AreZoO
26th July 2010, 02:00 PM
سيستم توليد به موقع ( Just In Time )
مقدمه
سيستم توليد به موقع ( Just In Time ) يكي از پيشرفته ترين سيستمهايبرنامه ريزي است كه در صدر هرم سيستمهاي نوين برنامه ريزي و كنترل توليد قرار گرفتهاست .
امروزه به لحاظ محدوديتهاي اقتصادي و توسعه و پيچيدگي بازارها ،استفاده بهينه از منابع در دسترس و شناخت و پاسخگويي به موقع به خواسته هاي مشتريدر بخش هاي مختلف بازار به امري اجتناب ناپذير تبديل گرديده و سازمانها را بر آنداشته تا با حذف ساختارها و روشهاي كار سنتي ، سهم خود را در بازار حفظ نمايند . سيستم توليد به موقع كه نخستين بار توسط تانيچي اونو در شركت تويوتا به كار گرفتهشد يكي از همين سيستمها است كه به سرعت مورد توجه ساير شركتهاي ژاپني قرار گرفت وبا توجه به يكسان بودن فرهنگ خاص مورد نياز اين سيستم در اكثر شركتهاي ژاپني اجراگرديده و توسعه يافت . اما با گذشت حدود سه دهه از معرفي اين نظام و عليرغم تلاشيكه اكثر سازمانهاي غير ژاپني در جهت بكارگيري اصول اين نظام صرف كردند ، به دلايليكه درباره ي ايران هم صادق است ، يعني برداشت و تعاريف پراكنده اصول و نظريات اينسيستم ، توسعه و اشاعه آن از رشد قابل ملاحظه اي برخوردار نبوده و اكثر افراد آنراتنها برنامه اي براي كنترل موجودي تلقي مي نمايند .در حالي كه حذف موجودي اضافيانبارها تنها يكي از اصول مورد اشاره و توجه اين نظام مي باشد .
از ديگر فوايد اين سيستم مي توان به كاهش قابل توجه كار درجريانساخت ، زمان تحويل محصول به مشتري ، فضاي مورد نياز ، ضايعات ، ضايعات دورريز ودوباره كاري ، افزايش در بهره وري ، بهبود روابط با عرضه كنندگاني كه بهتر و موفقتر هستند و نيروي كار داراي انگيزه ، راضي و با نشاط تر اشاره كرد .
تاريخچه ي توليد به موقع
توليد به موقع يك فلسفه ي مديريت ژاپني است كه از اوايل دهه ي 1970در بسياري از مؤسسات توليدي ژاپن مورد استفاده قرار گرفت . اين فلسفه نخستين بارتوسط تائيچي اونو در شركت تويوتا به عنوان ابزاري براي بر آورده ساختن خواسته يمشتري با حداقل تاخير معرفي و به كار گرفته شد . به همين دليل ، تائيچي اونو اغلبپدر سيستم توليد بهنگام ناميده مي شود .
كارخانجات توليد تويوتا اولين محلي بودند كه نظام توليد بهنگام درآنها مطرح گرديد . اين سيستم در طول بحران نفتي سال 1973 مورد حمايت وسيعي قرارگرفت و پس از آن توسط بسياري از سازمانهاي ديگر انتخاب گرديد .
شوك نفتي و كاهش فزاينده ي ساير منابع طبيعي ، محرك اصلي انتخابسراسري سيستم توليد بموقع بود . تويوتا توانست از طريق يك روش مديريتي متفاوت باآنچه كه در زمان خود مرسوم بود چالشهاي روز افزون براي بقا را پشت سر بگذارد . اينروش بر روي افراد ، كارخانجات و سيستمها متمركز بود . تويوتا فهميده بود كه سيستمتوليد بموقع تنها زماني موفق خواهد شد كه هر فرد در سازمان در اجراي آن مشاركتداشته باشد و كارخانه و فرايندها براي حداكثر ستانده و بهره وري سازماندهي شوند وبرنامه هاي كيفيت توليد براي برآورده ساختن تقاضاي واقعي زمان بندي گردند .
اگرچه در آغاز كار اين سيستم به عنوان روشي براي كاهش سطوح موجوديانبارهاي ژاپني مطرح بود ولي امروزه به يك فلسفه ي مديريتي شامل مجموعه اي از علومو در اختيار گرفتن يك سري جامع از اصول و تكنيكهاي توليد گسترش يافته است .
عناصر توليد به موقع
توليد به موقع شامل اجزايي است كه بايد با هم ادغام شوند تا به صورتهماهنگ جهت دستيابي به اهداف JIT عمل نمايند .
اين اجزا در اصل شامل منابع انساني ، خريد ، فرايند توليد ، برنامهريزي و وظايف هماهنگي در يك سازمان مي گردند .
1- مشاركت كاركنان : جلب حمايت و موافقت تمامي كاركناني كه دردستيابي به اهداف سازماني نقش دارند يك اصل كاملاً ضروري در موفقيت Just In Time است . حمايت و توافق مي تواند از طريق سهامداران و مالكين شركت ، مديريت ، دولت وسازمانهاي كارگري و … جلب شود .
2- كارخانجات : براي ملحق شدن به سيستم توليد به موقع بايد تغييراتبسياري در كارخانجات ايجاد گردد . اين تغييرات شامل تغييرات در جانمايي كارخانه ،سيستم كشش تقاضا ، كارگران چند مهارته ، كانبان ، خودكنترلي ، برنامه ريزي موادمورد نياز و بهبود مستمر و … هستند .
3- سيستمها : سيستمهاي درون يك سازمان به تكنولوژي و فراينهاي مورداستفاده براي ارتباط ، برنامه ريزي و هماهنگي فعاليتها و مواد اوليه مورد استفادهدر توليد اطلاق مي شود .
دو نمونه از اين سيستمها برنامه ريزي مواد مورد نياز و برنامه ريزيمنابع ساخت هستند .
در سيستم توليد به موقع ، كيفيت از اهميت فزاينده اي برخوردار است وبه همين دليل بكارگيري كنترل كيفيت فراگير يك جزء اضافه شده به Just In Time است . كيفيت فراگير به معني تاكيد بر اين نكته است كه محصول را بايد از همان آغاز به طورسالم توليد نمود و اين با روش سنتي بعد از وقوع ، تضاد قابل توجهي دارد .
اهداف اصلي توليد به موقع
براي توليد به موقع سه هدف اصلي وجود دارد كه اين اهداف در ماهيتعمومي متجانس هستند و مي توان آنها را در سازمانها و صنايع مختلف كه با يكديگرتفاوت زيادي دارند انتخاب و به كار گرفت .
افزايش ميزان بهره وري در فرايند توليد
افزايش توانايي سازمان براي رقابت با شركتهاي رقيب و حفظ قابليت رقابت دربلندمدت
كاهش سطح مواد ، زمان و كار در فرايند توليد
سه هدف عمومي بالا براي هر شركتي قابل اجرا هستند : ولي به هر حال ،چندين هدف ديگر نيز وجود دارند كه ممكن است مختص هر سازمان باشند . اهداف براي هرسازمان در اولويت و اهميت آنها مختصر مي شوند .اين اهداف داراي طيف زماني بلند وكوتاه مدت هستند و شامل موارد زير مي شوند :
شناسايي و پاسخگويي به نيازهاي مشتري
تطبيق منطق كاري ژاپني با هدف گذاري بهبود مستمر
طراحي كارخانه براي حداكثر بهره وري و سهولت توليد
هدف گذاري براي ارتباط هزينه كيفيت بهينه
كاهش اتلاف هاي غير ضروري
هدف گذاري براي ايجاد اعتماد در بين عرضه كنندگان
محدوديتهاي سيستم توليد به موقع
اگرچه مزاياي استفاده از سيستم توليد بموقع بسيار زياد هستند و دراكثر مواقع جاي هر محدوديت ممكن را مي گيرند ، چند نقيصه ي اين سيستم به طور خلاصهدر زير مي آيد .
حذف ذخيره هاي احتياطي كه در روش سنتي نقش يك موجودي ايمني را براي شركتها ايفامي كردند .
سطح مشاركت تعيين شده در سازمانهاي ژاپني كه نظام توليد به موقع را اجرا كردهاند با ميزان مشاركت مورد نياز براي ارضاي كارگران در غرب سازگار نيست و اين ايجادمشكل مي كند .
كاهش استقلال افراد يكي ديگر از محدوديتهاي اين سيستم است كه بيشتر به محدودشدن زمان چرخه ي توليد يا زمان بين فعاليتهاي تكراري نسبت داده شده است .
مقاومت در برابر تغيير ممكن است در دو سطح مقاومت منطقي و مقاومت احساسي صورتگيرد .
[مغايرتهاي فرهنگي و … ..
مقدمه
سيستم توليد به موقع ( Just In Time ) يكي از پيشرفته ترين سيستمهايبرنامه ريزي است كه در صدر هرم سيستمهاي نوين برنامه ريزي و كنترل توليد قرار گرفتهاست .
امروزه به لحاظ محدوديتهاي اقتصادي و توسعه و پيچيدگي بازارها ،استفاده بهينه از منابع در دسترس و شناخت و پاسخگويي به موقع به خواسته هاي مشتريدر بخش هاي مختلف بازار به امري اجتناب ناپذير تبديل گرديده و سازمانها را بر آنداشته تا با حذف ساختارها و روشهاي كار سنتي ، سهم خود را در بازار حفظ نمايند . سيستم توليد به موقع كه نخستين بار توسط تانيچي اونو در شركت تويوتا به كار گرفتهشد يكي از همين سيستمها است كه به سرعت مورد توجه ساير شركتهاي ژاپني قرار گرفت وبا توجه به يكسان بودن فرهنگ خاص مورد نياز اين سيستم در اكثر شركتهاي ژاپني اجراگرديده و توسعه يافت . اما با گذشت حدود سه دهه از معرفي اين نظام و عليرغم تلاشيكه اكثر سازمانهاي غير ژاپني در جهت بكارگيري اصول اين نظام صرف كردند ، به دلايليكه درباره ي ايران هم صادق است ، يعني برداشت و تعاريف پراكنده اصول و نظريات اينسيستم ، توسعه و اشاعه آن از رشد قابل ملاحظه اي برخوردار نبوده و اكثر افراد آنراتنها برنامه اي براي كنترل موجودي تلقي مي نمايند .در حالي كه حذف موجودي اضافيانبارها تنها يكي از اصول مورد اشاره و توجه اين نظام مي باشد .
از ديگر فوايد اين سيستم مي توان به كاهش قابل توجه كار درجريانساخت ، زمان تحويل محصول به مشتري ، فضاي مورد نياز ، ضايعات ، ضايعات دورريز ودوباره كاري ، افزايش در بهره وري ، بهبود روابط با عرضه كنندگاني كه بهتر و موفقتر هستند و نيروي كار داراي انگيزه ، راضي و با نشاط تر اشاره كرد .
تاريخچه ي توليد به موقع
توليد به موقع يك فلسفه ي مديريت ژاپني است كه از اوايل دهه ي 1970در بسياري از مؤسسات توليدي ژاپن مورد استفاده قرار گرفت . اين فلسفه نخستين بارتوسط تائيچي اونو در شركت تويوتا به عنوان ابزاري براي بر آورده ساختن خواسته يمشتري با حداقل تاخير معرفي و به كار گرفته شد . به همين دليل ، تائيچي اونو اغلبپدر سيستم توليد بهنگام ناميده مي شود .
كارخانجات توليد تويوتا اولين محلي بودند كه نظام توليد بهنگام درآنها مطرح گرديد . اين سيستم در طول بحران نفتي سال 1973 مورد حمايت وسيعي قرارگرفت و پس از آن توسط بسياري از سازمانهاي ديگر انتخاب گرديد .
شوك نفتي و كاهش فزاينده ي ساير منابع طبيعي ، محرك اصلي انتخابسراسري سيستم توليد بموقع بود . تويوتا توانست از طريق يك روش مديريتي متفاوت باآنچه كه در زمان خود مرسوم بود چالشهاي روز افزون براي بقا را پشت سر بگذارد . اينروش بر روي افراد ، كارخانجات و سيستمها متمركز بود . تويوتا فهميده بود كه سيستمتوليد بموقع تنها زماني موفق خواهد شد كه هر فرد در سازمان در اجراي آن مشاركتداشته باشد و كارخانه و فرايندها براي حداكثر ستانده و بهره وري سازماندهي شوند وبرنامه هاي كيفيت توليد براي برآورده ساختن تقاضاي واقعي زمان بندي گردند .
اگرچه در آغاز كار اين سيستم به عنوان روشي براي كاهش سطوح موجوديانبارهاي ژاپني مطرح بود ولي امروزه به يك فلسفه ي مديريتي شامل مجموعه اي از علومو در اختيار گرفتن يك سري جامع از اصول و تكنيكهاي توليد گسترش يافته است .
عناصر توليد به موقع
توليد به موقع شامل اجزايي است كه بايد با هم ادغام شوند تا به صورتهماهنگ جهت دستيابي به اهداف JIT عمل نمايند .
اين اجزا در اصل شامل منابع انساني ، خريد ، فرايند توليد ، برنامهريزي و وظايف هماهنگي در يك سازمان مي گردند .
1- مشاركت كاركنان : جلب حمايت و موافقت تمامي كاركناني كه دردستيابي به اهداف سازماني نقش دارند يك اصل كاملاً ضروري در موفقيت Just In Time است . حمايت و توافق مي تواند از طريق سهامداران و مالكين شركت ، مديريت ، دولت وسازمانهاي كارگري و … جلب شود .
2- كارخانجات : براي ملحق شدن به سيستم توليد به موقع بايد تغييراتبسياري در كارخانجات ايجاد گردد . اين تغييرات شامل تغييرات در جانمايي كارخانه ،سيستم كشش تقاضا ، كارگران چند مهارته ، كانبان ، خودكنترلي ، برنامه ريزي موادمورد نياز و بهبود مستمر و … هستند .
3- سيستمها : سيستمهاي درون يك سازمان به تكنولوژي و فراينهاي مورداستفاده براي ارتباط ، برنامه ريزي و هماهنگي فعاليتها و مواد اوليه مورد استفادهدر توليد اطلاق مي شود .
دو نمونه از اين سيستمها برنامه ريزي مواد مورد نياز و برنامه ريزيمنابع ساخت هستند .
در سيستم توليد به موقع ، كيفيت از اهميت فزاينده اي برخوردار است وبه همين دليل بكارگيري كنترل كيفيت فراگير يك جزء اضافه شده به Just In Time است . كيفيت فراگير به معني تاكيد بر اين نكته است كه محصول را بايد از همان آغاز به طورسالم توليد نمود و اين با روش سنتي بعد از وقوع ، تضاد قابل توجهي دارد .
اهداف اصلي توليد به موقع
براي توليد به موقع سه هدف اصلي وجود دارد كه اين اهداف در ماهيتعمومي متجانس هستند و مي توان آنها را در سازمانها و صنايع مختلف كه با يكديگرتفاوت زيادي دارند انتخاب و به كار گرفت .
افزايش ميزان بهره وري در فرايند توليد
افزايش توانايي سازمان براي رقابت با شركتهاي رقيب و حفظ قابليت رقابت دربلندمدت
كاهش سطح مواد ، زمان و كار در فرايند توليد
سه هدف عمومي بالا براي هر شركتي قابل اجرا هستند : ولي به هر حال ،چندين هدف ديگر نيز وجود دارند كه ممكن است مختص هر سازمان باشند . اهداف براي هرسازمان در اولويت و اهميت آنها مختصر مي شوند .اين اهداف داراي طيف زماني بلند وكوتاه مدت هستند و شامل موارد زير مي شوند :
شناسايي و پاسخگويي به نيازهاي مشتري
تطبيق منطق كاري ژاپني با هدف گذاري بهبود مستمر
طراحي كارخانه براي حداكثر بهره وري و سهولت توليد
هدف گذاري براي ارتباط هزينه كيفيت بهينه
كاهش اتلاف هاي غير ضروري
هدف گذاري براي ايجاد اعتماد در بين عرضه كنندگان
محدوديتهاي سيستم توليد به موقع
اگرچه مزاياي استفاده از سيستم توليد بموقع بسيار زياد هستند و دراكثر مواقع جاي هر محدوديت ممكن را مي گيرند ، چند نقيصه ي اين سيستم به طور خلاصهدر زير مي آيد .
حذف ذخيره هاي احتياطي كه در روش سنتي نقش يك موجودي ايمني را براي شركتها ايفامي كردند .
سطح مشاركت تعيين شده در سازمانهاي ژاپني كه نظام توليد به موقع را اجرا كردهاند با ميزان مشاركت مورد نياز براي ارضاي كارگران در غرب سازگار نيست و اين ايجادمشكل مي كند .
كاهش استقلال افراد يكي ديگر از محدوديتهاي اين سيستم است كه بيشتر به محدودشدن زمان چرخه ي توليد يا زمان بين فعاليتهاي تكراري نسبت داده شده است .
مقاومت در برابر تغيير ممكن است در دو سطح مقاومت منطقي و مقاومت احساسي صورتگيرد .
[مغايرتهاي فرهنگي و … ..