jack 6
18th April 2010, 01:43 PM
سنگهاي آذرين
آندزيت
سنگهاي آذرين بيروني هستند كه از ماگماهاي آندزيتي ( بازيك ) توليد ميشوند. ماگماهاي آندزيتي معمولاً از آتشفشان هاي استراتوولكان به صورت گدازه با دماي بين 900 تا 1100 درجهي سانتيگراد خارج ميشوند و ميتوانند منطقهاي در حدود چندين كيلومتر را بپوشانند. اين ماگماها ميتوانند فورانهاي انفجاري بسيار قوي همراه با مقدار زيادي مواد پيروكلاستيك توليد نمايند.
آندزيتها سنگهاي دانهريز و تقريباً روشن ميباشند كه كانيها اصلي سازندهي آنها ( پلاژيوكلاز، پيروكسن، آمفيبول و بيوتيت ) در زمينهاي خاكستري رنگ تا سياه قرار گرفته است.
آندزيتها به دليل مقاومت زياد در مقابل عوامل جوي در ساختمانسازي به عنوان سنگنما بكار برده ميشوند.
بازالت ( سياه سنگ )
يك سنگ سخت و سياه و دانه ريز ولكانيكي با كمتر از 52% سيليس(SiO2) است. بافت سنگهاي بازالت ميتواند حفرهدار و يا متراكم ماگماهاي سازنده اين سنگها به دليل باشد. كم بودن ميزانSiO2 ، ويسكوزيته كمي دارند. به همين دليل گدازههاي بازالتي بر روي زمين ميتوانند سطحي تا حدود20KM را بپوشاند.
بازالتها كه معادل بيروني گابرو به شمار ميروند فراوانترين سنگ آذرين بيروني در پوسته اقيانوسها هستند در صورتي كه ماگماي بازالتي در زير آب فوران نمايند اشكال ويژهاي را كه به گدازههاي بالشتي(Pillow lava) معروفند ايجاد ميكند. وجود اين اشكال در تواليهاي سنگي قديمي در شناسايي محيطهاي دريايي و آبي قديمي به زمينشناسان كمك فراواني ميكند.
فراوانترين كانيهاي سازندهي اين نگ عبارتند از، اليوين، پيروكسن و پلاژيوكلاز
رنگ بازالت بر اساس ميزان و نوع كانيهاي موجود در سنگ بخصوص اليوين ميتواند از خاكستري روشن تا خاكستري تيره و سياه تغيير نمايد.
دماي گدازههاي بازالتي معمولاً بين 1100 تا 1250 درجهي سانتيگراد ميباشد.
در صورتي كه گدازههاي بازالتي به سرعت سرد شوند يك نوع شيشه بازالتي سياهرنگ ميسازد كه تاكيليتtachylite ناميده ميشوند.
ديوريت
ديوريت يك سنگ حد واسط دانه درشت و ندرتاً نهانبلوراست كه رنگ آن معمولاً متمايل به سبز ميباشد.
كانيهاي اصلي سازندهي اين سنگ عبارتند از كواتز، پلاژيوكلاز، فلدسپات، آمفيبول و بيوتيت. ديوريت از كلمهاي يوناني به همين شكل به معني تشخيص دادن گرفته شده است. اين سنگ در تزئين ساختمانها و بناها كاربرد فراوان دارد.
گابرو
گابروها سنگهاي آذرين دروني سخت، تيره، دانه درشت و بازيكي هستند كه درشتي بلور آنها بيانگر سردشدن آرام مواد مذاب در درون زمين است گاهي ميتوان آثار جريان مواد مذاب را در اين سنگ مشاهده نمود.
گابرو فراوانترين و معمولي ترين سنگهاي پلوتونيك در پوستهي اقيانوسها و بعد از گرانيتها، فراوانترين سنگهاي پلوتونيك در نواحي قارهاي محسوب ميشوند.
پيروكسن و پلاژيوكلاز دو كاني اصلي سازندهي اين نوع سنگ به شمار ميروند.
نام آن از كلمهاي ايتاليايي به همين شكل گرفته شده است.
گرانيت ( سنگ خارا ):
فراوانترين و معموليترين سنگ پلوتونيك در نواحي قارهاي كه سازندهي بزرگترين باتوليتهاي جهان محسوب ميشوند.
با توجه به گرانيتي بودن پوستهي قارهها ميتوان نتيجه گرفت كه اغلب اين سنگهاي اسيدي از ذوب پوسته تشكيل شدهاند. گرانيتها سنگهايي به رنگ روشن با كوارتز فراوان ( حداقل 25% ) و دانه درشتند. طول بلور كانيهاي سازندهي اين سنگها ممكن است به چندين سانتيمتر نيز برسد وجود اين بلورهاي درشت تجزيه سنگ را تسهيل كرده و در اثر تجزيه فلدسپات، آنها به كائولن تبديل ميشود تبديل ميشود.
كانيهاي اصلي سازندهي آنها عبارتند از كواتز، فلدسپات، آمفيبول و بيوتيت.
كانيهاي آپاتيت، زيركن، تورمالين، توپازو ....... به صورت كانيهاي فرعي در گرانيتها يافت ميگردند.
سختي و مقاومت گرانيت سببب شده كه از آن به طور گسترده در تزئين ساختمانها و سنگفرش پيادهروها و .... به عنوان سنگ نما استفاده گردد.
نام گرانيت از كلمه گرانوم Granum به معني دانه گرفته شده است.
كيمبرليت Kimberlite
يك نوع سنگ آذرين تيره رنگ، فاقد فلدسپات و داراي كانيهاي كربناته و فلوگوپيت است.
اين سنگها به صورت برشهاي انفجاري پركنندهي دودكشها و يا در برخي از دايكها و سيلها يافت ميگردند.
كيمبرليت در سطح زمين به آساني تجزيه شده و به صورت سنگي سست و به رنگ خاكستري مايل به آبي ديده ميشود.
در برخي نقاط جهان مانند آفريقاي جنوبي كيمبرليتها منابع اقتصادي الماس به شمار ميرود.
ريوليت
يك سنگ آتشفشاني اسيدي به رنگ روشن با بيش از 68 درصدSiO2 است كه معادل بيروني (آتشفشاني) سنگهاي گرانيتي محسوب ميشود و مانند آنها در مناطق قارهاي يافت ميگردد.
كانيهاي اصلي سازنده اين سنگ عبارتند از كوارتز، فلدسپات و بيوتيت كه قبل از فوران ماگما متبلور شدهاند اغلب در زمينهاي شيشه قرار دارند و حكايت از انجماد سريع مواد پس از فوران دارد. ريوليت در فورانهايي با دماي بين 700 تا 850 درجه سانتيگراد ديده ميشود
آندزيت
سنگهاي آذرين بيروني هستند كه از ماگماهاي آندزيتي ( بازيك ) توليد ميشوند. ماگماهاي آندزيتي معمولاً از آتشفشان هاي استراتوولكان به صورت گدازه با دماي بين 900 تا 1100 درجهي سانتيگراد خارج ميشوند و ميتوانند منطقهاي در حدود چندين كيلومتر را بپوشانند. اين ماگماها ميتوانند فورانهاي انفجاري بسيار قوي همراه با مقدار زيادي مواد پيروكلاستيك توليد نمايند.
آندزيتها سنگهاي دانهريز و تقريباً روشن ميباشند كه كانيها اصلي سازندهي آنها ( پلاژيوكلاز، پيروكسن، آمفيبول و بيوتيت ) در زمينهاي خاكستري رنگ تا سياه قرار گرفته است.
آندزيتها به دليل مقاومت زياد در مقابل عوامل جوي در ساختمانسازي به عنوان سنگنما بكار برده ميشوند.
بازالت ( سياه سنگ )
يك سنگ سخت و سياه و دانه ريز ولكانيكي با كمتر از 52% سيليس(SiO2) است. بافت سنگهاي بازالت ميتواند حفرهدار و يا متراكم ماگماهاي سازنده اين سنگها به دليل باشد. كم بودن ميزانSiO2 ، ويسكوزيته كمي دارند. به همين دليل گدازههاي بازالتي بر روي زمين ميتوانند سطحي تا حدود20KM را بپوشاند.
بازالتها كه معادل بيروني گابرو به شمار ميروند فراوانترين سنگ آذرين بيروني در پوسته اقيانوسها هستند در صورتي كه ماگماي بازالتي در زير آب فوران نمايند اشكال ويژهاي را كه به گدازههاي بالشتي(Pillow lava) معروفند ايجاد ميكند. وجود اين اشكال در تواليهاي سنگي قديمي در شناسايي محيطهاي دريايي و آبي قديمي به زمينشناسان كمك فراواني ميكند.
فراوانترين كانيهاي سازندهي اين نگ عبارتند از، اليوين، پيروكسن و پلاژيوكلاز
رنگ بازالت بر اساس ميزان و نوع كانيهاي موجود در سنگ بخصوص اليوين ميتواند از خاكستري روشن تا خاكستري تيره و سياه تغيير نمايد.
دماي گدازههاي بازالتي معمولاً بين 1100 تا 1250 درجهي سانتيگراد ميباشد.
در صورتي كه گدازههاي بازالتي به سرعت سرد شوند يك نوع شيشه بازالتي سياهرنگ ميسازد كه تاكيليتtachylite ناميده ميشوند.
ديوريت
ديوريت يك سنگ حد واسط دانه درشت و ندرتاً نهانبلوراست كه رنگ آن معمولاً متمايل به سبز ميباشد.
كانيهاي اصلي سازندهي اين سنگ عبارتند از كواتز، پلاژيوكلاز، فلدسپات، آمفيبول و بيوتيت. ديوريت از كلمهاي يوناني به همين شكل به معني تشخيص دادن گرفته شده است. اين سنگ در تزئين ساختمانها و بناها كاربرد فراوان دارد.
گابرو
گابروها سنگهاي آذرين دروني سخت، تيره، دانه درشت و بازيكي هستند كه درشتي بلور آنها بيانگر سردشدن آرام مواد مذاب در درون زمين است گاهي ميتوان آثار جريان مواد مذاب را در اين سنگ مشاهده نمود.
گابرو فراوانترين و معمولي ترين سنگهاي پلوتونيك در پوستهي اقيانوسها و بعد از گرانيتها، فراوانترين سنگهاي پلوتونيك در نواحي قارهاي محسوب ميشوند.
پيروكسن و پلاژيوكلاز دو كاني اصلي سازندهي اين نوع سنگ به شمار ميروند.
نام آن از كلمهاي ايتاليايي به همين شكل گرفته شده است.
گرانيت ( سنگ خارا ):
فراوانترين و معموليترين سنگ پلوتونيك در نواحي قارهاي كه سازندهي بزرگترين باتوليتهاي جهان محسوب ميشوند.
با توجه به گرانيتي بودن پوستهي قارهها ميتوان نتيجه گرفت كه اغلب اين سنگهاي اسيدي از ذوب پوسته تشكيل شدهاند. گرانيتها سنگهايي به رنگ روشن با كوارتز فراوان ( حداقل 25% ) و دانه درشتند. طول بلور كانيهاي سازندهي اين سنگها ممكن است به چندين سانتيمتر نيز برسد وجود اين بلورهاي درشت تجزيه سنگ را تسهيل كرده و در اثر تجزيه فلدسپات، آنها به كائولن تبديل ميشود تبديل ميشود.
كانيهاي اصلي سازندهي آنها عبارتند از كواتز، فلدسپات، آمفيبول و بيوتيت.
كانيهاي آپاتيت، زيركن، تورمالين، توپازو ....... به صورت كانيهاي فرعي در گرانيتها يافت ميگردند.
سختي و مقاومت گرانيت سببب شده كه از آن به طور گسترده در تزئين ساختمانها و سنگفرش پيادهروها و .... به عنوان سنگ نما استفاده گردد.
نام گرانيت از كلمه گرانوم Granum به معني دانه گرفته شده است.
كيمبرليت Kimberlite
يك نوع سنگ آذرين تيره رنگ، فاقد فلدسپات و داراي كانيهاي كربناته و فلوگوپيت است.
اين سنگها به صورت برشهاي انفجاري پركنندهي دودكشها و يا در برخي از دايكها و سيلها يافت ميگردند.
كيمبرليت در سطح زمين به آساني تجزيه شده و به صورت سنگي سست و به رنگ خاكستري مايل به آبي ديده ميشود.
در برخي نقاط جهان مانند آفريقاي جنوبي كيمبرليتها منابع اقتصادي الماس به شمار ميرود.
ريوليت
يك سنگ آتشفشاني اسيدي به رنگ روشن با بيش از 68 درصدSiO2 است كه معادل بيروني (آتشفشاني) سنگهاي گرانيتي محسوب ميشود و مانند آنها در مناطق قارهاي يافت ميگردد.
كانيهاي اصلي سازنده اين سنگ عبارتند از كوارتز، فلدسپات و بيوتيت كه قبل از فوران ماگما متبلور شدهاند اغلب در زمينهاي شيشه قرار دارند و حكايت از انجماد سريع مواد پس از فوران دارد. ريوليت در فورانهايي با دماي بين 700 تا 850 درجه سانتيگراد ديده ميشود