آبجی
14th July 2010, 02:18 AM
نظر پزشکان و دامپزشکان درباره نگهداری از پرندگان خانگی
http://www.aftab.ir/articles/science_education/ecology/images/b9a733b971f415ef1219cd7d8d885fea.jpg
شاید بشود گفت رابطه انسان و پرنده از بدو آفرینش انسان آغاز شده؛ زمانی که یک پرنده به قابیل آموزش داد که چگونه جسد برادر مقتول اش را به خاک بسپارد. در طول تاریخ همواره این رابطه ادامه داشته و در جامعه امروزی علاوه بر نگهداری از پرندگان، توجه به امور بهداشتی آنها اهمیتی دوچندان یافته است. همان اندازه که نگهداری از یک پرنده می تواند لذت بخش و جذاب باشد به همان میزان هم باید به بهداشت نگهداری از پرنده و سلامت صاحب آن اهمیت داد....
به دلیل نوع نگهداری از پرندگان در قفس و ارتباط نداشتن آنها با سایر حیوانات در طبیعت، خطر سرایت بیماری های قابل انتقال از پرندگان به انسان نسبت به سایر حیوانات کمتر است اما برخی بیماری های مشترک بین انسان ها و پرندگان می تواند خطرناک باشد و به همین دلیل لازم است صاحبان پرندگان ضمن آگاهی از این بیماری ها، تدابیر پیشگیرانه ای را به کار بندند. عوامل بیماری زای قابل انتقال بین انسان و پرنده ممکن است از گروه باکتری ها، ویروس ها، انگل ها و قارچ ها باشند.
● تب طوطی یا سیتاکوزیس
یکی از شناخته شده ترین بیماری های قابل انتقال از پرنده به انسان، تب طوطی یا سیتاکوزیس است که باوجود معروف و خطرناک بودن، میزان ابتلای انسان به آن در مقایسه با تعداد بسیار زیاد پرندگان در طبیعت و کل جهان زیاد نیست. طیف وسیعی از پرندگان مانند بوقلمون، کبوتر، اردک، مرغابی و خانواده طوطی سانان مستعد ابتلا به این بیماری هستند. پرنده مبتلا علایمی مانند اسهال، سرفه و ترشحات از چشم و بینی خواهد داشت. این بیماری در انسان علایم شبه آنفلوآنزا مانند تب بالا، لرز، سردرد شدید و سختی در تنفس ایجاد می کند و در صورت درمان نشدن به موقع حتی می تواند به مرگ منجر شود. افراد دچار نقص سیستم ایمنی مانند مبتلایان به ویروس عامل ایدز، بیماران تحت شیمی درمانی، نوزادان و کودکان زیر ۵ سال، افراد مسن و افرادی که پیوند عضو انجام داده اند بیشتر در معرض خطر ابتلا هستند.
بیماری سلاز دیگر بیماری های مشترک بین انسان و پرندگان، سل است که البته خطر انتقال عامل ایجاد سل در پرندگان به انسان نسبت به سایر حیوانات کمتر است و در صورت ابتلای انسان، معمولاً درگیری موضعی گره های لنفاوی یا زخم عفونی موضعی نشانه آن خواهد بود.
● آنفلوآنزای پرندگان
آنفلوآنزای فوق حاد پرندگان یک بیماری ویروسی و واگیردار است که اگرچه بر اساس اعلام سازمان دام پزشکی، کشورمان عاری از این بیماری است اما در صورت بروز نشانه های این بیماری در پرندگان، معدوم کردن آنان در اسرع وقت باید انجام شود. مهم ترین راه انتقال، مدفوع پرنده بیمار (به دلیل دفع میزان بالای ویروس در آن) و تماس مستقیم با پرنده، مدفوع یا سطوح و اشیای آلوده به مدفوع پرنده است.
● عفونت های قارچی
یکی از عوامل قارچی مشترک و مهم بین انسان ها و پرندگان، قارچی به نام کریپتوکوکوس است که به خصوص در مبتلایان به ایدز می تواند سبب ایجاد مننژیت های خطرناک و کشنده شود. این عامل بیماری زا معمولاً به دلیل دمای بالای بدن پرنده نشانه خاص یا شدیدی ایجاد نمی کند و با اینکه بیشتر در کبوتر حایز اهمیت است اما باید به یاد داشت که فضولات پرندگان خانگی می تواند مخزن این قارچ باشد. بنابراین به افرادی که دچار نقص سیستم ایمنی هستند، توصیه می شود از نگهداری پرندگان، به ویژه کبوتر، پرهیز کنند.
● بیماری های انگلی
انگل های خارجی مانند شپش ها هم ممکن است از طریق پرندگان به انسان منتقل شوند. گاهی ابتلای کودکان و خردسالان، به خصوص دختربچه ها، به شپش و مراجعه آنها به مهدکودک یا مدرسه می تواند به ابتلای سایرین هم منجر شود.
● آلرژی یا حساسیت
احتمال ایجاد حساسیت به پرندگان نسبت به سایر حیوانات کمتر است اما برخی افراد ممکن است در مواجهه با پروتئین موجود در پر پرندگان، ذرات جدا شده و مرده پوست، بزاق یا مدفوع پرنده حساسیت داشته باشند و علایمی مانند سرخی پوست، ترشح و سوزش چشم و بینی، عطسه و گلودرد را بروز دهند. از آنجا که مدفوع خشک پرنده می تواند به صورت گرد و ذرات معلق در فضا درآید و استنشاق گردد، لذا برای پیشگیری از ابتلا به آلرژی یا عود علایم، لازم است حتماً مدفوع به صورت مستمر و منظم تمیز شود.
● ... و بیماری های دیگر
ژیاردیوزیس، سالمونلوزیس، کلی باسیلوزیس، کریپتوسپوریدیوزیس و کمپیلوباکتریوزیس را هم می توان ۵ بیماری دیگری دانست که عامل ایجاد اسهال، التهاب معدی روده ای، تهوع، استفراغ، دردهای شکمی و تب در انسان هستند و ممکن است از طریق پرندگان به انسان منتقل شوند.
● ۷ توصیه بهداشتی
هرچند میزان ابتلای انسان به این بیماری ها که لازم است صاحبان پرندگان از اسامی و علایم آن آگاه باشند زیاد نیست اما هیچ کدام از ما مایل نیستیم جزو همان تعداد اندک مبتلایان باشیم. صاحبان پرندگان باید توجه داشته باشند که به کاربستن توصیه های بهداشتی و مراجعه منظم به دام پزشک می تواند خطر انتقال بیماری های مذکور را به شدت کاهش دهد و توجه نکردن به توصیه های بهداشتی خطرناک است. به همین دلیل صاحبان پرندگان لازم است چند توصیه را به کار گیرند.
۱) دستان خود را بعد از تماس با پرنده یا تمیزکردن قفس آن و به خصوص پیش از خوردن، آشامیدن و آشپزی با آب و صابون به خوبی بشویید.
۲) اگر پرنده شما علایمی مانند کسلی، بی حالی، بی اشتهایی و اسهال دارد؛ برای تماس با آن یا تمیز کردن قفس پرنده حتماً از دست کش استفاده کنید.
۳) به پرنده اجازه ندهید از ظرف غذا یا فنجان شما به صورت مشترک بخورد و بیاشامد.
۴) از بوسیدن پرنده تان حتی الامکان خودداری کنبد.
۵) با بیماری های مشترک و نشانه های آنها در پرندگان آشنا شوید.
۶) از شستشوی ظرف آب و غذا و اجزای قفس پرنده در سینک ظرف شویی بپرهیزید.
۷) پرنده را جهت انجام معاینات دوره ای طبق توصیه دام پزشک به کلینیک دام پزشکی ببرید.
دکتر محمد لطفی زاده دامپزشک
روزنامه سلامت ( www.salamat.ir (http://njavan.com/forum/redirector.php?url=http%3A%2F%2Fwww.salamat.ir) )
http://www.aftab.ir/articles/science_education/ecology/images/b9a733b971f415ef1219cd7d8d885fea.jpg
شاید بشود گفت رابطه انسان و پرنده از بدو آفرینش انسان آغاز شده؛ زمانی که یک پرنده به قابیل آموزش داد که چگونه جسد برادر مقتول اش را به خاک بسپارد. در طول تاریخ همواره این رابطه ادامه داشته و در جامعه امروزی علاوه بر نگهداری از پرندگان، توجه به امور بهداشتی آنها اهمیتی دوچندان یافته است. همان اندازه که نگهداری از یک پرنده می تواند لذت بخش و جذاب باشد به همان میزان هم باید به بهداشت نگهداری از پرنده و سلامت صاحب آن اهمیت داد....
به دلیل نوع نگهداری از پرندگان در قفس و ارتباط نداشتن آنها با سایر حیوانات در طبیعت، خطر سرایت بیماری های قابل انتقال از پرندگان به انسان نسبت به سایر حیوانات کمتر است اما برخی بیماری های مشترک بین انسان ها و پرندگان می تواند خطرناک باشد و به همین دلیل لازم است صاحبان پرندگان ضمن آگاهی از این بیماری ها، تدابیر پیشگیرانه ای را به کار بندند. عوامل بیماری زای قابل انتقال بین انسان و پرنده ممکن است از گروه باکتری ها، ویروس ها، انگل ها و قارچ ها باشند.
● تب طوطی یا سیتاکوزیس
یکی از شناخته شده ترین بیماری های قابل انتقال از پرنده به انسان، تب طوطی یا سیتاکوزیس است که باوجود معروف و خطرناک بودن، میزان ابتلای انسان به آن در مقایسه با تعداد بسیار زیاد پرندگان در طبیعت و کل جهان زیاد نیست. طیف وسیعی از پرندگان مانند بوقلمون، کبوتر، اردک، مرغابی و خانواده طوطی سانان مستعد ابتلا به این بیماری هستند. پرنده مبتلا علایمی مانند اسهال، سرفه و ترشحات از چشم و بینی خواهد داشت. این بیماری در انسان علایم شبه آنفلوآنزا مانند تب بالا، لرز، سردرد شدید و سختی در تنفس ایجاد می کند و در صورت درمان نشدن به موقع حتی می تواند به مرگ منجر شود. افراد دچار نقص سیستم ایمنی مانند مبتلایان به ویروس عامل ایدز، بیماران تحت شیمی درمانی، نوزادان و کودکان زیر ۵ سال، افراد مسن و افرادی که پیوند عضو انجام داده اند بیشتر در معرض خطر ابتلا هستند.
بیماری سلاز دیگر بیماری های مشترک بین انسان و پرندگان، سل است که البته خطر انتقال عامل ایجاد سل در پرندگان به انسان نسبت به سایر حیوانات کمتر است و در صورت ابتلای انسان، معمولاً درگیری موضعی گره های لنفاوی یا زخم عفونی موضعی نشانه آن خواهد بود.
● آنفلوآنزای پرندگان
آنفلوآنزای فوق حاد پرندگان یک بیماری ویروسی و واگیردار است که اگرچه بر اساس اعلام سازمان دام پزشکی، کشورمان عاری از این بیماری است اما در صورت بروز نشانه های این بیماری در پرندگان، معدوم کردن آنان در اسرع وقت باید انجام شود. مهم ترین راه انتقال، مدفوع پرنده بیمار (به دلیل دفع میزان بالای ویروس در آن) و تماس مستقیم با پرنده، مدفوع یا سطوح و اشیای آلوده به مدفوع پرنده است.
● عفونت های قارچی
یکی از عوامل قارچی مشترک و مهم بین انسان ها و پرندگان، قارچی به نام کریپتوکوکوس است که به خصوص در مبتلایان به ایدز می تواند سبب ایجاد مننژیت های خطرناک و کشنده شود. این عامل بیماری زا معمولاً به دلیل دمای بالای بدن پرنده نشانه خاص یا شدیدی ایجاد نمی کند و با اینکه بیشتر در کبوتر حایز اهمیت است اما باید به یاد داشت که فضولات پرندگان خانگی می تواند مخزن این قارچ باشد. بنابراین به افرادی که دچار نقص سیستم ایمنی هستند، توصیه می شود از نگهداری پرندگان، به ویژه کبوتر، پرهیز کنند.
● بیماری های انگلی
انگل های خارجی مانند شپش ها هم ممکن است از طریق پرندگان به انسان منتقل شوند. گاهی ابتلای کودکان و خردسالان، به خصوص دختربچه ها، به شپش و مراجعه آنها به مهدکودک یا مدرسه می تواند به ابتلای سایرین هم منجر شود.
● آلرژی یا حساسیت
احتمال ایجاد حساسیت به پرندگان نسبت به سایر حیوانات کمتر است اما برخی افراد ممکن است در مواجهه با پروتئین موجود در پر پرندگان، ذرات جدا شده و مرده پوست، بزاق یا مدفوع پرنده حساسیت داشته باشند و علایمی مانند سرخی پوست، ترشح و سوزش چشم و بینی، عطسه و گلودرد را بروز دهند. از آنجا که مدفوع خشک پرنده می تواند به صورت گرد و ذرات معلق در فضا درآید و استنشاق گردد، لذا برای پیشگیری از ابتلا به آلرژی یا عود علایم، لازم است حتماً مدفوع به صورت مستمر و منظم تمیز شود.
● ... و بیماری های دیگر
ژیاردیوزیس، سالمونلوزیس، کلی باسیلوزیس، کریپتوسپوریدیوزیس و کمپیلوباکتریوزیس را هم می توان ۵ بیماری دیگری دانست که عامل ایجاد اسهال، التهاب معدی روده ای، تهوع، استفراغ، دردهای شکمی و تب در انسان هستند و ممکن است از طریق پرندگان به انسان منتقل شوند.
● ۷ توصیه بهداشتی
هرچند میزان ابتلای انسان به این بیماری ها که لازم است صاحبان پرندگان از اسامی و علایم آن آگاه باشند زیاد نیست اما هیچ کدام از ما مایل نیستیم جزو همان تعداد اندک مبتلایان باشیم. صاحبان پرندگان باید توجه داشته باشند که به کاربستن توصیه های بهداشتی و مراجعه منظم به دام پزشک می تواند خطر انتقال بیماری های مذکور را به شدت کاهش دهد و توجه نکردن به توصیه های بهداشتی خطرناک است. به همین دلیل صاحبان پرندگان لازم است چند توصیه را به کار گیرند.
۱) دستان خود را بعد از تماس با پرنده یا تمیزکردن قفس آن و به خصوص پیش از خوردن، آشامیدن و آشپزی با آب و صابون به خوبی بشویید.
۲) اگر پرنده شما علایمی مانند کسلی، بی حالی، بی اشتهایی و اسهال دارد؛ برای تماس با آن یا تمیز کردن قفس پرنده حتماً از دست کش استفاده کنید.
۳) به پرنده اجازه ندهید از ظرف غذا یا فنجان شما به صورت مشترک بخورد و بیاشامد.
۴) از بوسیدن پرنده تان حتی الامکان خودداری کنبد.
۵) با بیماری های مشترک و نشانه های آنها در پرندگان آشنا شوید.
۶) از شستشوی ظرف آب و غذا و اجزای قفس پرنده در سینک ظرف شویی بپرهیزید.
۷) پرنده را جهت انجام معاینات دوره ای طبق توصیه دام پزشک به کلینیک دام پزشکی ببرید.
دکتر محمد لطفی زاده دامپزشک
روزنامه سلامت ( www.salamat.ir (http://njavan.com/forum/redirector.php?url=http%3A%2F%2Fwww.salamat.ir) )