نقش گياهان در آكواريوم

[آبجی]

http://img153.imageshack.us/img153/1701/img2766vu2.jpg

نقش و تاثير گياهان در آكواريوم بر كسي پوشيده نيست . تنها شدت و ضعف تاثيرش در نزد ما متفاوت است . تعدادي از ما به گياه به عنوان عاملي براي تزئين آكواريوم نگاه ميكنيم و در صدد تهيه آن براي اين امر بر مي آئيم . تهيه گياه طبيعي زيبا و مقاوم با تنوع شكل و قدرت سازگاري متناسب با شرايط متغير مورد تقاضا ، در كشور ما به نظر نميرسد كار آساني باشد فلذا ناگزير به انتخاب و كاربرد گياهان مصنوعي براي تزئين مي افتيم . اگر چه در سالهاي اخير نمونه هاي زيبا و ظريفي از گياهان مصنوعي براي تامين اين نياز در بازار داخلي عرضه شده است ولي هرگز نميتواند جلوه و تاثير گياهان طبيعي را برايمان به ارمغان آورد و ناگزير به ساختن با شرايط موجود ميشويم. ولي كمي تجربه و دانش در آكواريوم داري ما را به اهميت و نقش گياهان طبيعي در آكواريوم بيشتر آشنا ساخته و مارا به خريد و مصرف آن راغب تر ميسازد . در اين مرحله ما به گياهان به عنوان تامين كننده اكسيژن در آب نگاه ميكنيم و كمبودش را با افزايش و بهبود سيستم هوادهي ميخواهيم جبران كنيم . اما نقش و تاثير و جايگاه گياهان طبيعي در آكواريوم به مراتب بيشتر و مهمتر از اين نگاه اوليه به آنها است .
آنها ضمن توليد اكسيژن در آب و ايجاد محيطي امن براي زيستن و زاد آوري ماهيان به تنظيم فاكتورهاي فيزيكو شيميايي آب كمك كرده و به عنوان منبع غذايي براي ماهيان به كار ميروند.

[آبجی]

http://z.about.com/d/freshaquarium/1/0/5/v/PlantedTank.jpg

شايد نقشي كه بيشتر و بهتر از همه در رابطه با گياهان به ديد و نظر ما مي آيد ، نقش و تاثير آن در زيبايي و القا حس زندگي آكواريوم است .

هرگز نميتوان طراوت و روح زندگي موجود در يك آكواريوم گياهي زيبا را با يك آكواريوم بدون گياه مقايسه كنيم .

http://farm1.static.flickr.com/134/317810126_60235e691a.jpg?v=0

تنوع شكل و قدرت سازگاري در گياهان مختلف و نيز امكان دسترسي ما به آنها ( البته با كمي محدوديت در كشور ما ) اين امكان را فراهم ساخته تا هر صاحب ذوق و سليقه اي را به كاربرد يك يا چند نوع از آنها در آكواريوم خود متناسب با شرايط زيستي نگهداري يا گونه ماهي مورد پرورش وا دارد.
تنها را كسب و درك لذت تماشا و حضور گياه در آكواريوم ، شايد خريد يك يا چند شاخه گياه طبيعي و مراقبت و تكثير آن در محيط آكواريوممان باشد .

[آبجی]

http://aquaticconcepts.thekrib.com/Seminar/B08.jpg



در آكواريومهايي كه از گياه طبيعي در آن استفاده شده است ميتوان جذب قسمت عمده اي از مواد دفعي و سمي حاصل از متابوليسم بدن ماهي و فعاليتهاي حياتي آنرا و نيز مواد حاصل از تجزيه بقاياي مواد غذايي را به گياهان نسبت داد.

از مواد دفعي ماهيان مواد ازته اي در آب ايجاد ميشود كه براي ماهي سمي بوده و براي گياه ميتواند به عنوان عاملي براي رشد ونمو محسوب شود .
از مهمترين مواد سمي توليد شده در آكواريوم ميتوان از آمونيم ياد كرد كه تركيبي از ادرار ماهي است و بطور مداوم توسط ماهي هاي موجود در تانك توليد و وارد آب شده و بر تراكمش اضافه ميشود .
اين عامل سمي براي ماهيان بايد به طريقي از آب خارج شود كه بسته به شرايط و امكانات ميتوان به روشهاي مختلفي از غلظت آن در آب و شدت زيانباريش كاست.
يك راه تعويض آب و كاهش آن از طريق رقيق كردنش در حجم آكواريويم است .
راه ديگر اثر نيتروباكترها است كه بايد در تانكمان وجود داشته باشند تا بتوانند با تاثير با آن از شدت و حدت غلظت و سميت آن بكاهند كه لزومش وجود فيلترهاي بيولوژيك افزوده شده به آكواريوم يا ايجاد سيكل ازت در آب است .


Nitrosomonas : 2 NH3 + 3 O2  2 HNO2 + 2 H2O + Energy
Nitrobacter : 2 HNO2 + O2  2 HNO3 + Energy


و نهايتا و طبيعي ترين راه كاربرد و حضور گياهان در محيط زيستي ماهيان در تانك است كه بطور طبيعي به جذب و حذف اين مواد در آب ميپردازند .

http://intranet.intst.net/science/study_pages/ib/biology/bioHL_topics/12_excretion/aquarium_nitrogen_cycle.jpg


اگرچه اين مواد براي ماهيها عاملي مضر و سمي بوده ولي براي رشد و نموگياهان به عنوان مواد اوليه در ساخت و ساز سلولي گياهي به كار رفته و سبب رشد و نمو گياهان در آب ميشوند.

از اينرو در يك تانك گياهكاري شده نسبت به يك تانك فاقد گياه طبيعي به جمعيت باكتريايي كمتري براي حذف يا كنترل مواد ازته سمي در آب نيازمنديم .

منبع :

http://www.malawicichlidhomepage.com...our_tank1.html (http://www.malawicichlidhomepage.com/aquainfo/cycling_your_tank1.html)

[آبجی]

نقش گياهان در جذب گاز گربنبك حاصل از زندگي ساكنان آكواريوم از تنفس ماهيها و ساير آبزيان موجود در محيط آكواريوم دي اكسيد كربن حاصل ميشود كه افزايش تراكم آن در آب براي ماهيان و ساير آبزيان ( مصرف كننده اكسيژن ) مضر است .
هوادهي و انتشار سطحي و نيز كاربرد پمپ هوا در آكواريوم سبب تقليل تراكم دي اكسيد كربن در آب ميشود .

6 CO2(g) + 12 H2O(l) + photons → C6H12O6(aq) + 6 O2(g) + 6 H2O(l)


گياهان از دي اكسيد كربن يا co2 موجود در آب در طي عمل فتوسنتز در مجاورت نور استفاده كرده و به توليد غذا براي خود ميپردازند.



http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/0c/Simple_photosynthesis_overview.svg/484px-Simple_photosynthesis_overview.svg.png

اين غذا يا قند توليد شده در گياهان براي انجام فعاليتهاي زيستي گياه صرف ميشود و يا به اشكال ديگري از پلي ساكاريدها نظير نشاسته و سلولز تبديل ميشود كه نقش ذخيره مواد غذايي در گياه يا كاربرد در ساختار ديواره سلولي گياهي را دارند و يا به پروتئين يا اشكال ديگري از مواد مغذي و اساسي كه گياه براي رشدش به آن نياز دارد تبديل ميشود.

دي اكسيد كربن به عنوان محصول اوليه و يا فرعي در بسياري از واكنشهاي شيميايي آب شركت ميكند و نقش گياهان در جذب و متعادل ساختن چرخه توليد و مصرف آن در آكواريوم بسيار حياتي است .

بنابر اين با وجود گياهان در آب كمك موثري به جذب و كنترل اين ماده زايد حاصل از زندگي ماهيها و ساير آبزيان تانك خود كرده ايم .

گياهان در تاريكي مصرف كننده اكسيژن بوده و به توليد co2 ميپردازند .

در صورتي كه تراكم گياهان در آكواريوم در حد مطلوبي باشد ، با كاربرد پمپ هوا در شب ميتوانيم مقدار دي اكسيد كربني را كه توسط گياهان در تاريكي در تانك آزاد ميشود را كنترل و سميت آن را از بين ببريم .

منبع :

http://en.wikipedia.org (http://en.wikipedia.org/)

[آبجی]

http://naturalaquariums.com/plantedtank/070203.JPG



توليد اكسيژن و يا فراهم ساختن آن در محيط زيست موجودات ساكن آكواريوم از نقش و اهميت ويژه اي برخوردار است .

امروز اين مهم توسط پمپها و نيز انواعي از فيلترها در آكواريوم تامين شده و سطح اكسيژن در حد مطلوبي در آكواريوم حفظ ميشود .


http://www.website-x.com/img/aqua/respDiagram.png


گياهان با جذب مواد سمي و گاز كربنيك توليدي در آب نقش مهمي در تعادل زيستي داخل آكواريوم ايفا ميكنند ولي همواره بايد به اين نكته توجه داشته باشيم كه گياهان در حضور نو به توليد اكسيژن در آب پرداخته و غلظت آنرا در آب افزايش ميدهند در حاليكه در زماني كه نور وجود ندارد ، گياهان به مصرف كننده اكسيژن در آب تبديل شده و به توليد گاز كربنيك در آب ميپردازند .

http://naturalaquariums.com/plantedtank/070202.JPG

در تانكهايي با پوشش انبوه گياهي عالي و پلانكتوني و جلبكي ، گاه توليد اكسيژن در طول روز به حدي زياد ميشود كه ممكن است سبب مشكلاتي براي ماهي و ساكنان آن شود و اين امر در شب تاثير مضر دو چنداني در جذب اكسيژن و بروز احتمال كاهش اكسيژن محيط آبي دارند.

بنابر اين توجه به تراكم گياهي در آب و نيز تنطيم هوادهي و خصوصا توجه به نياز اكسيژني خاص در شب هنگام در تانكهاي گياهي ميتواند به سلامت و پايداري زندگي در محيط آكواريوم كمك كرده و آن را بهبود ببخشد

[آبجی]

تنظيم ميزان نور مورد نياز براي انواع مختلف ماهيان در يك تانك اجتماعي بسيار مشكل و شايد غير ممكن است.
هر گونه اي به شدت مشخصي از نور يا تاريكي نيازمند است و در يك آكواريوم بدون گياه و لخت نميتوان شدت و مقدار نور را در قسمتهاي مختلف و براي ماهيان مختلف به طو رجداگانه تنظيم و ارائه كرد.
نقش گياه در آكواريومي گياهكاري شده تنظيم شدت نور ورودي در بخشهايي است كه كاشته شده و دامنه اي از شدت نور و روشنايي را در قسمتهاي مختلف اكواريوم متناسب با مقدار و قدرت نور تابيده شده ، نوع گياه و تراكم كاشت فراهم ميكند.
در اينحال هر ماهي ميتواند متناسب با نياز زيستي خود در قسمتي از آكواريوم آرام گرفته و تعادل بيشتري در زيست و سازگاري گونه هاي مختلف با يكديگر فراهم ميشود.
شايد به توان گفت نقشي كه گياهان براي ماهيها در خصوص تامين نور و روشنايي مناسب فراهم ميكنندخيلي بيشتر و مهمتر از تاثيري است كه از كاشت گياه جهت زيبا سازي براي آكواريومدار نصيب ميشود .

[آبجی]

http://www.lucidcentral.org/keys/aquariumplants2/Aquarium_&_Pond_Plants_of_the_World/key/Aquarium_&_Pond_Plants/Media/Images/olesen-tank_SLW_lge.jpg

گياهان در نقش مستقيمشان در توليد مواد غذايي در محيط آبي از دير باز شناخته شده اند.بسياري از ماهيان آكواريومي به طور مستقيم و يا غير مستقيم از مواد گياهي در جيره غذايي خود استفاده ميكنند. ماهياني كه گياهخوار هستند در صورتي كه در اندازه و تراكم مناسبي از گياه و ماهي نگهداري شوند تا اندازه قابل توجهي از نيازهاي غذائيشان را از منابع گياهي در اكواريوم تهيه ميكنند.
كاربرد مواد گياهي در جيره غذايي ماهيان تا اندازه زيادي انها را از ابتلا به مشكلات گوارشي در امان نگهميدارد.
گياهان به طور غير مستقيم نيز به توليد مواد غذايي در آكواريوم ميپردازند.
باكتريها و جلبكهاي زيادي بر روي شاخ و برگ گياهان توليد و تكثير ميشوند و ميتوانند به طور مستقيم به تغذيه ماهيان برسند.
ماهياني كه قادر به تغذيه مستقيم از اين مواد هستند را ميتوانيم در غالب اوقات در حال بازرسي روي برگ و شاخه گياهان آبزي در آكواريوم مشاهده كنيم .
وجود گياه مصنوعي نميتواند چنين شرايطي را در آكواريوم فراهم كند و از اينرو وجود و تراكم گياه طبيعي در آكواريوم ضمن حفظ و كمك به ثبات زيستي آب ميتواند به عنوان توليد كننده مواد غذايي در آكواريوم نيز محسوب شود.

[آبجی]

http://www.shopakva.sk/images/Egeria-densa1.jpg
اگريا دنسا egeria densa


يك ويژگي گياه در آكوارويم اين است كه در حضور نور طبيعي يا مصنوعي در اكواريوم به فتوسنتز ميپردازد و در طي فرايند فتوسنتز به توليد اكسيژن و جذب دي اكسيد كربن يا co2 ميپردازد .
اين فرايند در تاريكي بر عكس ميشود .

اگرچه د رگذشته يا شرايط خاص به گياهان براي توليد اكسيژن در آب اكواريوم نگريسته ميشد اما امروزه با حضور پمپهاي هوادهي اين نقش كم رنگ شده است .
وجود ماهي در كنار گياه در آكواريوم به ايجاد يك همزيستي موثر و متقابل انجاميده كه هر دو طرف از آن بهره مند ميشوند .


http://www.ubcbotanicalgarden.org/potd/myriophyllum_aquaticum.jpg
ميريوفيليوم Myriophyllum aquaticum

شدت توليد اكسيژن توسط گياهان در اكواريوم به دو عامل عمده بستگي دارد:
- شدت نور
- نوع گياه

از ميان گياهان آكواريومي ميتوان به بعضي خزه ها ، ميريوفيليوم myriophyllum و ريكسيا riccia اشاره كرد كه اكسيژن بيشتري توليد ميكنند.
شدت توليد اكسيژن به سطح برگها بستگي نداشته و اگرچه نقش اكسيژن دهي گياه در اكوارويم هم اينك زياد در نظر نيست وليكن تنها گياهان هستند كه ميتوانند دي اكسيد كربن را از آب اكواريوم جذب كنند.

http://onlineakvaryum.com/content_files/prd_images/B%C4%B0TK%C4%B0/tilkikuyru%C4%9Fu1.jpg
سراتو فيلوم ceratophyllum demersum

گياهان اكسيژن ساز اكواريومي نظير الودآ elodea canadensis و اگريا دنسا egeria densa و سراتو فيلوم ceratophyllum demersum ميتوانند طي روند فتوسنتر و توليد اكسيژني كه دارند ، بسياري از مواد شيميايي موجود در آب اكواريوم مانند نمكهاي فلزي را جذب نمايند كه به مانند يه تصفيه در آب عمل ميكنند .


منبع :

گياهان آكواريومي گرمسيري - عباس حسني نيا

[آبجی]

http://www.freshwatertropicalfishsale.com/wp-content/uploads/2008/08/plants_large.jpg
گياهان طبيعي در آكواريوم Live Plants



گياهان آكواريومي در مبادله مواد در محيط آكواريوم نقش موثري دارند. مواد آلي و غير آلي كه در نتيجه فعاليتهاي زيستي ماهيها و باقيمانده غذايي ماهي ها و فضولات انها و نيز بقاياي گياهان در آب توليد ميشود ، توسط گياهان آبزي جذب ميشود .اين فرايند براي نمو و حيات گياهي لازم است و از اينرو صافي گياهي قابل جايگزيني با هيچ صافي دست ساخت بشري در اكواريوم متعادل و تثبيت شده نيست .
در اكواريومي كه پوشش گياهي مستقر و فعالي دارد و در ان تهويه هوا نيز به درستي صورت ميپذيرد ، آب اكواريوم تا مدتها كيفيت زيستي مناسبي داشته و نياز به جايگزيني ندارد.
گياهان آبزي مواد غذايي و مورد نياز خود را از طريق ريشه و برگها جذب ميكنند كه گاه از يكي يا تواما از هر دو طريق در بعضي گياهان صورت ميگيرد .
تعدادي از گياهان كه در آب شناورند از طريق اندامهاي شناور در آب خود به جذب مواد محلول در آب ميپردازند و تعدادي كه براي استقرار نياز به بستري براي ريشه دواندن دارند از طريق ريشه هاي خود مواد غذايي مورد نياز را از بستر و آب اكواريوم جذب ميكنند.
گياهان مواد شيميايي مختلفي را از آب جذب كرده و در ساخت و ساز سلولي خود به كار ميگيرند كه تعدادي از اين مواد براي ماهيها بسيار سمي بوده و تعدادي براي رشد جلبكها مورد نياز هستند. بنابر اين گياهان ضمن اينكه تركيبات شيميايي آب را در حدي قابل قبول براي ماهيها حفظ ميكنند از رشد جلبكها در اكواريوم نيز تا حد زيادي جلوگيري ميكند و تعادل بيولوژيكي را در آكواريوم برقرار مينمايند .

گياهان آكواريومي گرمسيري : عباس حسني نيا