلي آن، نوع B و نوع T ناميده مي شوند. لنفوم حاصل بدخيم شدن اين سلولها است.
لنفوم هوچکين
اين بيمار اولين بار در سال 1832 توسط توماس هوچکين که يک پزشک انگليسي بود شرح داده شد. دکتر هوچکين همچنين براي اولين بار تفاوت بين علائم و سير باليني لنفوم هوچکين و غير هوچکين را به روشني نشان داد. لنفوم هوچکين در سالهاي قبل از 1970 سبب مرگ تقريباً تمام مبتلايان مي شد. با تکامل روشهاي درماني، در حال حاضر اين بيماري يکي از قابل درمان ترين بدخيمي هاست و قسمت عمده اي از بيماران مبتلا قابل علاج کامل هستند.
علت اين بيماري مشخص نيست. ممکن است عواملي از محيط، خصوصيات ژنتيک فرد و همچنين عوامل عفوني در ايجاد بيماري داراي نقش باشند. سير بيماري لنفوم از يک غده لنفاوي که بصورت پايدار بزرگ شده است شروع مي شود. رشد اين غده به آهستگي ادامه مي يابد و به تدريج غدد اطراف خود را نيز درگير مي نمايد. در موارد پيشرفته، با ورود سلولهاي بدخيم به جريان خون، طحال، کبد و مغز استخوان نيز ممکن است درگير شوند.
لنفوم هوچکين ممکن است در هر سني بروز نمايد. اما اکثر موارد در سالهاي اول بلوغ (15 تا 40 سالگي) يا در ميانسالگي (پس از سن 55 سال) ديده مي شود. علائم اوليه اين بيماري ممکن است مشابه انفلوآنزا باشد: تب، تعريق شبانه، لرز، احساس خستگي و ضعف، بي اشتهايي، کاهش وزن و بزرگ شدن غدد لنفاوي. با پيشرفت بيماري، علائم بارزتر شده، تشکيل غدد جديد و بزرگ شدن آنها سبب تاثير بر اندامهاي مختلف بدن مي شود. بايد دانست که در 75% بيماران، علامت بيماري تنها بزرگ شدن غده لنفاوي بدون هيچ علامت ديگر است. از اين رو، بايد غدد لنفاوي بزرگ بدون درد، حساسيت و قرمزي که مدتي پايدار مانده باشد را جدي تلقي کرده، براي درمان آن به پزشک مراجعه نمود.
تشخيص اين بيماري با برداشت قطعه اي از غده غير طبيعي و بررسي ساختمان سلولهاي تشکيل دهنده آن با استفاده از ميکروسکوپ انجام مي شود. درمان اين بيماري با شيمي درماني ترکيبي از چند دارو، اشعه درماني يا ترکيب آنها انجام شده، تقريبا در 90% موارد سبب شفاي کامل بيمار مي شود.
لنفوم غيرهوچکين
اين بيماري مجموعه اي از حدود 35 بيماري مختلف را تشکيل مي دهد که همگي حاصل بدخيم شدن لنفوسيتهاي طبيعي هستند. لنفومهاي غيرهوچکين بر اساس اينکه از لنفوسيتهاي B يا T منشاء گرفته باشند، به دو دسته بزرگ تقسيم مي شوند. در اين گروهها، از بيماريهاي به شدت تهاجمي و به سرعت کشنده تا بيماريهاي داراي سير کند چندين ساله ديده مي شود. سير طبيعي لنفوم غير هوچکين از لنفوم هوچکين کمتر قابل پيش بيني است و اين بيماري مي تواند با سهولت بيشتري به نواحي خارج از غدد لنفي تهاجم يابد.
علائم اوليه لنفومهاي غير هوچکين مشابه لنفوم هوچکين با بزرگي غدد لنفاوي در نقاط مختلف بدن يا درگيري بعضي از اندامهاي غير از سيستم لنفاوي (درگيري مغز، پستان، بيضه،...) است. با پيشرفت بيماري، ارگانهاي متفاوتي ممکن است درگيري پيدا کنند. تشخيص اين بيماري نيز با بررسي ميکروسکوپي قطعات بافت غير طبيعي صورت مي گيرد. درمان اين طيف بيماريها نيز با ترکيبي از شيمي درماني، اشعه درماني يا هر دوي آنها صورت مي گيرد. بايد دانست که عاقبت لنفومهاي غير هوچکين به خوبي لنفوم هوچکين نيست اگرچه که هريک از انواع اين بيماري داراي پاسخ به درمان و سير متفاوتي از سايرين است.
جمع بندي و نتيجه گيري
لنفوم، يکي از بيماريهاي بدخيم انساني است که در صورت تشخيص به موقع و درمان صحيح، قابل کنترل است. لنفوم يک بيماري واحد نيست و شامل چندين بيماري متفاوت است. در اين گروه از بدخيمي ها، از بيماريهاي بسيار خطرناک تا بيماريهاي به سادگي درمان شونده وجود دارند. از اين رو، هوشياري افراد در تشخيص غدد لنفاوي بزرگ شده که در حال رشد هستند يا داراي علائم هشدار دهنده مي باشند و همچنين تشخيص بموقع و صحيح مسئولان سلامت، در درمان و برخورداري بيمار از طول عمر کافي داراي نقش مهمي هستند.