سکوت شب
10th April 2010, 10:44 AM
ایمپلنت در زبان انگلیسی به معنای کاشتن است (insert or fix (tissue or an artificial object) into the body) و امروزه منظور از ایمپلنت‌های دندانی، کاشت اجسامی استوانه ای شکل داخل استخوان فک از جنس تیتانیوم به جای ریشه دندانهای از دست رفته است.
http://tbn0.google.com/images?q=tbn:pJKMYBhsoXSQ6M:http://www.dogfightink.com/implant.jpg (http://www.dogfightink.com/implant.jpg)
اگر بپرسند بزرگ‌ترین رویای بشر در طول تاریخ در بحث دهان و دندان چه بوده؟ شاید به جرات بتوان گفت "جایگزینی دندانهای از دست رفته". دندانها به دلایل متعددی از دست می‌روند و حتی پیشرفت‌های حیرت‌انگیز علم دندان‌پزشکی هم در برخی موارد نمیتواند مانع از دست رفتن دندانها شود. در چنین شرایطی دندانپزشکان و بیماران به دنبال راهی برای جایگزینی این دندانها هستند.
درمانهای رایج و موفق پروتز های دندانی، مدتهاست که برای بازگرداندن دندان از دست رفته استفاده میشوند. درست مانند اجداد و نیاکان خود در چند هزار سال قبل. در کاوش‌های باستان‌شناسی بقایای جمجمه‌هایی از تمدن‌های ایران، مصر و مایا (آمریکای مرکزی) نشان از تلاش برای جایگزینی دندانهای از دست رفته دارد. در این جمجمه‌ها قطعاتی از سنگ و فلز که به شکل دندان تراشیده شده بود، یافت شده است. بنابراین علم ایمپلنت و بخصوص مبحث دندان مصنوعی (پروتز دندان) سابقه‌ای بسیار طولانی دارد.
اما چیزی که امروزه به عنوان ایمپلنت می‌شناسیم علم نوین ایمپلنت است که تقریبا از اواسط دهه پنجاه با تلاش‌های پروفسور برنمارک (که البته دندان‌پزشک نبود و در زمینه جراحی ارتوپدی تخصص داشت) به دنیا معرفی شد. ایمپلنت در زبان انگلیسی به معنای کاشتن است و منظور ما از ایمپلنت‌های دندانی کاشتن میله‌هایی فلزی از جنس تیتانیوم به جای دندانهای از دست رفته است.
http://tbn0.google.com/images?q=tbn:ZkSxQX5uN8GfqM:http://anotherblogger.files.wordpress.com/2008/01/dental_implant.jpg (http://anotherblogger.files.wordpress.com/2008/01/dental_implant.jpg)
قبل از همه چیز، نقش دندانها:
دندان جدا از نقش خود در غذا خوردن و تأمین زیبایی به خاطر وضعیت فیزیولوژیک خود با انتقال مستقیم نیروهای ناشی از جویدن به استخوان موجب حفظ استخوان فک در وضعیت مطلوب می‌شود. به‌طور کلی هر عضوی از بدن که فعالیت نداشته باشد دچار تحلیل و ضعف می‌شود. استخوان‌ها هم‌چنین وضعیتی دارند و اگر به شکل مناسبی تحت نیروهای مختلف قرار نگیرند دچار ضعف میشوند. در استخوان فک این نیروها همان نیروهای ناشی از جویدن است که از طریق دندانها به استخوان وارد می‌شود. در غیر این‌صورت استخوان فک تحلیل می‌رود.
دندان یا دندانها به هر دلیلی که از دست رفته‌اند (پوسیدگی شدید، بیماری‌های پیشرفته لثه یا ضربه) باید هرچه زودتر و ترجیحا در صورت امکان به وسیله ایمپلنت جایگزین شوند. در غیر این‌صورت استخوان فک دچار تحلیل می‌شود و دندانهای مجاور و مقابل ناحیه بی‌دندان به آن سمت حرکت میکنند و موجب درهم ریختگی ترتیب دندانها میشوند. به بیانی دیگر با از دست دادن یک دندان، مشکلاتی بیشتر از آنچه که شما تصور میکنید در دهان رخ خواهد داد.
جایگزینی آنچه از دست داده‌ایم
جایگزینی دندانهای از دست رفته در حیطه علم پروتزهای دندانی (dental prosthetics) قرار میگیرد. به طور کلی دو نوع پروتز برای جایگزینی دندانهای از دست رفته وجود دارد: ثابت (fix) و متحرک (removable).
بطور خلاصه، پروتزهای متحرک نیز دو دسته میشوند. زمانی که هنوز تعدادی (یا ختی یک عدد) دندان در دهان هنوز وجود دارد، نوع پروتز پارسیل (partial) و زمانی که تمام دندانها از دست رفته یا کشیده شده باشد، فول دنچر (full denture) همان دست دندانهای کاملی هستند که شاید در دهان پدربزرگ و مادربزرگ‌ها دیده باشید.
ایراد بسیار بزرگ این پروتزها این است که نیروهای ناشی از جویدن به سطح استخوان و بافت نرم روی آن وارد میشوند و پس از مدتی موجب تحلیل رفتن استخوان فک میشوند. بنابراین پروتز لق می‌شود. اغلب این لقی باعث ایجاد زخم‌هایی روی مخاط شده که ممکن است در آینده به ضایعاتی تبدیل شوند. پروتزهای پارسیل هم بالذات ماهیتی تخریبی دارند و در درازمدت موجب از بین رفتن دندانهای پایه و تحلیل استخوان میشوند.
http://tbn0.google.com/images?q=tbn:yOQDJjZ9f0yD8M:http://www.lakeviewfamilydental.com/wp-content/uploads/denture_partial.jpg (http://www.lakeviewfamilydental.com/wp-content/uploads/denture_partial.jpg)
دسته دوم پروتز ها، پروتزهای ثابت هستند. در پروتزهای ثابت دندانهای دو طرف ناحیه بی‌دندانی تراشیده شده و یک پروتز یکپارچه روی این پایه‌های قرار میگیرد که به آن بریج (پل، bridge) می‌گویند. قسمت وسط بریج شامل تاج دندان یا دندانهای از دست رفته است. بزرگ‌ترین ایراد پروتزهای ثابت، تراش خوردن دندانهای سالم دو طرف ناحیه بی‌دندانی است که به خصوص در قست جلوی فک بالا برای اغلب بیماران قابل پذیرش نیست. ایراد دیگر آن احتمال پوسیدگی دندانهای پایه در زیر روکش است که به راحتی می‌تواند باعث از بین رفتن دندانهای پایه شود. ایراد مهم سوم نیز وارد شدن نیروی بیش از اندازه به ریشه دندانهای پایه است، چرا که این ریشه ها علاوه بر تحمل نیروی وارد شده به تاج دندان خود، باید نیروهای وارد شده به دندان بازسازی شده را نیز تحمل کنند. ایراد چهارم نیز گیر مواد غذایی و رعایت بهداشت زیر ناحیه بریج است. ایراد پنجم هم ضعف این نوع درمان در زمانی است که چندید دندان کنار هم از دست رفته باشد و درمان بازسازی چندین دندان مد نظر باشد. در این زمان تهیه پروتز منجر به ساخت بریجی بلند و مطمئنا ناکارامد و بسیار ضعیف خواهد شد.
http://tbn0.google.com/images?q=tbn:HBAWDkLepCft5M:https://www.revahealth.com/images/Dental_Bridge_Placement.gif (https://www.revahealth.com/images/Dental_Bridge_Placement.gif)
بنابراین برای جایگزینی دندانهای از دست رفته امروزه اولین و بهترین انتخاب ایمپلنت است چون:
1. علاوه بر بازسازی ظاهر دندان، 2. عملکرد فیزیولوژیک دندان را هم بازسازی می‌کند و 3. با انتقال نیروهای ناشی از جویدن به استخوان فک موجب جلوگیری از تحلیل استخوان می‌شود. 4. علاوه بر این با این روش درمانی، مشکلات ناشی از بریج و دندانهای پایه آن را نیز نخواهیم داشت.
http://tbn0.google.com/images?q=tbn:PphiPZcyrGhm_M:http://www.edentistry.org/images/implant.jpg (http://www.edentistry.org/images/implant.jpg)
بطور بسیار خلاصه در درمان ایمپلنت، ابتدا لثه کنار زده شده و استخوان فک در محل مناسب و از پیش تعیین شده سوراخ میگردد. سپس ایمپلنت در این حفره کار گذاشته شده تا زمان بهبود و توانایی استخوان و ایمپلنت برای تحمل فشارهای ناشی از جویدن ایمپلنت زیر لثه قرار میگیرد. این زمان بسته به نوع ایمپلنت و کیفیت استخوان است و باید مدتی صبر کنیم تا استخوان دور ایمپلنت شکل گرفته و آن را محکم در بر بگیرد. در فک پایین این کار اغلب 2 تا 5/2 ماه طول می‌کشد. در فک بالا این زمان بیشتر است و اغلب سه، چهار ماه طول می‌کشد. پس از گذشت این مدت درمانهای پروتزی آغاز می‌شود.
انواع درمانهای ایمپلنت
پس از کاشت داخل استخوانی ایمپلنت، نوبت به ساخت پروتز (دندان مصنوعی) روی آن میرسد. پروتزهای روی ایمپلنت می‌تواند ثابت باشد یا متحرک. البته قبل از کاشت ایمپلنت نوع و تعداد دندانهای پروتز مشخص شده و بر اساس آن نوع و تعداد ایمپلنت مورد نیاز در محل مناسب در دهان کاشته شده است. اینکه از کدام طرح درمان استفاده کنیم به عوامل متعددی بستگی دارد که مهم‌ترین آنها وضعیت استخوان، سن بیمار، ناحیه بی‌دندانی و خواسته خود بیمار است.
برای مثال بیماری فقط از لقی پروتز متحرک خود شکایت دارد. با گذاشتن چند ایمپلنت و اتصال پروتز متحرک به آنها می‌توانیم گیر پروتز را به شکل قابل‌توجهی افزایش دهیم و در کنار این نیز جلوی تحلیل استخوان هم گرفته می‌شود. اما ممکن است همین بیمار بخواهد از پروتز ثابت استفاده کند یا اینکه بیماری باشد که تنها یک دندان خود را از دست داده باشد. در این حالت با توجه به مقدار استخوان می‌توان از طرح درمان پروتز ثابت متکی بر ایمپلنت استفاده کرد.
بعضی اوقات و در شرایطی خاص می‌توان در همان جلسه جراحی و بلافاصله پس از کار گذاشتن ایمپلنت‌ها پروتز را به بیمار تحویل داد به طوری که بیمار با پروتز از مطب خارج شود ولی این کار همیشه قابل اجرا نیست و هنوز در مراحل تحقیق و پژوهش است. البته نتایج اکثر این تحقیقات امیدوار کننده است.
اگر بیماری کاملا بی‌دندان باشد، عموما طرح درمان شامل یک پروتز متحرک متکی بر ایمپلنت است که تعداد این ایمپلنت ها در فک بالا چهار تا شش ایمپلنت و در فک پایین دو تا چهار ایمپلنت خواهد بود. اما برای ساخت یک پروتز ثابت (بازسازی تمام دندانها در بیمار بی دندان) در فک بالا اغلب هشت تا ده ایمپلنت و در فک پایین هشت ایمپلنت قرار داده می‌شود. مجددا یادآوری میکنم که تعداد این ایمپلنت ها به شرایط مختلفی بستگی دارد که پروتزیست و جراح شما تعداد آنها را مشخص میکنند.
گاهی بنا به دلایل متعدد مثل بی دندانی طولانی مدت و تحلیل استخوان، مقدار استخوان برای گذاشتن ایمپلنت کافی نیست. در این شرایط لازم است مقدار استخوان از دست رفته بازسازی شود. جراحی‌های وسیع، پیوندهای استخوان و بازسازی استخوان چند ماهی درمان را طولانی‌تر میکنند.
http://tbn0.google.com/images?q=tbn:EJfG2hgzCuTFmM:http://bp3.blogger.com/_EolVcZbc-0A/R9laY9EpuFI/AAAAAAAAAJQ/vifJjWe0N60/s320/siteLogo.jpg (http://www.kimberlysmilecenter.com/30somethingsmall2.jpg)
اما ایمپلنت همیشه انتخاب اول نمیتواند باشد. در مواردی نیز بیمار اصلا مجاز به کاشت و استفاده از ایمپلنت نیست! با هم بطور خلاصه مروری بر موانع درمان ایمپلنت میکنیم:
1. بهداشت ضعیف دهان
اگر بهداشت دهان خوب نباشد، مطمئنا بهترین درمان‌ها هم با شکست روبه‌رو میشوند. بیمار باید به طور مرتب و منظم مسواک بزند و از نخ دندان یا در برخی موارد از پراکسی براش (مسواک هایی مخصوص) یا از سوپر فلاس (در مبحث نخ دندان (http://www.kimberlysmilecenter.com/30somethingsmall2.jpg)توضیح داده شد) برای تمیز کردن زیر و کناره‌های ایمپلنت‌ها استفاده کند.
2. سیگار
سیگار کشیدن زیاد احتمال موفقیت ایمپلنت را کاهش می‌دهد. سابق بر این برای سیگاری‌های قهار درمان ایمپلنت منع تجویز داشت اما امروزه عقیده بر این است که افراد سیگاری بهتر است مدتی پیش از جراحی ایمپلنت سیگار را کنار بگذارند و سعی کنند آن را ترک کنند اما اگر نمی‌توانند آن را به طور کامل ترک کنند دست کم باید تا حد امکان کمتر سیگار بکشند تا ایمپلنت‌ها به مخاطره نیفتند. در زمانی که قرار است استخوان دور ایمپلنت شکل بگیرد، بهتر است بیمار سیگار نکشد. با این حال مطالعات متعددی اثر مخرب و محدود کننده سیگار در درمان ایمپلنت را اثبات کرده اند.
3. دیابت
تنها اگر کنترل شده نباشد یعنی بیمار با سهل‌انگاری برای درمان اقدام نکرده باشد مشکل ساز خواهد بود. ولی اگر دیابت کنترل شده باشد مشکلی برای گذاشتن ایمپلنت وجود ندارد.
4. شیمی‌درمانی و اشعه‌درمانی (کموتراپی و رادیوتراپی در ناحیه فک و صورت)
اگر فک بیمار تحت درمان با اشعه است یا وی داروهای شیمی‌درمانی دریافت می‌کند، نباید تحت درمان با ایمپلنت قرار گیرد. البته اگر مدتی از خاتمه هر کدام از این درمان‌ها گذشته باشد و مشکل اولیه برطرف شده باشد با رعایت جوانب احتیاط می‌توان ایمپلنت گذاشت.
5. تضعیف دفاع بدن (نقص ایمنی)
در بیمارانی که به هر دلیلی سیستم ایمنی بدنشان تضعیف شده برای مثال لوسمی، ایدز، بیماری‌های خود ایمنی و... اغلب درمان ایمپلنت توصیه نمی‌شود.
6. عدم همکاری بیمار و رعایت نکردن ویزیت‌های منظم
از همان زمان دریافت پروتز معاینات ادواری مرتب و منظمی برای بیمار در نظر گرفته می‌شود که باید با دقت آنها را رعایت کند. فواصل آنها هم هر دو هفته یک‌بار، سپس ماهی یک‌بار، سه ماه یک‌بار و شش ماه یک‌بار است. مثلا بیماران نباید پس از گرفتن پروتز بروند و تا 6 ماه خبری از آنها نباشد! چه بسا در همان هفته‌های اول ممکن است مشکلاتی در ارتباط با پروتز ایجاد شود که بیمار خودش متوجه آنها نمی‌شود اما دندان‌پزشک می‌تواند با اقدام به موقع از بروز عوارض جلوگیری کند. رادیوگرافی‌های کنترل که بسیار مهم میباشند، در هفته اول و ماه اول و سپس سالی یک‌بار گرفته میشوند و نقش مهمی در تشخیص به موقع مشکلات دارند.
7. رژیم غذایی تدریجی
بیمار پس از دریافت پروتز نباید بلافاصله غذاهای سفت و سخت مصرف کند. بلکه باید ابتدا برای مدتی از رژیم غذایی نرم استفاده کرده و به تدریج رژیم غذایی عادی خود را از سر بگیرد.
http://tbn0.google.com/images?q=tbn:pJKMYBhsoXSQ6M:http://www.dogfightink.com/implant.jpg (http://www.dogfightink.com/implant.jpg)
اگر بپرسند بزرگ‌ترین رویای بشر در طول تاریخ در بحث دهان و دندان چه بوده؟ شاید به جرات بتوان گفت "جایگزینی دندانهای از دست رفته". دندانها به دلایل متعددی از دست می‌روند و حتی پیشرفت‌های حیرت‌انگیز علم دندان‌پزشکی هم در برخی موارد نمیتواند مانع از دست رفتن دندانها شود. در چنین شرایطی دندانپزشکان و بیماران به دنبال راهی برای جایگزینی این دندانها هستند.
درمانهای رایج و موفق پروتز های دندانی، مدتهاست که برای بازگرداندن دندان از دست رفته استفاده میشوند. درست مانند اجداد و نیاکان خود در چند هزار سال قبل. در کاوش‌های باستان‌شناسی بقایای جمجمه‌هایی از تمدن‌های ایران، مصر و مایا (آمریکای مرکزی) نشان از تلاش برای جایگزینی دندانهای از دست رفته دارد. در این جمجمه‌ها قطعاتی از سنگ و فلز که به شکل دندان تراشیده شده بود، یافت شده است. بنابراین علم ایمپلنت و بخصوص مبحث دندان مصنوعی (پروتز دندان) سابقه‌ای بسیار طولانی دارد.
اما چیزی که امروزه به عنوان ایمپلنت می‌شناسیم علم نوین ایمپلنت است که تقریبا از اواسط دهه پنجاه با تلاش‌های پروفسور برنمارک (که البته دندان‌پزشک نبود و در زمینه جراحی ارتوپدی تخصص داشت) به دنیا معرفی شد. ایمپلنت در زبان انگلیسی به معنای کاشتن است و منظور ما از ایمپلنت‌های دندانی کاشتن میله‌هایی فلزی از جنس تیتانیوم به جای دندانهای از دست رفته است.
http://tbn0.google.com/images?q=tbn:ZkSxQX5uN8GfqM:http://anotherblogger.files.wordpress.com/2008/01/dental_implant.jpg (http://anotherblogger.files.wordpress.com/2008/01/dental_implant.jpg)
قبل از همه چیز، نقش دندانها:
دندان جدا از نقش خود در غذا خوردن و تأمین زیبایی به خاطر وضعیت فیزیولوژیک خود با انتقال مستقیم نیروهای ناشی از جویدن به استخوان موجب حفظ استخوان فک در وضعیت مطلوب می‌شود. به‌طور کلی هر عضوی از بدن که فعالیت نداشته باشد دچار تحلیل و ضعف می‌شود. استخوان‌ها هم‌چنین وضعیتی دارند و اگر به شکل مناسبی تحت نیروهای مختلف قرار نگیرند دچار ضعف میشوند. در استخوان فک این نیروها همان نیروهای ناشی از جویدن است که از طریق دندانها به استخوان وارد می‌شود. در غیر این‌صورت استخوان فک تحلیل می‌رود.
دندان یا دندانها به هر دلیلی که از دست رفته‌اند (پوسیدگی شدید، بیماری‌های پیشرفته لثه یا ضربه) باید هرچه زودتر و ترجیحا در صورت امکان به وسیله ایمپلنت جایگزین شوند. در غیر این‌صورت استخوان فک دچار تحلیل می‌شود و دندانهای مجاور و مقابل ناحیه بی‌دندان به آن سمت حرکت میکنند و موجب درهم ریختگی ترتیب دندانها میشوند. به بیانی دیگر با از دست دادن یک دندان، مشکلاتی بیشتر از آنچه که شما تصور میکنید در دهان رخ خواهد داد.
جایگزینی آنچه از دست داده‌ایم
جایگزینی دندانهای از دست رفته در حیطه علم پروتزهای دندانی (dental prosthetics) قرار میگیرد. به طور کلی دو نوع پروتز برای جایگزینی دندانهای از دست رفته وجود دارد: ثابت (fix) و متحرک (removable).
بطور خلاصه، پروتزهای متحرک نیز دو دسته میشوند. زمانی که هنوز تعدادی (یا ختی یک عدد) دندان در دهان هنوز وجود دارد، نوع پروتز پارسیل (partial) و زمانی که تمام دندانها از دست رفته یا کشیده شده باشد، فول دنچر (full denture) همان دست دندانهای کاملی هستند که شاید در دهان پدربزرگ و مادربزرگ‌ها دیده باشید.
ایراد بسیار بزرگ این پروتزها این است که نیروهای ناشی از جویدن به سطح استخوان و بافت نرم روی آن وارد میشوند و پس از مدتی موجب تحلیل رفتن استخوان فک میشوند. بنابراین پروتز لق می‌شود. اغلب این لقی باعث ایجاد زخم‌هایی روی مخاط شده که ممکن است در آینده به ضایعاتی تبدیل شوند. پروتزهای پارسیل هم بالذات ماهیتی تخریبی دارند و در درازمدت موجب از بین رفتن دندانهای پایه و تحلیل استخوان میشوند.
http://tbn0.google.com/images?q=tbn:yOQDJjZ9f0yD8M:http://www.lakeviewfamilydental.com/wp-content/uploads/denture_partial.jpg (http://www.lakeviewfamilydental.com/wp-content/uploads/denture_partial.jpg)
دسته دوم پروتز ها، پروتزهای ثابت هستند. در پروتزهای ثابت دندانهای دو طرف ناحیه بی‌دندانی تراشیده شده و یک پروتز یکپارچه روی این پایه‌های قرار میگیرد که به آن بریج (پل، bridge) می‌گویند. قسمت وسط بریج شامل تاج دندان یا دندانهای از دست رفته است. بزرگ‌ترین ایراد پروتزهای ثابت، تراش خوردن دندانهای سالم دو طرف ناحیه بی‌دندانی است که به خصوص در قست جلوی فک بالا برای اغلب بیماران قابل پذیرش نیست. ایراد دیگر آن احتمال پوسیدگی دندانهای پایه در زیر روکش است که به راحتی می‌تواند باعث از بین رفتن دندانهای پایه شود. ایراد مهم سوم نیز وارد شدن نیروی بیش از اندازه به ریشه دندانهای پایه است، چرا که این ریشه ها علاوه بر تحمل نیروی وارد شده به تاج دندان خود، باید نیروهای وارد شده به دندان بازسازی شده را نیز تحمل کنند. ایراد چهارم نیز گیر مواد غذایی و رعایت بهداشت زیر ناحیه بریج است. ایراد پنجم هم ضعف این نوع درمان در زمانی است که چندید دندان کنار هم از دست رفته باشد و درمان بازسازی چندین دندان مد نظر باشد. در این زمان تهیه پروتز منجر به ساخت بریجی بلند و مطمئنا ناکارامد و بسیار ضعیف خواهد شد.
http://tbn0.google.com/images?q=tbn:HBAWDkLepCft5M:https://www.revahealth.com/images/Dental_Bridge_Placement.gif (https://www.revahealth.com/images/Dental_Bridge_Placement.gif)
بنابراین برای جایگزینی دندانهای از دست رفته امروزه اولین و بهترین انتخاب ایمپلنت است چون:
1. علاوه بر بازسازی ظاهر دندان، 2. عملکرد فیزیولوژیک دندان را هم بازسازی می‌کند و 3. با انتقال نیروهای ناشی از جویدن به استخوان فک موجب جلوگیری از تحلیل استخوان می‌شود. 4. علاوه بر این با این روش درمانی، مشکلات ناشی از بریج و دندانهای پایه آن را نیز نخواهیم داشت.
http://tbn0.google.com/images?q=tbn:PphiPZcyrGhm_M:http://www.edentistry.org/images/implant.jpg (http://www.edentistry.org/images/implant.jpg)
بطور بسیار خلاصه در درمان ایمپلنت، ابتدا لثه کنار زده شده و استخوان فک در محل مناسب و از پیش تعیین شده سوراخ میگردد. سپس ایمپلنت در این حفره کار گذاشته شده تا زمان بهبود و توانایی استخوان و ایمپلنت برای تحمل فشارهای ناشی از جویدن ایمپلنت زیر لثه قرار میگیرد. این زمان بسته به نوع ایمپلنت و کیفیت استخوان است و باید مدتی صبر کنیم تا استخوان دور ایمپلنت شکل گرفته و آن را محکم در بر بگیرد. در فک پایین این کار اغلب 2 تا 5/2 ماه طول می‌کشد. در فک بالا این زمان بیشتر است و اغلب سه، چهار ماه طول می‌کشد. پس از گذشت این مدت درمانهای پروتزی آغاز می‌شود.
انواع درمانهای ایمپلنت
پس از کاشت داخل استخوانی ایمپلنت، نوبت به ساخت پروتز (دندان مصنوعی) روی آن میرسد. پروتزهای روی ایمپلنت می‌تواند ثابت باشد یا متحرک. البته قبل از کاشت ایمپلنت نوع و تعداد دندانهای پروتز مشخص شده و بر اساس آن نوع و تعداد ایمپلنت مورد نیاز در محل مناسب در دهان کاشته شده است. اینکه از کدام طرح درمان استفاده کنیم به عوامل متعددی بستگی دارد که مهم‌ترین آنها وضعیت استخوان، سن بیمار، ناحیه بی‌دندانی و خواسته خود بیمار است.
برای مثال بیماری فقط از لقی پروتز متحرک خود شکایت دارد. با گذاشتن چند ایمپلنت و اتصال پروتز متحرک به آنها می‌توانیم گیر پروتز را به شکل قابل‌توجهی افزایش دهیم و در کنار این نیز جلوی تحلیل استخوان هم گرفته می‌شود. اما ممکن است همین بیمار بخواهد از پروتز ثابت استفاده کند یا اینکه بیماری باشد که تنها یک دندان خود را از دست داده باشد. در این حالت با توجه به مقدار استخوان می‌توان از طرح درمان پروتز ثابت متکی بر ایمپلنت استفاده کرد.
بعضی اوقات و در شرایطی خاص می‌توان در همان جلسه جراحی و بلافاصله پس از کار گذاشتن ایمپلنت‌ها پروتز را به بیمار تحویل داد به طوری که بیمار با پروتز از مطب خارج شود ولی این کار همیشه قابل اجرا نیست و هنوز در مراحل تحقیق و پژوهش است. البته نتایج اکثر این تحقیقات امیدوار کننده است.
اگر بیماری کاملا بی‌دندان باشد، عموما طرح درمان شامل یک پروتز متحرک متکی بر ایمپلنت است که تعداد این ایمپلنت ها در فک بالا چهار تا شش ایمپلنت و در فک پایین دو تا چهار ایمپلنت خواهد بود. اما برای ساخت یک پروتز ثابت (بازسازی تمام دندانها در بیمار بی دندان) در فک بالا اغلب هشت تا ده ایمپلنت و در فک پایین هشت ایمپلنت قرار داده می‌شود. مجددا یادآوری میکنم که تعداد این ایمپلنت ها به شرایط مختلفی بستگی دارد که پروتزیست و جراح شما تعداد آنها را مشخص میکنند.
گاهی بنا به دلایل متعدد مثل بی دندانی طولانی مدت و تحلیل استخوان، مقدار استخوان برای گذاشتن ایمپلنت کافی نیست. در این شرایط لازم است مقدار استخوان از دست رفته بازسازی شود. جراحی‌های وسیع، پیوندهای استخوان و بازسازی استخوان چند ماهی درمان را طولانی‌تر میکنند.
http://tbn0.google.com/images?q=tbn:EJfG2hgzCuTFmM:http://bp3.blogger.com/_EolVcZbc-0A/R9laY9EpuFI/AAAAAAAAAJQ/vifJjWe0N60/s320/siteLogo.jpg (http://www.kimberlysmilecenter.com/30somethingsmall2.jpg)
اما ایمپلنت همیشه انتخاب اول نمیتواند باشد. در مواردی نیز بیمار اصلا مجاز به کاشت و استفاده از ایمپلنت نیست! با هم بطور خلاصه مروری بر موانع درمان ایمپلنت میکنیم:
1. بهداشت ضعیف دهان
اگر بهداشت دهان خوب نباشد، مطمئنا بهترین درمان‌ها هم با شکست روبه‌رو میشوند. بیمار باید به طور مرتب و منظم مسواک بزند و از نخ دندان یا در برخی موارد از پراکسی براش (مسواک هایی مخصوص) یا از سوپر فلاس (در مبحث نخ دندان (http://www.kimberlysmilecenter.com/30somethingsmall2.jpg)توضیح داده شد) برای تمیز کردن زیر و کناره‌های ایمپلنت‌ها استفاده کند.
2. سیگار
سیگار کشیدن زیاد احتمال موفقیت ایمپلنت را کاهش می‌دهد. سابق بر این برای سیگاری‌های قهار درمان ایمپلنت منع تجویز داشت اما امروزه عقیده بر این است که افراد سیگاری بهتر است مدتی پیش از جراحی ایمپلنت سیگار را کنار بگذارند و سعی کنند آن را ترک کنند اما اگر نمی‌توانند آن را به طور کامل ترک کنند دست کم باید تا حد امکان کمتر سیگار بکشند تا ایمپلنت‌ها به مخاطره نیفتند. در زمانی که قرار است استخوان دور ایمپلنت شکل بگیرد، بهتر است بیمار سیگار نکشد. با این حال مطالعات متعددی اثر مخرب و محدود کننده سیگار در درمان ایمپلنت را اثبات کرده اند.
3. دیابت
تنها اگر کنترل شده نباشد یعنی بیمار با سهل‌انگاری برای درمان اقدام نکرده باشد مشکل ساز خواهد بود. ولی اگر دیابت کنترل شده باشد مشکلی برای گذاشتن ایمپلنت وجود ندارد.
4. شیمی‌درمانی و اشعه‌درمانی (کموتراپی و رادیوتراپی در ناحیه فک و صورت)
اگر فک بیمار تحت درمان با اشعه است یا وی داروهای شیمی‌درمانی دریافت می‌کند، نباید تحت درمان با ایمپلنت قرار گیرد. البته اگر مدتی از خاتمه هر کدام از این درمان‌ها گذشته باشد و مشکل اولیه برطرف شده باشد با رعایت جوانب احتیاط می‌توان ایمپلنت گذاشت.
5. تضعیف دفاع بدن (نقص ایمنی)
در بیمارانی که به هر دلیلی سیستم ایمنی بدنشان تضعیف شده برای مثال لوسمی، ایدز، بیماری‌های خود ایمنی و... اغلب درمان ایمپلنت توصیه نمی‌شود.
6. عدم همکاری بیمار و رعایت نکردن ویزیت‌های منظم
از همان زمان دریافت پروتز معاینات ادواری مرتب و منظمی برای بیمار در نظر گرفته می‌شود که باید با دقت آنها را رعایت کند. فواصل آنها هم هر دو هفته یک‌بار، سپس ماهی یک‌بار، سه ماه یک‌بار و شش ماه یک‌بار است. مثلا بیماران نباید پس از گرفتن پروتز بروند و تا 6 ماه خبری از آنها نباشد! چه بسا در همان هفته‌های اول ممکن است مشکلاتی در ارتباط با پروتز ایجاد شود که بیمار خودش متوجه آنها نمی‌شود اما دندان‌پزشک می‌تواند با اقدام به موقع از بروز عوارض جلوگیری کند. رادیوگرافی‌های کنترل که بسیار مهم میباشند، در هفته اول و ماه اول و سپس سالی یک‌بار گرفته میشوند و نقش مهمی در تشخیص به موقع مشکلات دارند.
7. رژیم غذایی تدریجی
بیمار پس از دریافت پروتز نباید بلافاصله غذاهای سفت و سخت مصرف کند. بلکه باید ابتدا برای مدتی از رژیم غذایی نرم استفاده کرده و به تدریج رژیم غذایی عادی خود را از سر بگیرد.