پل خواجو در آستانه تخریب

[nika6749]

مرمت غیراصولی پل خواجو در اوایل سال 88 آغاز شد و خبرگزاری مهر نیز با تهیه اخباری در این خصوص هشدارهای لازم را به متولیان امر داد اما این بنای زیبای تاریخی اکنون در معرض خطر قرار گرفته و نیازمند توجه ویژه و جدی از جانب مسوولان است.

به گزارش مهر، مرمت پله ها، دهانه های خروجی آب و ایجاد رمپی جدید در بخشی از بستر زاینده رود برای پل تاریخی خواجو از جمله برنامه هایی بود که در بهار و تابستان سال گذشته انجام شد که متاسفانه نبود دقت کافی برای این مرمت ها اکنون زمینه و بستر نابودی و تخریب سنگ ها و آبزدگی و نشست بخشهایی از این پل را فراهم کرده است.

مرمت دیواره های پل تاریخی خواجو با سیمان انجام شده آن هم سیمانی که مرغوبیت ندارد این در حالی است که جنس سنگ های موجود در پل تاریخی خواجو از نوع آهکی است و به همین سبب باید برای مرمت آن از ملاتهای دیگری استفاده شود.

متاسفانه نه تنها در مرمتهای اخیر بلکه در دوره های گذشته نیز برای تعمیر سنگ های این بنای تاریخی از سیمان استفاده شده که در نهایت زمینه خوردگی و نابودی سنگ ها را فراهم کرده است و نباید فراموش کرد که مواد سیمانی در مجاورت و لبه های دارای ترک در سنگ، به دلیل نوع واکنش سیمان باعث ایجاد آسیب در مجاورت سنگ ها می شود.

یک کارشناس مرمت در این خصوص در گفت وگو با مهر اظهار داشت: نزدیک به 40 سال است که دیگر برای کارهای مرمتی از سیمان استفاده نمی کنند و اکنون برای مرمت سنگ ها از روشهای دیگری استفاده می شود که با علم روز است.

امید عودباشی ادامه داد: حتی در صورت استفاده از سیمان نیز از هر سیمانی نمی توان برای مرمت استفاده کرد.
وی با اشاره به اینکه سیمان برگشت ناپذیر است، تصریح کرد: استفاده از سیمان در نهایت به سنگ ها آسیب می زند و باید در این خصوص از مواد جایگزینی استفده کرد که استحکام لازم را داشته باشد. عودباشی ادامه داد: متاسفانه در سیستم مرمتی کشور به روشهای گذشته عادت شده و برای دوره های بعدی نیز از آن استفاده می شود.

این کارشناس مرمت با اشاره به اینکه پل خواجو شوخی نیست، تصریح کرد: برای طرح های مرمتی در کشور به مطالعات زیادی نیازمند هستیم که نزدیک به یک تا دو سال به طول می انجامد و متاسفانه به سبب هزینه بر بودن از انجام این کار جلوگیری می شود.

این کارشناس مرمت ادامه داد: متاسفانه حلقه ارتباطی سازمان میراث فرهنگی کشور با دانشگاه ها قطع است و این سازمان ارتباطی مستمر و آنگونه که باید و شاید با دانشگاه ها ندارد زیرا در بسیاری از اوقات دانشگاه ها علاقمند به فعالیت در این عرصه هستند. وی تصریح کرد: در مرمتهای تخت جمشید نیز از سیمان استفاده شده که این موضوع خطرناک و مشکل ساز است.

علاوه بر این موضوع با وجود آنکه رئیس پیشین سازمان میراث فرهنگی اصفهان مدعی این موضوع بود که بر اساس فرمول خاصی از سیمان و آهک استفاده می شود اما اکنون این مرمت غیراصولی رخ نموده و شاهد تخریب پله های پل خواجو هستیم.

اختلاف دمای آبی که از این نقطه خارج می شود با دیگر نقاط مبین این مسئله است که این آب مسیری طولانی را در زیر این بنای تاریخی طی می کند، ورود آب به زیر پله اول پل خواجو خود نشان دهنده این موضوع است که همچون این پله امکان ورود آب به زیر دیگر پله ها نیز وجود دارد.

علاوه بر مشکلات مرمتی رویش علفهای هرزکه به نوعی مخربتر از گلسنگها بشمار می روند نیز دیده می شود زیرا باعث رویش دیگر علفها می شود و جلبکها در حاشیه این پل تاریخی خود نیز از جمله مسائلی است که می تواند خسارات زیادی را به پل خواجو وارد کند.

علاوه بر رویش علفهای هرز در حاشیه این بنای تاریخی در بخش دیگری نیز درختچه ای کوچک رویش کرده که در صورت عدم بررسی و رسیدگی این موضوع می تواند خسارت زیادی را به این بنای تاریخی وارد کند همچنین رویش جلبکها در بخش دیگری از پل خواجو نیز تامل برانگیز است. رشد جلبک ها بر روی سنگ ها در نهایت موجب فرسایش سنگ ها می شود و به نوبه خود در سنگ ها ترک ایجاد می کند و موجب فرسایش و خرد شدن آن می شود.
جریان آب به تدریج موجب شسته شدن ملاتها می شود که در نتیجه این ملاتها از بین رفته و باعث ایجاد حفره در پشت سنگها شده که با گذشت زمان این موضوع باعث جدا شدن سنگ ها و آسیب دیدگی آنها خواهد شد.
استفاده از در و پنجره های آهنی در این بنای تاریخی که خود به عنوان یکی از آثار تاریخی و شاخص اصفهان بشمار می رود شایسته این شهر تاریخی نیست و انتظار می رود تا متولیان امر در این خصوص اقدامات لازم را به عمل آورند و یا حداقل در انتخاب رنگ این درها و پنجره ها به نوعی اقدام کنند تا در نهایت نمای این پل تاریخی همچنان حفظ شود.