hoora
31st May 2010, 12:39 AM
براي يادگيري صور فلکي، ابتدا بايد با ستارگان درخشان و صور فلکي بارز هر فصل آشنا شد. آغاز کار مي تواند با تشخيص يکي از نقوش معروف آسماني مانند دب اکبر باشد، سپس بايد راه را از اين صورت هاي فلکي به طرف بيرون ادامه داد و ساير صور فلکي و ستارگان درخشان را تشخيص داد. در اين روش که شناخت قدم به قدم ستارگان است، شخص مي تواند علايم زيادي را در آسمان بيابد تا قادر به رفتن از يک صورت فلکي به صورت فلکي ديگر باشد. در اين نوشته با دو راهنماي درخشان فصل بهار و تابستان آشنا خواهيد شد.
http://img.tebyan.net/big/1389/03/196107242459503522991199254114107406.jpg (http://www.tebyan.net/bigimage.aspx?img=http://img.tebyan.net/big/1389/03/21318161219208262531702331096186113213212.jpg)
راهنماي بهار
شناسايي ستاره ها و صور فلکي بهار را مي توان از صورت فلکي دب اکبر (http://www.tebyan.net/science_technology/astronomy/star_gazing/2007/7/30/43940.html) يا خرس بزرگ آعاز کرد که به صورت بسيار واضحي در غروب شب هاي بهار در بالاي افق آسمان شمالي پيداست. هفت ستاره از اعضاي اصلي اين صورت فلکي هستند. از روي شکل مي توانيد متوجه شويد که دو ستاره انتهايي اين مجموعه آبگردان مانند، به طرف ستاره قطبي جهت گرفته اند. در سمت مقابل ستاره قطبي، 5 ستاره دبليو (w) شکل، صورت فلکي ذات الکرسي را تشکيل مي دهند.
ستاره قطبي ستاره اي با درخشندگي متوسط است که در مکاني به نسبت خالي از ستاره در آسمان واقع شده، اين ستاره به طور دقيق در قطب شمال آسمان قرار نگرفته بلکه به اندازه يک درجه (دوبرابر قطر ماه) (http://www.tebyan.net/Science_Technology/Astronomy/Star_Gazing/2007/7/23/43709.html)از قطب شمال واقعي فاصله دارد. شب هنگام که نظاره گر آسمان هستيم متوجه مي شويم که با توجه به چرخش زمين به دور محور خود، ستارگان پيراقطبي هم به ظاهر بر گرد قطب شمال (ستاره قطبي) در حال گردش هستند.
حال برمي گرديم به دب اکبر. اگر که دو ستاره انتهايي يا ستاره هاي راهنماي دب اکبر را از جهت مخالف ستاره قطبي ادامه دهيم به صورت فلکي اسد مي رسيم. اين صورت فلکي به لحاظ شکل داس مانند و تعدادي از ستارگانش که شباهتي به علامت سوال فارسي دارند و در واقع سر اسد يا شير را تشکيل مي دهند، معروف است.
حالا دسته آبگردان دب اکبر را مد نظر قرار مي دهيم . اگر اين دسته را با توجه به انحنايش ادامه دهيم به يکي از ستاره هاي روشن آسمان به نام سماک رامح (نگهبان شمال) مي رسيم و اگر به همين ترتيب انحنا را ادامه دهيم به ستاره چشمک زن ديگري به نام سماک اعزل از صورت فلکي سنبله خواهيم رسيد. بايد توجه داشت که ستارگان سماک اعزل و سماک رامح به همراه ستاره قلب الاسد از صورت فلکي اسد، مثلثي نسبتا معروف را در آسمان تشکيل مي دهند.
نسر واقع نخستين ستاره درخشاني است که در شب هاي ماه تير و مرداد بر بالاي سر، همچون الماس مي درخشد.
http://img.tebyan.net/big/1389/03/7314411242299110921521011520134170194112172.jpg (http://www.tebyan.net/bigimage.aspx?img=http://img.tebyan.net/big/1389/03/1111032474664331911793972211527205242254.jpg)
راهنماي تابستان
در شب هاي تابستان، سه ستاره، مثلثي متساوي الساقين را در آسمان بالاي سر تشکيل مي دهند. اين ستارگان به ترتيب درخشندگي عبارتند از نسر واقع، نسر طائر و دنب. نسر واقع پنجمين ستاره درخشان آسمان است و نخستين ستاره درخشاني است که در شب هاي ماه تير و مرداد بر بالاي سر و به رنگ آبي سفيد همچون الماس مي درخشد.
دنب درخشنده ترين ستاره در صورت فلکي دجاجه يا قو است (بهتر است همان طور که در شکل مي بينيد صورت فلکي قو، صليب شمالي خوانده شود). دنب در سر صليب واقع شده. نيمساز زاويه دنب ، قاعده مثلثي که از نسر واقع و نسر طاير تشکيل شده را قطع مي نمايد و به طرف ستاره درخشان قلب العقرب در نيم کره جنوبي ادامه مي يابد. در تير ماه، قلب العقرب با تاريک شدن هوا در آسمان ظاهر مي شود. قلب العقرب بسيار با شکوه است و در ناحيه قلب صورت فلکي عقرب جاي گرفته است.
خط اتصال دهنده نسر واقع به دنب، ما را به چهار گوش مربوط به اسب بالدار (فرس اعظم) راهنمايي مي کند. اين چهار ستاره وقتي بالاي سر قرار مي گيرند، نشانگر فصل پاييزند. گذشته از مثلث تابستاني، آسمان فصل تابستان خالي از ستارگان بسيار درخشان و صورت هاي فلکي معروف است. بايد دانست که مثلث تابستاني بر خلاف اسمش در فصل پاييز هم ديده مي شود.
برگرفته از:
راهنماي ماهانه آسمان شب_ترجمه مهندس احمد دالکي_نشر گيتاشناسي
http://img.tebyan.net/big/1389/03/196107242459503522991199254114107406.jpg (http://www.tebyan.net/bigimage.aspx?img=http://img.tebyan.net/big/1389/03/21318161219208262531702331096186113213212.jpg)
راهنماي بهار
شناسايي ستاره ها و صور فلکي بهار را مي توان از صورت فلکي دب اکبر (http://www.tebyan.net/science_technology/astronomy/star_gazing/2007/7/30/43940.html) يا خرس بزرگ آعاز کرد که به صورت بسيار واضحي در غروب شب هاي بهار در بالاي افق آسمان شمالي پيداست. هفت ستاره از اعضاي اصلي اين صورت فلکي هستند. از روي شکل مي توانيد متوجه شويد که دو ستاره انتهايي اين مجموعه آبگردان مانند، به طرف ستاره قطبي جهت گرفته اند. در سمت مقابل ستاره قطبي، 5 ستاره دبليو (w) شکل، صورت فلکي ذات الکرسي را تشکيل مي دهند.
ستاره قطبي ستاره اي با درخشندگي متوسط است که در مکاني به نسبت خالي از ستاره در آسمان واقع شده، اين ستاره به طور دقيق در قطب شمال آسمان قرار نگرفته بلکه به اندازه يک درجه (دوبرابر قطر ماه) (http://www.tebyan.net/Science_Technology/Astronomy/Star_Gazing/2007/7/23/43709.html)از قطب شمال واقعي فاصله دارد. شب هنگام که نظاره گر آسمان هستيم متوجه مي شويم که با توجه به چرخش زمين به دور محور خود، ستارگان پيراقطبي هم به ظاهر بر گرد قطب شمال (ستاره قطبي) در حال گردش هستند.
حال برمي گرديم به دب اکبر. اگر که دو ستاره انتهايي يا ستاره هاي راهنماي دب اکبر را از جهت مخالف ستاره قطبي ادامه دهيم به صورت فلکي اسد مي رسيم. اين صورت فلکي به لحاظ شکل داس مانند و تعدادي از ستارگانش که شباهتي به علامت سوال فارسي دارند و در واقع سر اسد يا شير را تشکيل مي دهند، معروف است.
حالا دسته آبگردان دب اکبر را مد نظر قرار مي دهيم . اگر اين دسته را با توجه به انحنايش ادامه دهيم به يکي از ستاره هاي روشن آسمان به نام سماک رامح (نگهبان شمال) مي رسيم و اگر به همين ترتيب انحنا را ادامه دهيم به ستاره چشمک زن ديگري به نام سماک اعزل از صورت فلکي سنبله خواهيم رسيد. بايد توجه داشت که ستارگان سماک اعزل و سماک رامح به همراه ستاره قلب الاسد از صورت فلکي اسد، مثلثي نسبتا معروف را در آسمان تشکيل مي دهند.
نسر واقع نخستين ستاره درخشاني است که در شب هاي ماه تير و مرداد بر بالاي سر، همچون الماس مي درخشد.
http://img.tebyan.net/big/1389/03/7314411242299110921521011520134170194112172.jpg (http://www.tebyan.net/bigimage.aspx?img=http://img.tebyan.net/big/1389/03/1111032474664331911793972211527205242254.jpg)
راهنماي تابستان
در شب هاي تابستان، سه ستاره، مثلثي متساوي الساقين را در آسمان بالاي سر تشکيل مي دهند. اين ستارگان به ترتيب درخشندگي عبارتند از نسر واقع، نسر طائر و دنب. نسر واقع پنجمين ستاره درخشان آسمان است و نخستين ستاره درخشاني است که در شب هاي ماه تير و مرداد بر بالاي سر و به رنگ آبي سفيد همچون الماس مي درخشد.
دنب درخشنده ترين ستاره در صورت فلکي دجاجه يا قو است (بهتر است همان طور که در شکل مي بينيد صورت فلکي قو، صليب شمالي خوانده شود). دنب در سر صليب واقع شده. نيمساز زاويه دنب ، قاعده مثلثي که از نسر واقع و نسر طاير تشکيل شده را قطع مي نمايد و به طرف ستاره درخشان قلب العقرب در نيم کره جنوبي ادامه مي يابد. در تير ماه، قلب العقرب با تاريک شدن هوا در آسمان ظاهر مي شود. قلب العقرب بسيار با شکوه است و در ناحيه قلب صورت فلکي عقرب جاي گرفته است.
خط اتصال دهنده نسر واقع به دنب، ما را به چهار گوش مربوط به اسب بالدار (فرس اعظم) راهنمايي مي کند. اين چهار ستاره وقتي بالاي سر قرار مي گيرند، نشانگر فصل پاييزند. گذشته از مثلث تابستاني، آسمان فصل تابستان خالي از ستارگان بسيار درخشان و صورت هاي فلکي معروف است. بايد دانست که مثلث تابستاني بر خلاف اسمش در فصل پاييز هم ديده مي شود.
برگرفته از:
راهنماي ماهانه آسمان شب_ترجمه مهندس احمد دالکي_نشر گيتاشناسي