*مینا*
7th April 2010, 10:47 PM
گاز سنتز: فرایند تهیه آن از مواد سنگین نفتی بوده که این مواد با اکسیژن در دمایc 1370 و فشار at 103 ترکیب می شود.فرایند تهیه گاز سنتز از گاز طبیعی در جهان متداولتر است و در دو مرحله کراکینگ و خالص سازی و با استفاده از مولیبیدم و اکسید روی به عنوان کاتالیست, از گاز طبیعی تولید می شود. * گاز ساختگی: مانند گاز سنتز از گازسازی ذغال سنگ و یا گاز مواد نفتی بدست می آید که بخش عمده آن متان بوده که نسبت به گاز سنتز ارزش حرارتی بالاتری دارد.
* گاز شهری: از ذغال سنگ یا نفت تشکیل شده و در مناطقی مصرف می شود که گاز طبیعی در دسترس نباشد.
* گاز شیرین: گازی است که فاقد H2S و CO2 باشد که نیازی به پالایش ندارد و با عبور از فیلتر فیزیکی جهت جذب ذرات معلق و خشک کردن به منظور حذف آب برای مصرف به خطوط لوله انتقال می یابد.
* گاز ترش: گازی است که همراه آن گازهای اسیدی مانند H2S , CO2 وجود دارد که باید در پالایشگاه تصفیه گردد. این مواد ضائد عمده ترین محصولات جنبی مازاد پالایشگاه ها بوده که برای محیط زیست بسیار مضر است که طی فرایندی پرهزینه باید تصفیه گردند.
* گاز طبیعی: گاز طبیعی عمدتا" از هیدروکربورها همراه با گازهایی مانند دی اکسید کربن, نیتروژن و در بعضی مواقع هیدروژن سولفید تشکیل شده است. بخش عمده هیدروکربورها را گاز متان تشکیل می دهد. هیدرو کربور های دیگر عبارتند از اتان,پروپان, بوتان, پنتان. در هیدروکربورهای سنگینتر ناخالصی های غیر هیدروکربوری مانند آب , دی اکسید کربن , هیدروژن سولفید و نیتروژن وجود دارد. گاز طبیعی را در حالتهای فشرده(CNG) و مایع(LNG) نیز استفاده می کنند.
* مایعات گاز طبیعی: معمولا همراه با تولید گاز طبیعی حاصل می شود. مایعات گاز طبیعی را نباید با گاز طبیعی مایع(LNG) اشتباه گرفت مواد متشکله در مایعات گاز طبیعی عبارتند از اتان , پروپان و بوتان و بنزین طبیعی.
* گاز مایع: گاز مایع(LPG) از پروپان و بوتان تشکیل شده. این گاز را جهت استفاده در سیلندر مخصوص نگهداری می کنند و در منازل جهت پخت و پز و در صنعت برای جوشکاری و غیره استفاده می کنند.
* گاز تر: گازطبیعی که پس ازرسیدن به سطح زمین هیدروکربورهای سنگینتر و مایع را تولید می کند, اگرچه خود به شکل گاز در زیر زمین قرار دارد .
LNG:
در روش LNG به دلیل اینکه گاز طبیعی عمدتا از متان تشکیل می شود، چنانچه دمای آنرا تا 161- درجه سانتیگراد در فشار اتمسفر سرد کنیم به مایع تبدیل شده و حجم آن به یک ششصدم (600/1) حجم گاز اولیه کاهش می یابد؛درنتیجه حمل آن به مرکزمصرف در راه های دوردست امکان پذیر می شود.
از نظر علمی برای مایع کردن گاز متان می توان آنرا تا 5.2 درجه سانتیگراد زیر صفر خنک نمود و تحت فشار 45 اتمسفر به مایع تبدیل کرد. ای روش از لحاظ اقتصادی مقرون به صرفه است، ولی از طرف دیگر حمل آن تحت فشار زیاد احتیاج به مخازن بسیار سنگین با جداره زخیم دارد که امکان پذیر نیست و از نظر ایمنی دارای ریسک بسیار بالایی می باشد. در نتیجه در فرایند تولید گاز مایع، فشار آن به اندکی بیش از 1 اتمسفر کاهش می دهد تا حمل آن آسان باشد.
در تولید گاز مایع 4 مرحله عمده وجود دارد:
1. جداسازی ناخالصی ها که عمدتا از دی اکسید کربن و در برخی موارد ترکیبات گوگردی می باشد.
2. جداسازی آب، که اگر در سیستم وجود داشته باشد به کریستال های یخ تبدیل شده و موجب انسداد لوله ها می گردد.
3. جداسازی تمام هیدروکربورهای سنگین برای باقی ماندن اتان و متان.
4. سرد کردن گاز باقی مانده تا 160 درجه سانتی گراد و در فشار 1 اتمسفر برای تبدیل شدن به حالت مایع.
GTL:
در فناوری GTL گاز طبیعی در یک رشته فعل و انفعالات شیمیایی به مایعات میان تقطیر هیروکربوری مانند نفتا، سوخت جت، دیزل و پایه های روغنی و... تبدیل می شود. در این روش گاز طبیعی نخست به گازهای سنتز منوکسید کربن و هیدروژن تبدیل می شود. سپس در یک رشته واکنش های شیمیایی تحت تاثیر بستر کاتالیستی محصولات هیدروکربوری مایع که در حال حاضر دارای بازار خوبی هستند تولید می شود. علاوه بر آن فراورده های مایع گاز را به آسانی می توان در بازار مصرف به فروش رساند.
استخراج گاز طبیعی در ایران:
استخراج گاز طبیعی در ایران به دو صورت انجام می شود:
1. چاه های مستقل گازی از قبیل میادین گاز پارس جنوبی، نار و کنگان، خانگیران،تابناک، حوزه های شانون، هما، وراوی و میدان گازی پازنان و...
2. چاه های نفت از قبیل میادین اهواز، آغاجاری، مارون، گچساران، بی بی حکیمه، رامشیر و...
این نوع گاز به دو صورت محلول در نفت و جدا از نفت وجود دارد که در حالت جدا از نفت به گاز کلاهک (Gas Cap Gas) معروف است که در کلاهک که حجمی از لایه مخزن در اعماق زمین است جمع می شود. معمولا مرتفع ترین نقطه مخزن محسوب می شود که در آن گاز بالای نفت قرار دارد.
گازهای طبیعی استخراج شده از چاه های مستقل گازی با خود مقداری شن، ماسه و آب شور به همراه دارند که قبل از ارسال به تاسیسات پالایشی در مجموعه تاسیسات سر چاهی از گاز جدا می شود.
در ایران گازهای مستقل 50.2% گازهای محلول در نفت 9.6% و گازهای کلاهک 40.2% از منابع گازی ایران را تشکیل می دهد.
منبع (http://faridbensaeed.blogspot.com/2010/03/blog-post_26.html)
* گاز شهری: از ذغال سنگ یا نفت تشکیل شده و در مناطقی مصرف می شود که گاز طبیعی در دسترس نباشد.
* گاز شیرین: گازی است که فاقد H2S و CO2 باشد که نیازی به پالایش ندارد و با عبور از فیلتر فیزیکی جهت جذب ذرات معلق و خشک کردن به منظور حذف آب برای مصرف به خطوط لوله انتقال می یابد.
* گاز ترش: گازی است که همراه آن گازهای اسیدی مانند H2S , CO2 وجود دارد که باید در پالایشگاه تصفیه گردد. این مواد ضائد عمده ترین محصولات جنبی مازاد پالایشگاه ها بوده که برای محیط زیست بسیار مضر است که طی فرایندی پرهزینه باید تصفیه گردند.
* گاز طبیعی: گاز طبیعی عمدتا" از هیدروکربورها همراه با گازهایی مانند دی اکسید کربن, نیتروژن و در بعضی مواقع هیدروژن سولفید تشکیل شده است. بخش عمده هیدروکربورها را گاز متان تشکیل می دهد. هیدرو کربور های دیگر عبارتند از اتان,پروپان, بوتان, پنتان. در هیدروکربورهای سنگینتر ناخالصی های غیر هیدروکربوری مانند آب , دی اکسید کربن , هیدروژن سولفید و نیتروژن وجود دارد. گاز طبیعی را در حالتهای فشرده(CNG) و مایع(LNG) نیز استفاده می کنند.
* مایعات گاز طبیعی: معمولا همراه با تولید گاز طبیعی حاصل می شود. مایعات گاز طبیعی را نباید با گاز طبیعی مایع(LNG) اشتباه گرفت مواد متشکله در مایعات گاز طبیعی عبارتند از اتان , پروپان و بوتان و بنزین طبیعی.
* گاز مایع: گاز مایع(LPG) از پروپان و بوتان تشکیل شده. این گاز را جهت استفاده در سیلندر مخصوص نگهداری می کنند و در منازل جهت پخت و پز و در صنعت برای جوشکاری و غیره استفاده می کنند.
* گاز تر: گازطبیعی که پس ازرسیدن به سطح زمین هیدروکربورهای سنگینتر و مایع را تولید می کند, اگرچه خود به شکل گاز در زیر زمین قرار دارد .
LNG:
در روش LNG به دلیل اینکه گاز طبیعی عمدتا از متان تشکیل می شود، چنانچه دمای آنرا تا 161- درجه سانتیگراد در فشار اتمسفر سرد کنیم به مایع تبدیل شده و حجم آن به یک ششصدم (600/1) حجم گاز اولیه کاهش می یابد؛درنتیجه حمل آن به مرکزمصرف در راه های دوردست امکان پذیر می شود.
از نظر علمی برای مایع کردن گاز متان می توان آنرا تا 5.2 درجه سانتیگراد زیر صفر خنک نمود و تحت فشار 45 اتمسفر به مایع تبدیل کرد. ای روش از لحاظ اقتصادی مقرون به صرفه است، ولی از طرف دیگر حمل آن تحت فشار زیاد احتیاج به مخازن بسیار سنگین با جداره زخیم دارد که امکان پذیر نیست و از نظر ایمنی دارای ریسک بسیار بالایی می باشد. در نتیجه در فرایند تولید گاز مایع، فشار آن به اندکی بیش از 1 اتمسفر کاهش می دهد تا حمل آن آسان باشد.
در تولید گاز مایع 4 مرحله عمده وجود دارد:
1. جداسازی ناخالصی ها که عمدتا از دی اکسید کربن و در برخی موارد ترکیبات گوگردی می باشد.
2. جداسازی آب، که اگر در سیستم وجود داشته باشد به کریستال های یخ تبدیل شده و موجب انسداد لوله ها می گردد.
3. جداسازی تمام هیدروکربورهای سنگین برای باقی ماندن اتان و متان.
4. سرد کردن گاز باقی مانده تا 160 درجه سانتی گراد و در فشار 1 اتمسفر برای تبدیل شدن به حالت مایع.
GTL:
در فناوری GTL گاز طبیعی در یک رشته فعل و انفعالات شیمیایی به مایعات میان تقطیر هیروکربوری مانند نفتا، سوخت جت، دیزل و پایه های روغنی و... تبدیل می شود. در این روش گاز طبیعی نخست به گازهای سنتز منوکسید کربن و هیدروژن تبدیل می شود. سپس در یک رشته واکنش های شیمیایی تحت تاثیر بستر کاتالیستی محصولات هیدروکربوری مایع که در حال حاضر دارای بازار خوبی هستند تولید می شود. علاوه بر آن فراورده های مایع گاز را به آسانی می توان در بازار مصرف به فروش رساند.
استخراج گاز طبیعی در ایران:
استخراج گاز طبیعی در ایران به دو صورت انجام می شود:
1. چاه های مستقل گازی از قبیل میادین گاز پارس جنوبی، نار و کنگان، خانگیران،تابناک، حوزه های شانون، هما، وراوی و میدان گازی پازنان و...
2. چاه های نفت از قبیل میادین اهواز، آغاجاری، مارون، گچساران، بی بی حکیمه، رامشیر و...
این نوع گاز به دو صورت محلول در نفت و جدا از نفت وجود دارد که در حالت جدا از نفت به گاز کلاهک (Gas Cap Gas) معروف است که در کلاهک که حجمی از لایه مخزن در اعماق زمین است جمع می شود. معمولا مرتفع ترین نقطه مخزن محسوب می شود که در آن گاز بالای نفت قرار دارد.
گازهای طبیعی استخراج شده از چاه های مستقل گازی با خود مقداری شن، ماسه و آب شور به همراه دارند که قبل از ارسال به تاسیسات پالایشی در مجموعه تاسیسات سر چاهی از گاز جدا می شود.
در ایران گازهای مستقل 50.2% گازهای محلول در نفت 9.6% و گازهای کلاهک 40.2% از منابع گازی ایران را تشکیل می دهد.
منبع (http://faridbensaeed.blogspot.com/2010/03/blog-post_26.html)