engeneer_19
2nd May 2010, 09:53 PM
قاره‌ها جا به جا مي‌شوند
آيا مي‌دانيد قاره‌ها و اقيانوس‌ها در طول زمان جا به جا شده يا از بين مي‌روند و جالب است بدانيد كه كوچك‌تر يا بزرگتر نيز مي‌شوند.
دقيقاً مشخص نيست كه قاره‌ها و اقيانوس‌ها در زمين اوليه چه شكلي داشته‌اند. در طول هزارها ميليون سال تاريخ زمين، تغييرات حاصل از زمين آنقدر زياد بوده كه شكل نخستين آن از ميان رفته است، اما يقين داريم كه در گذشته‌هاي دور، چهره زمين با وضع امروزي آن بسيار متفاوت بوده است. مثلاً در 200 ميليون سال پيش اقيانوس اطلس وجود نداشت. آمريكاي شمالي، اروپا و قسمتي از آسيا به هم چسبيده بودند و قاره‌اي بزرگ به نام اوراسيا تشكيل مي‌دادند.
آمريكاي جنوبي، آفريقا، هندوستان، استراليا و جنوبگان نيز يك قاره عظيم جنوبي به نام گندوانا مي‌ساختند.
جا به جايي قاره‌ها وقتي روشن مي‌شود كه به شباهت زياد شكل حاشيه آنها توجه كنيم. مثلاً انطباق كناره‌هاي آمريكاي جنوبي و آفريقا زياد است. همچنين سن سنگ‌هاي تشكيل دهنده بستر اقيانوس را مي‌توان به دقت اندازه‌گيري كرد. هر چه از وسط اقيانوس به كناره‌ها نزديكتر شويم سن سنگ‌ها بيشتر مي‌شود. علت آن است كه در وسط اقيانوس اطلس شكاف عميقي وجود دارد كه شبيه رشته‌اي از آتشفشان‌هاي كوچك است.
سنگ‌هاي مذاب از داخل اين شكاف خارج مي‌شوند و با فشاري كه وارد مي‌آورند دو نيمه اقيانوس اطلس را بازتر مي‌كند. با ايجاد بستر جديد اقيانوس، آفريقا به سوي شرق و آمريكاي جنوبي به سمت غرب مي‌رود. البته سرعت اين جا به جايي فقط بين 1 تا 10 سانتيمتر در سال است. سطح زمين، از چند صفحه عظيم تشكيل شده است و اين صفحه‌ها در جهات مختلف در حركت‌اند. آمريكاي شمالي سرانجام از غرب به روسيه مي‌رسد و آفريقا ممكن است به سمت شمال حركت كند و مديترانه را از بين ببرد.
آيا مي‌دانيد قاره‌ها و اقيانوس‌ها در طول زمان جا به جا شده يا از بين مي‌روند و جالب است بدانيد كه كوچك‌تر يا بزرگتر نيز مي‌شوند.
دقيقاً مشخص نيست كه قاره‌ها و اقيانوس‌ها در زمين اوليه چه شكلي داشته‌اند. در طول هزارها ميليون سال تاريخ زمين، تغييرات حاصل از زمين آنقدر زياد بوده كه شكل نخستين آن از ميان رفته است، اما يقين داريم كه در گذشته‌هاي دور، چهره زمين با وضع امروزي آن بسيار متفاوت بوده است. مثلاً در 200 ميليون سال پيش اقيانوس اطلس وجود نداشت. آمريكاي شمالي، اروپا و قسمتي از آسيا به هم چسبيده بودند و قاره‌اي بزرگ به نام اوراسيا تشكيل مي‌دادند.
آمريكاي جنوبي، آفريقا، هندوستان، استراليا و جنوبگان نيز يك قاره عظيم جنوبي به نام گندوانا مي‌ساختند.
جا به جايي قاره‌ها وقتي روشن مي‌شود كه به شباهت زياد شكل حاشيه آنها توجه كنيم. مثلاً انطباق كناره‌هاي آمريكاي جنوبي و آفريقا زياد است. همچنين سن سنگ‌هاي تشكيل دهنده بستر اقيانوس را مي‌توان به دقت اندازه‌گيري كرد. هر چه از وسط اقيانوس به كناره‌ها نزديكتر شويم سن سنگ‌ها بيشتر مي‌شود. علت آن است كه در وسط اقيانوس اطلس شكاف عميقي وجود دارد كه شبيه رشته‌اي از آتشفشان‌هاي كوچك است.
سنگ‌هاي مذاب از داخل اين شكاف خارج مي‌شوند و با فشاري كه وارد مي‌آورند دو نيمه اقيانوس اطلس را بازتر مي‌كند. با ايجاد بستر جديد اقيانوس، آفريقا به سوي شرق و آمريكاي جنوبي به سمت غرب مي‌رود. البته سرعت اين جا به جايي فقط بين 1 تا 10 سانتيمتر در سال است. سطح زمين، از چند صفحه عظيم تشكيل شده است و اين صفحه‌ها در جهات مختلف در حركت‌اند. آمريكاي شمالي سرانجام از غرب به روسيه مي‌رسد و آفريقا ممكن است به سمت شمال حركت كند و مديترانه را از بين ببرد.