پرورش سبزی در باغ و خانه

[*FATIMA*]

بازم سلام . اینبار سعی داریم پرورش سبزیجات را در باغ و خانه آموزش دهیم . امیدواریم مورد پسند همه قرار بگیرد . با گفتن جمله ی همیشگی یاعلی شروع میکنیم . [esteghbal]http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/bf/Carrot.jpg/220px-Carrot.jpg (http://njavan.com/wiki/File:Carrot.jpg)
هویج (Carrot ) :
از خانواده umbelliferae یا گل چتریان از گیاهان بومی افغانستان میباشد در امریکا و اروپا به طور وحشی در مراتع و جنگلها میروید و در منطقه مدیترانه بیش از دو هزار سال ، سابقه کاشت دارد و در ششصد سال قبل به چین و مناطق اروپای شمالی برده شده است امروز نوع هندی آن از تمام انواع هویج ، بهتر و مرغوبتر است .
هویج گیاه دوساله است که به عنوان گیاه یکساله از ریشه آن استفاده میکنند . برگهای آن مانند جعفری دندانه ای و ساقه گل آن در سال دوم ظاهر میگردد و به ارتفاع 40/1 متر میرسد شاخه های گل دهنده چتری از گل سفید و ریز تولید میکند و دانه های آن که در سطح زیرین جفت جفت به هم چسبیده اند دارای عطر تندی میباشد .
در هر صد گرم بذر هویج بالغ بر هشتاد هزار عدد وجود دارد و مقدار بذر لازم برای هر هکتار در حدود 5/3-5/2 کیلو میباشد .
درجه حرارت مطلوبی برای رشد هویج بین 18-15 درجه است ولی در حرارت 7 درجه رشد آن شروع میگردد و تا 35-27 درجه نیز مقاومت مینماید .
انواع هویج :
هویج دارای انواع مختلف ، قرمز ، نیمه بلند ، کوتاه ، بسیار کوتاه است و هر کدام دارای نام مخصوصی میباشد از جمله هویج کوتاه زودرس Scartetharn و Amestel و هویج تابستان تاج قرمز Stralery و Chan tenay و هویج ریشه بلند پائیزه Putumu میباشد .
همچنین هویج انگشتی را که بسیار کوچک و باریک و استوانه ای است و میتوان آنرا در جعبه های چوبی یا گلدانهای بزرگ پلاستیکی در آپارتمان در محل آفتابی پرنوری پرورش داد .
به طور کلی انواع هویج را میتوان به شرح زیر تقسیم بندی نمود :
1/ هویج بلند : که طول آن 20 تا 25 سانتیمتر است از آن جمله واریته گلدپارک که رنگ تند قرمز آن کاملاً مشخص و در مدت 75 روز مخصول آن برداشت میشود .
2/ هویج متوسط : که طول آن 20 تا 15 سانتیمتر واریته Danvers از انواع مهم آن است قطر آن 5/3 سانتیمتر و در مدت 70 روز محصول آن به دست می آید و واریته Namles که خیلی ترد و شکننده است ولی در مناطق مرطوب به خصوص اواخر فصل بوته هویج ، ترک برمیدارد .واریته های دیگر این نوع ، عبارتند از Royalchantenay, Spartan , Bonus , Touchon فرانسوی که در مدت 75 روز محصول میدهد و برای آبگیری مناسب است .
3/ هویج کوتاه : که طول آن 15-5/7 سانتیمتر است از واریته های مهم آن که در خاکهای رسی و سنگین ، خوب رشد میکند Shorten sweet که طول آن 5/7 سانتیمتر و رنگ نارنجی روشن دارد .
4/ هویج انگشتی : این هویج برای کشت در جعبه های آپارتمانی مناسب است و ریشه ترد و شکننده دارد و خیلی شیرین و مطبوع و مناسب برای خام خواران است ، همچنین برای تهیه نرشی هویج بسیار مناسب است از واریته های مهم آن Little bright pak , Ting sweet , Babynants , Finger میباشد .
5/ نوع اروپائی : طول آن 15-17 سانتیمتر و در مدت 55 روز محصول میدهد و واریته های مهم آن Belgium white , Amstel است که رنگ آنها سفید میباشد .
6/ نوع رنگی : که بیشتر گرد و برای کشت در گلدان و جعبه چوبی مناسب میباشد واریته های مهم آن Gold mugget , Parisian , Pioneer میباشد .
تهیه خاک :
بهترین خاک برای پرورش هویج ، زمینهای شنی ، آهک دار است که قبلاً عمق 50 سانتیمتر برگردان شده و کود دادده باشند و مقدار 6 کیلو کود شیمیایی 5-10-10 در هر صد مترمربع میدهند ، به طور کلی زمینهای سایه و سرد و اسیدی برای هویج مناسب نمیباشد به همین علت کودهای هموسی برای زمین هویج مناسب نمیباشد .
کاشت بذر :
برای پیش رس کردن هویج میتوان بذر آنرا در اوائل فروردین به طور ردیفی که فاصله ردیف 25 سانتیمتر میباشد ( در زمین رو به آفتاب و پناه دیوار شمالی کاشت ) .
مقدار بذر مورد نیاز حدود 50-40 گرم برای هر یکصد مترمربع در مواقعی که آنرا به طور ردیفی میکارند هر یکصد گرم بذر حدود 80 هزار دانه بذر وجود دارد که باید با احتیاط بذرپاشی انجام گیرد .
بذر را بایستی خیلی به دقت و آرام داخل شیاری که قبلاً آماده نموده اند پخش نموده و با خاک برگ پوسیده به ضخامت 5/1 سانتیمتر پوشانیده و بوسیله غلطک روی آنرا سفت کرد تا بذر به زمین بچسبد و در موقع آبیاری باید سعی نمود که دانه های بذر همراه آب در یک نقطه جمع نشوند و پس از کاشت روی ردیفها را کلش یا پوشال میپوشانند تا از سرما محفوظ بماند ترجیح داده میشود بذر هویج را به فاصله 20 روز از هم در چند نوبت کاشت تا همیشه ، هویج تازه بتوان به بازار عرضه نمود .
در ماههای تیر و مرداد از کاشت آن خودداری گردد و مجدداً در شهریورماه کاشت آنرا شروع کرد .
عملیات زراعی :
بین بوته ها را باید مرتباً وجین کرد و علفهای هرز را از ریشه بیرون آورد و باید دقت نمود که ریشه هویج آسیب نبیند در غیر این صورت قارچهای مختلف به ریشه هویج حمله نموده و گیاه را از بین میبرند .
پس از سبز شدن بوته ها لازمست هر 6-4 روز یک مرتبه مزرعه را آبیاری نمود و پس از نمو ریشه هویج بایستی فاصله آنرا تنک نمود . به طوریکه حداقل فاصله هر دو بوته 15-10 سانتیمتر برسد برداشت محصول هویج در مدت سه ماه انجام میگیرد .
پس از تنک کردن بین ردیفها بایستی مزرعه را بلافاصله آبیاری نمود تا ریشه هایی که اطراف آن خالی شده پوشانده شود از هر یکصد مترمربع به طور متوسط با توجه به نوع هویج بین 300 تا 500 کیلو برداشت میشود .
مقدار کود مورد نیاز که بایستی به دفعات به هر هکتار جالیز هویج داد شامل 90-80 کیلو کود ازته و 120-100 کیلو کود فسفاته و 210-170 کیلو کود پتاسه است 3|2 این مقدار را به عنوان کود اولیه و 3|1 بقیه را به عنوان کود تکمیلی به زراعت میدهد همچنین هویج نسبت به کمبود بُر در خاک حساسیت دارد و بایستی همراه با سایر کودها به مقدار 20-10 کیلو در هکتار بوراکس بخش کرد .
چنانچه هویج را بیش از مدت لازم در زمین نگهدارند ، ریشه هویج شکاف برداشنه و محصول نامرغوب میشود .
دوشاخه ای شدن هویج بیشتر مربوط به سنگلاخی بودن زمین و یا وجود بیش از حد مواد ازته در خاک است همچنین ترک خوردگی ریشه به علت باران شدیدی است که به دنبال یک خشکی طولانی بروز نماید .
برای تگهداری هویج در انبار بایستی از نوع نیمه بلند آن استفاده نمود و پس از تمیز کردن و زدن ریشه های اضافی آنرا در زیر خاک خشک یا شن نرم در محل مناسب و خشک انبار میکنند مدت نگهداری هویج در انبار حدود 5-4 ناه است به شرطی که درجه رطوبت نسبی هوای اتبار 95-90 درصد و درجه حرارت انبار نزدیک به صفر باشد .
میزان تولید هویج در هکتار حدود 32-20 تن است .

[*FATIMA*]

http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/37/Spinacia_oleracea_Spinazie_bloeiend.jpg/220px-Spinacia_oleracea_Spinazie_bloeiend.jpg (http://njavan.com/wiki/File:Spinacia_oleracea_Spinazie_bloeiend.jpg)
اسفناج (Spinach ) :
از تیره Chenopodiaceae از گیاهان زود رشد و کم عمر است در مدت 7 هفته برگهای بزرگ شده و قابل مصرف است خیلی زود به گل و دانه مینشیند بنابراین بهتر است بذر اسفناج را متناوباً (3هفته در میان) در ردیفهای مجاورهم کاشت به طوریکه بتوان در فصل برداشت همیشه اسفناج شاداب ، سبز و تازه با برگهای گوشتی به بازار عرضه نمود . اسفناج احتیاج به هوای سرد و کود ازته فراوان دارد .
اسفناج از گیاهان مقاوم به سرما و جزء گیاهان سردسیری است و درجه حرارت مطلوب برای رشد آن 18-15 درجه و مقاومت آن در برابر هوای سرد تا 4 درجه سانتیگراد زیر صفر و در هوای گرم تا 24 درجه میباشد .
انواع اسفناج :
انواع اسفناج در دنیا بسیار و برای منظورهای مختلف پرورش میشود از انواع آن اسفتاج سفید ، اسفناج رومی یا اسفناج غول ، اسفناج زلاند جدید و اسفناج امریکایی است که محصول آن بسیار زیاد و خیلی دیر به گل مینشیند . همچنین اسفناج هیبرید که ارتفاع بوته آن بسیار زیاد و به قارچ Downy miledew مقاوم است و برای کنسروسازی و یخ زدن در فریزر مناسب است . نوع دیگر اسفناج نوبل است که در زمستان گل میدهد و در مقابل زنگهای گیاهی مقاوم است . اسفناج نوع نیوزلندی که دارای ریشه های نابجه و ارتفاع بوته کوناه و گیاه در اطراف خود گسترش میابد ، در مقابل هوای گرم مقاومت خوبی از خود نشان میدهد اگرچه برگها و ظاهر آن کاملاً شبیه اسفناج است ولی از تیره Chenopodiaceae نبوده و آنرا به طور خام در سالاد استفاده نموده و یا پخته آنرا مانند اسفناج مصرف میکنند . چنانچه اسفناج را تا آخر فصل نگهدارند تولید گلهای سبز ریزخوشه ای نموده و ارتفاع آن به یک متر میرسد . گل نر و ماده روی دو ساقه مختلف ظاهر میگردد و عمل تلقیح به وسیله زنبور یا پروانه صورت میگیرد و ساقه ماده پس از بارور شدن ، تخم تولید میکند .
کاشت بذر :
بعضی از انواع اسفناج دارای دانه های تیغ دار و بعضی دیگر بدون تیغ است . بذر اسفناج بدون تیغ دارای بوته های قوی و شاداب و گوشتی است در صورتیکه بوته بذرهای تیغ دار خیلی کوچک با برگهای ریز و کم محصول میباشد .
بذر اسفناج را در اوائل بهار تا اوائل پاییز (به جز در ماههای تیر و مرداد) به طور متناوب میکارند . اسفناج نیوزلندی در اواخر بهار کاشته میشود عمق بذر حدود 1 تا 5/1 سانتیمتر در خاک است و فاصله هر بذر 15-5 سانتیمتر و فاصله بین ردیفهای 90-30 سانتیمتر باید در نظر گرفت و اسفناج هایی که در اول فصل وجین میشدند تا فاصله بوته ها تنظیم گردد ، بسیار لطیف بوده و برای مصرف سالاد مناسب است . رشد اسفناج تا هنگام برداشت محصول در حرارت 5 درجه 22 روز و در حرارت 15 درجه 7 روز میباشد و در حرارت 40 و 35 گیاه دوام نمی آورد مقدار بذر لازم برای هر صد مترمربع 200 گرم و برای هر هکتار 20 کیلو میباشد . تعداد تقریبی بذر در هر صد گرم حدود 9900 عدد میباشد .
مراقبت در پرورش اسفناج : زمین کشت اسفناج باید خاک سبک و قابل تفوذ به آب باشد و در خاکهای اسیدی مقاومت ندارد و احتیاج به آب فراوان داشته و در مقابل سرما تا 4 درجه زیر صفر مقاومت مینماید . مصرف کودهای نیتراته موجب میگردد که در هوای سرد مواد غذایی قابل جذب در اختیار ریشه قرار گیرد و محصول بهاره شاداب و پربرکت و محصول پائیزه تا مدتی تا آخر فصل ادامه داشته باشد . زمینهای مرطوب رسی و سفت به علت مرطوب بودن زیاد ، به آن صدمه میزند . ریشه اسفناج تا عمق 45 سانتیمتری نفوذ میکند بنابراین بایستی حتی المقدور قبل از کاشت شخم عمیق در زمین زده شود .
کود :
همانطور که تذکر داده شد کودهای نیتراته برای رشد هر گیاه بسیار مناسب است . مقدار جذب تقریبی مواد ازته ، فسفره ، پتاسه اسفناج در هر هکتار خاک به ترتیب برابر با 112 کیلو و 120 کیلو و 110 کیلو میباشد بنابراین برای تأمین این مقدار مواد جذب شده باید به مقدار کافی کود به زمین داده شود . میزان کود مورد نیاز برای زراعت اسفناج در هر هکتار کود نیتراته 120 کیلوگرم و کود پتاسه 220 کیلو و سوپر فسفات 200-250 کیلو میباشد . در مورد کود ازته و پتاسه 3|2 آنرا به عنوان کود اولیه و بقیه را به عنوان کود تکمیلی به خاک میدهند ولی کود فسفره را به صورت کود اولیه یکجا به زمین میدهند و باید سعی گردد کود را همراه با آبیاری توأم نمود به طوریکه ذرات کود به ریشه صدمه نزند در نواحی معتدل و خشک مقدار کود مورد نیاز کمتر از اندازه های فوق بوده و به ترتیب کود اته 160 کیلوگرم و فسفاته 90 کیلوگرم و پتاسه 40 کیلوگرم توصیه میگردد .
در نواحی سردسیر و زمینهای شنی که مقدار فسفر خاک کم باشد کود فسفره را 135 کیلو و کود پتاسه را 270 کیلو و کودهای ازته را به تناوب به زمین میدهند . مقدار محصول اسفناج در هر هکتار حدود 16-22 تن میباشند که باید به تدریج جمع آوری شود .

[*FATIMA*]

http://t3.gstatic.com/images?q=tbn:ANd9GcQN_yCseoDf5VHFyJcL1hzbHKyvZnCIO onTTrbkbhdldV2rPsU&t=1&h=170&w=218&usg=__4VRtdGZgHABCTtBnI0WxVcXffgw=
آویشن (Thyme )
از گیاهان دائمی و به آسانی در همه جا میروید و ارتفاع آن به 20-30 سانتیمتر میرسد و بعضی از انواع آن پاکوتاه و روی زمین پخش میشود . بهترین نوع آن آویشن نقره ای است که کناره برگ کرم رنگ است و آویشن لیمویی که اطراف برگ آن زرد لیمویی است و این نوع ، بسیار معطر است .
یک نوع آویشن به طور خودرو در بیابانهای اطراف فارس میروید که عطر آن از آویشن کوهی کمتر است . زنبورعسل از گلهای آویشن گرده فراوان میگیرد و از جمله گیاهان کوهی است که در کردستان مورد استفاده زنبور عسلداران قرار میگیرد .
طرز کاشت و پرورش :
بذر آویشن را در فصل بهار در زمین شنی که قبلاً در پاییز شخم زده شده میکارند . این گیاه اختیاج به نور فراوان و خاک سبک دارد و خاک شنی خشک برای آن مناسب است . پس از گل دادن در اواخر تیرماه سرشاخه های آن را هرس نموده تا شاخه های پربرگ تولید نماید . هر سه سال یک مرتبه باید بوته آن را از ریشه درآورده و در اردیبهشت سال بعد نسبت به کشت مجدد آن اقدام کرد .
طرز تکثیر :
سرشاخه های 5 سانتیمتری آویشن را در بهار قلمه میزنند و به آسانی ریشه میدهد . برای خشک کردن برگ گیاه بایستی شاخه های گیاه را به طور وارونه در محلی آویزان کرد تا خشک شود و به این ترتیب مواد معطر آن در داخل برگ باقی میماند .

[*FATIMA*]

http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e0/Artichoke_Cynara_cardunculus_Head_2000px.jpg/220px-Artichoke_Cynara_cardunculus_Head_2000px.jpg (http://njavan.com/wiki/File:Artichoke_Cynara_cardunculus_Head_2000px.jpg)
کنگر فرنگی (Artichoke )
این گیاه در سواحل جنوبی و شمالی دریای مدیترانه به طور خودرو میروید و ازدیاد آن از طریق بذر صورت میگیرد ولی گیاه دائمی است . سطح زیرین برگ دارای کرکهای نرمی که رنگ برگ را به سبز مایل به خاکستری درآورده است . کنگر فرنگی انواع مختلفی دارد و چنانچه اطراف ساقه را با خاک برگ بپوشانند پس از مدتی ساقه و برگ آن سفیدرنگ و ترد شده و برای مصرف سالاد به کار میرود . هر بوته تعدادی پاجوش در اطراف خود تولید میکند . زمین رسی شنی و پوک و کود داده شده را نرجیح میدهد و احتیاج به تقویت با کود دامی حدود 80-70 تن در هکتار و تقویت با کود فسفاته و پتاس دارد .
تهیه زمین :
برای تهیه زمین در فصل پاییز مقدار لازم کود آلی به خاک داده و آن را برگردان کرده و از اسفندماه 500-300 کیلو فسفات و 170-120 کیلو کلروردوپتاس به زمین داده و آنرا به وسیله دندانه با خاک مخلوط میکنند و پس از کاشت بذر و جوانه زدن گیاه در فاصله 3 مرتبه هر مرتبه 70-50 کیلوگرم نیترات دوسو به خاک میدهد و آنرا در خاک مخلوط میکنند . میتوان این مقدار کود را همراه با آبیاری با آب مخلوط نموده و مزرعه را آبیاری کرد .
طرز تکثیر :
زمین را با خطوط موازی که فاصله آنها از هم یک متر میباشد تعدادی حفره به فاصله 70 سانتیمتر آماده کرده و تعداد 3 یا 4 عدد بذر در کف حفره ریخته مقدار 4-5 سانتیمتر با خاک و کود پوسیده روی آنرا میپوشانند و بلافاصله مقداری آب در هر گودال میریزند تا فضای خالی بین ذرات خاک را پر کند همچنین میتوان از پاجوشهای هر بوته مقداری 3-5 پاجوش انتخاب نموده و در همین حفره ها کاشت و اطراف آنرا خاک و کود پوسیده داد و بوسیله کف پا اطراف خاک را محکم نمود و به آن آب داد آبیاری را در حد متناوب انجام میدهند و آب زیاد موجب پوسیدن ریشه میگردد . پس از کاشت به طور مرتب هر 5 روز یکمرتبه مزرعه را سیر آب نموده تا به رشد بذر کمک نماید پس از رشد دانه و 4تا5 برگه شدن فقط یک بوته را نگهداشته و بقیه را حذف مینمایند و در عین حال جوانه انتهایی بوته را نیز قطع مینمایید . به طور معمول در هر هکتار زمین بین 7-10 هزار بوته کنگر کاشته میشود و چنانکه به خوبی از آن مراقبت شود از هر بوته 10 تا 12 عدد کنگرفرنگی برداشت مینماید . در سال اول از بوته محصولی برداشت نمیشود و فقط سر آنرا قطع نموده تا در سال اول رشد طبیعی خود را ادامه دهد و در سال دوم محصول قابل برداشت است ولی حدود 4-6 سانتیمتر از بوته را باید جا گذاشت و بلافاصله کود دامی و شیمیایی پای بوته ها ریخت . بذر کنگر تا مدت چهار سال قوه ی نامیه خود را در شرایط مناسب نگه میدارد . مدت لازم برای برداشت محصول از تاریخ بذرکاری تا برداشت حدود 5/1 سال میباشد و احتیاج به مراقبت دائم ، وجین و از بین بردن علفهای هرز و خاک دهی پای بوته ها دارد . برای نگهداری کنگر آنرا در کیسه نایلنی قرار داده و در یخچال میگذارند .

[*FATIMA*]

http://t2.gstatic.com/images?q=tbn:ANd9GcTfGo0Csggn1U29vEgFgwHv7jHYdZ7VR NnD-pFOhGVYmi_BrUc&t=1&usg=__wVYhX8TcCSTUrJCUuePcw_vbazE=
باقلا (Broad bean )
از خانواده Leguminosae که مبدأ اولیه آن شمال آفریقا و آسیای غربی میباشد . گیاهی است که دارای برگهای مرکب با 2-3 زوج برگچه بیضی شکل و گلهای سفید و معطر .
انواع باقلا :
از آنجائیکه باقلا جزء محصولات بهاره است و جزء اولین دسته سبزیجاتی است که به بازار عرضه میشود از انواع پیش رس آن بسیار مورد علاقه عموم است دانه های آن در غلاف گوشتی و در اندازه های مختلف وجود دارد . سه نوع باقلا وجود دارد : نوع اول باقلای بلند و کشیده که محصول آن نسبت به سایر انواع بیشتر و زودرس تر میباشد .
دوم باقلای پهن و کوتاه که طعم آن بسیار عالی و جزء دسته باقلای دیررس میباشد ولی آنرا در پائیز نمیتوان کاشت .
نوع سوم که دارای غلافهای کوتاه است و آنرا در باغها میکارند و محصول خوبی تولید میکند.
طرز کاشت :
برای کاشت باقلا شیارهایی به فاصله 20 سانتیمتر از هم روی زمین ایجاد نموده به طوریکه دو ردیف فاصله 20 سانتیمتر و یک حاشیه 60 سانتیمتری فاصله داده ، تا دسترسی برای چیدن باقلا براحتی انجام گیرد و روی هر ردیف باقلا را به فاصله 20 سانتیمتر در عمق 3-4 سانتیمتری میکارند .
در پائیز سال قبل از کاشت لازم است مقدار 100 تا 150 تن کود دامی در هکتار به زمین داده و آنرا در خاک برگردان نمود و در بهار قبل از کاشت مجدداً مقدار 100-150 گرم کود شیمیایی فسفات و اوره و پتاس در هر هکتار به زمین داده و به وسیله دندانه آنرا در خاک مخلوط نموده و زمین را برای کاشت باقلا آماده میکنید . موقع کشت باقلا با توجه به درجه حرارت محیط و شرایط منطقه فرق دارد در مناطقی که زمستان یحبندان شدید ندارد تخم آنرا در پائیز میکارند ولی در مناطق معتدل بذر باقلا را در اوائل فروردین کاشته و در مدت 7-14 روز جوانه آن ظاهر میگردد و در مدت 14 هفته محصول آن بدست می آید بدیهی است محصول کشت پائیزه در مدت 26 هفته بدست می اید . در صورتیکه ارتفاع بوته ها بیش از 20 سانتیمتر برسد احتیاج به قیم میباشد و ترجیح داده میشود انتهای بوته را در موقعی که اولین غلاف تشکیل شد قطع نمایند .
آبیاری :
آبیاری آنرا در داخل شیارهایی که ایجاد نموده اند انجام داده و حتی المقدور بایستی به طور دائم زمین کشت باقلا مرطوب باشد و پس از به گل نشستن و تشکیل غلاف مقدار آبیاری را کمتر میکنند در مواردیکه هوا بسیار خشک باشد تعداد آبیاری بیشتر خواهد بود .
در طول مدت رشد 2 مرتبه خاک بین ردیفها را سیخک زده و علفهای هرز را وجین میکنند و پای بوته ها را خاک میدهند .
برداشت محصول :
هر اندازه تعداد چین ها باقلا بیشتر باشد محصول آن مرغوبتر و زیادتر خواهد بود زیرا غلاف هایی که بیش از حد خنثی شده باشند باقلای نامرغوب و زرد تولید مینمایند و هر چه طول مدت نگهداری غلافها روی بوته زیادتر شود مقدار تولید غلافهای جدید کمتر شده و محصول کمتر بدست می آید به طور متوسط مقدار تولید محصول در هر هکتار در حدود 3-5/2 تن است پس از جمع آوری محصول ترجیح داده میشود با یک شخم 25-30 سانتیمتری کلیه بوته را در خاک مدفون نمود تا به کود تبدیل گردد .

[*FATIMA*]

http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/05/Minze.jpg/220px-Minze.jpg (http://njavan.com/wiki/File:Minze.jpg)
نعناع (Mint )
دارای انواع مختلف از جمله نعنای بوته ای است که به ارتفاع 60 سانتیمتر میرسد و رنگ سبز تیره و گل آن به رنگ ارغوانی است .
نوع دیگر آن که نعناع پابلند است به نام Mentha rotun ditolia است و دارای عطر بیشتر و لطافت برگها به مراتب بهتر است و ارتفاع آن تا 120 سانتیمتر میرسد و بعضی از انواع نعناع با عطر سیب و عطر آناناس نیز مشهور است .
از آنجائیکه نعناع فاقد بذر است ریشه های نابجای آن در اطراف پراکنده شده و شاخه جدید تولید میکند .
در مزارع وسیع برای کاشت آن از قلمه های ریشه دار استفاده میکنند و قلمه ریشه دار آنرا در اوائل فروردین یا اواخر مهرماه در زمین کاشته و آب فراوان میدهند . نعناع به خصوص بایستی در محل آفتابی کاشته شود ولی چنانچه در محل سایه کاشته شود برگهای لطیف تولید میکند .
از انواع دیگر نعناع میتوان نعناع فلفلی و نعناع اهوازی و پونه را نام برد .

[*FATIMA*]

http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/75/Abelmoschus_esculentus_%28cropped%29.jpg/220px-Abelmoschus_esculentus_%28cropped%29.jpg (http://njavan.com/wiki/File:Abelmoschus_esculentus_(cropped).jpg)
بامیا (Okra )
بامیا از خانواده پنیرک و بیشتر در مناطق گرمسیر پرورش داده میشود و میوه نارس آن بسیار لذیذ و چنانچه میوه برسد خشن شده و عیر قابل مصرف خواهد شد . منشاء آن از امریکای جنوبی است که در سال 1700 بوسیله کولونیهای فرانسوی زبان به امریکا برده شده و سپس در تمام دنیا پخش گردیده است .
سه نوع بامیا وجود دارد : نوع اول که ارتفاع شاخه آن به 2 متر میرسد و نوع دیگر که بوته آن کوتاه و در حدود یک متر است گل آن بسیار زیبا و مانند گل ختمی فرنگی به رنگ سفید و زرد لیمویی توأم دیده میشود .
گل بامیا که همراه با میوه آن روی بوته دیده میشود . یک نوع دیگر که میوه های قرمز رنگ میدهد که بعد از پختن رنگ آن سبز میشود .
کشت بامیا :
بذر بامیا را در اواخر فروردین تا اواسط اردیبهشت در خزانه میکارند و موقعی که بوته آن 4-5 برگی شد آنرا به محل اصلی در کنار کرت های سبزیجات دیگر میکارند . این گیاه احتیاج زیاد به آب دارد . فاصله بین خطوط کاشت 65-100 سانتیمتر و فاصله بین هر بوته در انواع پاکوتاه 25 سانتیمتر و در نوع پابلند 35-40 سانتیمتر است .
بوته بامیا را میتوان در گلدانهای 21 سانتیمتری در داخل آپارتمان در محل آفتابگیر کاشت . مقدار بذر مورد نیاز برای هر هکتار 7 کیلوگرم است و هر یکصد گرم بذر تعداد 1700 عدد دانه بذر وجود دارد .
برداشت محصول :
از آنجاییکه فقط میوه های جوان قابل استفاده است و میوه رسیده خشن و ناماکول است بایستی به طور مرتب در داخل مزرعه و باغ هر روز میوه های نارس را چیده و به بازار فرستاد . در موقع چیدن و بسته بندی و حمل و نقل بایستی دقت کرد که میوه ها شکسته نشود و در موقع پختن نیز نباید میوه ها را برید زیرا سوپ آن دارای مایعی لزج خواهد بود .

[*FATIMA*]

http://t2.gstatic.com/images?q=tbn:ANd9GcRkBR1lvgiBrn5Zokp7TUCMBlCDkQxA-o9Z8vEOwAmgxXtwKZw&t=1&usg=__qoZ1mu-rT3eASzlyCeZGMiVoFrc=
مرزه (Savory )
مرزه از گیاهان یکساله است که وحشی آن در سواحل شمالی دریای مدیترانه وجود داشته و به علت معطر و خوشبو بودن آن کشت انواع مختلف مرزه در جهان رایج است .
یک نوع مرزه دائمی وجود دارد که به نام نرزه زمستانی مشهور است و دارای عطر بیشتری است . انواع دیگر مرزه کاکولی و پودینه میباشد که اغلب به طور وحشی بهره برداری میشود.
بوته مرزه به ارتفاع 45 سانتیمتر میرسد و برگهای آن کشیده و باریک و سبز تیره است و تازه و خشک آن به مصرف غذا و سبزی خوردن میرسد .
طرز کاشت :
مرزه احتیاج به آفتاب فراوان و زمین مرطوب دارد و خاک آن بایستی سبک و کود دائمی فراوان و کود شیمیایی ازته به آن بدهند . مقدار کود لازم 120-100 تن کود دامی در مهرماه به زمین داده و آنرا برگردان نموده و در اواسط اردیبهشت 70-50 کیلو کود نیتراته به زمین داده و بوسیله دندانه در خاک میکنند سپس دندانه و دیسک زده و بذر آنرا در خطوطی که فاصله آن 35-20 سانتیمتر است میکارند پس از 2 ماه شاخکهای جوان آنرا درو کرده تا 2 مرتبه جوانه بزند و این برنامه تا پاییز ادامه دارد و در پاییز قبل از آنکه به گل بنشیند بوته را از ریشه خارج نموده و به بازار عرضه میکنند .
مرزه دائمی را نیز به همین روش پرورش داده و محصول آنرا درو میکنند و در فصل پاییز نزدیک به خاک بوته را درو کرده تا در سال بعد مجدداً جوانه بزند .

[*FATIMA*]

http://t0.gstatic.com/images?q=tbn:ANd9GcRb8oD4Yq2OgDnqogSVyyEMjNUtk5W_7 2ATOedR4wlZasErghg&t=1&usg=__HNID4cV7eJ0TXsKKwHtNrab6WWg=
پیاز (Onion )
پیاز ازخانواده Sprouting یا سوسنیها است و گیاهی است دو ساله که در هر نوع آب و هوایی پرورش مییابد .
انواع پیاز شامل اسپانیولی ، پیاز بهاره ، پیازچه ، ترپیاز ، پیاز وحشی و پیاز کوهی ، پیاز دشتی ، پیاز قرمز ، پیاز سفید ، پیاز مصری و پیاز برگی یا پیاز همیشه سبز میباشد .
پیاز دارای یک ساقه زیرزمینی به نام طبق پیاز است این ساقه از یک طرف به ریشه های افشان و از طرف بالا به ساقه هوایی ختم میشود و در اطراف طبق فلسهای پیاز پرده پرده روی هم جمع شده و یک شکل کروی بوجود آورده است که روی این جسم کروی پوست پیاز قرار دارد .
کشت پیاز :
زمین پیاز بایستی خوب برگردان شده و کود حیوانی پوسیده به مقدار کافی بدهند همچنین کود نیتراته 22 کیلو در هر صد متر مربع در هنگام بیل زدن به زمین داده میشود و پس از آنکه زمین خشک شد با بیلچه یا سربیل زمین را نرم نموده و آماده کشت مینمایند . در مناطق معتدل تخم پیاز را در اواخر مرداد ماه میکارند که در اواسط اسفند آنرا تنک کرده و یا نشای آنرا به زمین دیگر منتقل مینمایند که محصول آن در مردادماه سال بعد بدست می آید . در مناطق سرد تخم پیاز را در اواسط فروردین میکارند که در شهریور محصول آن به دست می آید . هر صد گرم بذر پیاز تعداد 24000 عدد بذر وجود دارد .
تخم پیاز را در ردیفهای که به فاصله 30 سانتیمتر میباشد در عمق یک سانتیمتری کاشته و در فصل تنک کردن یا جا به جا کردن فاصله را طوری تنظیم میکنند که فاصله هر بوته به 15 سانتیمتری برسد در این صورت مقدار بذر لازم برای هر هکتار 15 تا 20 کیلوگرم خواهد بود . پیاز بهاره را اول با فاصله 5 سانتیمتر تنک کرده سپس یک ماه بعد فاصله پیاز را مجدد تنک کرده و به 15 سانتیمتر میرسانند . بعضی از انواع پیاز را درهنگام کاشت ، تخم ها را به فاصله 25 سانتیمتر کاشته و در این صورت احتیاج به تنک کردن ندارد و در اواسط اردیبهشت ماه مقدار 6 کیلوگرم کود فسفاته به هر صد متر مربع داده و به وسیله سرکج آنرا با خاک مخلوط میکنند . مخصوصاً کود را نزدیک ردیف ریشه ها در دو طرف میپاشند .
به محض آنکه طبق های پیاز درشت شده و نزدیک به برداشت محصول ، باید از آبیاری مزرعه پیاز خودداری کرد . اگر در موقع برداشت محصول پیاز ، مشاهده شود که پوست روی پیاز ضخیم و چرب است دلیل بر آن است که زمستان آینده هوا بسیار سرد و یخبندان شدید خواهد شد و اگر نازک و کم دوام باشد زمستان معتدلی در پیش است . مقدار محصول پیاز 20-25 تن در هکتار است . روی همین اصل است که بارفروشان از روی پوست و پره های پیاز متوجه میشدند که مربوط به کدام منطقه است چون پیازی که از مناطق سردسیر به دست آمده باشد پوست آن ضخیم و چرب و پررنگ است و با پیاز مناطق گرمسیر فرق دارد .
چنانچه بذر پیاز را در خزانه بکارند مقدار بذر میرد نیاز حدود 800-900 گرم برای هر صد متر مربع میباشد و پس از آنکه بوته ها به 15 سانتیمتری رسیدند مزرعه را کاملاً آبیاری نموده و بوسیله بیلچه پیازچه را در زمین اصلی با فاصله 30 سانتیمتر در سوراخهایی که قبلاً آماده نموده اند میکارند .
بذرگیری از پیاز :
از آنجائیکه پیاز گیاه دوساله است چنانچه پیازهای درشت و قوی را در خاک نگهدارند در سال دوم ساقه گل آن بیرون می آید که 1 تا 5/1 متر بلند میشود . در نوک ساقه گل آن ، در جلد غشایی سبز رنگ ظاهر میشود . گل پیاز چتری و به رنگ سفید مایل به سبز و یا بنفش میباشد و در آخر فصل تخم پیاز که به شکل دانه های سیاه و زاویه دار است به دست می آید .

[*FATIMA*]

http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/ed/Koeh-193.jpg/220px-Koeh-193.jpg (http://njavan.com/wiki/File:Koeh-193.jpg)
گشنیز (Coriander )
گشنیز از تیره گل چتریان Umbellifreae و انواع گوناگون است دارای برگهای مرکب و دارای گلهای سفید مایل به صورتی است .
برگ های آن خیلی لطیف و به رنگ سبز کاهویی است .
طرز کاشت :
بذر گشنیز را در اوائل بهارو یا اوائل پاییز در روی ردیف هایی با فاصله 35-30 سانتیمتر و به فاصله 5-2 سانتیمتر روی هر ردیف میکارند .
احتیاج به زمین پوک و مرطوب دارد و در مدت 25-20 روز روییده و در 50-40 روز قابل بهره برداری است .
در زمستان مزرعه را به میزان 5-10 تن کود پوسیده دامی داده و در خاک برگردان نموده و در اول بهار به مقدار 160 کیلو کود ازته و 100 کیلو کود فسفره و 170 کیلو کود پتاسه به خاک داده و آنرا برگردان نموده و در اوائل اسفندماه بذر آنرا روی ردیفهایی که فاصله هر ردیف در حدود 30-70 سانتیمتر است به فاصله 2-7 سانتیمتر میکارند .

[*FATIMA*]

http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/90/Basil-Basilico-Ocimum_basilicum-albahaca.jpg/220px-Basil-Basilico-Ocimum_basilicum-albahaca.jpg (http://njavan.com/wiki/File:Basil-Basilico-Ocimum_basilicum-albahaca.jpg)
ریحان (Basil )
از گیاهان معطر و مطبوع است دارای انواع مختلف و مهمترین آنها به نام ریحان بنفش ، ریحان سبز ، ریحان فری ، ریحان کرمانی نازبو که دارای برگهای ریز و کوچکی است .
طرز کاشت :
موقع کاشت بذر ریحان در اواسط اردیبهشت ماه است که آنرا روی ردیف هایی که فاصله آنها 25 سانتیمتر است و به طور دست پاش میکارند و در مدت 20-15 روز جوانه زده و پس از 15 روز اولین چین آن برداشت میشود . این گیاه به سرمای نابهنگام بهاره خیلی حساس است و در زمین مرطوب و لجن زار گل نمیکند .
این گیاه احتیاج به کود دامی پوسیده و کود ازته به طور سرک ، در 2 تا 3 مرحله دارد که در هنگام آبیاری کود سرک را همراه با آب به زمین میدهند .
احتیاج به آب فراوان دارد و در زمینهای رسی و شنی که کود فراوان داده شده باشد به خوبی رشد میکند ، چنانچه در آبیاری آن تأخیر گردد پژمرده و از بین میرود . کشت ریحان در داخل آپارتمان در ظروف پلاستیکی بسیار ساده و بدون دردسر است و احتیاج به آفتاب فراوان دارد ، برای اینکه بتوان به طور دائم محصول ریحان را از زمین برداشت نموده ، بهتر است از اوائل اردیبهشت هر 15 روز به تناوب بذر آنرا کاشت ، چنانچه جوانه انتهایی آن قطع گردد ، بوته آن خیلی دیرتر به گل مینشیند و بوته پرپشت و پربرگ خواهد شد . ریحان را در سال 2 تا 3 مرتبه درو میکنند .

[*FATIMA*]

http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/0c/Radish_3371103037_4ab07db0bf_o.jpg/220px-Radish_3371103037_4ab07db0bf_o.jpg (http://njavan.com/wiki/File:Radish_3371103037_4ab07db0bf_o.jpg)
تربچه (Radish )
از خانواده Cruciferae و دارای دو گروه متفاوت است . تربچه بهاره و ترب زمستانه . اگرچه تربچه بهاره را نیز در تمام اوقات سال میکارند ولی حساسیت آن به سرما بیش از تربچه زمستانه است . تربچه زمستانه را نیز چنانچه در فصل بهار بکارند خیلی زود به گل مینشیند و قبل از اینکه ریشه به حد کافی درشت و قابل خوردن بشود به گل نشسته است ، به این حهت آنرا در فصل پاییز و زمستان میکارند و طول مدت روز درجه حرارت به آن اجازه نمیدهد که گل تولید نماید . این ترب را مدت زیادتری میتوان در انبار نگهداری نمود . انواع تربچه های بهاره شامل تربچه سفید کرد که از یک سانتیمتری تا 5/2 سانتیمتری قابل برداشت و در مدت 28 روز قابل برداشت است و تا قطر 5 سانتیمتر هم ممکن است برسد بدون آنکه وسط آن پوک شود .
تربچه گرد زنگوله ای به اندازه یک گیلاس درشت و در مدت 22 روز قابل برداشت است وترب فرانسوی که ترب سفید و قرمزی است دوک مانند و رنگ آن به طرف دم سفید میباشد و در مدت 28 روز قابل بهره برداری است .
انواع ترب های زمستانی :
شامل ترب دشتی ، ترب سیاه ، ترب قرمز زمستانه ، ترب سفید بلند که به طول 30 سانتیمتر میرسد و پس از 65 روز قابل بهره برداری است همچنین ترب بنفش ، ترب های زمستانی معمولاً به بلندی 25 سانتیمتر و قطر آن تا حدود 10 سانتیمتر میرسد .
کشت تربچه :
قبل از فصل کاشت باید زمین را با کود حیوانی پوسیده تقویت نمود و زیرو رو کرد . مقدار تقریبی جذب مواد غذایی ترب در هر هکتار نسبت به سایر سبزیجات بیشتر و مقدار ازت جذب شده حدود 75 کیلو و فسفر 17 کیلو و پتاسیم 180 کیلوگرم میباشد . بنابراین کاشت تربچه احتیاج به زمین پوک و قوی دارد و لازمست به مقدار مورد نیاز کود شیمیایی در مدت بهره برداری بدین قرار به زمین داده کود ازته 40-60 کیلوگرم ، کود فسفره 100-170 کیلوگرم ، کود پتاسه 100-150 کیلوگرم . کشت بذر بهاره را از اول فروردین تا آخر تیرماه انجام داده و بذر آنرا در عمق یک سانتیمتری و به فاصله 15 سانتیمتر از هم روی ردیفهایی که به فاصله 25 سانتیمتر در نظر گرفته اند میکارند . تعداد تقریبی صد گرم بذر تربچه حدود 850 عدد است و مقدار بذر لازم جهت کاشت یک هکتار زمین 12-20 کیلوگرم است .
چنانچه بخواهند از ترب برگی نیز استفاده نمایند ، فاصله کشت بذر را 5/2 سانتیمتر در نظر گرفته و قبل از آنکه ریشه آن درشت شود تعدادی از تربچه های برگی را خارج کرده و فاصله را به 15 سانتیمتر میرسانید.
بذر زمستانی را در اوائل تا اواخر مرداد کشت نموده و بذر را به فاصله 20-25 سانتیمتر و روی ردیفهایی که فاصله آنها 45 سانتیمتر است میکارند . در مورد بذر زمستانی نیز میتوان آنرا متراکم کاشته و پس از رشد مناسب آنرا تنک نموده و به بازار عرضه نمود .
آبیاری :
به علت رشد سریع تربچه لازمست در فصل بهار و تابستان هر 6 روز یکمرتبه زمین را سیراب نمود و در فصل پاییز و زمستان با توجه به وضع باران منطقه آبیاری نمود و نباید زمین کشت تربچه کاملاً خشک شود .
نگهداری :
در فصل پاییز بایستی مرتباً فاصله ردیفها را وجین نمود و بذر تربچه را بایستی به فاصله 10 روز از هم کاشت در غیر این صورت چنانچه از موقع برداشت آن بگذرد و محصول در زمین بماند ، تربچه ها شروع به پوک شدن مینمایند و غیر قابل مصرف میشوند ولی ترب زمستانه را میتوان مدت بیشتری در خاک نگهداشت بدون آنکه ضرر چندانی به آن برسد علاوه بر این میتوان در اوائل آبان ماه محصول ترب زمستانی را جمع آوری نموده در محل تاریک زیر شن خشک برای مدتی نگهداری کرد .
بذرگیری از ترب :
در آخر فصل پاییز ترب های سالم و قوی و یکدست را انتخاب نموده و در محل تاریک در زیر ماسه خشک نگهداری کرده ، در فروردین ماه به فواصل 40-50 سانتیمتر در خاک قوی و مرطوب کاشته و پس از مدت 15-20 روز جوانه های آن ظاهر گشته و به تدریج گل میدهد و در تیرماه بذر روی شاخه ها ظاهر میگردد پس از رسیدن آنرا جمع آوری نموده و پس از خشک شدن آنرا کوبیده و از غلاف آنرا جدا میکند .

[*FATIMA*]

http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/6c/Estragon_1511.jpg/220px-Estragon_1511.jpg (http://njavan.com/wiki/File:Estragon_1511.jpg)
ترخون (Tarragon )
از تیره compositae و دو نوع آن که از همه مهمتر و شایعتر است Artemisia dracunculus و دیگری ترخون فرانسوی است که هر دو بوسیله قلمه ریشه دار که از بوته اصلی جدا شده تکثیر مییابد .
یک نوع ترخون روسی وجود دارد که به وسیله بذر ازدیاد مییابد ولی عطر آن بسیار ملایم است تنها راه تشخیص ترخون فرانسوی ، بو کردن برگ تازه آنست که عطر شدیدی از خود خارج میکند .
ارتفاع بوته ترخون به 60 سانتیمتر میرسد و در زمستان برگهای آن پلاسیده و خشک شده و در بهار مجدداً جوانه زده و شاخه های جدید میدهد .
بهتر است مدت نگهداری ترخون در یک مزرعه بیش از 5-6 سال به طول نیانجامد و آنرا به زمین جدید منتقل نمود .
کشت و پرورش :
ترخون در زمینهای کم بنیه و ضعیف نیز رشد میکند و تعداد آبیاری در هر ماه 3 تا 4 مرتبه است . پس از کاشت ساقه ریشه دار به فاصله 15-20 سانتیمتر از یکدیگر و روی ردیفهای به فاصله 60 سانتیمتر به حد کافی آنرا آب داده تا هوای اطراف ریشه ، خارج گردد . در اول اردیبهشت ماه مقدار 200 کیلو کود نیتراته به هر هکتار در هنگام آبیاری میدهند .

[*FATIMA*]

http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c1/Koeh-103.jpg/220px-Koeh-103.jpg (http://njavan.com/wiki/File:Koeh-103.jpg)
جعفری (Parsley )
جعفری از تیره گل چتریان Umbellifereas و انواع مختلف دارد از جمله انواع جعفری پیچ شامل جعفری سیاه ، جعفری هویچی ، جعفری آبی و جعفری بیابانی میباشد ، از گیاهان دو ساله است که در سال اول برگهای آن ظاهر شده و در سال دوم ساقه گل رشد نموده و گلهای زرد چتری تولید میکنند که در اواخر شهریور به بذر تبدیل میگردد دانه های آن سبز مایل به خاکستری است .
طرز کاشت :
در زمستان مزرعه را به میزان 5-10 تن کود پوسیده دامی داده و در خاک برگردان نموده و در اول بهار به مقدار 160 کیلو کود ازته و 100 کیلو کود فسفره و 170 کیلو کود پتاسه به خاک داده و آنرا برگردان نموده و در اوائل اسفندماه بذر آنرا روی ردیفهایی که فاصله هر ردیف در حدود 30-70 سانتیمتر است به فاصله 2-7 سانتیمتر میکارند . زمین جعفری را بایستی قبلاً آب داده تا کاشت بذر به آسانی صورت گیرد و در تمام مدت رشد بایستی زمین را مرطوب نگهداشت ، یکصد گرم بذر جعفری حدود 65 هزار عدد است که مقدار لازم برای کاشت در یک هکتار زمین حدود 3-4 کیلو بذر میباشد .
جعفری را در تمام فصول سال بخصوص در فروردین و شهریورماه میکارند و بعد از 25 روز شروع به رشد میکند و پس از 2 تا 3 ماه قابل بهره برداری است .

[*FATIMA*]

http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/2b/Rheum_rhabarbarum.2006-04-27.uellue.jpg/225px-Rheum_rhabarbarum.2006-04-27.uellue.jpg (http://njavan.com/wiki/File:Rheum_rhabarbarum.2006-04-27.uellue.jpg)
ریواس (Rhubarb )
ریواس گیاه دائمی است که به خاطر مغذی بودن ساقه های آن پرورش داده میشود .
برگهای آن محتوی مقداری ماده اسید اگزالیک میباشد که مصرف زیاد آن مسمومیت ایجاد میکند . این گیاه سرمادوست و احتیاج به زمستان طولانی دارد . شروع یخبندان فعالیت گیاهی آن را متوقف مینماید ، موقع کشت آن اواخر زمستان به محض آنکه زمین از یخبندان خارج شد میباشد .
ساقه های سفید و صورتی آن به بلندی یک متر میرسد . برگها شبیه پنجه مرغابی و در انتهای ساقه های ستبر قرار دارد . ساقه ریواس ترد آبدار و ترشمزه است . برای ازدیاد ریواس ریشه را به چند قسمت تقسیم نموده به طوریکه هر ریشه دارای 3-1 جوانه باشد .
قلمه های ریشه دار را در خاک شنی و همراه با کود حیوانی پوسیده در شیارهایی به عمق 45-30 سانتیمتری میکارند . قلمه های ریواس را در ته گودال قرار داده و با خاک مرغوب همراه با کود پوسیده حیوانی شیار را پر میکنند به طوریکه 7-5 سانتیمتر از لبه شیار باقی بماند و در این حالت تاج ریواس باید 5 سانتیمتر زیر خاک باشد . باید توجه داشت که قلمه های ریشه دار بایستی خیلی سریع از محلی که از خاک خارج میشوند به محل کاشت انتقال مییابد و در این فاصله نیز در لابلای پوشال مرطوب نگهداری شود . فاصله هر بوته را در موقع کاشت یک متر در نظر میگیرند . بوته ریواس 6-4 سال دوام می آورد و در سال اول بایستی تمام شاخه هایی که تولید میکند پرورش یافته و قطع نشوند .
در اواخر پاییز رشد گیاه متوقف شده و برگها از بین میروند و در بهار سال بعد جوانه های تازه در اطراف ساقه رشد مینماید از آنجائیکه گیاه احتیاج به یک دوره استراحت و کمون دارد این گیاه در مناطق گرمسیر که یخبندان زمستان ندارد عمل نمی آید . 2 یا 3 بوته آن در یک جعبه چوبی بزرگ به حجم 150 لیتر در خانه قابل بهره برداری است و چون احتیاج به هوای گرم ندارد در محیط خارج و محوطه باغچه و باغ میتوان آنرا پرورش داد . در سال دوم نیز فقط یک یا دو شاخه از آن را قطع میکنند ولی در سال سوم به حد کافی میتوان از آن بهره برداری نمود . ریشه ریواس تا یک متر در داخل زمین فرو میرود و بنابراین باید هر سال به آن کود داد تا محصول خوب و بردبار به دست آید . چنانچه تخم ریواس کاشته شود بعد از 2 سال جوانه های تازه آن قابل چیدن است . اگرچه میتوان ریواس را از طریق بذر زیاد نمود ولی عیب آن این است که هیچگاه گیاه جدید مشخصات پایه اصلی را ندارد و نمیتوان پایه مرغوب از این طریق به دست آورد مگر با اجرای برنامه سلکسیون و دورگ گیری از پایه های مختلف و این کار احتیاج به مطالعه و ورزیدگی خاصی دارد کود شیمیایی 10-10-5 همراه با کود حیوانی پوسیده در اول فصل بهار و اول پاییز باید به گیاه داد .
در مناطقی که یخبندان زمستان بسیار زیاد است بعد از آنکه یخبندان زمستانی شروع شد مقداری کلش و مالچ پای گیاه میریزند تا از یخبندان بیش از اندازه جلوگیری شود و چون در موقع یخبندان مقداری از عمق خاک منبسط میگردد بایستی اطراف بوته را 10-7 سانتیمتر کود پوسیده انباشت تا از این عمل جلوگیری شود .
آبیاری آن در فصل بهار به طور مرتب باید انجام شود و چون ریشه آن عمیق است آبیاری نشتی از دو طرف ردیف کاشت باید صورت گیرد .
برداشت محصول :
همانطور که گفته شد ریواس در سال اول محصول نمیدهد و بایستی اجازه داد که شاخه ها و ریشه های خود را مستقر نمایند . وقتی که شاخه های ریواس به ارتفاع 45-30 سانتیمتر رسیدند در قسمت محل اتصال ساقه به ریشه ساقه را با یک حرکت به طرف جهت عقربه های ساعت حرکت داده کنده میشود .
مدت زندگی ریواس در یک محل 10-5 سال است و باید قلمه های ریشه دار آنرا به محل دیگری انتقال داده و زمین مادر را شخم زد و روی هر بوته تعدادی شاخه میگذارند تا مواد غذایی را برای تجدید رشد آماده نماید .

[*FATIMA*]

http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/39/Allium_sativum_Woodwill_1793.jpg/220px-Allium_sativum_Woodwill_1793.jpg (http://njavan.com/wiki/File:Allium_sativum_Woodwill_1793.jpg)
سیر (Garlic )
سیر از خانواده Liliacea است . 2 نوع سیر برای کشت و کاروجود دارد یک نوع آن ، ریز و هر غدد آن شامل 10 دانه سیر است و نوع دیگر سیر فیل است که درشتی آن شش برابر سیر معمولی است و هر غدد آن حدود نیم کیلو وزن دارد . آن به مراتب کمتر از سیر معمولی است .
یک نوع سیر بیابونی نیز وجود دارد که به نام مریم نخودی است . گلهای سیر معمولی سفید ولی نوع بیابونی آن قرمز رنگ است . سیر دارای مقدار زیادی اکرولئین طبیعی میباشد که یکی از میکروب کشهای قوی است . بوته سیر دائمی است و در بعضی از مناطق گل نمیدهد .
طرز کاشت :
سیر باید در زمین شنی که کود پوسیده به آن داده اند کاشت . در پاییز یک دانه غده ای پیاز سیر را در شیارهایی که به فاصله 45-30 سانتیمتر ایجاد نموده اند به فاصله 10-5 سانتیمتر به عمق 5-3 سانتیمتر میکارند . در مناطق بسیار سرد موقع کشت اوائل فروردین است .
برای تقویت زمین علاوه بر کود پوسیده حیوانی مقداری کود شیمیایی سوپر فسفات و یکی از کودهای پتاسه باید مصرف شود . مقدار سیر لازم برای کشت در یکصد متر مربع زمین در حدود 15-12 کیلوگرم است . باید دقت نمود که از سیرهای سالم و سیرهایی که به پوست متصل است برای بذر گیری استفاده نمود.
برداشت محصول :
از اواخر بهار تا اواخر پاییز نسبت به برداشت محصول اقدام مینمایند .
بهترین راه برای انبار کردن آن گره زدن یک دسته 10 تا 15 تایی از آنها به یکدیگر است و آنرا در محل خنک م خشکی آویزان میکنند و یا اینکه پیاز آنرا جدا کرده و به وسیله نخ به هم میبندند و آویزان میکنند .

[*FATIMA*]

http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/90/Leeks.JPG/220px-Leeks.JPG (http://njavan.com/wiki/File:Leeks.JPG)
تره و تره فرنگی (Leek )
تره از خانواده liliacea است . تره از گیاهان برگ سبزی است که با هر نوع آب و هوایی سازگاری دارد . برای آنکه برداشت محصول به آسانی صورت گیرد ترجیح داده میشود در ردیفهایی که فاصله آنها 20 سانتیمتر است کاشته شود و لازمست کشت آن متناوب صورت گیرد که همیشه سبزی آماده برداشت در مزرعه وجود داشته باشد . آبیاری آن هر 6 روز یک مرتبه به خصوص در زمینهای خشک ضرورت دارد و در پاییز به مقدار 150 تن کود حیوانی به زمین داده و آنرا برگردان نموده و در بهار قبل از کاشت بذر مقدار 150 کیلو کود نیتراته و 100 کیلو کود فسفره به زمین میدهند و پس از دیسک زنی و ماله کشی در اردیبهشت ماه بذر آنرا میکارند .
یک ماه پس از کاشت بذر بایستی بین ردیفها را سیخک زده و علفهای هرز را جمع آوری نموده این عمل هر یکماه یک مرتبه تا آخرین برداشت محصول ادامه دارد و از کاشت تره میتوان تا 3 چین برداشت نمود .
این گیاه در هر نوع آب و هوا و زمینی به خوبی رشد نموده و در زمین های شنی رسی و پوک هموس دار بهتر رشد میکند و احتیاج به کود فراوان آلی و شیمیایی دارد . چنانچه بعد از محصول خانواده لگومینور کشت شود احتیاج به کود زیادی ندارد و در هر صورت در پاییز بایستی زمین را شخم زده و در بهار تسطیح نموده و آماده کاشت بذر کرد و یک هفته قبل از کاشت کود شیمیایی ازته 150 کیلو و فسفره و پتاسه هر یک 100 کیلو به زمین داده و آنرا بوسیله دندانه با خاک مخلوط نموده و کاشت بذر را انجام میدهند .
انواع تره فرنگی های کوتاه و کوچک بزرگ و غول پیکر تولید میشود که بعضی از آنها در نمایشگاههای کشاورزی عرضه میگردد تا 5/4 کیلو وزن دارد ولی تره فرنگی های کوچک که مورد پسند عامه است به وزن 150-250 گرم است و انواع کوچک آن دارای طعم لذیذ و مطبوعی میباشد .
مقاومت تره فرنگی به سرما بسیار خوبست و مقدار کودی که برای رشد آن به زمین داده میشود و به مراتب کمتر از مقدار احتیاج پیاز میباشد .
اگر چه گیاه دو ساله ایست ولی در عمل از آن به عنوان گیاه یکساله استفاده میشود زیرا فقط برای بذرگیری در سال دوم از آن استفاده میگردد .
طرز کاشت :
در پاییز سال قبل به مقدار 150-200 تن کود پوسیده دامی به خاک داده و به وسیله شخم آنرا در زیر خاک میکنند فقط در مواردیکه برای کشت قبلی مقدار کافی کود به کار برده باشند میتوان در بهار یک هفته قبل از کاشت بذر مقدار 150 کیلو کود نیترات دوسو و 100 کیلوگرم فسفات به زمین داده و با یک شخم سطحی آنرا داخل خاک نموده و قبل از کاشت ، زمین را به وسیله ماله مسطح نموده آنگاه اقدام به کاشت بذر نمایند . برای کاشت بذر شیارهایی به عرض 10 سانتیمتر در جهت شمال به جنوب به فاصله 15 سانتیمتر از هم روی زمین ایجاد نموده و بذر را در داخل شیار به فاصله 4 سانتیمتر از یکدیگر میکارند و روی آنرا خاک داده و خاک را میکوبند و بلافاصله آب میدهند تا هوای اطراف بذر خارج گردد پس از 14-18 روز جوانه های تازه سر از خاک بیرون می آورند . وقتی ارتفاع بوته ها به 20 سانتیمتر رسید ، ساقه آنها به قطر یک مداد میباشد در این هنگام مزرعه را به خوبی آبیاری کرده و فاصله بوته ها را به 30 سانتیمتر میرساند و بوته های اضافی را که از خاک خارج میکنند به همین فاصله در محل دیگری که قبلاً آماده نموده اند میکارند . ترجیح داده میشود ریشه های اضافی این بوته ها را به حدی که لازم است هرس کرده و انتهای بوته را نیز قطع میکنند تا رشد طولی گیاه به بیش از اندازه لازم نرسد و قبل از کاشت نشا بوسیله میله ای یک سوراخ در زمین ایجاد کرده و به آرامی با خاک برگ پوسیده نرم اطراف آنرا پر میکنند و با یک ظرف آب ، سوراخ را از آب پر مینمایند تا هوای اطراف ریشه خارج گردد .
چنانچه بخواهند تره فرنگی پیش رس به بازار عرضه کنند میتوان عملیات کاشت را درداخل شاسی در بهمن ماه به همان ترتیب که در بالا گفته شده شروع نموده و با توجه به اینکه در هر صد گرم بذر در حدود 30 هزار دانه وجود دارد برحسب تعداد نشای مورد نیاز بذر را آماده نموده و طبق آنچه گفته شد در داخل شاسی میکارند . لازمست در موقع آفتابی درب شاسی ها باز نموده و به محیط کشت هوا داد تا از رشدونمو قارچهای مضر جلوگیری نمایند و در ماههای فروردین و اردیبهشت به تدریج بوته های آماده را خارج نموده به مزرعه اصلی انتقال میدهند .
مقدار محصول تره فرنگی 50-60 تن در هکتار است مدت کاشت تا برداشت بین 30 تا 35 هفته میباشد و در مورد انواع پاییزه آن تا 45 هفته به طول می انجامد .
باید توجه داشت که هر انداره تره فرنگی که برداشت میکنند جوانتر باشد مرغوبتر بوده و بازار بهتری دارد نباید سعی کرد که محصول را دیرتر برداشت نموده تا تره های درشت به دست آورند ، زیرا تره را درشت خشبی شده و چندان مرغوب نمیباشد و به تدریج که محصول آماده برداشت میگردد تره های رسیده را از مزرعه خارج و به بازار عرضه کنید و در موقع برداشت هرگز بوته تره را از رمین بیرون نکشید و بایستی با کمک بیلچه و بیل و به آرامی از زمین خارج گردد .
مراقبت در هنگام کاشت :
برای آنکه ساقه تره سفید شود لازمست پای بوته را خاک داد و از خاک ردیفها بوسیله بیل پای بوته خاک داده میشود و در عین حال علف های هرز بین ردیفها را نیز جمع آوری نموده تا قوت خاک را جذب ننمایند .
در موقع خاک دادن باید دقت نمود که فقط اطراف ساقه خاک داده شود و از ریختن خاک روی قسمت سبز گیاه خودداری شود و حداکثر فقط تا اواسط مهرماه مستوان پای بوته ها را خاک داد .
کود سرک بهاره را فقط اوائل خرداد تا اواسط مرداد در 2 مرحله به گیاه میدهند و بعد از آن نبایستی به بوته کود داده شود .

[*FATIMA*]

http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4d/Img_0717_garden_cress.jpg/220px-Img_0717_garden_cress.jpg (http://njavan.com/wiki/File:Img_0717_garden_cress.jpg)
شاهی یا ترتیزک (Rocket )
شاهی از تیره cruciferes (چلیپائیان) و دارای انواع مختلف است و دارای طعم تند و سریع الرشد ودر فصل بهار و اوائل تابستان بوفور کشت داده میشود . در محل آفتاب سایه به خوبی رشد میکند و مدت کشت و برداشت آن برای هر مرحله 60 روز است .
برای برداشت ، اغلب از سبزی کاران ، آنرا از ریشه خارج کرده به فروش میرسانند و برگ آنرا به صورت خام همراه با سایر سبزیجات مصرف مینمایند .
در موقع کاشت چنانچه روی ردیف کاشته شود ، فاصله هر ردیف 20-15 سانتیمتر فاصله بوته ها را 5/2 تا 5 سانتیمتر در نظر میگیرند .شاهی احتیاج به آب فراوان و مرتب دارد بعضی از انواع شاهی که در اطراف چشمه ها و داخل آب پرورش مییابد .

[*FATIMA*]

http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/10/Illustration_Anethum_graveolens0.jpg/220px-Illustration_Anethum_graveolens0.jpg (http://njavan.com/wiki/File:Illustration_Anethum_graveolens0.jpg)
شبد یا شوید (Dill )
شبد از تیره چتریان umbillifereae است ، گیاهی است یکساله که ارتفاع آن به 70-60 سانتیمتر میرسد و گلهای چتری زرد آن در آخر فصل روی ساقه ها ظاهر میگردد .
طرز کاشت :
موقع کاشت بذر شبد از اواسط فروردین تا اواخر اردیبهشت میباشد و طرز کاشت آن مانند جعفری است و بایستی خاک کود داده و سبک و مرطوب برای کشت آن آماده شود .

[*FATIMA*]

http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/39/Illustration_Trigonella_foenum-graecum0.jpg/250px-Illustration_Trigonella_foenum-graecum0.jpg (http://njavan.com/wiki/Fichier:Illustration_Trigonella_foenum-graecum0.jpg)
شنبلیله (Trigonelle )
شنبلیله از خانواده بقولات در هر نوع آب و هوایی پرورش داده میشود و برای آماده سازی زمین کشت ، لازم است مقدار 10-8 تن کود حیوانی در هکتار در پاییز سال قبل به زمین داده و آنرا برگردان کرد و در اول بهار و اواسط بهار مقدار 75-50 کیلوگرم کود نیترات دامانیوم به زمین میدهند . در اوائل بهار بذر آنرا روی ردیف هایی به فاصله 20-15 سانتیمتر کاشته و آبیاری میکنند . ترجیح داده میشود آبیاری به طور نشستی انجام میگیرد همچنین میتوان در اواخر شهریورماه آنرا کاشته و تا اواخر آبان یک چین از آن برداشت نمود بدیهی است این کار در صورتی انجام میگیرد که یخبندان زمستان موجب خشک شدن گیاه نگردد و در فصل بهار به فاصله یک ماه یک برداشت از آن میکنند پس از هر برداشت مقدار 50 کیلو کود ازته در هر هکتار به زمین میدهند .
آبیاری از زمان کاشت تا برداشت 9-8 روز یک مرتبه مزرعه را به طور نشتی یا کرتی آبیاری میکنند .

[*FATIMA*]

http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/da/Iceberg_lettuce_in_SB.jpg/220px-Iceberg_lettuce_in_SB.jpg (http://njavan.com/wiki/File:Iceberg_lettuce_in_SB.jpg)
کاهو (Letace )
کاهو از خانواده composetae که منشاء آن از کشورهای خاور نزدیک و مناطق مدیترانه است ، این گیاه در 2500 سال قبل در باغ شاهان ایران کاشته میشد با آنکه بیش از دوازده نوع کاهو ، پرورش داده میشود ولی فقط سه نوع آن مشهورتر است .
اول نوع کلم پیچ ، دوم استوانه ای ، سوم نوع برگهای آزاد ، در دو نوع کلم پیچ آن ، جورهای فری و سرکره ای میباشد که مقاومت آنها نسبت به تغییرات درجه حرارت بیشتر است .
نوع استوانه ای نیز دارای جورهای برگ مجعد و برگ ساده است و این نوع خیلی دیر به بذر مینشیند و در موقع بارندگیهای شدید ساقه کاهو کاملاً تمیز میماند زیرا ساقه آن قدری از سطح زمین بالاتر است .
مغز کاهو برگ آزاد یا کلمانی به اطراف پراکنده است و به هم پیچیده نمیباشد ، این نوع کاهو در هر نوع آب و هوایی پرورش داده میشود با آنکه کاهو در هر نوع آب و هوایی پرورش داده میشود ولی در سرمای زیر صفر یخ میزند .
طرز کاشت :
خاک زمین کاهو بایستی محتوی مواد آلی پوسیده به حد کافی باشد و مخصوصاً در مورد کاهوهای پیچ با مغز متراکم احتیاج به کود فراوان است علاوه بر کودهای معمولی ، کاهو احتیاج به مقداری بُر ( در حدود یک قسمت در میلیون ) میباشد . از آنجائیکه کاهو میتواند تا عمق 60 سانتیمتری مواد غذایی خاک را جذب نماید ، لذا بایستی در اواخر پاییز مقدار 50-40 تن کود پوسیده دامی در یک هکتار در خاک پخش نموده و آنرا با شخم عمق زیرورو کرده و دو هفته قبل از کاشت مقدار 450 تا 500 کیلو کود ازته را در سراسر مزرعه پخش نموده و با دندانه آنرا زیر خاک نمود و علاوه بر کودهای اصلی مزرعه کاهو احتیاج به کودهای نادر از جمله ترکیبات منگنز ، مس و مولیبدن دارد و در زمینی که مقدار بُر آن کمتر از 5/0 تا 1/0 قسمت در میلیون است بایستی کود بُر دار به خاک اضافه کرد .
موقع کاشت حدود اوائل خرداد تا اوائل تیرماه است در این صورت محصول کاهو در ماههای مرداد و شهریور به دست میدهد .
در مورد انواع مقاوم به سرما ، روی آنرا پوشش پلاستیکی سیاه کشیده و این نوع کاهو در آذرماه محصول مرغوبی به دست میدهد.
در مورد انواع مقاوم به سرما ، بذر آنرا در اواسط شهریورماه کاشته و در ماه اردیبهشت و خرداد محصول آن به دست می آید . این نوع کاهو احتیاج به پوشش ندارد و حتی در زیر برف مقاومت میکند .
به طور کلی انواع کاهوهایی که در گرمای زیاد مقاوم هستند ، برگهای آنها ضخیم و طعم آن ، گس و مایل به تلخی است و این نوع کاهو از انواع برگ آزاد میباشد .
ترجیح داده میشود بذر کاهو را در اوائل فصل بهار ، موقعی که هنوز هوا سرد است کاشت زیرا از گیاهان سرما دوست است و بذر آن در هوای سرد نیز رشد میکند برای آنکه محصول کاهو به تدریج به دست آید میتوان بذر را در فواصل 2 هفته ای به تدریج کاشت . ترجیح داده میشود اولین کاشت بذر در اسفندماه ، در زیر سرپوش نایلنی باشد و در اواسط فروردین که پوشش را برمیدارند ، کاهوی پیش رس را میتوان به بازار عرضه کرد .
برای کاشت بذر ردیفهایی به فاصله 60 سانتیمتر در زمین ایجاد نموده و هر بذر را به فاصله 30 سانتیمتر از یکدیگر در عمق 5/0 سانتیمتری میکارند ، در مورد کاهوهای پیچ چنانچه فاصله کمتری در نظر گرفته شود ، کاهوی مرغوب تولید نخواهد شد همچنین میتوان فاصله کاشت بذر را کمتر در نظر گرفت ولی پس از 6-5 روز که بوته ها چند برگی شدند آنها را تا حد لازم تنک نمود .
تعداد تقریبی بذر در هر یکصد گرم بذر حدود 88 هزار بذر میباشد که پس از کاشت تعداد قابل توجهی تنک شده و تعدادی نیز نمو نمینمایند بنابراین بذر لازم برای هر یک هکتار حدود 1 تا 5/2 میباشد و این مقدار 51 برابر وزن واقعی بذر مورد نیاز است ، لذا هر اندازه در کاشت و انتخاب بذر و نوع آن دقت به عمل آید مقدار بذر مورد نیاز به همان نسبت کاهش مییابد .
برای آنکه میزان بذر مورد مصرف به حداقل برسد بایستی بذر را در خزانه به طور دست پاش کاشته و روی آنرا یک لایه نازک ، خاک و برگ پوسیده داد و غلطک زده . وقتی کاهو ، 4 برگه شد آن را روی ردیف در مزرعه آماده شده ، به فاصله 30 سانتیمتر و روی ردیفهایی به فاصله 60 سانتیمتر کاشته و بعد از کاشت آب داده و پس از اولین آبیاری با استفاده ار باران زمستانه زمین آبیاری میشود و در سال بعد یک یا 2 هفته قبل از برداشت ، زمین را آب داده و به تدریج کاهو را برداشت مینمایند . باید توجه داشت که مصرف کود ازته بیش از حد به خصوص در مورد کاهو پیچ ، موجب باز شدن مغزکاهو و پخش شدن برگها میگردد ، همچنین آبیاری بیش از حد موجب بلند شدن ساقه کاهو و به گل نشستن آن میگردد . مقدار محصول کاهو در هر هکتار بستگی به نوع و واریته آن دارد و بین 50-25 تن در تغییر است .
کاشت کاهو در خانه :
برای آنکه بذر آماده کاشت گردد لازم است تعداد 60-50 بذر را بین دو عدد اسفنج مرطوب ریخته و آنرا در کیسه نایلونی قرار داده و کیسه را در یخچال ، در محلی که میوه را قرار میدهند ، میگذارند و شبها آنرا بیرون آورده و در محیط آشپزخانه نگه میدارند و این عمل را 3-2 هفته ادامه میدهند ، به محض انکه بذر کاهو جوانه زد آنها را در محلی که قبلاً آماده شده میکارند و بهتر است نشاءکاری ، هنگام عصر انجام گیرد و روی آنرا 6/0 سانتیمتر خاک برگ نرم پوسیده پخش میکنند و به طور مرتب سطح خاک را مرطوب نگه داشته تا جوانه کاهو سر از خاک بیرون آورد .
بذرگیری :
برای بذرگیری احتیاج به کرت جداگانه ای میباشد و همیشه سعی گردد بهترین نوع و سالمترین بذر را انتخاب نمود و بذرپاشی در فروردین انجام میگیرد و بوته ها روی ردیف به فاصله 70 سانتیمتر از هر طرف کاشته میشود این بوته ها در اوائل خرداد به گل مینشیند و در تیرماه ساقه های تخم دار را چیده و در سایه خشک میکنند سپس بذر را جدا کرده در محل خشک و تاریک برای کاشت سال بعد نگه میدارند .

[*FATIMA*]

http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/22/Shallots_-_sliced_and_whole.jpg/220px-Shallots_-_sliced_and_whole.jpg (http://njavan.com/wiki/File:Shallots_-_sliced_and_whole.jpg)
موسیر (Shallot )
موسیر از خانواده Liliaceae که در حقیقت از نتیجه تغییراتی که در پیاز داده شده به حالت وضع فیزیکی موسیر درآمده کاشت و پرورش آنرا از 2 تا 3 هزار سال قبل میدانند و اولین مرتبه از نواحی فلسطین گزارش شده است .
این گیاه دارای یک ساقه زیرزمینی است به نام طبق موسیر که به ریشه های افشان از زیر مرتبط است و فاقد فلس میباشتد و در قسمت بالا ساقه هوایی است . از مشخصات عمده آن این است که گل و تخم تولید نمیکند و بوی آن از پیاز کمتر است و موقع کاشت ، آنرا اوائل فروردین و موقع برداشت آن ماههای شهریور و مرداد است . دانه های ریزتر برای کاشت در سال بعد در محل خنک نگهداری میکنند تا در بهار سال بعد مورد استفاده کاشت قرار گیرد .
از انواع آن موسیر هلندی – موسیر اسپانیایی و نوع فرانسوی آن که دارای پوست قهوه ای است و پوست نوع هلندی آن قرمز رنگ است .
طرز کاشت :
اگرچه موسیر در مناطق کوهستانی به طور خودرو و بدون کود به ثمر میرسد ولی برای کاشت آن بایستی کود حیوانی پوسیده در حدود 50 تن در هکتار در فصل پاییز به زمین داده و برگردان نموده سپس در فروردین ماه 200 کیلو کود ازته در 2 مرحله ( یک هفته قبل از کاشت و یک ماه بعد از کاشت) به زمین داده و در اوائل فروردین ماه روی ردیف هایی به فاصله 30 سانتیمتر و به فاصله 15 سانتیمتر از یکدیگر میکارند و مقدار آبیاری آن با توجه به وضع آب و هوای منطقه هر 10 روز یک بار میباشد و اوائل خرداد ماه مقدار 140 کیلو کود فسفاته در هر هکتار زمین بین ردیفها پخش نموده و به وسیله کج بیل یا دندانه و دیسک آنرا در خاک میکنند و بلافاصله آبیاری را انجام میدهند . موسیر در زمینهای مرطوب محصول خوبی نمیدهد .
پس از برداشت محصول آنرا در محل تمیزی پهن نموده تا رطوبت آن جمع شود و ساقه های آنرا به هم بسته و در محل مناسبی آویزان میکنند .

[*FATIMA*]

http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/cc/Capsicum_annuum.JPG/220px-Capsicum_annuum.JPG (http://njavan.com/wiki/File:Capsicum_annuum.JPG)
فلفل سبز و قرمز (Red and Green pepper )
فلفل سبز و قرمز از خانواده Solanaceae و زادگاه آن سواحل امریکا و دارای اندازه و شگلهای مختلف بلند ، کشیده و کوتاه ، کلفت ، گرد میباشد . فلفلهای شیرین که به شکل سوسیس و به طول 8-6 سانتیمتر است دارای پوست سبز و لطیف میباشد .
اگرچه فلفل نسبت به سرما حساس است اما واریته های جدیدی پرورش داده شده که در مناطق سردسیر ، قابل پرورش است چنانچه درجه حرارت محیط در شب به کمتر از 16 درجه و بیش از 24 درجه برسد گلهای فلفل میریزد . همچنین چنانچه درجه حرارت در هنگام روز از 32 درجه بالاتر برود تعداد زیادی از گلها میریزد . بهترین درجه حرارت برای پرورش فلفل 18 درجه در شب و 24 درجه در روز است ، فلفلهای ریز درمقابل تغییرات درجه حرارت مقاوم ترند .
لازم به ذکر است که بوته فلفل ، مقدارتولید خود را به طور اتوماتیک تنظیم میکند ، بدین معنی که وقتی مقدار محصول یک بوته زیاد شود ، گلهای جدید پس از شکفته شدن پژمرده شده و میریزد و تبدیل به میوه نمیشود . بنابراین بهتر است به طور مرتب فلفل های ریز را که بازارپسند است چیده تا دائماً شکوفه های جدید به فلفل تبدیل شوند .
کاشت بذر برای تهیه نشاء :
مقدار بذر لازم برای تولید یک هزار نشاء حدود 190 گرم است با آنکه در هر گرم بذر فلفل در حدود 160 عدد بذر وجود دارد ولی پس از کاشت تعدادی از آنها رشد نکرده و ضایع میگردد . به طور معمول برای هر هکتار سطح زیر کشت 5/3-2 کیلو بذر لازم است .
در جعبه های چوبی ، خاک برگ ، کود حیوانی ، خاک باغچه را به نسبت مساوی مخلوط نموده و پس از کاشت بذر به وسیله غبارپاش روی سطح جعبه را کاملاً خیس نموده و مادام که تخم به نشاء تبدیل نشده باشد باید سطح جعبه ، مرطوب باشد .
جعبه نشاء را در حرارت 24-18 درجه در داخل شاسی قرار داده و پس از دو هفته که نمو بذر شروع شد و نشاءها 4 برگه شدند بین آنها را تنگ نموده تا رشد بوته ها به حد کافی برسد پس از آنکه درجه حرارت محیط خارج به 20 درجه رسید و تغییرات درجه حرارت هوا در شب زیاد نباشد میتوان جعبه ها را به محیط آزاد انتقال داد تا بوته ، خود را با محیط خارج تطبیق بدهد ، مدت لازم برای رشد بوته ها در داخل جغبه بین 10-7 هفته میباشد .
کاشت فلفل در محیط آزاد :
زمین کشت فلفل را در زمستان به مقدار 40-30 تن کود حیوانی داده و آنرا برگردان نموده و در اوائل خردادماه زمین را دیسک زده و مقدار 350 کیلو کود شیمیایی 5-10-10 در دو مرحله به خاک میدهند و آنرا به وسیله بیلچه داخل خاک مینماید به خصوص قبل از ظهور گل بایستی مرحله دوم کوددهی شروع گردد .
پای بوته ها را بایسنی به طور مرتب با بیلچه سله شکنی نمود و علفهای هرز گرفته شود ، چنانچه به علت تأخیر در آبیاری پای بوته ها خشک شود ، شکوفه ها میریزد . در موقع برداشت فلفل ، لازمست از قیچی مخصوص استفاده نمود زیرا کشیدن و کندن فلفل از بوته موجب ضایع شدن نهال و زخمی شدن آن میگردد . وقتی رشد بوته به حد کافی یعنی حدود 17-15 سانتیمتر رسید جوانه انتهای آنرا قطع کرده تا شاخه های جانبی رشد نماید .
انواع فلفل زنگوله ای :
فافل زنگوله ای هم دارای نوع تند و هم نوع شیرین است که بسیار لطیف و مطبوع و بازارپسند است .
انواع کوچک آن که ارتفاع بوته به 60-40 سانتیمتر میرسد دارای میوه چهارپر ، براق ، سبز تیره است که پس از رسیدن کامل ، قرمز میشود . مدت تولید محصول آن 75 روز است .
فلفل برتا :
ارتفاع فلفل برتا به 75 سانتیمتر میرسد و دارای برگهای تیره و شاخه های متراکم و فلفلهای نارس آن سبز ، دارای پوست کلفت و گوشتی و به قطر 10-8 سانتیمتر و طول 17 سانتیمتر میرسد وبرای تهیه دلمه بسیار مناسب است ، محصول آن در مدت 72 روز قابل بهره برداری است .
فلفل کالیفرنیا :
دارای گوشت ترد و لطیف و مطبوع و دارای رنگ سبز تیره و به قطر 10 سانتیمتر است و برای تهیه سالاد بسیار مناسب است و در مدت 75 روز قابل بهره برداری است .
فلفلهای تند :
بیش از یکصد نوع فلفل تند تا کنون پرورش داده شده به طور کلی میزان محصول فلفلهای تند در واحد سطح به مراتب بیشتر از فلفلهای شیرین است یک نوع آن به نام فلفل شیلی که مورد استفاده بسیار دارد و به طول 8 و قطر 3 ساتیمتر است و جزء فلفلهای بسیار تند محسوب میگردد ، همچنین فلفل مومی هنگری Hungarian wax که رنگ آن در اول زرد و به تدریج به قرمز روشن مبدل میگردد و طول آن 15 سانتیمتر و قطر 4-3 سانتیمتر و از فلفلهای زودرس است . نوع دیگر فلفل گیلاسی درشت و فلفل آلبالویی cherry pepper که نارس آن سبز و رسیده آن قرمز و طول آن 3 سانتیمتر است و برای تهیه سسها و شورهای تند به کار میرود . فلفلهای ژاپنی اغلب بلند و کشیده و شمشیری است و جزء فلفلهای شیرین میباشد . از انواع دیگر فلفلهای شیرین یک نوع به نام پینتو Pimento است که دارای رنگ زرد و یا سبز و شبیه قلب است .
کاشت فلفل در خانه :
دانه های فلفل را در فروردین ماه به طور تک تک به عمق یک سانتیمتر در گلدان 8 سانتیمتری که خاک گلدان آن محتوی کود پوسیده و خاک برگ باشد کاشته و گلدان را در محیط گرم خانه نزدیک به دریچه شمالی قرار میدهند . درجه حرارت مناسب برای آن 18 درجه میباشد وقتی نشاء فلفل به 15-12 سانتیمتر رسید سرشاخه آنرا قطع نموده و به گلدان 13 سانتیمتری منتقل میکنند و این گلدان نیز باید حاوی کود پوسیده و پیت باشد در اوائل خردادماه گلدان را به محیط آزاد برده و در مدت کوتاهی میتوان آنرا به گلدان 18 سانتیمتری منتقل نمود و گلدان را در محل آفتاب گیر قرار داد و بهتر است یک قیم 10 سانتیمتری در مجاور بوته نصب شود ، و گیاه را به قیم تکیه داد تا سنگینی محصول بیش از حد به بوته فشار نیاورد .
در دوره ای که گیاه گل میدهد ترجیح داده میشود که برگهای آنرا با غبارپاش مرطوب نموده تا موجبات تشکیل میوه تشدید گردد .
در این مرحله هر دو هفته یکبار به جای آبیاری با کود مایع گلدان را تقویت مینمایند .

[*FATIMA*]

http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/70/Cabbage.jpg/220px-Cabbage.jpg (http://njavan.com/wiki/File:Cabbage.jpg)
کلم (Cruciferae )
به طور کلی کلم ها در مناطق مرطوب و سرد و بارانی خوب رشد نموده و محصول فراوان میدهند با اینکه مورد حمله بسیاری از آفات و بیماریها قرار میگیرند ولی مقاومتشان در مقابل آنها بسیار زیاد است .
خانواده کلم را همیشه پس از برداشت محصول نخود در همان زمین میکارند . از آنجاییکه در هنگام کاشت نخود به حد کافی به زمین کود داده شده و در ضمن ریشه نخود فقط از مواد غذایی سطح زمین استفاده مینماید ، لذا برای تهیه و آماده نمودن زمین جهت کاشت کلم احتیاج به کود مجدد نیست ، در عین حال خانواده بقولات مقداری ازت از طریق ریشه در خاک ایجاد مینمایند که مورد مصرف ریشه کلم قرار میگیرد . در هر صورت مقدار 600 کیلو کود فسفاته یا کود مخلوط 5-10-10 در هر هکتار زمین ، قبل از نشاءکاری به خاک میدهند ، کلم بروسل از سایر انواع کلم به کود بیشتری احتیاج دارد در عین حال نبایستی بیش از حد کود نیتراته به آن داد .
کلم از گیاهان مقاوم به سرماست و حرارت 4 درجه را به خوبی تحمل مینماید اگرچه از گرمای زیاد بیزار است ولی تا حرارت 24 درجه را به خوبی تحمل میکند . حرارت مناسب برای رشد کلم بین 18-15 درجه است و در زمین اسیدی مقاومت و تحمل ار خود نشان میدهد و تا 5/5 درجه PH را تحمل میکنند ولی اگر PH بین 6/7-7 باشد و مواد غذایی به حد کافی در اختیار داشته باشند به خوبی رشد میکند در عین حال نباید در یک زمین چند سال خانواده کلم را پشت سرهم کشت نمود زیرا عامل بیماری چماقی شدن ریشه ، در بین کلم های نسل بعدی شایع شده و خسارات زیادی به محصول میزند و باید تا چند سال از کشت کلم در آن خودداری نمود .
چنانچه بخواهیم کلم در یک مزرعه جدیدی بکاریم لازم است در پاییز سال قبل مقدار کافی در حدود 20 تن کود پوسیده دامی در هر هکتار به زمین داده و آنرا برگردان نمود سپس در بهار و به فاصله یک ماه جمعاً مقدار 180 کیلو کود نیتراته و 320-230 کیلو کود فسفره ، 220 کیلو کود پتاسه به مزرعه و بین ردیفهای کلم داده و کود را زیر خاک نمود سپس اقدام به آبیاری میکنند .
کشت بذر در خزانه :
زمین خزانه بایستی کاملاً کود داده شده و خوب زیرورو شده باشد زیرا چنانچه به خزانه به حد کافی کود نداده باشند ، نشای کلم کوچک و ضعیف شده و آماده قبول هر بیماری میگردد .
برای کاشت بذر ، زمین را قبلاً مسطح نموده و در دو خط عمود بر هم بندکشی کرده و نقاطی به فاصله 15 سانتیمتر از هم جهت ردیف کاری علامت گذاری میکنند . بذر را در روی ردیف کاشته و با کود پوسیده با خاک برگ روی آنرا پوشانده و ردیف بذرکاری شده را با پشت شن کش میکوبند تا بذر کاملاً به زمین بچسبد در انتهای هر ردیف تخته کوچک و پهنی نصب نموده و نوع کلم کاشته شده و تاریخ کاشت را روی آن مینویسند و بلافاصله بایستی آبیاری نمود و به طور کلی از آبیاری پشت سرهم و زیاد در خزانه باید خودداری کرد زیرا امکان ابتلاء به بیماریهای قارچی زیاد داده میشود ولی در موقع انتقال نشاء از خزانه به محل اصلی ، زمین خزاته را باید کاملاً خیس باشد که در موقع خارج کردن نشاء به آن صدمه ای وارد نیاید مقدار بذر مورد نیاز برای هر هکتار طبق زیر است :
کلم برگی 5/2 تا 5/3 کیلو . تعداد بذر 75000 تا 100000
کلم برکلی 5/0 تا 51/0 کیلو و تعداد بذر 150000 تا 450000
کلم پیچ 5/0 تا 5/1 کیلو و تعداد بذر 150000 تا 450000
کلم چینی 1 تا 2/2 کیلو و تعداد بذر 310000 تا 680000
کلم بروسل 5/0 تا 5/1 کیلو و تعداد بذر 150000 تا 450000
کلم قمری 3 تا 6 کیلو و تعداد بذر 1000000 تا 2000000
گل کلم 5/0 تا 5/1 کیلو و تعداد بذر 150000 تا 450000
توضیح آنکه تعداد نشای مورد نیاز به مراتب کمتر از این ارقام است ولی چون تعداد قابل ملاحظه ای از بذور و نشای آماده نشده در مراحل کاشت و انتقال به زمین اصلی از بین میروند بایستی تعداد بیشتری بذر در خزانه کاشت .
معمولاً بذر کلم را 6-8 هفته قبل از انتقال به محل اصلی در خزانه میکارند ولی ترجیح داده میشود که بذر را به فاصله 10 روز از هم کاشت تا انتقال نشاء به محل اصلی نیز به تدریج صورت پذیرد و تراکم کار فقط در یک مدت کوتاه منحصر نباشد .
بوته های کلم که به ارتفاع 10-15 سانتیمتر رسیدند به محل اصلی انتقال داده میشوند فاصله بین ردیف ها 70-50 سانتیمتر و فاصله بین بوته ها در هر ردیف 60 سانتیمتر در نظر میگیرند .
حتی المقدور حهت ردیف های کشت را از شمال به جنوب در نظر میگیرند که بتوان حداکثر استفاده را از تابش نور خورشید برد و برای آنکه محل کاشت دقیقاً مشخص گردد و بهتر است روی یک مسیر بندکشی شده تکه چوبهایی به فاصله 60 سانتیمتر فرو کرد و به محض آماده شدن نشاء آنها را در ردیف های خود قرار داده و با دست اطراف نشاء را در خاک سفت کرد و چنانچه رمین رطوبت کافی نداشته باشد به هر بوته مقداری آب داده که کاملاً خیس شود و هوا به ریشه نرسد . بهترین موقع برای انتقال نشاء حدود غروب آفتاب و قدری قبل از آن است ، ریشه نشاء را نبایستی کاملاً لخت نمود بهتر است با هر ریشه مقداری گل وجود داشته باشد تا از نفوذ هوا و اثر نامطلوب اشعه مستقیم خورشید محفوظ بماند و ترجیح داده میشود هر دفعه مقدار معینی نشاء از زمین خارج نموده و همیشه نشای شاداب را بکارند .

[*FATIMA*]

http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/6f/Cabbage_and_cross_section_on_white.jpg/350px-Cabbage_and_cross_section_on_white.jpg (http://njavan.com/wiki/File:Cabbage_and_cross_section_on_white.jpg)
کلم پیچ (Cabbage )
کلم که اکنون به حالت خودرو در نواحی ساحلی فرانسه و انگلستان وجود دارد در سراسر جهان کاشته میشود و دارای صدها واریته مختلف است که به نام کلم پیش رس یورک و کلم قلب گاوی ، کلم اتامپه ، کلم پیچ قرمز و کلم قلب گاورژس است .
این نوع کلم در اواخر تابستان در خزانه کاشته و وقتی 3-5 برگه شده آنرا در خزانه دیگری که خاک آن کاملاً پوک و کود پوسیده قوی به آن داده باشند منتقل میکنند در این خزانه فاصله بوته ها را 15 سانتیمتر و بین ردیف ها را هم 15 سانتیمتر در نظر میگیرند . در موقع نشاء کردن بایستی به وسیله چوب نشاءکاری ، شکافی در زمین ایجاد کرد و بوته نشاء را تا زیر دو برگ اول در زمین فرو نموده و اطراف آنرا با خاک مرطوب پر کرد و بلافاصله مقداری آب به آن داد .
در اواخر آبان و اوئل آذر ، نشاءها را از خزانه دوم به زمین اصلی منتقل میکنند فاصله بین بوته ها 50-40 سانتیمتر و فاصله بین ردیفها نیز 50 سانتیمتر در نظر گرفته میشود .
در مناطقی که زمستان خیلی سرد میشود و درجه حرارت کمتر از 15 درجه زیر صفر برسد بایستی روی بوته ها را با کلش پوشاند و در اوائل فروردین چنانچه زمین سفت و سخت شده باشد بایستی پای بوته را سیخک زدو اگر زمین خیلی خشک باشد مزرعه را آبیاری مینمایند .
محصول کلم پیچ در اواسط اردیبهشت تا اواخر خرداد به دست می آید در موقع برداشت کلم ، بهتر است کلم را با قسمتی از ساقه از پایه جرا نموده و بقیه بوته را در هنگام شخم پائیزه آنرا در خاک برگردان نمود .
مقدار محصول کلم پیچ در هکتار در حدود 50 تا 80 تن میباشد و بعضی از واریته های کلم پیچ تا یکصد تن در هکتار محصول میدهد .
برای نگهداری کلم در زمستان ، لازمست برگهای اضافی آنرا قطع نموده و در انبار تاریک که حرارت آن حدود 10-8 درجه باشد در فصل زمستان نگهداری نمود .
بذرگیری در سال دوم کلم هایی را که روی بوته در مزرعه نگهداشته اند در اوائل بهار در قسمت فوقانی آن دو برش به شکل ضربدر ایجاد نموده و پس از یک ماه ساقه ای از وسط کلم رشد نموده و در انتهای ساقه خوشه گل مرکب از نوع گلهای صلیبی به رنگ زرد یا سفید ظاهر شده که پس از بارور شدن دانه های سیاه یا قرمز رنگی تولید مینماید .
همانطور که گفته شد کلم پیچ انواع مختلف به شرح زیر است :
کلم تابستانه :
محصول این کلم در اوائل تابستان بدست می آید و در اندازه های متوسط و کوچک است . مغز آن پر و بعضی از انواع آن سر کروی و بعضی لک دار و برخی دیگر ، برگهایی به اطراف پراکنده دارد .
پرورش کلم تابستانه :
بذر کلم تابستانه را در اوائل اسفندماه در زیر پوشش پلاستیکی یا در اواخر فروردین در محیط خارج کاشته و پس از آنکه بوته ها 5-4 برگی شدند آنرا تنک نموده به طوریکه فاصله بوته ها به 2 سانتیمتر برسد و در اواخر اردیبهشت که ارتفاع بوته به 10 سانتیمتر رسید آنرا به زمین اصلی منتقل میکنند . چنانچه انتقال نشاء به زمین اصلی به تأخیر بیفتد به همان نسبت محصول دیرتر به بازار عرضع خواهد شد .
فاصله بوته ها در زمین اصلی ، 45 سانتیمتر از هر طرف باید منظور گردد از آنجائیکه کلم از بیل زدن و سیخک زدن پای بوته ، آسیب میبیند لذا چنانچه اطراف بوته ، علفهای هرز روئید حتی المقدور بایستی با دقت و خیلی آرام علفهای هرز را از بین برد و زمین کلم را باید مرتباً آب داد تا خشک نشود .
نوع پاییزه :
بذر این نوع کلم را در اوائل تابستان گذشته و در اواخر پاییزو اوائل زمستان محصول آن بدست می آید نشای آنرا در مرداد ماه به زمین اصلی منتقل نموده و در ردیفهایی که فاصله آنها60 سانتیمتر است به فاصله 45 سانتیمتر از هم میکارند . یکی از انواع کلم پاییزه به نام Brassica oleracca bullata میباشد . این واریته احتیاج به خزانه سرپوشیده ندارد و بذر آنرا در اواسط اردیبهشت ماه در خزانه کاشته و به طور مرتب سطح آنرا به آرامی آب داده به طوریکه دائماً مرطوب باشد و در اواسط تیرماه بوته ها را به محل اصلی انتقال میدهند و فاصله بین بوته ها 45 سانتیمتر و فاصله بین ردیفها را 60 در نظر میگیرند .
اطراف بوته بایستی بلافاصله با پشت شن کش کوبیده به طوریکه خاک کاملاً به ریشه بچسبد و بلافاصله بوته ها را آبیاری مینمایند ، چنانچه زمین خیلی خشک باشد بایستی قبل از کاشت بوته ، زمین را آبیاری نمود و قبل از کاشت در هر سوراخ که ایجاد مینمایند به حد کافی آب ریخت سپس بوته را کاشت و باید سعی گردد تا خاک اطراف بوته کاملاً به ریشه بچسبد .
محصول کلم پاییزه اوائل شهریور تا اواخر آبان ماه به دست می آید .

[*FATIMA*]

http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/03/Broccoli_and_cross_section_edit.jpg/250px-Broccoli_and_cross_section_edit.jpg (http://njavan.com/wiki/File:Broccoli_and_cross_section_edit.jpg)
کلم بروکلی (Broccoli )
1/ نوع کرونا Express corona که در مدت 60 روز محصول آن آماده بازار میشود و در مدت کوتاهی جوانه های متعدد ایجاد نموده و تاج کلم را تشکیل میدهد .
2 / کامت سبز Green comet که در مدت کوتاهی محصول آن آماده میشود ولی تعداد جوانه ها کمتر م تاج کلم در یک شاخه متمرکز میشود .
3 / کلم بروکلی ایتالیایی که محصول آن در شهریورماه به دست می آید و مزه مطبوعی دارد .
آماده نمودن زمین :
زمینی که در سال قبل در آن نخود و لوبیا کاشته شده ، برای کاشت بروکلی مناسب است فقط لازم است یک شخم و یک دیسک زده شود که زمین کاملاً نرم شود و اگر چنانچه خاک ، اسیدی است مقداری آهک به آن میدهند .
خزانه کاری :
زمین خزانه بایستی با کود پوسیده گاوی و گوسفندی تقویت شده و زمین نرم و پوک و کاملاً مسطح باشد . در اوائل فروردین بذر را در خزانه کاشته و به محض آنکه بوته ها چهار برگه شد آنرا تنک نموده تا ریشه ها به هم نچسبد . چنانچه خاک معمولی و جنگلی است مقدار 10 کیلوگرم برای هر یک صد مترمربع آهک به زمین اصلی داده تا درجه PHخاک نزدیک به 7 برسد .
وقتی ارتفاع بوته ها به 6-5 سانتیمتر رسید ، یک روز قبل خزانه را خوب آبیاری نموده و بوته هایی که ریشه آنها کم شده و یا جوانه خوب رشد نکرده و جزء جوانه های کور میباشد کنار گذاشته و ریشه هر بوته را در محلول کالومل فرو برده و در سوراخی که قبلاً روی ردیف های معین در زمین آماده نموده اند جا داده و اطراف آنرا با خاک مجاور فشار داده تا خاک به خوبی به ریشه بچسبد . لازم به یادآوری است که قبل از آنکه ریشه را در داخل سوراخ قرار دهند آنرا پر از آب میکنند تا چسبندگی خاک به ریشه بهتر انجام گیرد و نشاء تا نزدیکترین برگ در خاک فرو رود و با دست خاک اطراف ریشه را فشار میدهند .
عملیات زراعی برای رشد گیاه :
خاک بوته کلم بایستی دائماً مرطوب باشد و علفهای هرز را بایستی از بین برد ، بدون آنکه اطراف ریشه بیل بخورد زیرا ریشه کلم به دست کاری خیلی حساس است ، قبل از شکوفه دادن ، دو مرتبه بایستی با کود شیمیایی آنرا تقویت نمود .
در پاییز اطراف خاک را به دور ساقه جمع کرده تا استحکام گیاه تأمین شود ، چنانچه مقداری کلش یا حاک اره بین ردیف ها ریخته شود از رشد علفهای هرز جلوگیری به عمل می آید و رطوبت خاک را تمیز نگه میدارد .
سرشاخه هایی که هنوز گل نداده و گلها باز نشده اند 15-12 سانتیمتر از ساقه را چیده و به بازار عرضه میکنند .

[*FATIMA*]

http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/23/Brussels_sprout_closeup.jpg/240px-Brussels_sprout_closeup.jpg (http://njavan.com/wiki/File:Brussels_sprout_closeup.jpg)
کلم بروسل یا کلم دکمه ای (Brussels sprout )
به عقیده بسیاری اصل این کلم برای اولین مرتبه از روم قدیم به بلژیک آمده و از آنجه به سایر نقاط جهان پخش گردیده است .
کلم بروسل واریته bullatos gemmifera از 1800 سال قبل تاکنون در بلژیک پرورش داده شده و سال 900 بعد از میلاد به انگلستان برده شده است . محصول آن تا اواخر پاییز و اوائل زمستان قابل برداشت است و هر سال در سراسر جهان هیبریدهای مختلفی از این گیاه به دست می آید تا بتوانند محصول مرغوبتر و مقاومتری به بازار عرضه کنند .
در هر صورت واریته های معروف و مقاومی که تا به حال عرضه شده و مورد توجه پرورش دهندگان قرار گرفته به شرح زیر است :
کلم بروسل زودرس کوچک با تکمه های سفت Roodnert stickemu
کلم بروسل دیررس با تکمه های کوچک و قرمز Roodnert seven hills
کلم بروسل نوع فرانسوی Noisette
مشخصات کلم بروسل :
در انتهای ساقه بلند کلم ، دسته ای از برگهای پهن دور ساقه را احاطه نموده و برگهای سبز اطراف خم شده اند و روی ساقه در نقاطی که برگها میروید از پایینترین قسمت ساقه تا زیر برگهای انتهایی جوانه های گرد وگلوله مانند به هم پیچیده به اندازه یک گردو دور ساقه را پوشانیده و به وسیله یک دمبرگ کوتاهی به ساقه اتصال دارد و هر اندازه این گلوله ها پیچیده تر و سفت تر و تردتر باشد ، مرغوب تر است . محصول آن تا زمستان روی ساقه باقی میماند.
محل کاشت کلم بروسل :
کلم بروسل را در نقاط سایه و نیم آفتاب میتوان کاشت فقط به زمین شخم خورده و کود داده احتیاج دارد و در اوائل پاییز زمین را شخم زده تا زمین سفت شود . بهترین خاک برای این نوع کلم زمینهایی است که درجه اسیدیته آن بین 6/5 و 8/6 باشد .
طرز کاشت :
به طور کلی کلم بروسل را زودتر از سایر انواع میکارند . موقع کاشت آن ، ماههای دی و بهمن است بدیهی است کاشت بذر در زیر شاسی و یا داخل گلخانه انجام میگیرد . دانه های کلم را نزدیک به هم از روی ردیف هایی که فاصله آنها 35 سانتیمتر است در عمق یک سانتیمتری کاشته و آبیاری مینمایند پس از آنکه نشاءها 4 تا 5 برگه شدند آنها را تنک نموده به طوریکه فاصله هر بوته از هر طرف به 25 سانتیمتر برسد .
در اوائل خردادماه بوته های داخل شاسی را به زمین آماده شده انتقال میدهند . انتقال نشاء حتی المقدور در عصر و در یک روز ابری انجام گیرد پس از کاشتن ، اطراف بوته را باید سفت کرد و فاصله هر بوته از هر طرف 60 سانتیمتر باید باشد ،
طرز نگهداری :
در تمام سال بایستی زمین سله شکنی شده علفهای هرز با کج بیل از بین برود و نبایستی کود ازته بیش از حد به آن داد زیرا بایستی با آرامی پرورش یابد . پای بوته ها مرتباً خاک داده به طوریکه ردیف های کاشته شده برجسته شود از آنجائیکه پرندگان دشمن مهم این نوع کلم هستند به وسیله سیم کشی و پایه گذاری و نسب توری روی بوته ها آنرا از آسیب پرندگان محفوظ نگهداشت . مقدار تولید در هکتار حدود 11-10 تن میباشد .

[*FATIMA*]

http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/58/Bok_Choy.JPG/250px-Bok_Choy.JPG (http://njavan.com/wiki/File:Bok_Choy.JPG)
کلم چینی (Chinese cabbage )
کلم چینی که شبیه سایر انواع کلم نمیباشد و بیشتر به کاهوی پیچ شبیه است حتی مزه آن هم پس از پخته شدن مانند کلم نیست این نوع کلم از قرن پنجم در چین وجود داشت و در سال 1900 به اروپا آورده شده است .
از انواع مختلف آن یکی به نام Michili که کلم بلند و بزرگ و تردی است و دیگر کلم استوانه ای و پیچیده و سفتی به نام nagaoka نامیده میشود .
نوع و محل زمین :
برای کشت کلم چینی ، احتیاج به خاک مرغوب کود داده شده و منطقه سایه آفتاب دارد . به طور کلی ، کلم چینی حتی در حرارت تابستان و مناطق خشک ، ساقه وسط آن رشد زیاد نمیکند و از این لحاظ مرغوبیت خاصی دارد .
نحوه کاشت :
بذر کلم را در اواسط تیرماه در زمین اصلی روی ردیف هایی به فاصله آنها 30 سانتیمتر است به فاصله 10 سانتیمتر از یکدیگر در عمق یک سانتیمتری خاک کاشته و پس از آنکه جوانه سر از خاک بیرون آورد و 5-2 برگه شد آنرا تنک مینمایند و فاصله بوته را به 20 سانتیمتر میرسانند . کلم چینی پیش از 15 واریته شناخته شده دارد که کاشت آنها از اواسط اردیبهشت شرع و تا آخر تیرماه ادامه خواهد یافت .
نگهداری :
مزرعه کلم چینی باید مرتباً آبیاری شود و نبایستی پای بوته خشک شود ، وقتی شروع به تشکیل سرکلم مینماید و برگها به هم پیچیده میشود ، بایستی اطراف برگها را با نخ چنبه ای بست که برگها از هم باز نشوند .
معمولاً بین 9 تا 12 هفته محصول کلم آماده برداشت میباشد .

[*FATIMA*]

http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/91/Rode_kool.jpg/220px-Rode_kool.jpg (http://njavan.com/wiki/File:Rode_kool.jpg)
کلم قرمز (Red cabage )
انواع کلم قرمز عبارت از کلم قرمز تیره Dark red و کلم سیاه Nigger red و کلم پایه کوناه قرمز میباشد .
پرورش کلم قرمز :
بذر کلم قرمز را در اوئل شهریورماه در جعبه و شاسی های سرپوشیده در عمق یک سانتیمتری و به فاصله 15 سانتیمتر از هم میکاند و پس از 5 برگه شدن آنرا در خزانه تنک نمود و در این هنگام یک کود مایع کاملی در حدود 60 گرم برای هر متر مربع به آن میدهند . از اواسط فروردین ماه ارتفاع بوته ها که به 15 سانتیمتر رسید آنرا به زمین اصلی منتقل مینمایند . فاصله بین بوته ها از هر طرف 60 سانتیمتر در نظر میگیرند . پس از کاشتن نشاء لازمست پای بوته را محکم و سفت نمود در غیر این صورت کلم کوچک مانده و وسط آن پر نخواهد شد .
در خرداد در حدود یک صد گرم سولفات منیزیوم آطراف هر بوته پاشیده و آنرا با بیلچه در خاک نموده و آبیاری مینمایند . کلم قرمز در پاییز آماده بهره برداری است .

[*FATIMA*]

http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/2/25/Cauliflower.JPG (http://njavan.com/wiki/File:Cauliflower.JPG)
کلم گل (Cauliflower )
کلم گل دارای دو نوع ، گل کلم تابستانه و گل کلم زمستانه میباشد .
نوع زمستانه آنرا به نام Heading broccoli و نوع تابستانه Alliaceae مینامند . نوع تابستانه را به خاطر تولید جوانه پرورش میدهند در صورتیکه نوع زمستانه را برای تولید تاج کلم گل پرورش میدهند .
به طور کلی کشت کلم گل در مناطقی که بتوان گیاه را در زمستان در خارج از گلخانه پرورش داد مرسوم است در حقیقت چنانچه بین ماههای آذر تا آخر فروردین در منطقه یخبندان نباشد کلم گل به خوبی پرورش مییابد . اگرچه پرورش کلم گل تا حدی مشکل و همیشه با موفقیت همراه نیست ولی چنانچه زمین خوب آماده شده و کود داده باشند و پرورش نشاء در خزانه با حمله آفات و بیماریها مواجه نشود محصول آینده خوب خواهد بود .
طرز کاشت کلم گل :
بذر کلم گل را در نیمه دوم شهریورماه در جعبه های چوبی و ماسه نرم همراه با خاک برگ پوسیده کاشته و در نیمه دوم مهرماه به محض اینکه بوته ها 4-2 برگه شدند به خزانه دوم به فاصله 2 سانتیمتر از هم منتقل میکنند ، لازمست هر از چند روز خزانه را هوا داده تا بوته ها در هوای زیاد مرطوب نپوسد .
در نیمه دوم فروردین بوته های خزانه دوم را به زمین اصلی منتقل میکنند خاک کلم بایستی از لحاظ ترکیبات هموسی غنی باشد و چند روز قبل از انتقال ، نشاء به زمین اصلی ، آنرا با کج بیل نرم نموده و مقدار 6 کیلوگرم کود شیمیایی کامل برای هر 100 مترمربع به خاک داده و مقداری آهک نیز به آن اضافه نموده و با بیلچه آنرا زیر خاک کنند تا آنکه درجهPH خاک بین 5/6 تا 8/6 ثابت بشود .
بوته های سالم و قوی را از خزانه دوم همراه با مقداری خاک خارج نموده و به فاصله 60 سانتیمتر از هر طرف در زمین میکارند و نشاهای ضعیف و کم رشد را از رده خارج مینمایند ، در مناطق سردسیر که امکان بروز سرمای بهاره داده میشود بوته های خزانه را در نیمه دوم اردیبهشت ماه به هوای آزاد منتقل مینمایند .
لازم به یادآوری است که بوته های کلم ، کرکدار است چنانچه با دقت ، حمل و نقل و دست به دست نگردد موجب خواهد شد که تاج کلم تشکیل نگردیده و چند تکمه کور روی بوته ایجاد نماید ، همچنین نشاها نبایستی به مدت طولانی حتی چند ساعت هوا بخورد و هر اندازه عمل نشاءکاری سریعتر انجام گیرد موفقیت در پرورش کلم بیشتر است .
باید حتی المقدور سعی نمود که یقه نشاء از حدی که قبلاً در خاک بوده پایینتر نرود و حتی المقدور خاک ریشه را فشار داده تا خوب به ریشه بچسبد و بلافاصله بوته را آب داده تا هوای اطراف ریشه خارج گردد و تمام دوره پرورش کلم نبایستی خاک اطراف بوته خشک گردد .
وقتی تاج کلم تشکیل گردید بایستی برگهای اطراف آنرا جمع نموده تا تاج کلم از اشعه مستقیم خورشید محفوظ بماند .
چنانچه تعداد زیادی کلم در یک زمان در مزرعه آماده برداشت هستند اجباراً باید آنها را از ریشه کنده و در محل خشکی به طور وارونه آویزان نمود و هر از چند مدت با آب روی آنها را اسپری نمود .
لازم به یادآوری است که در تابستان باید بوته را خاک داد تا در کج شدن بوته به وسیله باد جلوگیری شود . محصول متوسط هر هکتار زمین که به خوبی کود داده شده و دستورات لازم را رعایت کرده باشید حدود 15000 تا 25000 عدد کلم به وزن 80 تا 200 تن است .
به طور کلی این گیاه احتیاج زیاد به کودهای ازته و پتاسیک دارد . در مزارعی که کود حیوانی و کود طویله ریخته شود محصول کلم ، فراوان و قابل ملاحظه است .

[*FATIMA*]

http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/5f/KohlrabiinMarket.jpg/240px-KohlrabiinMarket.jpg (http://njavan.com/wiki/File:KohlrabiinMarket.jpg)
کلم قمری (Kohlrabi )
غده برجسته آن قسمتی از ساقه است که شبیه ریشه شلغم ولی در سطح خارجی زمین رشد کرده باشد . در مناطق گرم و خشک پرورش مییابد و مقاومت آن به گرما و خشکی زیاد است.
آماده کردن خاک :
خاک سبک و قوی موجب رشد ریشه و بالنتیجه ترد شدن غده کلم و بزرگ شدن آن خواهد شد و در منطقه آفتابی و سایه آفتاب خوب رشد میکند درجهPH خاک بین 5/6 تا 8/6 برای آن بسیار خوبست قبل از بذرپاشی بهتر است مقداری آهک به خاک بدهند .
بذرپاشی :
بذر کلم قمری را از اوائل فروردین تا اواخر شهریور هر موقع و به طور متناوب میتوان کاشت و برای آنکه محصول تازه همیشه آماده فروش به بازار باشد بهتر است در 4 مرحله بذر کلم را کاشت ، معمولاً بذر را در خزانه کاشته و 5-4 هفته بعد که نشاء آن 5-4 برگه شد به زمین اصلی منتقل میکنند .
بسیاری از زارعین ، بذر آنرا در زمین اصلی میکارند و کشت در خزانه فقط به خاطر زودرس شدن آن است ، بذر را روی ردیفهایی که فاصله آنها 40-28 سانتیمتر است با فاصله 20-15 سانتیمتر از یکدیگر کاشته و چنانچه نزدیکتر بکارند باید موقعی که ارتفاع بوته به 20 سانتیمتر رسید آنرا تنک نموده و برگ کلم آنرا به بازار عرضه نماید و فاصله هر بوته را به 20 سانتیمتر برسانند .
طرز نگهداری :
علفهای هرز را بایستی مرتباً در فاصله ردیفها از بین برد تا کلم بتواند رشد کافی داشته باشد . در فصل گرما هر 4 روز یک بار ، زمین را آبیاری میکنند و در موقع آبیاری لازمست که زمین کاملاً خیس گردد تا کلم دارای گوشت نرم و لطیف گردد و در صورتیکه رشد کلم به حد کافی نیست 6-4 کیلوگرم سوپر فسفات در هر صد مترمربع همراه آبیاری به زمین میدهند .
برداشت محصول :
موقع برداشت محصول موقعی است که کلم ها کاملاً نرسیده باشند چون هر اندازه کلم رسیده تر باشد نسوج آن خشبی شده و سفت میگردد ، معمولاً شصت روز پس از کاشت موقع برداشت محصول است . بهترین اندازه کلم قطر 6-5 سانتیمتر است اگرچه کلم 15-10 سانتیمتر هم برداشت میکنند ولی به هیچ وجه لطافت کلم 5 سانتیمتری را ندارد .
کلم را میتوان پس از برداشت ، بگرهای آن را قطع کرده و در جای خنک و تاریک در زیر ماسه برای مدت چندماه نگه میدارند .

[*FATIMA*]

http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/23/Snijselderij_Apium_graveolens.jpg/220px-Snijselderij_Apium_graveolens.jpg (http://njavan.com/wiki/File:Snijselderij_Apium_graveolens.jpg)
کرفس (Celery )
کرفس از خانواده چتریان Umbellifereae میباشد . در قدیم چینی ها و مصریان به عنوان داروی گیاهی از آن استفاده میکردند و بعداً یک باغبان ایتالیایی در قرن ششم میلادی از یک بوته کرفس وحشی توانست یک واریته کرفس خوراکی را به دست آورد .
انواع کرفس :
از انواع کرفس ، کرفس های دیررس Giant white یا کرفس غول سفید و کرفس کوتوله سفید میباشد .
کرفس نوع سفید قدری تلخ مزه است ولی انواع صورتی و قرمز آن به هیچ وجه مزه تلخ ندارد و کرفس قرمز غول پیکر خیلی ترد و سفید و مطبوع است . انواع دیگر کرفس : کرفس آبی ، کرفس صحرایی ، کرفس تابستانی ، کرفس گاوی و کرفس شلغمی است .
پرورش کرفس ، آماده کردن خاک :
کرفس احتیاج به خاک پوسیده و سنگین و رسی و به حد کافی مرطوب و جای وسیع دارد و برای از بین بردن تلخی آن ، بایستی در پرورش و نگهداری آن ، کار و زحمت و صبر و شکیبایی را تحمل کرد .
در مناطقی که خاک پیت و زمین مرطوب داشته باشد خوب محصول میدهد ، مخصوصاً اگر خاک ، سفره آبی زمین ، بالاتر بوده و درجه PH خاک بین 8/5 تا 6 باشد ، به خوبی رشد میکند و چنانچه در زمین آهکی پرورش داده شود محصول خوبی نخواهد داشت .
طرز کاشت :
در اوائل زمستان سال قبل به مقدار 250-200 تن کود پوسیده دامی در هر هکتار در باغ پخش نموده و آنرا برگردان میکنند سپس در اوائل بهار کود شیمیایی به مقدار 400-300 کیلو کود ازته 250-200 کیلو کود فسفره و 250-150 کیلو کود پتاسه به خاک داده و آنرا برگردان نموده و آماده کاشت بذر کرفس مینمایتد .
در اوائل بهار شیارهایی به عرض 45 و به عمق 30 سانتیمتر در مسیر شمال به جنوب زمین حفر کرده و فاصله هر شیار را 120-90 سانتیمتر منظور مینمایند . در موقع حفاری خاک شیار را به دو طرف آن ریخته و مقدار کافی کود پوسیده حیوانی در کف شیار ریخته و به وسیله شن کش آنرا مسطح میکنند آنکاه سطح کود را خوب کوبیده تا سفت شود ، سپس مقداری از خاک دو طرف شیار را در کف آن ریخته و خوب آنرا لگدمال کرده تا سفت شود وقتی عمق شیار به 15-14 سانتیمتر برسد اینک کانال آماده کشت گیاه میباشد .
کشت بذر :
باید سعی نمود بذر مورد نیاز را از مراکز فروش مورد اطمینان و در صورت امکان از بذرهای الیت تهیه کرد زیرا بذر نامرغوب علاوه بر اینکه تعداد بسیاری بذر پوک دارد ، رشد آن نیز بطئی بوده و امکان بروز بسیاری از بیماریهای قارچی و ویروسی نیز داده میشود و به طور کلی بذر معمولی ، قدرت کافی برای رشد ندارد و بوته ضعیف تولید مینماید .
به طور کلی صد گرم بذر کرفس بالغ بر 250 هزار عدد بذر وجود دارد که مقدار قابل توجهی از آن در هنگام کاشت و رشد و نمو از بین میرود و تعداد محدودی از آن باقی میماند ، به همین علت برای کاشت یک هکتار مزرعه کرفس مقدار 2 کیلو بذر مورد نیاز است تا بتوان 80 تا 90 هزار بوته کرفس را به ثمر رساند و از آن بهره برداری کرد .
بذر کرفس را 2 ماه و به تدریج متعاقب هم میکارند تا کرفس به تدریج آماده فروش شود . باید توجه داشت همانطور که کرفس ، طاقت سرمای زیاد سخت را ندارد ، گرمای شدید را نیزتحمل نمیکند و آنرا از بین میبرد .
از طرفی مزرعه کرفس آبیاری منظم و زیاد لازم دارد تا بوته های قوی و یکدست رشد کنند . دسته اول بذرها را در 15 اسفندماه در خزانه که حداقل درجه حرارت آن بین 15-10 درجه است کاشته و روی آنرا با کمی حاک پوسیده میپوشانند و خزانه را خوب آبیاری میکنند به نحوی که رطوبت خزانه دائماً حفظ گردد پس از آنکه بذر کرفس سبز شد و بوته ها 4 برگه شدند با دقت و احتیاط به طوریکه به ریشه های آن صدمه وارد نیاید آنها را به جعبه هایی که حاوی خاک و کود پوسیده و خاک برگ میباشد انتقال میدهند ، به طوریکه فاصله هر بوته از هم 7-6 سانتیمتر باشد همچنین میتوان آنها را به گلدانهای 9 سانتیمتری انتقال داد و این بوته ها را در زیر پوشش پلاستیکی تا 15 خرداد نگه میدارند و در این موقع به محل اصلی منتقل میکنند .
دسته دوم را در 15 فروردین در خزانه کاشته و به همین ترتیب عمل نموده و در 15 تیرماه به هوای آزاد و به محل اصلی منتقل میکنند .
نشاءکاری در محل اصلی :
از واخر اردیبهشت تا 15 خرداد ، نشای کرفس را در کانالهایی که قبلاً آماده نموده اند به فاصله 40-30 سانتیمتر از هم کاشته و آبیاری میکنندو مادام که بارانهای بهاره نباریده به طور مرتب بایستی رطوبت داخل کانال با آبیاری حفظ گردد به طوری که پای بوته ها خشک نشود . در ابتدا ، بوته های کرفس رشد کمی دارند و در تمام مدت باید زمین را سله شکنی نمود و علفهای هرز را از بین برد و یا جوشهایی که موجب پهن شدن و بدشکل شدن بوته میگردد بریده و قطع کرد .
در فاصله بین ماههای مرداد تا مهرماه یکی دو مرتبه با محلول کودهای شیمیایی کامل به میزان 6 کیلوگرم در هر صد مترمربع تقویت میکنند و این عمل را دو مرتبه تکرار میکنند برای آنکه ساقه کرفس سفید ، پرگوشت و ترد بشود باید پای آنرا خاک داد .
خاک دادن :
خاک دادن در 3 مرحله باید انجام گیرد . مرحله اول در نیمه اول مردادماه است ، وقتی ارتفاع بوته ها به 30 سانتیمتر رسید ، با استفاده از نایلون سیاه رنگ یا روزنامه ، دور آن به طوریکه به برگها فشار وارد نیاید پیچیده و از خاک دو طرف شیار دور آن میریزند ، این عمل موجب میگردد که ساقه ها آلوده نشده و در مرحله اول فقط قسمتی از گیاه را خاک میدهند و این خاک بایستی تا حدی مرطوب باشد و در مرحله دوم دو هفته بعد ، تا نصف بیشتر ساقه را خاک میدهند و بلاخره یک هفته بعد تمام ساقه به جز برگهای نهایی و شاخه های اطراف آنرا خاک میدهند و به طور کلی مدت لازم برای سفید کردن ساقه 8-6 هفته است .
طرز کاشت :
در دو طرف محلی که خاک داده شده بایستی به طرف خارج شیب کافی داشته باشد که آب باران به طرف خارج هدایت گردد تا ساقه کرفس از رطوبت زیاد محفوظ بماند و موجب فساد و سیاه شدن آن نگردد ، یک سرمای ملایم موجب ترد شدن و معطر شدن ساقه کرفس میگردد ولی کرفسهای دیررس به علت سرمای شدید ، یخ زدگی پیدا نموده و خیلی زود در خاک فاسد میشود .
چنانچه بخواهد کرفس را در زمین نگه داشت و با قیمت بیشتر به بازار عرضه کنند ، لازم است قبل از شروع سرما اطراف آنرا پوشش پلاستیکی بکشند . علاوه بر آن مقداری کلش و پوشال روی برگها داده شود تا آنها را گرم نگه دارد .
در مزارع مکانیزه ، به جای خاک دادن از ورقه های موجدار فایبرکلاس و یا فیبر معمولی استفاده مینمایند و اطراف ساقه را تا نزدیک به محل برگها یک صفحه فایبرکلاس با ارتفاع 70-60 سانتیمتر پیچیده و آنرا کاملاً میبندند و در محل برگها نیز پارچه نرم پنبه ای به پهنای 6-7 سانتیمتر پیچیده تا مانع نفوذ نور به داخل ساقه بشود .
برداشت محصول :
برداشت محصول کرفس در نیمه دوم آبان ماه شروع شده و در صورتی که بخواهد در ماههای بهمن و اسفند به بازار عرضه کنند یا بایستی طبق روشی که قبلاً گفته شد آنرا در خاک نگهدارند و یا آنکه در محل سردی که درجه حرارت آن بین 2-1 درجه باشد در زیر ماسه یا خاک پیت نگهداری نمایند و پس از خارج کردن ساقه از خاک برگهای اضافی آنرا تمیز کرده و ریشه های اضافی را قطع کرده و انبار میکنند . میزان محصول کرفس حدود 50 تا 70 تن در هکتار میباشد .

[*FATIMA*]

http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/47/Taiwan_2009_Tainan_City_Organic_Farm_Watermelon_FR D_7962.jpg/220px-Taiwan_2009_Tainan_City_Organic_Farm_Watermelon_FR D_7962.jpg (http://njavan.com/wiki/File:Taiwan_2009_Tainan_City_Organic_Farm_Watermel on_FRD_7962.jpg)
هندوانه (Water melon )
هندوانه دارای انواع مختلف گرد ( گرگابی و محبوبه ) بلند و کشیده و بیضی و قطور است .
هندوانه بیش از دوهزار سال در ایران رایج است و با آنکه کلمه هندوانه از هندو می آید ولی اولین مرتبه از حجاز به ایران آورده شده است در هر صورت هندوانه ایران در دنیا به عنوان شیرین ترین و تردترین مشهور است .
مقدار کاروتین هندوانه های زرد کمتر از سایر انواع آن است . هندوانه گلدن میجت را تا مدتی پس از برداشت محصول میتوان در انبار نگهداری نمود و از انواع زودرس است .
هندوانه قندبچه ، دارای پوست سبز تیره و راههای سیاه رنگ است شیرین و کوچک است ، مدت پرورش و رسیدن محصول هندوانه بسته به نوع آن 80 تا 120 روز است .
بوته هندوانه بیش از بوته خربزه احتیاج به آفتاب و تابستان طولانی تر دارد هندوانه را قبل از اینکه کاملاً برسد باید چید زیرا هندوانه کاملاً رسیده خیلی ترد شده و به زودی میشکند و در مقابل ضربه حساسیت پیدا نموده و نسوج آن نرم شده و تخمیر میگردد .
علامت رسیدگی هندوانه تاب خوردن دمگل آن در محل اتصال به هندوانه است و قدری قهوه ای شده و کم آب میگردد .
همچنین هندوانه نارس صدای تلنگر آن زنگ دار است و صدای پوکی میدهد . دمگل بعضی از انواع هندوانه ها قبل از رسیدن چروک خورده و خشک میشود و صدای تلنگر هندوانه رسیده ، صدای خفه آنست ، همچنین رنگ سفید پوست هندوانه در قسمتی که روی زمین قرار گرفته به رنگ زرد پررنگ تبدیل میشود ، برای موفقیت بیشتر در کاشت هندوانه موارد زیر را رعایت نمایید :
1/ حتی المقدور انواعی از هندوانه را انتخاب کنید که نسبت به بیماریها مقاوم باشند .
2/ در مناطقی که تابستان کوتاه و معتدل دارد 4-3 هفته قبل از شروع فصل گرم بذر هندوانه را زیر شاسی و یا در گلخانه بکارید .
3/ برای کشت هندوانه در مناطقی که تابستان کوناه دارند بهتر است انواع هندوانه زودرس را انتخاب نمود .
4/ پای بوته ها مقداری کلش و پوشال و پوست نارنج و امثال آن بریزید تا بوته را گرم نگه داشته و سرعت رشد گیاه زیاد شود .
5/ چنانچه امکان بروز سرما در منطقه داده میشود پوشش پلاسنیکی روی ردیفهای هندوانه بکشید تا آنها را از سرما محفوظ داشته و ضمناً رشد بوته بیشتر شود .

[*FATIMA*]

http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fb/PeaspodsJuly08.jpg/240px-PeaspodsJuly08.jpg (http://njavan.com/wiki/File:PeaspodsJuly08.jpg)
نخودفرنگی (Garden pea )
نخودفرنگی از گیاهانی است که به طور وفور در سراسر جهان کشت میگردد و به صورت تازه ، کنسرو شده ، یخ زده به مصرف میرسد . اگرچه نخودسبز از لحاظ طعم و عطر قابل مقایسه با نخود کنسرو شده نیست ولی به علت آسانی و دسترسی به آن ، اغلب مصرف کنندگان به نوع کنسرو شده رو آورده اند علت تغییر طعم و مزه آن ، تبدیل قند محتوی نخود به نشاسته است ، به محض آنکه غلاف نخود از بوته جدا گردید این تغییر حالت در آن شروع میگردد .
نخود در خاکهای مرطوب و سرد محصول خوبی نمیدهد و احنیاج به زمین قوی و پوک دارد .
نخودفرنگی از خانواده Leguminisae انواع مختلف دارد . بعضی از آنها دانه های کاملاً گرد دارد و خیلی زودرس است و نوع دیگر نخودفرنگی چین دار است که شیرین تر و مقدار محصول آن بیشتر است . یک نوع هم چین دار فرانسوی است . همچنین نخود قندی و نخودبرفی که قبل از رسیدن دانه آنرا چیده و با پوست سبز در غذا و یا سالاد استفاده میکنند و نخود آلاسکا که برای تهیه کنسرو مصرف میشود .
با توجه به مراتب بالا چهار نخودفرنگی وجود دارد :
گروه اول – نخودسبز که دانه آن به مصرف میرسد و بوته آن پاکوتاه است .
گروه دوم – نخودسبز که دانه آن به مصرف میرسد ولی بوته آن پابلند است .
گروه سوم – نخودسبز پاکوتاه که غلاف آن نرم و قبل از رسیدن دانه به مصرف میرسد .
گروه چهارم – نخودسبز پابلند که غلاف آن نرم و قبل از رسیدن دانه به مصرف میرسد .
نخودفرنگی باغی را که به نام نخودفرنگی انگلیسی هم مینامند نبایستی با نخودفرنگی که به نام نخودگاوی cow pea نامیده میشود اشتباه نمود . نخودفرنگی از جمله بوته های سرمادوست است و در اوائل بهار کاشته میشود و در مناطق گرمسیر در پاییز و یا اواخر زمستان کاشته میشود . ارتفاع انواع بوته های پایه بلند 150 سانتیمتر و پایه کوتاه آن به 40 سانتیمتر میرسد .
مدت کاشت :
در مورد آنهایی که در پاییز کشت میشوند 32 هفته و نوع بهاره 14 تا 16 هفته پس از کاشت محصول میدهد . در یک صد گرم آن حدود 350 تا 600 عدد نخود وجود دارد و برای هر هکتار 100 تا 155 کیلو بذر لازم است .
مقدار محصول بستگی کامل به نوع گیاه دارد برای یک ردیف به طول 3 متر 2 تا 5 کیلو محصول قابل برداشت است و در هکتار به طور متوسط 5/2 تا 5/3 تن نخود با غلاف تولید میگردد .
طرز کاشت :
در مناطقی که زمستان معتدل دارد ترجیح داده میشود بذر در اوائل پاییز کاشته شود و در این صورت گیاه در اواسط بهار محصول میدهد .
در مناطقی دیگر بذر را در اول بهار موقعی که خطر سرمازدگی از بین رفته میکارند و در این حالت باید سعی کرد زمین را اول پاییز آماده نموده و کود حیوانی پوسیده همراه با سوپرفسفات 10-10-5 به زمین داد . میتوان کود حیوانی را در پاییز و کود شیمیایی را قبل از کاشت در بهار به زمین داد و در هر صد مترمربع 6 کیلو کود شیمیایی سوپرفسفات و 2 کیلو کلروردوپتاس به زمین میدهند و به وسیله شن کش آنرا در خاک فرو میکنند و سپس طبق دستور بذر نخود را میکارند .
باید توجه داشت که به طور کلی گیاهان تیره بقولات احتیاج به کودشیمیایی ازته ندارند زیرا شاخ و برگ آن زیاد شده و مقدار محصول کمتر خواهد شد . در موقع انتخاب زمین برای کاشت بذر نخود بایستی دقت نمود که حتماً زمین آفتاب گیر انتخاب شود و خاکهای رسی و سفت به درد این گیاه نمیخورد زمین باید پوک و هواگیر باشد .
بذر گیاه را روی ردیفهایی که فاصله آنها 60-45 سانتیمتر است به فاصله 7 سانتیمتر در عمق 5/2 سانتیمتر کاشته و چنانچه زمین پوک و هموسی باشد در عمق 5 سانتیمتری میکارند . قبل از کاشت بایستی نخودها را با محلولهای ضدقارچ ضدعفونی نمود . برای آنکه آفت زنگ ساقه و یا پوسیدگی دانه به گیاه صدمه نزند بهتر است پای ردیف بوته ها خاک داده به طوریکه رطوبت زیاد بوته ها را ضایع نکند . همچنین باید زمینی انتخاب کرد که 2 دوره کشت قبل از آن نخود در آن زمین کاشته نشده باشد .
بونه نخود احتیاج به زمین قلیایی دارد بنابراین در مناطق جنگلی که خاک اسیدی است باید مقداری آهک به زمین داده شود .
انتخاب بذر و زمان کاشت دو عامل مهم در موفقیت تولید و محصول خوب هستند بنابراین باید سعی کرد انواع نخود زودرس را در اوائل پاییز یا اواخر زمستان کاشت که اولین محصول بهاره آنرا خیلی زود به بازار عرضه نمود . یا مثلاً نخود گرد را باید در اردیبهشت و خرداد کشت نمود . فاصله ردیفها همان طور که گفته شد بین 45 تا 60 سانتیمتر است ولی بهترین طریقه تعیین فاصله ردیفها ارتفاع بوده است . اگر نوعی از گیاه کشت شود که ارتفاع آن 5/1 متر است بنابراین بایستی فاصله ردیف ها هم 5/1 متر در نظر گرفته شود .
پس از آبیاری بایستی زمین را سله کشی نمود تا جوانه به راحتی از خاک بیرون آید و پس از رشد در تمام مدت باید علفهای بین ردیفها از بین برده شود .
وقتی بوته ها به ارتفاع 15 سانتیمتر رسید یک پایه حائل در کنار هر بوته باید نصب کرد . در موقعی که غلاف به دانه مینشیند آبیاری باید مرتب انجام گیرد و تأخیر در آبیاری موجب زود خشک شدن غلاف ها و ریز ماندن آنها خواهد شد .
برداشت محصول :
موقع برداشت محصول بستگی به نوع نخود کشت شده دارد برای مثال نخود قندی را باید موقعی چید که غلافها گوشت دار و پرآب باشند .
در صورتی که بعضی از نخودها را بایستی موقعی چید که دانه آن رسیده باشد که برای کنسرو و یا امثال آن مناسب هستند .
کشت نخود پیش رس :
در مناطق سرد برای پیش رس کردن نخود بایستی آنها را زیر شاسی یا پوشش پلاستیکی در اواخر آبان ماه کاشت به طوریکه فاصله هر بوته 15 سانتیمتر و فاصله هر ردیف 30-25 سانتیمتر باشد و بهتر است نخود پیش رس را از انواع پاکوتاه انتخاب کرد و در اوائل فروردین محصول آن آماده برداشت خواهد شد .

[*FATIMA*]

http://hayefield.files.wordpress.com/2008/02/asparagus-pea-pod-sept-29-07.jpg?w=425&h=307 (http://go2.wordpress.com/?id=725X1342&site=hayefield.wordpress.com&url=http%3A%2F%2Fhayefield.files.wordpress.com%2F2 008%2F02%2Fasparagus-pea-pod-sept-29-07.jpg&sref=http%3A%2F%2Fhayefield.com%2F2008%2F02%2F08%2 Fasparagus-peas%2F)
نخود اسپاراگوس (Asparagus peas )
از خانواده Leguminosae گیاه یک ساله است که مانند سایر گیاهان تیره لگومینوز میباشد .
غلافهای این نوع نخود دارای لبه های موجدار، مثل بال میباشد و به همین جهت نام دیگر آن نخود بالدار است و بوی آن شبیه اسپاراگوس است و در موقع تهیه غذا تمام غلاف نخود با هم پخته میشود این گیاه به علت بوته زیبا و گلهای قرمز پررنگ زیبایی خاصی به باغ میدهد و به همین علت برای کاشت در گلدان در داخل خانه بسیار مناسب است ارتفاع آن در حدود 30 سانتیمتر و بیشتر مناطق معتدل گرم را ترجیح میدهد .
کاشت بذر :
نحوه تهیه و آماده نمودن زمین مانند سایر گیاهان لگومینوز است . دانه ها در روی ردیف هایی که 45 سانتیمتر از هم فاصله دارند به فاصله 10 سانتیمتر و در عمق یک سانتیمتری خاک کاشته میشوند .
در نقاط معتدل در اواسط فروردین و در مناطق دیگر در اواسط شهریور کاشته میشود و روی دانه ها را با کلش و خاک اره میپوشانند . وقتی بوته ها به ارتفاع 15 سانتیمتری رسیدند آنها را تنک کرده و فاصله بوته ها را به 20 سانتیمتر میرسانند بهتر است یک چوب کوتاه پای گیاه فرو کرده که به آن بسته شود .
برداشت محصول :
غلافها را موقعی که به بلندی 4 سانتیمتر رسید باید چید چنانچه دیرتر محصول آنرا بردارند مرغوبیت و عطر و لطافت خود را از دست میدهد . هر اندازه غلافهای رسیده زودتر برداشت شوند تعداد گلهای جدید افزایش مییابد .

[*FATIMA*]

http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/96/BlackeyeBean.jpg/240px-BlackeyeBean.jpg (http://njavan.com/wiki/File:BlackeyeBean.jpg)
نخود گاوی (Cow pea )
مرکز اصلی نخود گاوی آسیای مرکزی و سپس به آفریقا و سایر مناطق گسترش پیدا نموده . در مناطق گرم پرورش داده میشود و با کوجکترین یخبندانی از بین میرود .
موقع کاشت آن در اوائل اردیبهشت ماه است و روی هر ردیف به فاصله 30 سانتیمتر 8-5 دانه میکارند فاصله بین ردیفها 90-60 سانتیمتر و پس از آنکه جوانه زد با کودهای ازته مانند 10-10-5 کیلو برای یک صد مترمربع زمین را تقویت میکنند . کود را موقعی به گیاه میدهند که ارتفاع آن به 20-15 سانتیمتر رسیده باشد موقع برداشت محصول آن 75 روز است . همچنین میتوان غلافهای رسیده آنرا چیده و خشک نمود . نخود آنرا به نام نخود چشم سیاه مینامند .

[*FATIMA*]

http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/88/Bright_red_tomato_and_cross_section02.jpg/200px-Bright_red_tomato_and_cross_section02.jpg (http://njavan.com/wiki/File:Bright_red_tomato_and_cross_section02.jpg)
گوجه فرنگی (Tomatoes )
گوجه فرنگی از خانواده Solanceae است . مبدأ آن امریکای جنوبی (مکزیک و پرو) است که در 400 سال قبل به اروپا برده شد ، در ابتدا به عنوان گل و بوته تزئینی از آن استفاده میکردند و از خوردن آن وحشت داشتند . در 200 سال پیش ، تا حدی ترس از خوردن آن مرتفع گردید و از 50 سال پیش توسعه جهانی پیدا کرد و یکی از مهمترین سبزیجات میوه دهنده جهانی درآمد . اگرچه گوجه فرنگی های اولیه بسیار لطیف و مطبوع و خوشمزه بود ولی خمل و نقل آن با اشکال مواجه بود لذا با برسیهای ژنتیکی انواعی به دست آمد که هم تولید بیشتر داشت و هم آنکه میتوانستند به راحتی آنرا به بازارهای جهانی حمل و نقل نمایند .
بوته گوجه فرنگی از گیاهان یکساله است و ساقه آن ضخیم ، خشبی و کرکدار است برگها مایل به خاکستری و چیندار و بوی مخصوص به خود را دارد . گلهای آن زرد و کوچک و تک تک و به تدریج بر روی نوک شاخه ها ظاهر میگردد این گیاه در مناطق حاره ، گیاه دائمی است .
انواع گوجه فرنگی :
انواع گوجه فرنگی شامل گوجه فرنگی گوشتی قرمز ، گوشتی زرد ، گیلاسی و گوجه فرنگی بوته ای که مزه آن چندان خوشایند نیست و گوجه فرنگی باریک و گوجه فرنگی گلابی شکل که بیشتر حنبه تزئینی دارد و به رنگ نارنجی روشن است .
پرورش گوجه فرنگی :
باید توجه داشت که زمین کشت گوجه فرنگی باید کاملاً آفتابگیر و شیب آن حتی المقدور از شمال به جنوب باشد و به تجربه ثابت شده است که بوته هایی که در کنار دیوار شمالی قرار دارند زودرس تر و شاداب ترند ، سرمای نابهنگام بهاره موجب از بین رفتن تمام بوته ها میگردند و در مناطق سرد بایستی در زیر شاسی حرارت مورد نیاز آن تأمین گردد .
نوع خاک :
گوجه فرنگی در زمینهایی که دارای خاک تازه و بکر باشند به عمل می آید ولی بایستی به حد کافی کود پوسیده حیوانی در یک هکتار زمین پخش کرده و خاک را برگردان کرد و در هنگام بهار 2 هفته قبل از کاشت مقدار 1200 کیلو کود شیمیایی مخلوط کودهای مختلف به نسبت 4 قسمت نیترات دوسود ، 2 قسمت سولفات دوپتاس و 6 قسمت سوپرفسفات به خاک داده و آنرا با خاک مخلوط مینمایند ، میتوان به جای سوپرفسفات پودر استخوان مصرف نمود .
طرز کاشت :
باید دقت کرد که نشاء گوجه فرنگی چنانچه بدون خاک حمل و نقل شود تأثیر بسیار بدی در رشدونمو و بالاخره تولید محصول و مخصوصاً حساسیت شدید نسبت به حمله آفات پیدا مینماید . بنابراین بایستی نشای آنرا در گلدانهای استکانی و یا در جعبه های محتوی خاک حمل و نقل نمود بهترین فصل در نقاط معتدل برای نشاءکاری آن ، نیمه دوم خردادماه است .
به گلدانهای نشای گوجه فرنگی که ارتفاع بوته آن به 20 سانتیمتر رسیده است روز قبل از کاشت آب داده و برای خارج کردن بوته از داخل گلدان انگشتها را روی گلدان حائل نموده و محتویات گلدان را با یک ضربه که کناره گلدان به لبه سنگ وارد آورده و به کف دست منتقل مینمایند و بدون آنکه اطراف ریشه دست بخورد در گودالی که به همین منظور روی ردیف هایی که فاصله آنها 75 سانتیمتر است به فاصله 45 سانتیمتر از هم آماده نموده اند میکارند و اطراف آنرا خاک مخلوط با کود ریخته و با دست فشار میدهند تا هوای اطراف ریشه خارج گردد و چنانچه نشاء قبلاً زیر شاسی یا نایلون پرورش داده شده مجدداً برای چند روزی روی بوته ها را نایلون میکشند تا گیاه به حالت اولیه خود برسد سپس پوشش را برمیدارند.
در 2 هفته آخر، قبل از انتقال نشاء به زمین اصلی باید آنرا به محیط خارج عادت داده و به همین جهت در طول روز و مواقعی که هوا گرم است دریچه های گلخانه را باز کرده و در هنگام عصر آنها را میبندند . در روزهای آخر چنانچه بوته ها در مقابل نور آفتاب پژمرده نشوند ، برای انتقال به محیط خارج آمادگی پیدا نموده اند اما باید توجه داشت که سرمای ناگهانی ، همه بوته ها را از بین خواهد برد . در موقع کاشت بایستی حتماً نصف بیشتر از ساقه نشاء در خاک گذاشته شود .
چنانچه درجه حرارت خاک کمتر از 10 درجه باشد بذر گوجه فرنگی در داخل شاسی رشد و نموی ندارد ولی در درجات بالاتر رشد خوبی داشته به طوریکه در حرارت 20 درجه در مدت 8 روز اولین جوانه آن ظاهر میگردد . به طور معمول در هر یک صد گرم بذر گوجه فرنگی ، بالغ بر 40 هزار عدد بذر وجود دارد بدیهی است کلیه بذرهای کاشته شده به ثمر نمیرسد و در هنگام نشاءکاری مقدار قابل توجهی به علت رشد کم و یا آفت زدگی از رده خارج میگردند به طور متوسط مقدار بذر لازم برای نشاءکاری زمین که گوجه فرنگی بعداً در آن کاشته میشود 2000-500 گرم در هکتار میباشد پس از آنکه بوته ها کاشته شدند باید مزرعه را به حد کافی و به طور فراوان آبیاری نمود .
عملیات زراعی :
در مناطقی که 4-3 ماه از سال ، آب و هوای معتدل و آفتابی و کمی خشک دارند بایستی رطوبت خاک را به طور یکنواخت نگهداری نمود و از بادهای شدید محفوظ باشد و درجه حرارت مناسب برای پرورش بوته گوجه فرنگی بین 35-20 درجه است .
بوته گوجه فرنگی به بوته توتون و درخت گردو حساس است و چنانچه در مجاور آنها کاشته شود ، خوب رشد نمیکند . آنهاییکه بوته گوجه فرنگی را در گلدان پرورش میدهند ، نبایستی گلدان آنرا در دریچه آشپزخانه قرار دهند ، زیرا بوی گاز موجب متوقف شدن رشد آن میگردد.
به طور کلی برای آبیاری مزرعه حداقل هفته ای یک مرتبه آبیاری تمام مزرعه ضرورت دارد و در تمام مدت رشد بایستی خاک مزرعه را سله شکنی نمود و علفهای هرز را از بین برد و از مزرعه خارج نموده و سوزاند ، زیرا بسیاری از بیماریها و آفات ، به وسیله علف های هرز منتقل میشوند برای هدایت شاخه بوته های گوجه فرنگی میتوان از داربست چوبی و یا پلاستیکی ویا فلزی استفاده نمود . در هر صورت بایستی از تماس میوه گوجه فرنگی با خاک جلوگیری نمود .
لازم به یادآوری است که در هنگام رشد شاخه ها معمولاً تعداد شاخه غیر بارور در کنار شاخه های بارور به وجود می آید ، این شاخه های اضافی را باید از بوته جدا نمود تا کلیه مواد غذایی گیاه به مصرف میوه برسد . طبق تجربه ، چنانچه از هر شاخه فقط 2 شاخه بارور نگهداری شده و بقیه هرس شوند ، مقدار محصول بیشتر و انواع آن مرغوبتر خواهد شد .
لازم به تذکر است که عمل هرس کردن باید تا آخر فصل ادامه داشته باشد . زیرا اگر هرسی فقط یک مرتبه انجام گیرد شاخه های بالایی ، بیش از حد رشد کرده و عده ای از شاخه ها که میوه نمیدند قوت گیاه را میگیرند .
گاهی شکافهایی روی میوه به وجود می آید علت آن خشکی طولانی مزرعه است که ناگهان با یک آبیاری فراوان مواجه میشود و موجب ترک خوردگی گوجه میشود ، بنابراین باید مزرعه را به طور مرتب و به طور یکنواخت آبیاری نمود .
چون جوانه هایی که در آخر فصل تشکیل میشوند ، دیگر نمیتوانند گل خود را به ثمر برسانند لذا بایستی کلیه جوانه هایی که در آخر فصل تشکیل میشوند قطع نمود تا میوه های موجود به ثمر برسد .
باید نوجه داشت در تمام مدت سال که هرس انجام میگیرد نبایستی بیش از حد بوته را لخت کرد زیرا در هر صورت برگها هستند که مواد غذایی میوه را تهیه نموده و برای ذخیره به داخل میوه میفرستند .
برداشت گوجه فرنگی :
پس از آنکه گوجه فرنگی گوشت دار شد و آماده تغییر رنگ گردید ، میتوان آنرا چید و برای حمل به شهرهای دوردست با دقت به طوریکه به آن فشار وارد نیاید بسته بندی کرد . معمولاً 6 روز پس از شروع تغییر رنگ ، گوجه ها آماده برداشت میشوند .
برای چیدن گوجه فرنگی بهتر است میوه را با دست راست گرفته و به طرف راست یا چپ چرخاند و با یک حرکت جزئی میوه از بوته جدا میشود .
در آخر فصل پاییز که امکان سرمازدگی به بوته ها داده میشود ، بهتر است گوجه های کال را چیده و در جعبه های چوبی قرار داد و در محلی که امکان نفوذ سرما در آن وجود ندارد انبار نمود معمولاً بهای گوجه فرنگی کال در آخر فصل ، چندین برابر بهای گوجه فرنگی رسیده در وسط فصل است .
مقدار محصول گوجه فرنگی از هر بوته 5/3-3 کیلوگرم است و این میزان با واریته های مختلف و طرز پرورش و هرس و کود متفاوت است و همچنین تا 5 و 6 کیلو از هر بوته میتوان محصول برداشت کرد و در هر هکتار با محاسبه 40 هزار بوته در هکتار بین 160-120 تن و در مورد خاص تا 200 تن گوجه فرنگی میتوان بدست آورد در موقع چیدن محصول چنانچه دمبرگ همراه با میوه چیده شود علاوه بر اینکه میوه را بهتر میتوان نگهداری نمود و خطر حمله قارچ Cladosporium به گوجه نیز وجود ندارد .
بذرگیری :
چون در اثر تلافی بوته های مختلف با یکدیگر بذرهای به دست آمده ، دارای درجه خلوص کامل نیستند و غالباً خاصیت نژادی خود را از دست میدهند ، لذا برای به دست آوردن بذر خالص ترجیح داده میشود تعدادی از نشاهای سالم و قوی را دور از دسترس و در کناری کاشته و مراقبت کامل از آنها به عمل آمده و فقط تعداد محدودی گوجه روی هر بوته باقی بگذارند و بقیه گلها را حذف میکنند پس از آنکه گوجه ها رسیدند بذر آنها را جدا کرده و روی پارچه خشک کرده و قبل از آنکه کاملاً خشک گردد از پارچه جدا نموده و روی کاغذ ریخته و نگه میدارند تا کاملاً خشک شود سپس در قوطی در بسته و محفوظ برای استفاده سال بعد ذخیره میکنند .

[*FATIMA*]

http://upload.wikimedia.org/wikipedia/en/thumb/7/73/Chicory01.jpg/220px-Chicory01.jpg (http://njavan.com/wiki/File:Chicory01.jpg)
شیکوره (Chiciory )
شیکوره از خانواده Compositae نامیده میشود . یکی از بهترین و لطیف ترین و مطبوع ترین سبزیجات زمستانی است که بیشتر برای تهیه سالاد به کار میرود ، معمولاً سالاد شیکوره را با پنیر پیتزا تهیه میکنند .
چنانچه بوته شیکوره در زمین باقی بماند در سال بعد گلهای زیبای آبی آسمانی تولید میکند که جذاب ترین گلهای زینتی است .
انواع مختلف آن به نام Painde sucre وWilloof , Catalanga که دو واریته آخر زودرس و در مدت 65 روز به ثمر میرسد و دارای ریشه بلند به طول 40-30 سانتیمتر است و شبیه گیاه زردک میباشد .
تهیه خاک :
زمین احتیاج به شخم عمیق در حدود 50-40 سانتیمتر و کود حیوانی پوسیده فراوان دارد ( در حدود 80-70 تن در هکتار) همچنین زمینهایی که از سال قبل برای گیاهان کم ریشه و سبزیجات کود داده آماده شده است برای کاشت بذر شیکوره مناسب میباشد .
محلهای غیر آفتابی و زمینهایی که کود تازه به آنها داده شده برای پرورش شیکوره مناسب نمیباشد .
کاشت بذر :
در اواخر فروردین ماه شیارهایی به فاصله 40-38 سانتیمتر در زمین ایجاد نموده و بذر شیکوره را به فاصله 8-7 سانتیمتر در عمق یک سانتیمتری خاک میکارند و بلافاصله آبیاری نموده و پس از چند روز جوانه آن سر از خاک بیرون می آورد وقتی طول آن به 5 سانتیمتر رسید تعدادی از جوانه های اضافی را تنک کرده به نحوی که فاصله بوته ها در واریته Willot به 30 سانتیمتر و واریته های زودرس به 15 سانتیمتر برسد .
نگهداری
بین ردیفها بایستی مرتباً سله شکنی شده و علفهای هرز را کنده و از محوطه خارج نمایند و در فصل گرم هر 5-4 روز یکمرتبه آبیاری نمایند .
در اواسط آبان ماه ، برگهای اطراف آن را حذف کرده به حدی که برگهای شیکوره روی بوته ، در محل تاج به حدود 5/2 سانتیمتر برسد و گیاه را از زمین درآورده و ریشه های اضافی آنرا قطع کرده تا ارتفاع ریشه به 20 سانتیمتر برسد ، در این حالت ، شیکوره را در محلی که امکان سرمازدگی در آن وجود نداشته باشد در زیر سرپوشی از ماسه و خاک نرم نگه میدارند . در اوائل آذرماه تا اواخر اسفندماه تعداد 5 یا 6 عدد از این ریشه ها را به طور عمودی در یک گلدان 21 سانتیمتری یا تعدادی بیشتر در گلدان بزرگتر جا داده و با ماسه مرطوب یا خاک نرم یا خاک برگ پوسیده یا پیپ اطراف آنرا پر میکنند ، به طوریکه فقط جوانه از خاک بیرون باشد سپس یک گلدان بزرگتر به قطر 25 سانتیمتر به طور وارونه روی آن برمیگردانند ، به طوری که محفظه داخلی کاملاً تاریک شود .
در این خالت محیط ماسه را در حرارت 10 درجه به طور دائم مرطوب نگه داشته تا پس از 4-3 هفته هر کدام از ریشه ها یک ساقه شیکوره به طول 18 سانتیمتر تشکیل میدهند ، چنانچه از اطراف گلدان نور وارد محفظه بشود موجب خواهد شد که شیکوره سبز رنگ و نامرغوب گردد و مزه آن هم تلخ شود . هر اندازه درجه محیط بالاتر برود رشد شیکوره سریعتر میگردد ولی از نردی آن به همان نسبت کم میگردد در مواردی که شیکوره زودرس به دست آمده ، میتوان مجدداً ریشه را با همان شرایط پیش گفت ، در گلدان گذاشته و اطراف آنرا ماسه و خاک داده تا پس از 6-5 هفته شیکوره جدید بدهد ولی چنانچه تمام مواد غذایی آن در مرحله اول به اتمام رسیده باشد ، مجدداً شیکوره تولید نخواهد شد

[*FATIMA*]

http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d3/Turnip_2622027.jpg/220px-Turnip_2622027.jpg (http://njavan.com/wiki/File:Turnip_2622027.jpg)
شلغم (Turnip )
شلغم از تیره چلیپانیان به اندازه و شکل های مختلف و با رنگهای سفید یکدست ، زردنارنجی و ارغوانی ، سبز طلایی ، سفید و صورتی مرمری است که از این ارقام شلغم سفید گرد و شلغم نیم بلند سفید و شلغم سفید زمستانی از همه بیشتر مصرف دارد ، شلغم را بعد از برداشت صیفی جات تابستانه میکارند و در اول پاییز محصول آن بدست می آید ، درجه حرارت مطلوب برای رشد شلغم حدود 18-15 درجه است ولی در حرارت 7 درجه هم رشد میکند و تا 24 درجه حرارت را نیز تحمل میکند .
زمین شلغم را پس از برداشت صیفی شخم زده و 2 تا 5 تن کود حیوانی و مقدار 160 کیلو کود ازته و 90 کیلو کود فسفره و 350 کیلو کود پتاسه در هر هکتار به زمین داده و آن را برگردان نموده و اقدام به کشت بذر مینمایند .مقدار بذر مورد نیاز حدود 5/1 تا 5/2 کیلو میباشد که تعداد بذر بین 90000 تا 100000 عدد است .
فاصله بین بوته ها 18-12 سانتیمتر و فاصله بین ردیف ها 70-40 سانتیمتر میباشد . شلغم در زمینهای هموسی که PH آن بین 7 و 8/6 باشد به خوبی رشد نموده و در مدت کوتاهی ریشه آن بزرگ شده مغز میگیرد .
شلغم از گیاهانی است که به مقدار 5/0 تا یک قسمت در میلیون وزن خاک احتیاج به کود بُر ، منگنز ، مس ، مولیبدن و آهن دارد .
مدت رشد و جوانه زدن بذر در هوای 18-14 درجه حدود 6 تا 10 روز است و مدت برداشت محصول 75-45 روز است و احتیاج به آفتاب فراوان دارد .
بذرگیری شلغم :
در فصل پاییز ، به میزان مورد نیاز شلغم های یکدست و قوی و سالم را انتخاب نموده و در محل خشک ، زیر ماسه خشک نگهداری میکنند به طوریکه در زمستان در نفوذ سرما محفوظ باشد . در اوئل فروردین در زمینی که قبلاً کود داده شده به فاصله 60 سانتیمتر از یکدیگر میکارند . در اواخر بهار بوته ها به گل مینشیند و دارای گلهای خوشبو به رنگ زرد به شکل صلیب میباشد و دارای غلافهای کشیده و پهن است که در هر غلاف 25-20 عدد تخم میباشد ، خوشه ها را از شاخه نموده پس از خشک شدن آنها به آرامی کوبیده و بذر شلغم را جدا میکنند – بذر شلغم تا 3 سال قوه نامیه خود را حفظ میکند .
آبیاری :
بهتر است برای آبیاری بین ردیفها ، جوی باریک درآورده و در جویهای بین ردیفها آب داده تا از طریق نفوذ آب به داخل خاک بوته آبیاری شود ولی در هر صورت در هفته های اول هر 4 روز یکمرتبه احتیاج به آبیاری دارد و پس از چند برگه شدن بوته ها ، بین آنها را تنک کرده تا ریشه شلغم خیلی سریع مغز بگیرد . مقدار تولید محصول در هکتار بین 25 تا 50 تن میباشد .

[*FATIMA*]

http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/ab/Patates.jpg/220px-Patates.jpg (http://njavan.com/wiki/File:Patates.jpg)
سیب زمینی (Potato)
سیب زمینی ازخانواده Solanaceae و محل اصلی آن در 2 هزار سال پیش در کوههای فرانسه و بعضی از انواع آن در سواحل شیلی بوده است و در حدود قرن شانزدهم از امریکای جنوبی به اسپانیا و در سال 1553 در سراسر اروپا پخش گردیده است . سیب زمینی در زمان ناصرالدین شاه به وسیله میرزاملکم خان به ایران آورده شد .
بعضی از انواع سیب زمینی دارای گوشت سفید و حالت آردی دارد که برای تهیه خمیر یا مش بسیار مناسب است و نوع دیگر که گوشت آن دارای حالت مومی است برای تهیه سالاد بسیار خوب است .
امروزه سیب زمینی ازنظر تولید و ارزش ، مقام چهارم را در تولیدات کشاورزی به دست آورده است .
مصرف سیب زمینی در اغلب کشورهای حهان بسیار زیاد و به طور متوسط مصرف سرانه آن در سال در حدود 50 کیلوگرم میباشد و به علت آسانی تولید ، مصرف آن روز به روز افزایش مییابد . مدت کشت تا برداشت 120-90 روز است که در این دوره نبایشتی با یخبندان زمین مواجه شود .
در مناطق معتدل سرد به خوبی پرورش مییابد با آنکه جوانه آن در حرارت بسیار کم رشد میکند ( 7 درجه سانتیکراد ) ولی پس از اینکه سر از خاک بیرون آورد ، به محض مواجه با سرمای شدید از بین خواهد رفت .
قسمتهایی در ساقه های زیرزمینی این گیاه متورم شده و تولید غده های سیب زمینی که دارای نشاسته میباشد میکند این نبات با این که 2 ساله است ولی از نظر ساقه های هوایی بوته یکساله محسوب میشود . مقطع ساقه هوایی سیب زمینی مربع شکل و پوشیده از کرک است .
کاشت سیب زمینی :
سیب زمینی در هر نوع خاکی به خوبیرشد میکند فقط در زمینهای آهکی غده های آن کوچک باقی میماند .
زمینهایی که علف هرز زیاد دارند و بخواهند به سبزیکاری اختصاص دهند بهتر است اولین انتخاب ، سیب زمینی باشد . حتی از رمینهای بکر که مدتی کشت کار در آن نشده ، شروع اولین زراعت ، سیب زمینی مناسب خواهد بود .
به زمین آفتاب گیر احتیاج دارد و در پاییزمقدار40-30 تن کود پوسیده حیوانی به زمین داده و خاک را با یک شخم عمیق 45 سانتیمتری برگردان نموده و در بهار حدود 250 کیلو کود ازته و 200 کیلو کود فسفره و 150 کیلو کود پتاسه به خاک میدهند .
زمینهای شنی و سبک بهتر از زمینهای آهکی و رسی محصول میدهد مشروط بر اینکه کودهای تعیین شده را به موقع به خاک بدهد .
سیب زمینی در خاکهایی که درجه اسیدیته آن بین 5 تا 8/6 باشد بهتر رشد میکند و در زمینهای آهکی ، بیماری گال موجب ایجاد آفت قهوه ای رنگ روی پوست سیب زمینی میگردد .
تهیه سیب زمینی سالم و عاری از آفت و بیماری ، بسیار مهم است چون بسیاری از آفات و بیماریها به وسیله غده بوده در سراسر مزرعه پخش وانتطار مییابد و نبایستی به دنبال سیب زمینی ارزان قیمت برای کاشت رفت زیرا چندین برابر بهایی را که برای سیب زمینی مرغوب و گران میدهید در تولید محصول جبران نخواهد شد . لذا بایستی سیب زمینی سالم ، درشت با پوست کاملاً صاف که فاقد فرورفتگی و بدقوارگی باشد انتخاب شود و از هر سیب زمینی تعدادی برش که حداقل مساحت آن 3 سانتیمتر مربع است و حاوی سه یا دو چشمک باشد انتخاب نموده و این قسمت را با مقدار کافی گوشت سیب زمینی قطع کرده و آنرا در محلول ضد قارچ فرو برده و آماده کاشت مینمایند و آنرا چند روز در محل خشکی نگاه داشته تا محل بریده شده خشک گردد و برای اینکه قسمت بریده شده در اثر رطوبت فاسد نشده یا کپک نزند روی مقطع بریده شده را پودر ذغال میریزند .
برای هر هکتار زمین حدود 1500 تا 2000 کیلو سیب زمینی نیاز میباشد باید دقت نمود ، سیب زمینی هایی را انتخاب کرد که چشمک آنها عقیم نبوده و کاملاً ورم کرده باشد و کاملاً آماده سبز شدن باشد .
افرادی که مهارت در انتخاب سیب زمینی ندارد ، بهتر است چند روز سیب زمینی را در محل سایه آفتاب در معرض هوا قرار داده تا جوانه ها شروع به فعالیت بنمایند و جوانه خوب ، آنهایی است که اطراف چشمک متورم ، درشت ، قوی و رنگین شده است .
چگونگی کاشت :
برای کاشت سیب زمینی شیارهایی به فاصله 90-60 سانتیمتر در روی زمین ایجاد کرده و سیب زمینی آماده شده را در عمق 10 سانتیمتری خاک به فاصله 30 سانتیمتر از یکدیگر طوری میکارند که چشمه جوانه به طرف بالا و مقطع گوشت به طرف پایین قرار گیرد .
لازم به تذکر است که مزرعه را قبل از کاشت ، آبیاری نموده و پس از اینکه زمین گاورو شد بذر را میکارند و مادام که جوانه سیب زمینی سر از خاک بیرون نیاورده به آن آب نمیدهند و بنابراین وقتی جوانه ها 4-3 سانتیمتری شدند . اولین آبیاری انجام میگیرد سپس به فاصله دو هفته دومین آبیاری صورت میگیرد و هر چه بوته نمو میکند پای بوته را خاک میدهند .
مزرعه سیب زمینی را تا موقع گل دادن بوته ها هفته ای یک مرتبه آب میدهند و پس از گل دادن ، آب آنرا کم میکنند وقتی بوته ها به ارتفاع 15 سانتیمتر رسیدند اطراف ساقه را با خاک برگ و کودکلش ، پشته مانند کرده تا از سبزرنگ شدن غده هایی که نزدیک به سطح زمین هستند جلوگیری شود این عارضه در اثر تفوذ اشعه آفتاب و به علت تشکیل سولاتین در زیر پوست میباشد و اینگونه سیب زمینی ها به هیچ وجه نبایستی به مصرف خوراک برسند .
پیش رس کردن سیب زمینی :
در مناطق معتدل کشت نوبرانه و پیش رس سیب زمینی در بهمن ماه شروع میگردد . در این روش یک شیار به عمق 20-30 سانتیمتر در جهت شمال به جنوب زمین حفر کرده و داخل آنرا با کود و خاک و برگ پوسیده پر مینمایند و انواع سیب زمینی پیش رس مانند سیب زمینی اسلامبولی به فاصله 30-20 سانتیمتر میکارند و روی آنرا 10 سانتیمتر خاک میدهند . برای آنکه محصول سیب زمینی در معرض سرما قرار نگیرد ، ضرورت دارد هر 4 یا 3 ردیف کاشت را به طور جداگانه نایلن کشید و یا حداقل شبها روی ردیفها را با نایلن و یا حصیر محفوظ نمایند و در هر صورت درجه حرارت محیط کاشت نبایستی از 15-20 درجه پایینتر رود ، ضمناً میتوان 12-10 سانتیمتر کلش روی ردیفها ریخت تا از نفوذ سرما به بوته جلوگیری گردد . در صورتیکه امکان پایین افتادن درجه حرارت در شب داده میشود بهتر است اطراف نایلونها را کود تازه ریخت تا گرمای آن مانع از نفوذ سرما به داخل پوشش نایلنی گردد . در اواخر اردیبهشت ماه محصول آماده بهره برداری است .
برداشت سیب زمینی :
برای جمع آوری سیب زمینی بایستی یک طرف ردیف ها را به وسیله شن کش سست نموده و خاک آنرا کنار گذارده تا بتوان از طرف دیگر ردیف به وسیله شن کش بوته ها را به یک طرف رانده و سیب زمینی خارج نمود .
در زراعت بزرگ برداشت محصول به وسیله ، ماشینهای مخصوص کندن سیب زمینی انجهم میگیرد .
سیب زمینی خارج شده را چند ساعت هوا میدهند تا رطوبت آن جمع شود . مقدار محصول سیب زمینی بستگی به واریته و نوع سیب زمینی کشت شده دارد و به طور متوسط از هر هکتار 25 تن سیب زمینی برداشت میکنند . بهترین روزها برای برداشت سیب زمینی روزهای گرم و خشک است .

[*FATIMA*]

http://www.bbcgoodfood.com/content/knowhow/glossary/jerusalem-artichoke/image.jpg
سیب زمینی ترشی (Gerusalen artichoke )
سیب زمینی ترشی از تیره Compositae است و دارای برگهای گرد بیضی شکل و سطح آن از کرکهای ریزی پوشیده شده است دارای گلهای زرد کوچکی است .
از ریشه این گیاه در پاییز محصولی به دست می آید که دارای سیبهای نامنظمی به رنگ قرمز مات و مایل به تریاکی و اغلب آنرا به صورت ترشی مصرف میکنند و چنانچه در خاک مرغوب و زمین مرطوب و شنی کاشته شود مقدار 30 تا 50 تن در هکتار از آن محصول به دست می آید .
موقع کاشت آن اول فروردین است و ریشه آن ممکن است در هوای معتدل چندین سال در زمین باقی بماند و هر اندازه از آن محصول برداشته شود ریشه های باقیمانده در سال بعد پرورش یافته تکثیر مییابد .

[*FATIMA*]

http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/79/VegCorn.jpg/200px-VegCorn.jpg (http://njavan.com/wiki/File:VegCorn.jpg)
ذرت (Sweetcorn )
ذرت از خانواده Gramineae نوعی از غلات است و به طور کلی کلمه Corn به هر ماده و یا دانه سختی مانند گندم و جودوسر و غیره اطلاق میشود و ذرت در 4000 سال قبل در امریکای شمالی پرورش داده میشده و پس از کشف امریکا به سراسر جهان گسترش یافت .
در دانه های ذرت مقدار زیادی قند جمع آوری میشود برای آنکه درتمام فصل محصول ذرت در اختیار داشته باشیم میتوان بذر آنرا به فاصله هر دو هفته کاشت تا آخر فصل محصول آن به تدریج به دست می آید .
کاشت و پرورش ذرت :
زمین ذرت بایستی به عمق 45-30 ساتیمتر برگردان شده و در پاییز کود حیوانی پوسیده به زمین بدهند و بلافاصله قبل از کشت به مقدار 12 کیلو کود ازته برای هر صد مترمربع به خاک داده و به وسیله شن کش آنرا زیر خاک کرده و شیار یا جویهایی در زمین به موازات هم ایجاد نموده و دانه ذرت را در عمق 5/2 سانتیمتری خاک به فاصله 45 سانتیمتر در ردیفهایی که فاصله آنها نیز 45 سانتیمتر است میکارند و حداقل در هر محل دو عدد ذرت با هم کاشته میشود .
فصل کاشت ذرت در اواسط خردادماه است . از آنجائیکه پولن ذرت به وسیله باد منتقل میگردد لذا حداقل بایستی 5-4 ردیف ذرت در مجاور هم کاشت تا باد پولن ها را به بوته های مجاور منتقل کند .
از آنجائیکه ریشه ذرت خیلی نزدیک به سطح خاک است لذا نگهداری رطوبت زمین از لحاظ تغذیه گیاه بسیار اهمیت دارد گیاهان و علفهای هرز که رطوبت زمین و مواد غذایی آنرا جذب میکنند باید به طور مرتب وجین شده تا بوته ذرت قوی و سالم باشد و وقتی بوته ذرت به گل نشست و آماده تشکیل دانه است احتیاج به کودهای فسفره شیمیایی قابل جذب دارد و باید کودهای فسفره را در شیارهای مجاور بوته ذرت با خاک مخلوط کرده و آبیاری نمود .
نحوه کاشت ذرت در گلدان :
برای پرورش ذرت داخل ساختمان 3 عدد آنرا در گلدان 17 سانتیمتری در عمق 5/2 سانتیمتر کاشته و خاک آنرا از کود پوسیده و خاک برگ و خاک باغچه به طور مساوی تهیه مینمایند و در دریچه رو به آفتاب قرار میدهند و به طور مرتب باید با محلولهای کود شیمیایی آنرا تقویت نمود برای آنکه باد شدید به بوته ذرت صدمه نرساند اطراف ساقه را مقداری حاک ریخته و آنرا میکوبند . ارتفاع ذرت گاه ممکن است به 3 سانتیمتر برسد و در یک صد مترمربع زمین در حدود 100 گرم ذرت میکارند و اگر منظور از کشت ذرت تولید علوفه باشد دانه های ذرت را متراکم کاشته و مقدار بذر مورد نیاز برای هر یک صد مترمربع در حدرد 2 کیلو میباشد . مقدار محصول ذرت در هر یک صد مترمربع در حدود 20 کیلو است . درجه حرارت مناسب برای رشد 35 تا 15 درجه است . به طور متوسط مدت لازم برای به دست آوردن محصول 16-12 هفته است . تعداد تقریبی بذر در هر صد گرم برابر با 500 عدد است .
درو کردن :
زمان درو کردن محصول بسیار مهم است زیرا چنانچه ذرت دیر برداشت شود قند ذرت تبدیل به نشاسته شده و دانه های ذرت از حالت شیرینی خارج شده و قابل استفاده نمیباشد . معمولاً در هوای گرم سه هفته به طول می انجامد که گلهای ذرت برسد و آماده چیدن شود . در موقع چیدن ، کاکلها تقریباً خشک شده اند وقتی با ناخن به دانه های ذرت فشار وارد می آورید مایع شیری رنگی از آن خارج میگردد این حالت بهترین نشانه برای رسیدن ذرت است و اگر این مایع روشن باشد دلیل بر این است که هنوز ذرت نرسیده و 5-4 روز باید منتظر ماند و اگر مایع خمیری شده باشد از موقع برداشت محصول گذشته و ذرت مرغوب و مورد پسند مشتری نیست .
موقعیکه ذرت چیده میشود در مدت کوتاهی مواد قندی در داخل دانه ها به نشاسته تبدیل میگردد و برای جلوگیری از این عمل پس از چیدن ذرت آنها را در آب یخ بیاندازید و این موضوع باعث میگردد عمل تبدیل قند به نشاسته به تأخیر بیفتد . برای بذرگیری دانه ذرت بهتر است ذرتی که دانه هایش خوب رسیده و کاملاً سالم و یکنواخت باشد از بوته کنده و آویزان نمایند و در موقع فصل کاشت ، دانه ها را از ذرت جدا نموده و در محلول قارچ کش فرو برده بعداً بکارند .

[*FATIMA*]

http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/96/ARS_cucumber.jpg/250px-ARS_cucumber.jpg (http://njavan.com/wiki/File:ARS_cucumber.jpg)
خیار (Cucumber )
خیار از خانواده Cucurbitaceae دارای ساقه های نرم و شکننده و برگهای دندانه ای و گلهای زرد میباشند . ارتفاع آن در مورد خیارهای بالارونده تا 2 متر و خیارهایی که روی زمین رشد میکنند 25/1 متر میرسد . معمولاً خیار به دو دسته مجزا تقسیم میشود . اول خیارهایی فقط در داخل گلخانه تربیت میشود و دارای قد کشیده و بلند است و به نام خیار پیش رس معروف است ، دوم خیارهایی که در محیط خارج پرورش داده میشوند ، ترد و شکننده بوده و در اندازه های مختلف محصول آن برداشت میشود . منشاء اصلی خیار از هندوستان بوده و دویست سال قبل از میلاد مسیح به چین برده شده و در سال 1535 هندیها آنرا به فرانسه و در سال 1540 به فلوراید برده اند .
طرز کاشت :
موقع کاشت بذر خیار گلخانه ای در ماههای بهمن و اوائل اسفند است که درجه حرارت در حدود 18 درجه سانتیگراد باشد . موقع کاشت بذر خیار معمولی از 20 فروردین تا آخر اردیبهشت است و باید خطر سرما کاملاً از بین رفته باشد . در مناطق گرمسیر ، حتی در اسفندماه خیار را در زیر پوششهای نایلونی پرورش میدهند تا خیار زودرس را به بازار عرضه نمایند . در هر منطقه ، موقعی اقدام کشت به بذر خیار مینمایند که درجه حرارت متوسط به حدود (21-20) درجه رسیده باشد .
محصول خیار موقعی خوب و فراوان میشود که قبلاً زمین را به عمق 60 سانتیمتر برگردان کرده و 200-150 تن کود حیوانی پوسیده و مقدار کافی خاک برگ و خاک اره و کود شیمیایی 10-10-5 به میزان 100 کیلو در هکتار محاسبه نموده و به زمین داده باشند .
تهیه پشته به طور نشتی به فاصله 5/1 تا 2 متر از یکدیگر میباشد در این صورت آب از یک طرف وارد شده و به طور نشتی به ریشه گیاه میرسد و نحوه دیگر ایجاد پشته به طور غلام گردشی است و در این صورت عرض پشته های غلام گردشی در حدود 70 تا 100 سانتیمتر است .
همان طور که گفته شد قبل از کاشت بذر باید زمین را آب داده در محل خط آب ، حفره هایی با چوب به عمق 4-3 سانتیمتر ایجاد کرده و 4-3 دانه به فاصله 60-40 سانتیمتر تخم خیار در آن میکارند و روی آنرا خاک داده و فشار آورد که هوای اطراف تخم خارج گردد و تخم به خاک بچسبد .
در جعبه های چوبی یا گلدان داخل ساختمان نیز میتوان تخم خیار را کاشت به نحوی که در گلدانهای 8 سانتیمتری 4-3 عدد تخم خیار را به ترتیب بالا کاشته و آنرا آبیاری میکنند .
به فاصله 9-5 روز جوانه گیاه سر از خاک بیرون آورده و در این موقع بایستی جوانه های اضافی را تنک نموده تا فقط یک جوانه در محل باقی بماند و در مورد پرورش خیار در منزل در اوائل خردادماه نهالهای کوچکی که در گلدانهای 8 سانتیمتری میباشد به گلدانهای 23 سانتیمتری منتقل میکنند . این گلدان باید محتوی خاک و برگ پوسیده و کود حیوانی و کود شیمیایی باشد و موقعی که گیاه به حد معینی رشد نمود شاخه انتهای آنرا قطع میکنند که بلندتر نشود . برای پیش رس کردن خیار در بسیاری از مناطق ، بذر خیار را در مخروطی از خاکستر خیس کرده تا جوانه کوچکی ایجاد نماید سپس اقدام به کاشت آن مینمایند .
یکی از آفات مهم مزرعه در هنگام کاشت بذر خیار ، کلاغ زاغی است که بذر را از داخل زمین خارج کرده و میخورد لذا در چند روز اول پس از کاشت بایستی چند نفر کارگر در مزرعه با زدن به حلب خالی کلاغها را فراری دهند .
از آنجائیکه مدت طول زندگی خیار از موقع کشت بذر تا برداشت محصول بسیار کم و در حدود 65 تا 55 روز میباشد لذا کشت آن در اغلب باغات و مزارع و هر کشتزاری مرسوم شده است . این گیاه به خصوص در اول فصل به سرما حساسیت بسیار دارد و سرمای دیررس بهاره اغلب جوانه های خیار را به کلی از بین میبرد و چون نیاز به تابش مستقیم آفتاب دارد لذا محصول خیار مزارع از خیار باغات بیشتر میشود .
مراقبت از کشت :
بعد از آنکه بوته خیار ظاهر گشت بایستی به طور مرتب اطراف آنرا سله شکنی و وجین نموده و مخصوصاً علفهای فرز و پیچکهایی که دشمن بوته خیار است از بین برد و در فصل گرم که خیار به محصول مینشیند هر 6-4 روز یک مرتبه احتیاج به آبیاری دارد و آبیاری باید به آرامی انجام گیرد که حداقل تا عمق 60 سانتیمتر خاک کاملاً مرطوب شود . به هیچ وجه نبایستی روی برگه های بوته خیار آب پاشید زیرا موجب پرورش قارچ میلدیو میگردد .
در مناطق کوهستانی که هوا متغیر و ممکن است سرمای ناخواسته در اوایل فصل منطقه را بگیرد بایستی جالیز خیار را با پوشش های پلاستیکی روی ردیف های خیار محفوظ نمود . در مواقع تابش شدید آفتاب ممکن است برگها پژمرده شوند ولی چنانچه در عمق 10-5 سانتیمتری ، خاک ، مرطوب باشد این پژمردگی موقتی بوده و هنگام عصر برگها شاداب میشوند . در هر صورت نبایستی ساقه و شاخه های گیاه در آب باشد این امر باعث پلاسیدگی ساقه و از بین رفتن آن خواهد شد .
پرورش خیار در محلهای کوچک :
چنانچه بوته خیار را به جای آنکه روی زمین پهن شود روی داربست ببندند غلاوه بر آنکه محصول آن بیشتر میشود خیار قلمی و ترد تولید میشود . در موقع گل دادن ابتدا گلهای نر باز شده و پس از یک هفته پژمرده میشود و در این فاصله گلهای ماده باز شده و به وسیله حشرات مثل زنبور و باد ، پولن گلهای نر را گرفته و پس از تلقیح شروع به تشکیل گیاه مینماید و روی بوته های حیار گلهای پژمرده ای که تشکیل خیار داده اند گلهای نر میباشند .
در مناطق سرد عمل تلقیح به خوبی صورت نمیگیرد و همچنین در عوای بسیار خشک توأم با گرمای زیاد عمل تلقیح انجام نمیشود و گلها بدون آنکه میوه تشکیل دهند از بین میروند . از آنجائیکه شاخه های خیار به داربست نمیچسبد بنابراین هر 30 سانتیمتر از ساقه بایستی به وسیله پارچه ململ به داربست بسته شود و سرشاخه های اضافی را قطع نموده و در فاصله هر 4 هفته با محلول کود شیمیایی گیاه را تقویت نمائید .
برداشت محصول :
باید سعی نمود که هر روز در بوته های خیار جستجو نموده و خیارهای رسیده و ختی نیم رس را چید زیرا خیار هر اندازه ظزیف و قلمی تر باشد تردتر و شیرین تر است حتی چنانچه یک یا دو عدد خیار برای بزرگ شدن و تخم گیری روی بوته نگه میدارید این عمل مانع تشکیل و بزرگ شدن خیارهای نورس میشود .
برای آنکه محصول خوب و مرغوب تولید گردد باید هر 15 روز یکمرتبه با کود مایع که به سرعت جذب گیاه میشود بوته ها را کود داد و اطراف ساقه و شاخه ها بایستی کاملاً تمیز گردد و چنانچه حلزون و یا کرم ریشه مشاهده شود آنها را جمع آوری نمود .
چرا خیار تلخ میشود :
دکتر بینز از دانشگاه واشنگتن مطالعاتی روی علل تلخ شدن خیار انجام داده که خلاصه بررسی ها به شرح زیر است :
بسیاری موارد خیارهای بسیار کوچک مخصوصاً قسمت گوشت و پوست آن تلخ است . علت این تلخی آبیاری نامنظم جالیز خیار است . چنانچه یکمرتبه زمین را آبیاری زیاد نموده و کاملاً خیس شده و مدت 10 تا 15 روز به آن آب ندهند و زمین سله بسته و خشک شود تلخی مخصوصی در خیارها ظاهر میگردد و همچنین خیارهائیکه در فصل سرما کشت شده و تولید محصول در اول فصل با سرما مواجه شود تلخ میشوند .
موارد دیگرعبارت از عدم توجه به نوع کود و بی دقتی در مقدار کود شیمیایی و جمع آوری محصول خیار در وسط روز و مواردی مشابه آن موجب تلخی خیار میگردد . باید توجه داشت که تلخی خیار بیشتر در ته آن متمرکز است و هیچگاه تلخی به وسط خیار که دانه قرار دارد نمیرسد و چنانچه از خیار تلخ ، پوست ضخیم گرفته شود تلخی آن زایل میگردد . به طور کلی بعضی از انواع خیارها برای مثال Straight eight محصول تلخی تولید میکند و 80% از این نوع خیار تلخ است در صورتیکه در نوع خیار همیشه شیرین Ever sweet هیچگاه خیار تلخ مشاهده نشده است .

[*FATIMA*]

http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/ca/Snijboon_peulen_Phaseolus_vulgaris.jpg/240px-Snijboon_peulen_Phaseolus_vulgaris.jpg (http://njavan.com/wiki/File:Snijboon_peulen_Phaseolus_vulgaris.jpg)
لوبیا چیتی (Spotted bern )
لوبیا چیتی از انواع لوبیا سبز است که درصد پروتئین موجود در آن بین 26 تا 28 درصد و مصرف خوراک آن بسیار رایج . به طور کنسرو به فروش میرسد .
کشت لوبیا :
برای کشت لوبیا چیتی ترجیح داده میشود که لوبیا به طور یکدست و خالص و روی ردیف کاشته شود در غیر این صورت چنانچه همراه با باقلا و یا ذرت توأماً کاشته شود سایه این گونه گیاهان مانع رشد و رسیدن دانه لوبیا شده و دانه های ریز و نارس تولید میگردد .
برای آماده نمودن زمین یک شخم در پاییز همراه با 100-75 تن کود دامی در هکتار به زمین داده سپس در بهار مقدار 150 تا 170 کیلو کود فسفره و پتاسه به خاک میدهند و زمین را آماده کاشت مینمایند و قبل از کاشت زمین را دیسک زده و کاملاً مسطح کرده و جوی بندی مینمایند به طوریکه فاصل جویها از یکدیگر حدود 45-30 سانتیمتر باشد و جویها را در جهت شمال به جنوب حفاری میکنند و در دو طرف جوی دانه های لوبیا را به فاصله 30-15 سانتیمتر در عمق 8-3 سانتیمتر میکارند مقدار بذر لازم در هکتار بستگی به وضع زمین و امکانات رشد و جوانه زدن دارد . معمولاً 70 هزار عدد لوبیا برای هر هکتار زمین کافی خواهد بود (70-40 کیلوگرم) .
درجه حرارت مناسب برای رشد لوبیا چیتی بین 15 تا 29 درجه است در شرایط کشت منفرد جوانه لوبیا پس از 15 روز سر از خاک بیرون آورده و روز چهلم گلدهی شروع میگردد و برداشت آن 100 روز بعد و حداکثر تا 120 روز به طول می انجامد .
در مدت رشد با توجه به شرایط خاک و رطوبت هوا ، بین 6-4 مرتبه آبیاری لازم دارد و در روزهای اول و در هنگام گلدهی فاصله آبیاری 8-6 روز و پس از رشد کامل فاصله آبیاری به 15-12 روز میرسد باید توجه داشت که آب زیاد موجب کاهش محصول و رشد بیش از حد شاخ و برگ میگردد و در هنگام گلدهی چنانچه کمنر یا بیش از حد شاخ و برگ میگردد و در هنگام گلدهی چنانچه کمتر یا بیش از حد ضرورت ، آبیاری شود مقدار زیادی از گلها ریزش مینمایند .

[*FATIMA*]

http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/96/BlackeyeBean.jpg/250px-BlackeyeBean.jpg (http://njavan.com/wiki/File:BlackeyeBean.jpg)
لوبیا چشم بلبلی (Black eye pea )
این لوبیا بیشتر در مناطق گرم و معتدل کشت میشود و دارای زیرگونه های بسیاری است و با توجه به اینکه آفت سوسک لوبیا به این گیاه حمله مینماید لذا بایستی از موقع شروع گل تا هنگام برداشت محصول با این آفت مبارزه نمود تا در هنگامی که به انبار انتقال داده میشود محصول عاری از سوسک باشد در غیر این صورت زندگی و تکثیر آفت در انبار نیز ادامه یافته و حشره های بالغ پس از جفت گیری در آخر بهار آماده تخمگذاری روی بوته های جدید که در حال گل و یا تشکیل غلاف هستند میباشد .
برای مبارزه بایستی هر 15-10 روز یکمرتبه سموم تماسی مانند مالاتیون و گوزاتیون سمپاشی کرد و در هنگامی که در انبار نگهداری میشود با سموم فومیگان مانند متیل برمید و یا قرصهای فستوکسین به مقدار 20-10 گرم برای هر تن لوبیا استفاده کرد همچنین بذر لوبیا را قبل از کاشت با یکی از سموم قارچ کش مانند بنلیت ضدعفونی مینمایند .
زمین مزرعه را در پاییز به عمق 25 تا 30 سانتیمتر شخم زده و در بهار با دیسک ، کلوخه ها را نرم نموده و قبل از دیسک مقدار 150 کیلوگرم کود ( فسفات آمونیوم ) روی سطح زمین میپاشند که هنگام دیسک زنی در خاک فرو رود سپس سطح زمین را با ماله یکنواخت کرده و با ایجاد جوی و پشته بذر آنرا میکارند ، مدت کاشت و برداشت لوبیا چشم بلبلی 150-140 روز است و ارقام دیررس آن که از بذور امریکایی است 170-160 روز است .
لوبیا چشم بلبلی نسبت به هوای خشک تا حدی مقاوم است ولی باید دقت نمود که محیط ریشه همیشه مرطوب باشد ولی قبل از آنکه بوته ها گل بدهند نبایستی بیش از حد لازم به آن آب داد.
مدت کاشت و برداشت آن در مورد انواع زودرس 80-70 روز و در مورد انواع دیررس آن 150-130 روز است .
تعداد غلافهایی که روی یک بوته پدیدار میگردد حدود 300-200 غلاف است . تلقیح گلهای لوبیا به وسیله باد یا به وسیله زنبور و یا برس نرم به وسیله زارع انجام میگیرد در هر صورت رطوبت هوا و ابری بودن آن کمک بسیاری به حشرات برای عمل تلقیح میکند .
ارتفاع بوته لوبیا چشم بلبلی 80-60 سانتیمتر و روی هر محور گل آذین آن بیش از 12 گل وجود دارد و دارای غلافهای استوانه ای به طول 18-8 سانتیمتر است ، میزان عملکرد آن در هر هکتار بین 1000 تا 4000 کیلو است . محصول لوبیا را بایستی به تدریج و به طور مرتب برداشت نمود تا گلهای جدید تشکیل شوند .

[*FATIMA*]

http://upload.wikimedia.org/wikipedia/en/thumb/e/e7/Cantaloupe_and_canary_melon.jpg/200px-Cantaloupe_and_canary_melon.jpg (http://njavan.com/wiki/File:Cantaloupe_and_canary_melon.jpg)
خربزه (Melon )
خربزه بیشتر در مناطق گرم و مرطوب محصول خوبی میدهد . استفاده از کود حیوانی و پوسیده و خاک برگ همراه با کود شیمیایی موجب رشد سریع آن میشود .
خربزه دارای انواع مختلف از جمله خربزه مشهدی – ایوانکی – گرگابی – زرندی و اصفهانی است .
گلهای نر و ماده آن بر روی دو شاخه جداکانه تولید میشود حشرات پولن گلهای نر را به گل ماده انتقال داده و آنرا بارور میکنند . از آنجائیکه بوته خربزه به سرما حساس است بایستی موقعی آن را کاشت که کاملاً خطر سرما در منطقه از بین رفته باشد و برای پرورش آن احتیاج به آفتاب شدید و گرمای زیاد است .
عملیات زراعی :
در پاییز زمین را 55-45 سانتیمتر شخم عمیق زده و میگذارند تا خاک کاملاً پوسیده و در اول اسفندماه به وسیله ماله زمین را مسطح نموده به طوریکه عملیات آبیاری به راحتی در آن انجام گیرد سپس به دو طریق زمین را آماده میکنند . طریقه اول شیارهای عمیقی در جهت شیب زمین ( در صورت امکان از شمال به جنوب ) به فاصله 2 متر از هم ایجاد کرده و به فاصله یک متر روی ردیفها چاله هایی به عمق 5/0 متر و ابعاد 5/0 متر ایجاد نموده و کود پوسیده همراه با مقداری کود – شیمیایی 10-10-5 در کف گودال ریخته ( به طور متوسط 20 کیلو کود شیمیایی در هر صد مترمربع ) و کود را با خاک چاله مخلوط نموده میگذارند تا پوسیده شود . در بسیاری از مناطق کود انسانی را همراه با کنجاله گیاهان روغنی با کود مخلوط میکنند .
طریقه دوم زمین را به جوی و پشته به طور غلام گردشی تهیه نموده و به طوریکه آب در داخل پشته ها چرخیده و به قطعه دیگر میرود . عیب این طریق آن است که مقداری از مواد غذایی قطعات اول به قطعات بعدی منتقل میگردد .
جوی و پشته به نحوی است که عمق جویها 5/0 متر و عرض آنها 5/2 متر است و پس از آبیاری خط آب که مشخص گردید روی خط آب چاله هایی به غمق 5/0 متر و به فاصله 1 متر حفر نموده و برای کشت بذر خربزه آماده میکنند . در داخل چاله ها همانطور که گفته شد کود را با خاک محل مخلوط نموده و ته چاه میریزند .
کشت در زمین :
تخم خربزه را 24 ساعت قبل در مخلوطی از آب و خاکستر خیسانده و در محلی گرم قرار میدهند و سپس آنرا در کیسه و یا گونی ریخته تا آب آن خارج شده و مدت 3 روز در محل گرم و مرطوب و تاریک نگه میدارند تا جوانه بزند و روز قبل از کاشت زمین را آب داده و در هر گودالی 3-5 دانه تخم خربزه را در عمق 4-7 سانتیمتری کاشته و روی آنرا با خاک پوشانده و با دست روی آن فشار می آورند که کاملاً به خاک بچسبد موقع کاشت خربزه بسته به منطقه و موقعیت آن و وضع سرمای بهاره ، حدود اوائل خردادماه است .
طریق نگهداری :
تقریباً 8-9 روز پس از کشت بذر ، جوانه ها رشد نموده و سر از خاک بیرون می آورند موقعی که بوته چهار برگه شد در هر گودال دو جوانه نگهداشته بقیه را به آرامی با چاقوی سرکج از زیر خاک بریده تا بوته های باقی مانده رشد کافی داشته باشند و باید سعی نمود که خربزه روی پشته های 2 متری که آب به آن نمیرسد گسترش داده شود بهتر است بوته دوم را نیز پس از مدتی قطع کرده تا در هر گودال فقط یک بوته بماند وقتی بوته 8 برگه شد سر بوته را با چاقوی تیز قطع کرده تا شاخه های جانبی تولید نماید . همچنین بایستی مرتباً بین جویها و پشته ها را سیخک زد و علفهای هرز را از بین برد .
آبیاری :
روش آبیاری خربزه با سایر سبزیجات تفاوت دارد یک ماه پس از کاشت بذر به زمین آب نمیدهند تا رنگ بوته ها کاملاً سبز تیره بشود و از این تاریخ هر 15 روز یک مرتبه زمین را آبیاری میکنند و پس از گل دادن هر 8 روز یک مرتبه آب میدهند وقتی اولین گل به غوره نشست هر 3-4 روز یکمرتبه آب میدهند و در موقعی که گلها به غوزه تبدیل شده و قسمتی از خربزه ها نزدیک رسیدن هستند آبیاری را به هفته ای یک مرتبه میرسانند .
در موقع آبیاری ممکن است آب بر روی پشته ها نشت نموده و بوته ها را بپوساند بنابراین لازم است آبیاری به آرامی انجام گرفته و از خط کشت آب بالاتر نیاید .
گل گیری :
یک هفته بعد از آنکه سر بوته را چیده و شاخه های جانبی بوته رشد نمود مجدداً شاخه های اضافی را قطع نموده و فقط 2 شاخه باقی میگذارند و این کار پس از 2 هفته تکرار میکنند و جوانه هایی که ساقه تولید میکنند قطع کرده تا بوته ، آماده گل دادن شود باید توجه داشت که قطع جوانه ها باید یک در میان در دو طرف شاخه انجام بشود . پس از آنکه گل تبدیل به میوه شد باید به ترتیبی روی آنرا خاک داد تا از حمله آفات و کرم زدگی و سوزش آفتاب مصون بماند . از آنجائیکه گلهای نر و ماده روی گیاه جداگانه است و این عمل اغلب به وسیله زنبور و حشرات انجام میگیرد چنانچه به وسیله برس نرم پشم شتر ، تلقیح را انجام دهیم تشکیل میوه به طوز حتم صورت خواهد گرفت .

[*FATIMA*]

http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/98/Koeh-167.jpg/220px-Koeh-167.jpg (http://njavan.com/wiki/File:Koeh-167.jpg)
چغندر (Beets )
سردسته سبزیهای ریشه دار ، انواع مختلف چغندر میباشد . چغندر از تیره Chenopodiacees (قازیاغی) از گیاهین دو ساله است که از آن به عنوان گیاه یکساله استفاده میکنند ، از انواع آن میتوان به چغندر علوفه ای ، چغندر گاوی ، چغندر قند ، چغندر لبوئی ، چغندر ریشه طلایی ، چغندر ریشه قرمز ، چغندر استوانه ای ، چغندر دسته ای که دارای برگهای سبز خوشرنگی است و چغندر عمیق ملکه که غده های ریز و قرمز خوشرنگی دارد و چغندر گوشت زرد و چغندر مصری که قرمز مایل به سیاه است و چغندر قرمز بشقابی میتوان نام برد .
در سال اول فقط از ریشه آن استفاده میشود و در سال دوم گلهای کوچک و سبزرنگی در دسته های 5-6 تایی با برگهای بیضی شکل و گاهی چین دار ظاهر میشود و به دنبال آن تبدیل به دانه شده که عبارت از دانه های کوچک قهوه ای است و در غلاف زردرنگ مایل به خاکستری پنهان است به دست می آید و این غلاف شکل نامنظمی دارد .
برگ چغندر چنانچه هنگام عصر چیده شود شیرین است و در صورتیکه در هنگام صبح چیده شود برگ آن بی مزه است علت آن این است که در زوز با تابش نور خورشید در سطح برگ قند تولید شده و در شب ، مواد قندی برای ذخیره شدن به ریشه فرستاده میشود .
طرز کاشت :
عملیات مقدماتی – در آخر فصل پاییز زمین زراعتی را با عمق 40 سانتیمتر برگردان کرده و حدود 350 کیلوگرم کود حیوانی پوسیده به هر صد مترمربع زمین میدهند باید دقت نمود استفاده از کود تازه گاوی ضرر جبران ناپذیری برای آن دارد و از رشد جوانه ها جلوگیری مینماید و 3 هفته قبل از کاشت بذر جمعاً مقدار 5 کیلوگرم کود شیمیایی و 3 کیلوگرم سوپرفسفات به فاصله 5 روز و در 3 نوبت در هر یک صد مترمربع پخش کرده و به وسیله شن کش به داخل زمین فرو کرده و در اواخر فروردین ماه در ردیفهایی که به فاصله 40-60 سانتیمتر است به فاصله 5-10 سانتیمتر از یکدیگر و در عمق 2-3 میلیمتری میکارند معمولاً 60-70 گرم بذر برای یک صد مترمربع زمین کافی خواهد بود و تعداد تقریبی بذرها در هر صد گرم برابر با 5600 عدد است یعنی در 3360 عدد بذر را در یک صد مترمربع زمین بایستی کاشت . 36 تا 24 ساعت قبل از کاشت بذررا در گونی ریخته و کاملاً خیس میکنند سپس اقدام به کاشتن بذر مینماید و در این صورت بذرها زودتر جوانه زده و نتیجه بهتری میدهد .
معمولاً چنانچه درجه حرارت خاک بین 5تا15 درجه باشد پس از 10 تا 40 روز جوانه ظاهر میگردد و در حرارت 20-35 درجه جوانه پس از 5 روز سر از خاک بیرون می آورد پس از آنکه جوانه ها رشد کردند و قابل مصرف خوراک شدند فاصله بین آنها را در چند مرحله تنک مینمایند به طوریکه در مرحله اول فاصله بوته به 5 سانتیمتر و مرحله دوم 10 سانتیمتر و بلاخره در آخرین مرحله به 25-10 سانتیمتر میرسانند .
لازم به یادآوری است که خاک اطراف بوته ها را بایستی مرتباً سله شکنی نمود و علفهای هرز را خارج نمود و در فصل تابستان به خصوص در مورد چغندرهائیکه ریشه آنها از سطح زمین بیرون آمده ، اطراف آنرا خاک داد و برگهای اضافه آنرا قطع نمود تا از تبخیر بیش از حد آب جلوگیری به عمل آید .
آبیاری :
در مناطق خشک برای اینکه ریشه ترد و شکننده شود بایستی هر هفته به طور مرتب مزرعه را آبیاری نمود ولی در مناطق مرطوب و بارانی فقط 2-3 بار آبیاری در سال انجام میگیرد ، تحمل این گیاه نسبت به خاکهای اسیدی بسیار کم است ، به طور متوسط در هر 2 تا 4 هفته یکبار قبل از آبیاری مقدار 2 تا 4 کیلو کود شیمیایی کامل 5-10-10 بین ردیف ها داده و سپس آبیاری میکنند ، چغندر از گیاهانی است که احتیاج به کود B دارد و حداقل بایستی بین 5/0 تا یک قسمت در میلیون خاک ، وجود B داشته باشد .
مدت برداشت محصول ریشه بین 55 تا 70 روز به طول می انجامد البته در بعضی از واریته ها مانند چغمدر طلایی 50 روز به طول می انجامد و نوع چغندرهای استوانه ای که به طول 20 سانتیمتر و قطر 4 سانتیمتر میباشد و در مدت 60-65 روز محصول آن قابل برداشت است . مقدار تولید محصول چغندر لبویی 28 تن در هکتار یا 280 کیلو در هر صد مترمربع میباشد.
بذرگیری از چغندر :
به طوریکه گفته شد ، چغندر گیاه دو ساله است . یعنی سال اول برگ و ریشه میدهد و در سال دوم گل و بذر تولید میکند . برای بذرگیری همیشه باید چغندر سالم ، بدون عیب ، خوش رنگ و فاقد ترک خوردگی را انتخاب کرد و در محل خنک و خشک در زیر ماسه یا شن خشک یا خاک اره یا خاک ذغال نگهداری نموده و در موقع حذف برگهای اضافی حتی المقدور سعی گردد جوانه های وسط چغندر سالم باقی بماند . در فروردین ماه سال بعد ، چغندر را از انبار خارج کرده و در زمین پوک و کود داده به فاصله 90 سانتیمتر از هر طرف میکارند و پس از گل دادن انتهای ساقه گل را قطع کرده تا فقط شاخه هائیکه نزدیک به ریشه میباشند قویتر شده ، گل داده و بذر تولید نماید . در مردادماه بذر چغندر آماده بهره برداری است و باید خوشه های بذر را چیده و پس از خشک شدن کوبیده و بذر را از چوب جدا مینمایید .
از آنجائیکه گشن گیری گلهای چغندر به وسیله باد انجام میگیرد و چنانچه در نظر است بذر چغندر خالص به دست آید بایستی در فاصله 2 کیلومتری مزرعه ، نوع و واریته دیگری از چغندر کشت نشده باشد در غیر این صورت بذر خالص به دست نخواهد آمد .
مقدار تولید بذر از هر هکتار مزرعه چغندر حداکثر حدود 2250 کیلو بذر میباشد و میزان متوسط تولید بذر در هکتار در حدود 1500 کیلو میباشد .
لازم به یادآوری است که رطوبت زیاد و گرما باعث کاهش شدید قدرت زیست و باروری بذر چغندر میگردد و هر اندازه مدت نگهداری در انبار زیادتر باشد دقت در شرایط نگهداری آن حائز اهمیت است و هرچه درجه رطوبت بذر کمتر باشد مدتی که میتوان آنرا انبار نمود طولانی تر خواهد بود و برای اینکه میزان رطوبت بذر را پایین آورند میتوان بذر را مدت 3 ساعت در مسیر هوای گرم 43 درجه حرارت قرار داد و آنرا در تونلی قرار داده و هوای گرم از داخل تونل عبور داد . در این شرایط میتوان رطوبت بذر را تا حد 5-7 درصد پایین آورد و به خوبی میتوان در حرارت 25 درجه به مدت یکسال نگهداری کرد . بدیهی است اینگونه بذرها قوه نامیه خود را تا 4 سال به خوبی نگه میدارند .
برداشت محصول :
چنانچه برداشت محصول چغندر به تأخیر بیفتد ، به علت خشبی شدن ریشه ، مرغوبیت خود را از دست میدهد .
از آنجائیکه برگ چغندرهای جوان ریز ، قابل مصرف است در موقع تهیه برگ و حمل آن به بازار بایستی برگ و ریشه را با هم از زمین درآورده و به بازار حمل نمود و چنانچه نخواهند آنرا قطع کنند حتی المقدور نبایستی با چاقو از ریشه قطع گردد زیرا مقداری از ترکیبات محلول در ساقه از محل قطع خارج شده و برگ چغندر زودتر پلاسیده میشود ، لذا بهتر است با پیچ دادن ، برگ را از ریشه جدا کرد . ریشه چغندر در اواخر مهر و اواسط آبان ماه آماده بهره برداری است و بایستی ریشه چغندر را در محل خنکی در زیر شن یا خاک ذغال نگهداری نمود و معمولاً برای تنک کردن بین بوته ها ، سعی میگردد چغندرهایی که قطر آنها به 5/2 تا 3 سانتیمتر رسیده خارج نموده و به بازار فروش عرضه نمود . میزان تولید چغندر در شرایط خوب در هر هکتار برابر با 28-30 تن است .
چغندر را میتوان در جعبه های چوبی به عمق 30 سانتیمتر در داخل آپارتمان کاشت و فاصله بین بوته ها 6-8 سانتیمتر و چنانچه بذر آنرا متراکم بکارند میتوان به تدریج بین بوته ها را تنک نموده تا فاصله آنها به 8-10 سانتیمتر برسد .

[*FATIMA*]

http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/49/Solanum_melongena_ja02.jpg/220px-Solanum_melongena_ja02.jpg (http://njavan.com/wiki/File:Solanum_melongena_ja02.jpg)
بادنجان (Eggplant )
بادنجان از خانواده Solanacea از گیاهانی است که در سرتاسر جهان به طور وفور کشت میشود .
سابقه کشت :
در کتاب 5 قرن تاریخ چین سابقه کشت و استفاده از بادنجان را در چین از قرنها پیش ذکر کرده اند . از پوست بادنجان رنگ گیاهی به دست می آورند که خانم های مدیست چین در قدیم برای رنگ کردن دندان های خود به کار میبردند و پس از رنگ آمیزی آن را پولیش نموده و مانند یک فلز براق دندانها میدرخشید.
برای اولین مرتبه از بوته وحشی بادنجان در هندوستان برای زراعت استفاده شد این گیاه از ایران به آفریقا و از اسپانیا به امریکا برده شده در سال 1807 نوع تزئینی آن که سفید و ارغوانی است در اروپا تربیت شد و به سراسر جهان پخش گردید .
پرورش بادنجان :
بوته بادنجان از گیاهان یک ساله است و برگهای آن دارای خارهای بسیار ریز و گل آن شبیه گل سیب زمینی و به رنگ بنفش کمرنگ است .
این گیاه به سرما حساس و زودتر از گوجه فرنگی سرما به آن صدمه میزند . درجه حرارت مناسب برای رشد آن بین 32-24 درجه است ولی در 15 درجه حرارت رشد متوسطی دارد و در حرارت 35 رشد آن متوقف میشود . در مواقعی که درجه حرارت محیط به خصوص شبها از 21 درجه پایینتر میرود بایستی روی محل کشت را پوشش نایلنی بکشید تا از سرما محفوظ بماند .
در هر صورت چنانچه حتی یک مرتبه هم در معرض سرمای کمتر از 15 درجه قرار گیرد ، رشد بعدی آن دچار وقفه شده و میوه های تامرغوبی تولید میکند . به منظور پیش رسی کردن تولید بادنجان در اغلب نقاط آنرا در خزانه کاشته و در فصل مساعد نشای آنرا به بازار عرضه میکنند و به این ترتیب بین 6 تا 9 هفته محصول آنرا پیش رسی میکنند . مقدار بذر لازم برای تولید 10 هزار نشاء حدود 110 تا 120 گرم است .
نحوه کشت :
بذر بادنجان را در اواسط اسفند تا اواسط فروردین در جعبه های چوبی که محتوی خاک برگ پوسیده و کود میباشد در عمق 1 سانتیمتری میکارند و در محل سرپوشیده در حرارت 23-30 درجه نگه میدارند . موقعی که نشاءها به ارتفاع 13-15 سانتیمتر رسید آنها را تنک نموده و چنانچه جعبه برای پرورش آن کوچک است آنرا به جعبه بزرگتری انتقال میدهند و از اواسط اردببهشت ماه جعبه ها را به محیط آزاد منتقل نموده ، چنانچه هنوز شب ها سرد میشود بایستی روی آن را نایلون کشیده و یا به داخل شاسی انتقال داد .
در بسیاری از مناطق برای آنکه بوته بادنجان بیشتر رشد کند هر بذر را در یک نایلن سیاه به قطر 18 سانتیمتر یا در گلدانهای پلاستیکی 18 سانتیمتری کاشته و در موقع انتقال به محل اصلی کافیست که نایلنش را پاره کرده و بدون آنکه ریشه آن دستکاری شود روی ردیفهای تعیین شده میکارند و چنانچه در گلدان پلاستیکی کاشته اند در اوائل خردادماه آنرا به محیط آزاد انتقال داده و هر 15 روز یک مرتبه با محلول کود شیمیایی ، هر هفته یک مرتبه با آب معمولی آبیاری نموده و در موقع ظهور گل باید سعی نمود 4-5 عدد گل ، روی بوته نگهداری نمود و بقیه را حذف کرد . در فصل زمستان مقدار 30-40 تن کود حیوانی به مزرعه داده و آنرا در زمین برگردان نموده و در اوائل بهار مقدار 200 کیلو کود نیتراته و 300 کیلو کود پتاسه و 400 کیلو کود سوپرفسفات را به تدریج در 2 نوبت به خاک میدهند و در زمین با خاک کاملاً مخلوط میکنند .
نشای بادنجان را در ردیفهای به فاصله 2/1 متر و به طور خطی به فاصله 75-90 سانتیمتر از یکدیگر روی لبه پشته در محلی که خط آبیاری روی لبه پشته مشخص است میکارند و حتی المقدور موقعی نشاء را میکارند که خطر بروز سرما ، مرتفع شده باشد .
پس از کاشت نشاء در نزدیک و اطراف هر بوته به طوریکه به ریشه آن صدمه نزند مقدار 20-30 گرم نیترات داده و آنرا با خاک مخلوط میکنند . پس از کاشت نشاء بهتر است جوانه آنرا قطع نمایند . مقدار نشاء مورد نیاز برای کاشت یک هکتار زمین حدود 10 هزار عدد است از آنجائیکه تعداد قابل ملاحظه ای از نشاءها به علت زخم شدن ریشه و یا دست کاری و آفت زدگی از رده خارج میشوند لذا لازمست تعداد 15 تا 20 هزار نشاء فراهم نمود و فقط نسبت به کاشت نشاهای لازم و قوی و شاداب اقدام نمود . مزرعه بادنجان هر هفته به طور مرتب احتیاج به آبیاری دارد چنانچه به علت کم آبی زمین آن خشک شود ، محصول و بوته ها ، لاغر و کم آب خواهد شد و برای آنکه بادنجان درشت و مرغوب بدست آید بایستی تعدادی از گلها را به طور مرتب هرس نمود .
پس از برداشت چین اول که از اواخر خردادماه شروع و تا اواخر مردادماه ادامه دارد ، سرشاخه هایی که فاقد گل هستند قطع نموده تا گیاه مجدداً شاخه و گل جدید تولید کند و به این ترتیب تا آخر مهرماه یک چین دیگر از محصول برداشن مینمایید .
باید دانست که بادنجان های چین دوم غالباً کوچک ، تلخ مزه است . بادنجان را قبل از آنکه به رشد نهایی خود برسد بایستی چید در غیر این صورت تخم های بسیاری در لایه های داخلی گوشت ایجاد میگردد .
بذرگیری :
برای آنکه بذر مرغوب به دست آید ، باید تعدادی از بوته های سالم و قوی را برای این منظور پرورش داد و کلیه گلهای اضافی آنرا هرس نمود و روی هر بوته فقط 2 عدد گل باقی گذارد و مخصوصاً محل کاشت بایستی در نقطه آفتابی و جایی که کود به حد کافی به آن داده شده باشد . این گونه بادنجان ها را پس از رسیدن کامل چیده و پس از چند روز بذرگیری مینمایند . بذر بدست آمده را در محل سایه خشک نموده و برای کاشت سال بعد در قوطی دردار محفوظ نگه میدارند .
برداشت محصول :
بهترین موقع برای چیدن بادنجان ، زمانی است که رنگ پوست آن ارغوانی تیره و براق شده و بلندی آن به 15 سانتیمتر رسیده است . در هر صورت بادنجان هایی که اندازه آنها به 15 سانتیمتر رسیده ولی رنگ آن براق و ارغوانی نشده است باید چیده شود .
تولید بادنجان در هر هکتار 23-30 تن بسته به نوع آن دارد بدیهی است زمین هائیکه خوب کود داده نشده و علف های هرز آن به طور مرتب وجین نشود و کود شیمیایی سرک به آن داده نشود مقدار محصول به مراتب کمتر خواهد بود .
پرورش بادنجان در آپارتمان :
بذر بادنجان را در گلدانهای 8 سانتیمتری در عمق 1 سانتیمتری کاشته و پس از آنکه رشد آن به 15 سانتیمتر برسد به گلدان های 12 سانتیمتری انتقال میدهند خاک آن باید از کود پوسیده ، خاک باغچه و خاک برگ تشکیل شود و مادام که حرارت محیط خارج به 21 درجه نرسیده است نباید آنرا به هوای آزاد منتقل کرد و گلدان را در محل آفتابی یا حداقل 6 ساعت در روز در مقابل آفتاب قرار داد . شاخه های اضافی و کناری گیاه را باید هرس نمود و با محلول کود شیمیایی کامل هر 15 روز یک مرتبه تقویت کرد باید توجه داشت که کودهایی که حاوی عناصر شیمیایی کمیاب مانند مولیبدن ، روی ، منگنز ، آهن و مس باشد به گلدان داده بشود .
روی هر بوته فقط 5-7 گل نگه میدارند زیرا ذخیره غذایی یک گلدان در همین حد است توضیح داده میشود هر 2 روز یک مرتبه برگهای آنرا با غبارپاش بشوئید تا بوته تازه و شاداب باقی بماند .

[*FATIMA*]

http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a3/ChristianBauer_flowering_oregano.jpg/220px-ChristianBauer_flowering_oregano.jpg (http://njavan.com/wiki/File:ChristianBauer_flowering_oregano.jpg)
ارگانو (Oregano )
ارگانو یک نوع مرزنجوش وحشی است که به طور خودرو و در مناطق کوهستانی میروید . ارتفاع بوته حدود 70 سانتیمتر و گیاهی است دائمی که برگ های بیضی شکل دارد و شکوفه های آن به رنگ صورتی ارغوانی است . از برگهای تازه و خشک آن برای تهیه و معطر کردن پیتزا و سایر خوراک های گوشتی استفاده مینمایند .
طرز کاشت :
زمین متوسط و خاک قابل تهویه و مناطق آفتابی را ترجیح میدهد . زمین را در پاییز شخم زده و به مقدار 25-20 تن کود حیوانی در یک بار به زمین داده و آن را در خاک برگردان میکنند و در بهار با یک شخم سطحی مقدار 150 کیلو کود ازته را با خاک مخلوط کرده و دیسک و ماله به زمین داده و در اردیبهشت ماه بذر آنرا میکارند و پس از ابیاری هر 10 روز یک مرتبه به زمین آب میدهند . این گیاه از مناطق معتدله دائمی و در مناطق سردسیر که درجه حرارت خاک به 10-15 درجه زیر صفر میرسد دوام نمی آورد . برای آنکه بتوان از بوته های آن محصول خوبی برداشت نمود لازم است به طور مرتب سرشاخه ها را هرس نموده و از گل دادن آن جلوگیری کرد تا شاخه های پربرگ تولید نموده و محصول فراوان بدهد . هر 2 ماه یک مرتبه احتیاج به کود سرک دارد .

[*FATIMA*]

http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/92/Rosemary_bush.jpg/220px-Rosemary_bush.jpg (http://njavan.com/wiki/File:Rosemary_bush.jpg)
اکلیل کوهی (Rosemary )
اکلیل کوهی از خانواده نعناییان و برگ آن دارای ماده تانن است و سرشاخه های آن دارای اسانس معطر و تلخی است که به وسیله بخار آب آن را تقطیر نموده و در تهیه ادوکلن بکار میبرند . بوته این گیاه دائمی است و شکوفه های آن دارای رنگ آبی کم رنگ تا آبی تند است و درختچه بسیار زیبایی است که در مناطق کوهستانی به طور خودرو وجود دارد . رنگ برگها خاکستری مایل به سبز و ارتفاع بوته بین 1 تا 5/1 متر متغیر است و در اطراف بوته ریشه نابجا تولید شده و توسعه پیدا میکند .
پرورش اکلیل کوهی :
این گیاه احتیاج به نور فراوان و زمین شنی با خاک معمولی دارد و به خشکی مقاوم است و تکثیر آن به وسیله قلمه انجام میگیرد .
ترجیح داده میشود برای تکثیر آن از شاخه های ریشه دار که از پایه مادری جدا میکنند استفاده گردد معمولاً در اردیبهشت ماه قلمه ریشه دار را به فاصله 90 سانتیمتر از هر طرف در زمین شنی کاشته و باید در فصل زمستان آنرا از سرمای زیاد محفوظ نگه داشت . قلمه آنرا نیز از شاخه های جوان گرفته و در خردادماه در محل گرم و مرطوب در ماسه قلمه زده تا سال بعد ریشه دار شده و در اردیبهشت ماه به طریق فوق در زمین اصلی میکارند .
هر 10-15 روز یک مرتبه به آبیاری احتیاج دارد و برگهای آن را به تدریج از خرداد تا مهرماه جمع آوری نموده و به بازار عرضه میکنند .

[*FATIMA*]

http://www.floridata.com/ref/c/images/cich_en2.jpg
اندیو (Cichorium endive )
شیکوره اندیو ، شبیه کاهوی پیچ ولی تردتر و طعم و مزه مطبوع تر دارد و میتوان از آن به جای کاهو در سالاد استفاده کرد .
انواع اندیو :
از انواع اندیو ، باتاوین است که برگ آن صاف و بدون جعد و نوع دیگر آن با برگ مجعد است که مدت کاشت و برداشت آن در حدود 3 ماه است این گیاه در مناطق سردسیر که تابستان آن کوتاه است به خوبی پرورش میکند .
طرز کاشت :
موقع کاشت آن اواخر تابستان است . بذر آنرا به فاصله 5/2 سانتیمتر و در عمق 6/0 سانتیمتر در خاک میکارند . در مناطق خشک شیارهایی به فاصله 60 سانتیمتر و با عمق 8 سانتیمتر ایجاد نموده و بذر اندیو را در آن میپاشند و روی بذر را 5/2 سانتیمتر خاک کود پوسیده میدهند و شیار را به طور مرتب آبیاری کرده تا آنکه جوانه اندیو ظاهر گردد و پس از 4 برگه شدن آنها را به فاصله 30 سانتیمتر تنک نموده و آبیاری را به 4 روز یک مرتبه میرسانند تا کاملاً ریشه توسعه پیدا نماید .
چنانچه اندیو در مناطق گرم یا در فصل گرم کاشته شود ، محصول آن کمی تلخ خواهد شد بدیهی است میتوان با خاک دادن اطراف بوته آن را طوری پرورش داد که اندیو سفید تولید گردد .
مراقبت :
برای آنکه ساقه وسط اندیو ، سفید شده و مزه آن مطبوع و ساقه آن ترد شود ، بهتر است برگها را جمع نموده و دور آنرا با یک نخ پنبه ای به طور آرام بست تا نور به وسط گیاه نرسد ، موفع بستن نخ ، حدود 2 تا 3 هفته ، قبل از برداشت محصول است . چنانچه در آبیاری آن تأخیر گردد و رطوبت زمین کاملاً از بین برود ، بوته شروع به گل دادن نموده و ارزش اقتصادی خود را از دست میدهد .
برداشت محصول :
محصول اندیو را در اواخر پاییز برداشت مینمایند ولی میتوان برگهای اطراف آن را طوری قطع نمایند که به گیاه آسیب نرسد ، سپس اطراف گیاه را مقداری خاک برگ پوسیده یا کاه میدهند تا از سرما محفوظ بماند و به این ترتیب برداشت آنرا به تأخیر می اندازد .
کشت اندیو در جعبه :
بذر اندیو مجعد را طبق دستور داده شده در جعبه های چوبی داخل آپارتمان میکارند ، برای این کار ، یک شیار دایره ای در وسط جعبه ایجاد نموده و بذر را داخل شیار میکارند و پس از جوانه زدن آن را طوری تنک مینمایند که فاصله بوته ها از هم به 15-25 سانتیمتر برسد همچنین میتوان در هر گلدان 25 سانتیمتری یک عدد اندیو پرورش داد .
اندیو فرانسوی یا اندیو بلژیکی :
بذر آنرا در اواخر تابستان در خزانه گرم کشت نموده و در اوائل بهار جوانه آن را به زمین که کود حیوانی پوسیده داده اند منتقل مینمایند . زمین اندیو را بایستی با عمق 45 سانتیمتر برگردان کرد و کود کافی داد . به طور مرتب هفته ای یک بار آن را آبیاری نمود و بین ردیف ها را سله شکنی کرده و علفهای هرز را خارج نمود تا تهویه خاک به خوبی انجام گیرد ؛ چنانچه سرعت رشد گیاه کم باشد ، بایستی با کود شیمیایی 10-10-5 آنرا تقویت نمود . فاصله بوته روی هر ردیف 25-10 سانتیمتر و فاصله ردیف 60-40 در نظر میگیرند . تعداد بذر در یک صد گرم شیکوره در حدود 95 در هزار عدد است و مقدار بذر لازم در هر هکتار 5/3-6 کیلو میباشد .

[*FATIMA*]

http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/43/AsparagusOfficinalisWild.jpg/220px-AsparagusOfficinalisWild.jpg (http://njavan.com/wiki/File:AsparagusOfficinalisWild.jpg)
اسپاراگوس (Asparagus )
اسپاراگوس یکی از خوش طعم ترین و دلپذیرترین سبزیجات دائمی است که از لحاظ املاح معدنی و ویتامینها از سایر سبزیجات غنیتر است .
پرورش آن آسان و اول بهار محصول آن به دست می آید و بوته آن سالها دوام می آورد . اسپاراگوس از گیاهان تیره Asperaginese میباشد . بهترین خاک برای پرورش اسپاراگوس مناطق سردی است که فقط 8-6 سانتیمتر عمق خاک ، یخ بزند . مقدار زمین مورد نیاز برای 6-5 بوته اسپاراگوس در حدود 2 مترمربع است و یا یک قطعه زمین باریک به طول 20 متر که برای کشت مناسب باشد .
آماده کردن خاک :
خاک زمین اسپاراگوس را باید طوری آماده نمود که قابلیت بهره برداری برای مدت 12 تا 20 سال را داشته باشد و تا عمق 50-30 متر زمین کاملاً برگردان شده و کود گیاهی و دامی فراوان در حدود 4 کیلوگرم برای هر مترمربع به آن داده و همزمان با آن مقدار 250 گرم کود شیمیایی 10-10-5 به زمین میدهند . علاوه بر این هر سال در پاییز مقداری کود پوسیده دامی همراه با کود شیمیایی در کف ردیفها ریخته و با خاک برگردان میکنند .
تکثیر و کاشت :
بوته اسپاراگوس را از طریق شاخه های یک ساله آن در اواسط فروردین میکارند و باید حتماً از بوته نیرومند و قوی گرفته شود و باید سعی نمود که شاخه قوی و دارای ریشه های متعدد باشد و نبایستی اجازه داد که ریشه ها هوا بخورند یا پژمرده بشوند . از آنجائیکه ریشه اسپاراگوس به زودی رشد نموده و پخش میشود لازم است عمق کاشت ریشه را حدود 30 سانتیمتر و فاصله بین هر بوته را 5/1 متر و فاصله بین ردیفها را 90 سانتیمتر در نظر گرفت.
مقداری کود پوسیده گوسفندی یا گاوی کف کانال ریخته و روی آنرا خاک داده سپس اقدام به کاشت نشاء مینمایند و قبل از نشاءکاری خاک کف کانال را با محلول کود 10-10-5 به نسبت 8 در هزار خیس میکنند معمولاً هر 10 متر طول کانال یک کیلو کود شیمیایی کفایت میکند سپس روی آنرا 8-5 سانتیمتر خاک داده آنگاه تاج نشاء را 45 سانتیمتر از کف گودال یا کانال قرار داده و با 10 سانتیمتر خاک آن را میپوشانند به تدریج که جوانه ها بالا می آید در بهار و تابستان روی آنرا خاک میدهند . پخش خاک باید طوری باشد که کف کانال به شکل گرده ماهی درآید . برای آنکه کحصول اسپاراگوس در سالهای بعد خوب و عالی شود بهتر است در سال 2 مرتبه زمین کود داده شود یک مرتبه قبل از شروع رشد گیاه در اول بهار و یک مرتبه بعد از برداشن محصول کود لازم دارد .
کاشت اسپاراگوس در سطح وسیع :
چنانچه زمین وسیع در اختیار دارید باید در زمین کرت هایی به عرض 5/1 که به وسیله کانالهای پهنی از یکدیگر مجزا شده تقسیم کنند و در هر کرت دو ردیف اسپاراگوس بکارند و کانال بین هر کرت را کاملاً مسطح و طراز نموده و کف آن محل کاشت نشاء میباشد . فاصله هر نشاء از یکدیگر 5/1 متر و طبق آنچه گفته شد نشاءکاری را انجام میدهند . در بعضی از مناطق برای هر ردیف کشت ، یک کانال حفر میگردد که عرض آن 45 سانتیمتر و عمق کانال 30 سانتیمتر است و فاصله هر کانال از یکدیگر 20/1 متر بعد از آنکه کلیه عملیات زراعی پیش گفته انجام گرفت در کف هر کانال 5/7 سانتیمتر کود پوسیده حیوانی خوابانده و روی آنرا با محلول کود (10-10-5) خیس میکنند (یک کیلو کود برای 10 متر طول کانال کافی است) سپس 5 سانتیمتر خاک روی کود میدهند که ریشه را از سوخته شدن در تماس با کود محفوظ نگه میدارد و خاک را طوری پخش میکنند که وسط کانال بلندتر باشد (گرده ماهی) حالا قسمت وسط خاک در حدود 15 سانتیمتر از سطح خاک باغ پایین تر است اینک نشاء اسپاراگوس را روی قسمت برجسته خاک قرار داده و روی آن خاک میدهند به طوریکه 5 سانتیمتر از سطح خاک باغ پایین تر باشد پس از کاشت تمام کانال ها آنها را به طور کامل آبیاری میکنند چنانچه عمل آبیاری با لوله های نفوذی انجام گیرد از آنجائیکه عرض کانال زیاد است در هر مرتبه آبیاری باید حداقل چند ساعت آب پای بوته ها جریان پیدا نماید و در فصل بهار یک مرتبه در هفته و در فصل گرم 2 مرتبه در هفته آبیاری لازم دارد .
تکثیر اسپاراگوس از طریق کاشت بذر :
روش دیگر ازدیاد اسپاراگوس به وسیله بذر است . برای این منظور در اواسط فروردین ماه مدت 12 ساعت بذر آنرا در آب نیم گرم خیس کرده و به فاصله 30 سانتیمتر از هم در خزانه ای که قبلاً آماده شده به عمق 1 سانتیمتر میکارند وقتی جوانه ها به ارتفاع 15 سانتیمتر رسیذ آنها را وجین کرده و به طوریکه در هر 30 سانتیمتر یک جوانه باقی بماند و در بهار سال بعد میتوان آن را به محل اصلی منتقل نمود . در این موقع کلیه کانال ها را آبیاری مینمایند به طوریکه به هیچ وجه اطراف ریشه هوایی باقی نماند .
چنانچه عمل آبیاری با لوله های نفوذی انجام گیرد در هر مرحله آبیاری باید حداقل چند ساعت آب پای بوته ها جریان داشته باشد . در فصل بهار یک مرتبه آبیاری در هفته و در فصل زمستان 2 مرتبه آبیاری در ماه کفایت میکند به تدریج که بوته رشد مینماید کف کانال را مقداری خاک میدهند که اطراف ریشه کاملاً پوسیده شود .
درجه حرارت مناسب برای رشد اسپاراگوس بین 15-25 درجه است و تا حرارت 35 درجه را نیز مقاومت مینماید .
برداشت محصول :
در سال اول هیچگونه برداشتی از بوته انجام نمیگیرد و در سال دوم فقط یک یا دو جوانه از آن گرفته میشود و به این ترتیب ریشه گیاه قوی شده و در سال سوم به بعد محصول خوبی میدهد .
برداشت محصول با چاقوی تیز مخصوصی است که در انتها دارای انحنا میباشد و فقط 15-20 سانتیمتر از سر شاخه های جوان آنرا قطع نموده به طوریکه سایر جوانه ها زخمی نگردند.
همانطور که گفته شد در سال دوم (سال سوم پس از بذرکاری) فقط یک شاخه از هر بوته را قطع میکنند و معمولاً شاخه را در 5/2 سانتیمتری زیر خاک قطع نموده و در واقع شاخه بریده شده به طول 10 سانتیمتر میباشد در سال سوم کلیه جوانه هائیکه در 5 هفته اول رشد کرده اند به همین ترتیب قطع نموده و در سال چهارم همه جوانه ها را در 5 سانتیمتری زیر خاک قطع میکنند و بهترین محل برای نگهداری آن فریزر است پس از برداشت آخرین محصول بایستی از قسمت قهوه ای رنگ ، بوته را قطع نمود و روی آنرا 6 سانتیمتر کود پوسیده گوسفندی یا گاوی بدهد نبایستی خاک برگ یا پیت به جای کود مصرف نمود .
در سال سوم جوانه ها هر 3 روز یک مرتبه سرچینی میشوند و کم کم هرچه هوا گرم شود مقدار چین جوانه ها زیاد شده به طوریکه ممکن است در یک روز 2 مرتبه جوانه ها چیده شود . میزان محصول آن یک تن در هکتار است .
از آنجائیکه ریشه اسپاراگوس خاک قلیایی را دوست دارد در زمین های هموسی باید مقداری آهک به خاک داد . علف های هرز کف کانال و روی پشته ها بایستی مرتباً وجین شود تا آسیبی به ریشه گیاه نرسد . در اواسط آبان ماه سر شاخه ها تا حد زمین قطع میگردد و روی گیاه را با کود پوسیده پوک میپوشانند .


تمام این مطالب برگرفته از کتاب پرورش سبزی در باغ و خانه نوشته مهندس حسن حسنی زاده و 99% عکسها برگرفته از سایت en.wikipedia.org میباشد

[employer]

خیلی جاااااااااااااالب
لطفا طرز کاشت ریحون در گلدان را آموزش دهید

[مدیر بخش کشاورزی]

خیلی جاااااااااااااالب
لطفا طرز کاشت ریحون در گلدان را آموزش دهید

سلام دوست عزیز

برای شروع کار باید مطمئن شیم ته گلدانمون سوراخ داره اگه نداشت آن را سوراخ میکنیم . بعد یه لایه پوکه معدنی یا سنگریزه یا شن درشت میریزیم که حالت زهکش رو ایجاد کرده باشیم .

بعد خاک برگ رو داخل گلدان میریزیم تا حدی که یک بند انگشت با سر گلدان فاصله داشته باشه ! توجه داشته باشید که خاک را باید مرطوب کرده تا دانه ها به خاک بچسبد .

بعد بذرها را روی سطح خاک میریزیم ! توجه به این نکته که لذرها به هم چسبیده نباشد و یا اینکه در گوشه گلدان ریخته نشوند مهم است .

بعد به اندازه 3 برابر قطر بذرمون روش خاک میریزیم ! زیاد ریختن خاک باعث خفگی گیاه میشود .

تا وقتی که گیاه سبز نشده است فقط از طریق اسپری آبپاش آبیاری صورت میگیرد در غیر این صورت ممکن است باعث جابجایی بذرها شود .

بعد روی گلدان رو کیسه نایلون میکشیم و چند تا سوراخ ایجاد میکنیم که راه برای تنفس گیاه فراهم شه و وقتی گیاه 1 الی 2 سانتیمتر سبز شد نایلون رو برمیداریم .