AreZoO
28th June 2010, 03:48 PM
تامین مالی از طریق استقراض یا اوراق قرضه
زمانی که واحدهای تجاری بزرگ برای پشتیبانی مالی پروژه های سرمایه ای خود مانند توسعه عملیات و یا خرید ماشین آلات به مبالغ معتنابهی پول نیاز دارند، باید این مبالغ را تامین کنند. یکی از روشهای تامین مالی استقراض یا قرض گرفتن از طریق انتشار اوراق قرضه است.
همانطور که می دانید اوراق قرضه دارای
· ارزش اسمی
· تاریخ سررسید
· نرخ بهره
· ارزش بازخرید
است که همه این موارد معمولا در این اوراق درج می شود..
تذکر: مطلب پیش روی شما حسابداری انتشار اوراق قرضه است و نه سرمایه گذاری در اوراق قرضه. یعنی شرکت ما اقدام به انتشار اوراق قرضه می کند.
انواع اوراق قرضه:
1. اوراق قرضه با نام و بی نام:
خوب فرقشان مشخص است. ولی باید بگویم در زمان دریافت بهره اوراق قرضه که معمولا در دوره های 6 ماهه پرداخت می شود فرقی بیبن این دو نوع اوراق قرضه وجود دارد.
اوراق قرضه بی نام دارای ضمیمه کوپنهای بهره هستند که دارندگان آنها برای دریافت بهره خود باید این کوپنها را از اوراق قرضه جدا کرده و برای واحدهای تجاری صادر کننده اوراق قرضه ارسال نمایند. در حالی که اوراق قرضه با نام دارای ضمیمه کوپن بهره نیستند و واحد تجاری صادر کننده، مبالغ بهره را مستقیما برای دارنده اوراق ارسال می نماید.
2. اوراق قرضه تضمین شده و تضمین نشده :
اوراق قرضه ای که برای تضمین بازپرداخت انها وثیقه نظیر اموال غیر منقول قرار می گیرد.
3. اوراق قرضه قابل تبدیل:
اوراق قرضه ای که قابلیت تبدیل به سهام عادی را دارند. در مواقعی که ارزش سهام عادی بیش از اوراق قرضه می شود کاربرد دارد.
4. اوراق قرضه سریال:
اوراق قرضه ای که دارای تاریخ سر رسیدهای گوناگونی است. یعنی بازپرداخت اوراق قرضه در زمانهای متوالی پرداخت می شود.
دوستان برای اینکه واحد تجاری صادر کننده اوراق قرضه توانایی بازپرداخت اوراق قرضه در سررسید را داشته باشد، صندوقی را برای ذخیره وجوه جهت بازپرداخت اوراق قرضه در سررسید را تاسیس می کند.
باید توجه داشته باشید که ارزش اسمی بیانگر ارزشی است که برای اوراق در نظر گرفته شده است و با ارزش بازار اوراق تفاوت دارد. ضمنا بازار مبادله اوراق قرضه نسبت به تغییر نرخ بهره حساسیت زیادی دارد.
یک واحد تجاری که اوراق قرضه صادر می کند، اصولا دو نوع تعهد را در قبال اعتبار دهندگان مربوط قبول می کند:
1. مبلغ اسمی اوراق قرضه را در سررسید بازپرداخت کند.
2. مبلغ بهره را بر مبنای ارزش اسمی و نرخ تعیین شده بهره ، در هر دوره 6 ماهه پرداخت کند.
ارزش اوراق قرضه به نرخ بهره بازار برای سرمایه گذاری با احتمال خطر مشابه ، نرخ اوراق و شرایط اوراق قرضه بستگی دارد.
کسر اوراق قرضه
اگر نرخ بهره بازار بیش از نرخ بهره اوراق باشد، اوراق قرضه به قیمتی کمتر از ارزش اسمی و با "کسر" فروخته خواهد شد.
صرف اوراق قرضه
اگر نرخ بهره بازار کمتر از نرخ بهره اوراق قرضه باشد، اوراق قرضه به قیمتی بیش از ارزش اسمی و با "صرف" فروخته خواهد شد.
نکته :
با افزایش نرخ بهره، ارزش اوراق قرضه کاهش می یابد و با کاهش نرخ بهره ، ارزش اوراق قرضه افزایش می یابد.
ارزش اوراق قرضه از طریق محاسبه ارزش فعلی پرداختهای آتی مربوط به بهره و اصل مبلغ وام بدست می آید.
هنگامی که یک واحد تجاری برای انتشار اوراق قرضه طرح ریزی می کند معمولا نرخ بهره آن را نیز مساوی نرخ بهره بازار تعیین می نماید.
حال برای اینکه با مفاهیم صرف و کسر آشنا شوید مثالی مطرح می کنم:
مثال.
شرکت گیلان 100 اوراق قرضه به ارزش اسمی 100000 ريال، 5 ساله با نرخ بهره 12 % منتشر کرده است. نرخ بهره بازار نیز 14% است.
خوب واضح است که این اوراق با کسر عرضه می شود، چون نرخ بهره بازار بیش از نرخ بهره اوراق قرضه است.
از آنجا که بهره اوراق قرضه هر 6 ماه پرداخت می شود. بنابراین تعداد دوره های ما 10 (2 × 5) است.
همانطور که عرض کردم حال باید ارزش فعلی اوراق قرضه را از طریق محاسبه ارزش فعلی پرداختهای آتی بدست آوریم.
برای اين کار ارزش فعلی (مبالغ مساوی اقساط) با نرخ بازار برای دوره مربوطه را بدست آورده و آنرا با ارزش فعلی 100000 ريال با نرخ بازار در دوره 6 ماهه جمع می کنیم، تا ارزش فعلی یک ورق قرضه مشخص شود .
ارزش فعلی اقساط مساوی به مبلغ 6000 با نرخ 7% 42141 = 6000 × 021358/7
برای دوره 6 ماهه
+
ارزش فعلی 100000 ريال با نرخ 7% پس از ده دوره 6 ماهه 50835 = 100000 × 50835/0
جمع
92976 =
بنابراین اوراق قرضه را می توان هر برگش 93000 ريال در بورس به فروش رساند.
برای بدست آوردن کل مبلغ اوراق قرضه باید این مبلغ را در 100 یعنی تعداد اوراق ضرب کرد:
بنابراین شرکت مبلغ 93000 ريال با توجه به بهره اوراق دریافت داشته حال آنکه با توجه به نرخ بهره بازار 10000 ريال می پردازد.
نکته مهم:
ارزش اوراق قرضه همواره در جهت عکس نوسان نرخ بهره تغییر می کند. اگر نرخ بهره بازار افزایش یابد، ارزش اوراق قرضه کاهش خواهد یافت و اگر نرخ بهره بازار کاهش یابد، ارزش اوراق قرضه افزایش خواهد یافت.
ارزشیابی اوراق قرضه با صرف :
اگر نرخ بهره بازار کمتر از نرخ بهره اوراق قرضه باشد اوراق قرضه با صرف یه فروش خواهد رسید.
مثال.
شرکت گیلان اوراق قرضه 100000 ریالی 5 ساله با نرخ بهره 12% عرضه می کند. نرخ بهره بازار 11% است. ارزش اوراق قرضه را محاسبه کنید.
ارزش فعلی اقساط به مبلغ 6000 ريال با نرخ 5.5%
برای ده دوره 6 ماهه 45226 = 6000 × 53763/7
+
ارزش فعلی 100000 ريال با نرخ 5.5 % پس از ده دوره 6 ماهه 58543 = 100000 × 58543/ 0
جمع
103769 =
ملاحظه می کنید که شرکت گیلان 103769 ريال در یافت می کند در حاليكه 100000 ريال در سررسید می پردازد. یعنی شرکت نرخ بهره پرداختی به خریدار اوراق قرضه را از 12% به 11% کاهش داده است.
به عبارت دیگر اگر نرخ بهره بازار با نرخ بهره اوراق قرضه متفاوت باشد بهره اوراق قرضه معرف هزینه واقعی اوراق قرضه نخواهد بود .
زمانی که واحدهای تجاری بزرگ برای پشتیبانی مالی پروژه های سرمایه ای خود مانند توسعه عملیات و یا خرید ماشین آلات به مبالغ معتنابهی پول نیاز دارند، باید این مبالغ را تامین کنند. یکی از روشهای تامین مالی استقراض یا قرض گرفتن از طریق انتشار اوراق قرضه است.
همانطور که می دانید اوراق قرضه دارای
· ارزش اسمی
· تاریخ سررسید
· نرخ بهره
· ارزش بازخرید
است که همه این موارد معمولا در این اوراق درج می شود..
تذکر: مطلب پیش روی شما حسابداری انتشار اوراق قرضه است و نه سرمایه گذاری در اوراق قرضه. یعنی شرکت ما اقدام به انتشار اوراق قرضه می کند.
انواع اوراق قرضه:
1. اوراق قرضه با نام و بی نام:
خوب فرقشان مشخص است. ولی باید بگویم در زمان دریافت بهره اوراق قرضه که معمولا در دوره های 6 ماهه پرداخت می شود فرقی بیبن این دو نوع اوراق قرضه وجود دارد.
اوراق قرضه بی نام دارای ضمیمه کوپنهای بهره هستند که دارندگان آنها برای دریافت بهره خود باید این کوپنها را از اوراق قرضه جدا کرده و برای واحدهای تجاری صادر کننده اوراق قرضه ارسال نمایند. در حالی که اوراق قرضه با نام دارای ضمیمه کوپن بهره نیستند و واحد تجاری صادر کننده، مبالغ بهره را مستقیما برای دارنده اوراق ارسال می نماید.
2. اوراق قرضه تضمین شده و تضمین نشده :
اوراق قرضه ای که برای تضمین بازپرداخت انها وثیقه نظیر اموال غیر منقول قرار می گیرد.
3. اوراق قرضه قابل تبدیل:
اوراق قرضه ای که قابلیت تبدیل به سهام عادی را دارند. در مواقعی که ارزش سهام عادی بیش از اوراق قرضه می شود کاربرد دارد.
4. اوراق قرضه سریال:
اوراق قرضه ای که دارای تاریخ سر رسیدهای گوناگونی است. یعنی بازپرداخت اوراق قرضه در زمانهای متوالی پرداخت می شود.
دوستان برای اینکه واحد تجاری صادر کننده اوراق قرضه توانایی بازپرداخت اوراق قرضه در سررسید را داشته باشد، صندوقی را برای ذخیره وجوه جهت بازپرداخت اوراق قرضه در سررسید را تاسیس می کند.
باید توجه داشته باشید که ارزش اسمی بیانگر ارزشی است که برای اوراق در نظر گرفته شده است و با ارزش بازار اوراق تفاوت دارد. ضمنا بازار مبادله اوراق قرضه نسبت به تغییر نرخ بهره حساسیت زیادی دارد.
یک واحد تجاری که اوراق قرضه صادر می کند، اصولا دو نوع تعهد را در قبال اعتبار دهندگان مربوط قبول می کند:
1. مبلغ اسمی اوراق قرضه را در سررسید بازپرداخت کند.
2. مبلغ بهره را بر مبنای ارزش اسمی و نرخ تعیین شده بهره ، در هر دوره 6 ماهه پرداخت کند.
ارزش اوراق قرضه به نرخ بهره بازار برای سرمایه گذاری با احتمال خطر مشابه ، نرخ اوراق و شرایط اوراق قرضه بستگی دارد.
کسر اوراق قرضه
اگر نرخ بهره بازار بیش از نرخ بهره اوراق باشد، اوراق قرضه به قیمتی کمتر از ارزش اسمی و با "کسر" فروخته خواهد شد.
صرف اوراق قرضه
اگر نرخ بهره بازار کمتر از نرخ بهره اوراق قرضه باشد، اوراق قرضه به قیمتی بیش از ارزش اسمی و با "صرف" فروخته خواهد شد.
نکته :
با افزایش نرخ بهره، ارزش اوراق قرضه کاهش می یابد و با کاهش نرخ بهره ، ارزش اوراق قرضه افزایش می یابد.
ارزش اوراق قرضه از طریق محاسبه ارزش فعلی پرداختهای آتی مربوط به بهره و اصل مبلغ وام بدست می آید.
هنگامی که یک واحد تجاری برای انتشار اوراق قرضه طرح ریزی می کند معمولا نرخ بهره آن را نیز مساوی نرخ بهره بازار تعیین می نماید.
حال برای اینکه با مفاهیم صرف و کسر آشنا شوید مثالی مطرح می کنم:
مثال.
شرکت گیلان 100 اوراق قرضه به ارزش اسمی 100000 ريال، 5 ساله با نرخ بهره 12 % منتشر کرده است. نرخ بهره بازار نیز 14% است.
خوب واضح است که این اوراق با کسر عرضه می شود، چون نرخ بهره بازار بیش از نرخ بهره اوراق قرضه است.
از آنجا که بهره اوراق قرضه هر 6 ماه پرداخت می شود. بنابراین تعداد دوره های ما 10 (2 × 5) است.
همانطور که عرض کردم حال باید ارزش فعلی اوراق قرضه را از طریق محاسبه ارزش فعلی پرداختهای آتی بدست آوریم.
برای اين کار ارزش فعلی (مبالغ مساوی اقساط) با نرخ بازار برای دوره مربوطه را بدست آورده و آنرا با ارزش فعلی 100000 ريال با نرخ بازار در دوره 6 ماهه جمع می کنیم، تا ارزش فعلی یک ورق قرضه مشخص شود .
ارزش فعلی اقساط مساوی به مبلغ 6000 با نرخ 7% 42141 = 6000 × 021358/7
برای دوره 6 ماهه
+
ارزش فعلی 100000 ريال با نرخ 7% پس از ده دوره 6 ماهه 50835 = 100000 × 50835/0
جمع
92976 =
بنابراین اوراق قرضه را می توان هر برگش 93000 ريال در بورس به فروش رساند.
برای بدست آوردن کل مبلغ اوراق قرضه باید این مبلغ را در 100 یعنی تعداد اوراق ضرب کرد:
بنابراین شرکت مبلغ 93000 ريال با توجه به بهره اوراق دریافت داشته حال آنکه با توجه به نرخ بهره بازار 10000 ريال می پردازد.
نکته مهم:
ارزش اوراق قرضه همواره در جهت عکس نوسان نرخ بهره تغییر می کند. اگر نرخ بهره بازار افزایش یابد، ارزش اوراق قرضه کاهش خواهد یافت و اگر نرخ بهره بازار کاهش یابد، ارزش اوراق قرضه افزایش خواهد یافت.
ارزشیابی اوراق قرضه با صرف :
اگر نرخ بهره بازار کمتر از نرخ بهره اوراق قرضه باشد اوراق قرضه با صرف یه فروش خواهد رسید.
مثال.
شرکت گیلان اوراق قرضه 100000 ریالی 5 ساله با نرخ بهره 12% عرضه می کند. نرخ بهره بازار 11% است. ارزش اوراق قرضه را محاسبه کنید.
ارزش فعلی اقساط به مبلغ 6000 ريال با نرخ 5.5%
برای ده دوره 6 ماهه 45226 = 6000 × 53763/7
+
ارزش فعلی 100000 ريال با نرخ 5.5 % پس از ده دوره 6 ماهه 58543 = 100000 × 58543/ 0
جمع
103769 =
ملاحظه می کنید که شرکت گیلان 103769 ريال در یافت می کند در حاليكه 100000 ريال در سررسید می پردازد. یعنی شرکت نرخ بهره پرداختی به خریدار اوراق قرضه را از 12% به 11% کاهش داده است.
به عبارت دیگر اگر نرخ بهره بازار با نرخ بهره اوراق قرضه متفاوت باشد بهره اوراق قرضه معرف هزینه واقعی اوراق قرضه نخواهد بود .