Admin
8th August 2010, 01:24 PM
نهضت مشروطيت ايران
http://img.mobin-group.com/images/592651C5C82.jpg
ريـشه انقلاب مشروطيت را بايد در رفتار ظالمانه پادشاهان قاجار و تـعـدّى و تجاوز شاهزادگان و وابستگان دربار و حكومت مستبدانه حـاكمان ولايات و مداخله بى حد و حصر دولت هيا روس و انگليس در امـور ايـران و مـخـالفـت مـردم بـا آنـهـا دانـسـت . و عـدم درك صـحـيح مظفرالدين شاه از اصول مملكت دارى و حوادثى كه توسط مسيونور بـلژيكى كه جهت سامان دادن به امور گمركات به ايران آمده بود روى داد عـكـسـى از اوتـكـثير شد كه در لباس روحانيت در يك مجلس رقص در حال كشيدن قليان بود.
بـى ديـنـى و رشـوه خـوارى چـنـان بـالا گـرفت كه حوصله مردم و بـالاخـص عـلمـاى ديـن سـر آمـد و زمـزمـه هاى شورش عليه دولت از گوشه و كنار مملكت به وضوح آغاز شد با ازدياد فشار و اختناق ، آيـت اللّه طـبـاطـبايى و آيت اللّه بهبهانى از رهبران نهضت ، انجمنى مـتـشكل از آزدايخواهان تشكيل داند تا حكومت استبدادى را به مشروطه تـبـديـل كـنـنـد. در ايـن راه عـلمـا در حـرم حـضرت عبدالعظيم مهاجرت نمودند و تعدادى به قم آمدند و متحسن شدند.
- پذيرش در خواست هاى متحصنين توسط شاه
مـظفرالدين شاه كه از اوضاع مملكت به وحشت افتاده بود به ناچار تـمـامـى درخـواسـت هـاى مـتخصنين را پذيرفت و در 14 مرداد 1258 شـمـسـى طـى فـرمـانـى ضـمـن عـزل عين الدوله دستور داد تاگروه مـشـورتـى تـشـكـيـل شـود و اين گروه نظرات خود را در رابطه با ديگر موارد خواسته شده به عرض برساند. اما از آنجايى كه مردم بـه خـواسته هاى خود نرسيده بودنددست از تحصن نكشيدند تااين كه شاه مجبور شد دو روز بعد فرمانى صادر كند كه طى آن دولت ماءمور برگزارى انتخابات و تشكيل مجلس شوراى اسلامى گرديد و علما از قم به تهران بازگشتند و متحصنين در سفارت انگليس نيز به تحصن خود خاتمه دادند.
سرانجام نظامنامه انتخابات توسط عضدالملك تدوين شد و در روز پنجشنبه 23 رجب 1324 انتخابات تهران آغاز و در 18 شعبان همان سال برابر 17 مهر ماه 1258 مجلس افتتاح شد.
- تصويب قانون اساسى و مرگ مظفر الدين شاه
مـتـن قـانـون اسـاسـى تـنـظـيـم شـده تـوسـط دولت و مـجـلس كـه مشتمل بر 51 اصل و با نام نظامنامه سياسى بود، در تاريخ 8 دى 1258 از طـرف مـظـفـر الديـن شـاه تـصـويب و امضاء شد و صورت قـانـونـى يـافـت و شـاه 10 روز پـس از امـضـاء قـانـون اسـاسـى درگذشت .
پـس از مـرگ مـظـفـرالديـن شـاه در هـمان آغاز سلطنت محمد على ميراز، كـميسيونى در مجلس شوار ملى به منظور تهيه متمم قانون اساسى تـشـكـيـل شـد. ايـن كـمـيـسيون كه مركب از پنج نفر بود متنى را بر اسـاس بـلژيـك و فـرانـسـه و بـالكـان تـهـيـه كـرد كـه قابل قبول همه نمايندگان مجلس نبود.
نفوذ روشنفكران غربگرا و اهمال رهبران روحانى و شايد اعتماد آنان بـه ايـن عـنـاصـر، بـاعـث شـد كـه در تـنـظيم متمم قانون اسياسى گرايش هاى غرب گرايانه و محافظه كارانه بيشر شود مى توان گـفـت اگـر مـقـاومـت شـيـخ شـهـيـد آيـت اللّه فـضـل اللّه نـورى نـبـود هـمان ماده نبركه به تصويب رسيد و بر اسـاس آن قـرار شـد پنج تن از علماى هر عصر بر مصوبات مجلس نـظـارت داشته تا چيزى برخلاف اسلام به تصويب نرسد و متمم قـانـون اسـاسى بيش از آنچه بود رنگ غربى به خود مى گرفت اين متمم پس از تصويب در مجلس در15 مهر 1286 شمى به امضاء محمد على شاه رسيد. با شكستن استبداد كبير و آغاز اولين دوره مجلس شـوراى مـلى در 13 مـهـر ماه 1258 حكومت مشروطه عملا آغاز و وارد نـخـسـتين مرحله خود شد و با تصويب قانون اساسى در 15 مهر ماه 1286 شكل و محتواى خود را بازيافت.
ريشه انقلاب مشروطيت را بايد در رفتار ظالمانه پادشاهان قاجار و تعدي و تجاوز شاهزادگان و وابستگان دربار و حكومت حاكمان ولايات و مداخله بي‌حد و حصر دولتهاي روس و انگليس در امور ايران و مخالفت مردم با آنها دانست. بر مسند كار، كساني حضور داشتند كه به جاي رسيدگي به امور مملكت و مشكلات مردم، با بذل و بخشش هاي بي‌دريغ به فكر استحكام موقعيت خويش بودند.
با به سلطنت رسيدن مظفرالدين شاه، فساد در دربار و فقر و بي‌عدالتي در جامعه بيداد مي‌كرد. در ابتدا كليد حركت انقلاب مشروطه از اهانت به روحانيان شروع شد. از آن طرف، به دليل اهانت كارگران بانك روس به قبرستان مسلمانان و اجساد مردگان، مردم به ساختمان در حال احداث بانك روس حمله كردند و آن را ويران ساختند. از سويي جنگ روس و ژاپن باعث شد قيمت قند بالا رود و به اين بهانه دولت، دو تن از تجار و از مهم‌ترين بازاريان تهران را به چوب بست. بازار تعطيل شد و مردم و روحانيون جمع شدند و به مسجد آمدند و مساجد به عنوان مهم‌ترين پايگاه‌هاي انقلابي وارد عمل شدند. در نهايت و پس از طي حوادث فراوان، حركت مردم با ارشادات و رهبري روحانيت آغاز گرديد و براي رسيدن به خواسته‌هاي خويش كه يكي از آنها تأسيس عدالتخانه بود، ادامه مسير دادند و در اين راه، تحصن علما و مردم در صحن حرم حضرت عبدالعظيم در ري و سپس مهاجرت به قم باعث عقب نشيني دستگاه استبداد شد.
نهضت به شيراز و تبريز و اصفهان نيز بسط يافت و مظفرالدين شاه که از هيجان مردم به وحشت افتاده و احساس خطر کرده بود، خواهي نخواهي در 14 جمادي الاخر سال 1324 ه.ق. به صدور فرمان مشروطيت و تأسيس مجلس شوراي ملي مرکب از برگزيدگان ملت تن داد. با اعطاي مشروطيت تحصن روحانيوني که خاک ايران را ترک کرده بودند با استقبال باشکوهي به پايان رسيد.
هر چند در اين ميان، عده‌اي آگاهانه و ناآگاهانه با پناه گرفتن در سفارت انگليس، براي استمرار سلطه غرب در ايران، شرط تحقق نظام مشروطه را به كارگيري قوانين و ارزشهاي غربي و آموزه‌ها و دستاوردهاي رنسانس اعلام كردند و بر آن پاي فشردند. به طوري كه حاضر نشدند احكام حيات بخش اسلام و آموزه‌هاي پيامبر اسلام (ص) و ارزشهاي حكومت علوي، معيار و شرط مشروطه باشد. اين مبارزه در مرحله بعد منجر به ايجاد نظام مشروطه و تأسيس مجلس شوراي ملي گرديد و به حكومت استبداد پايان داد.
مجلس يکم در 18 شعبان 1324 ه.ق. با حضور شاه در کاخ گلستان گشايش يافت و در آخرين روزهاي زندگي مظفر الدين شاه (14 ذيقعده 1324 ه.ق.) پنجاه و يک اصل قانون اساسي به امضاي شاه رسيد.
http://img.mobin-group.com/images/592651C5C82.jpg
ريـشه انقلاب مشروطيت را بايد در رفتار ظالمانه پادشاهان قاجار و تـعـدّى و تجاوز شاهزادگان و وابستگان دربار و حكومت مستبدانه حـاكمان ولايات و مداخله بى حد و حصر دولت هيا روس و انگليس در امـور ايـران و مـخـالفـت مـردم بـا آنـهـا دانـسـت . و عـدم درك صـحـيح مظفرالدين شاه از اصول مملكت دارى و حوادثى كه توسط مسيونور بـلژيكى كه جهت سامان دادن به امور گمركات به ايران آمده بود روى داد عـكـسـى از اوتـكـثير شد كه در لباس روحانيت در يك مجلس رقص در حال كشيدن قليان بود.
بـى ديـنـى و رشـوه خـوارى چـنـان بـالا گـرفت كه حوصله مردم و بـالاخـص عـلمـاى ديـن سـر آمـد و زمـزمـه هاى شورش عليه دولت از گوشه و كنار مملكت به وضوح آغاز شد با ازدياد فشار و اختناق ، آيـت اللّه طـبـاطـبايى و آيت اللّه بهبهانى از رهبران نهضت ، انجمنى مـتـشكل از آزدايخواهان تشكيل داند تا حكومت استبدادى را به مشروطه تـبـديـل كـنـنـد. در ايـن راه عـلمـا در حـرم حـضرت عبدالعظيم مهاجرت نمودند و تعدادى به قم آمدند و متحسن شدند.
- پذيرش در خواست هاى متحصنين توسط شاه
مـظفرالدين شاه كه از اوضاع مملكت به وحشت افتاده بود به ناچار تـمـامـى درخـواسـت هـاى مـتخصنين را پذيرفت و در 14 مرداد 1258 شـمـسـى طـى فـرمـانـى ضـمـن عـزل عين الدوله دستور داد تاگروه مـشـورتـى تـشـكـيـل شـود و اين گروه نظرات خود را در رابطه با ديگر موارد خواسته شده به عرض برساند. اما از آنجايى كه مردم بـه خـواسته هاى خود نرسيده بودنددست از تحصن نكشيدند تااين كه شاه مجبور شد دو روز بعد فرمانى صادر كند كه طى آن دولت ماءمور برگزارى انتخابات و تشكيل مجلس شوراى اسلامى گرديد و علما از قم به تهران بازگشتند و متحصنين در سفارت انگليس نيز به تحصن خود خاتمه دادند.
سرانجام نظامنامه انتخابات توسط عضدالملك تدوين شد و در روز پنجشنبه 23 رجب 1324 انتخابات تهران آغاز و در 18 شعبان همان سال برابر 17 مهر ماه 1258 مجلس افتتاح شد.
- تصويب قانون اساسى و مرگ مظفر الدين شاه
مـتـن قـانـون اسـاسـى تـنـظـيـم شـده تـوسـط دولت و مـجـلس كـه مشتمل بر 51 اصل و با نام نظامنامه سياسى بود، در تاريخ 8 دى 1258 از طـرف مـظـفـر الديـن شـاه تـصـويب و امضاء شد و صورت قـانـونـى يـافـت و شـاه 10 روز پـس از امـضـاء قـانـون اسـاسـى درگذشت .
پـس از مـرگ مـظـفـرالديـن شـاه در هـمان آغاز سلطنت محمد على ميراز، كـميسيونى در مجلس شوار ملى به منظور تهيه متمم قانون اساسى تـشـكـيـل شـد. ايـن كـمـيـسيون كه مركب از پنج نفر بود متنى را بر اسـاس بـلژيـك و فـرانـسـه و بـالكـان تـهـيـه كـرد كـه قابل قبول همه نمايندگان مجلس نبود.
نفوذ روشنفكران غربگرا و اهمال رهبران روحانى و شايد اعتماد آنان بـه ايـن عـنـاصـر، بـاعـث شـد كـه در تـنـظيم متمم قانون اسياسى گرايش هاى غرب گرايانه و محافظه كارانه بيشر شود مى توان گـفـت اگـر مـقـاومـت شـيـخ شـهـيـد آيـت اللّه فـضـل اللّه نـورى نـبـود هـمان ماده نبركه به تصويب رسيد و بر اسـاس آن قـرار شـد پنج تن از علماى هر عصر بر مصوبات مجلس نـظـارت داشته تا چيزى برخلاف اسلام به تصويب نرسد و متمم قـانـون اسـاسى بيش از آنچه بود رنگ غربى به خود مى گرفت اين متمم پس از تصويب در مجلس در15 مهر 1286 شمى به امضاء محمد على شاه رسيد. با شكستن استبداد كبير و آغاز اولين دوره مجلس شـوراى مـلى در 13 مـهـر ماه 1258 حكومت مشروطه عملا آغاز و وارد نـخـسـتين مرحله خود شد و با تصويب قانون اساسى در 15 مهر ماه 1286 شكل و محتواى خود را بازيافت.
ريشه انقلاب مشروطيت را بايد در رفتار ظالمانه پادشاهان قاجار و تعدي و تجاوز شاهزادگان و وابستگان دربار و حكومت حاكمان ولايات و مداخله بي‌حد و حصر دولتهاي روس و انگليس در امور ايران و مخالفت مردم با آنها دانست. بر مسند كار، كساني حضور داشتند كه به جاي رسيدگي به امور مملكت و مشكلات مردم، با بذل و بخشش هاي بي‌دريغ به فكر استحكام موقعيت خويش بودند.
با به سلطنت رسيدن مظفرالدين شاه، فساد در دربار و فقر و بي‌عدالتي در جامعه بيداد مي‌كرد. در ابتدا كليد حركت انقلاب مشروطه از اهانت به روحانيان شروع شد. از آن طرف، به دليل اهانت كارگران بانك روس به قبرستان مسلمانان و اجساد مردگان، مردم به ساختمان در حال احداث بانك روس حمله كردند و آن را ويران ساختند. از سويي جنگ روس و ژاپن باعث شد قيمت قند بالا رود و به اين بهانه دولت، دو تن از تجار و از مهم‌ترين بازاريان تهران را به چوب بست. بازار تعطيل شد و مردم و روحانيون جمع شدند و به مسجد آمدند و مساجد به عنوان مهم‌ترين پايگاه‌هاي انقلابي وارد عمل شدند. در نهايت و پس از طي حوادث فراوان، حركت مردم با ارشادات و رهبري روحانيت آغاز گرديد و براي رسيدن به خواسته‌هاي خويش كه يكي از آنها تأسيس عدالتخانه بود، ادامه مسير دادند و در اين راه، تحصن علما و مردم در صحن حرم حضرت عبدالعظيم در ري و سپس مهاجرت به قم باعث عقب نشيني دستگاه استبداد شد.
نهضت به شيراز و تبريز و اصفهان نيز بسط يافت و مظفرالدين شاه که از هيجان مردم به وحشت افتاده و احساس خطر کرده بود، خواهي نخواهي در 14 جمادي الاخر سال 1324 ه.ق. به صدور فرمان مشروطيت و تأسيس مجلس شوراي ملي مرکب از برگزيدگان ملت تن داد. با اعطاي مشروطيت تحصن روحانيوني که خاک ايران را ترک کرده بودند با استقبال باشکوهي به پايان رسيد.
هر چند در اين ميان، عده‌اي آگاهانه و ناآگاهانه با پناه گرفتن در سفارت انگليس، براي استمرار سلطه غرب در ايران، شرط تحقق نظام مشروطه را به كارگيري قوانين و ارزشهاي غربي و آموزه‌ها و دستاوردهاي رنسانس اعلام كردند و بر آن پاي فشردند. به طوري كه حاضر نشدند احكام حيات بخش اسلام و آموزه‌هاي پيامبر اسلام (ص) و ارزشهاي حكومت علوي، معيار و شرط مشروطه باشد. اين مبارزه در مرحله بعد منجر به ايجاد نظام مشروطه و تأسيس مجلس شوراي ملي گرديد و به حكومت استبداد پايان داد.
مجلس يکم در 18 شعبان 1324 ه.ق. با حضور شاه در کاخ گلستان گشايش يافت و در آخرين روزهاي زندگي مظفر الدين شاه (14 ذيقعده 1324 ه.ق.) پنجاه و يک اصل قانون اساسي به امضاي شاه رسيد.