s@ba
22nd March 2010, 12:20 PM
گفتگو با دکتر علیرضا استقامتی فوق‌تخصص بیماری‌های غدد
عید، بیشتر دیابتی‌ها را از کنترل خارج می‌کند
از مهم‌ترین مواد غذایی که زینت‌بخش مهمانی‌های نوروز است، انواع و اقسام شیرینی‌ها و آجیل‌ها است که معمولا در دید و بازدیدهای عید، بسیار مورد مصرف قرار می‌گیرد و این موضوع به ویژه برای بیماران دیابتی حایز اهمیت است زیرا به گفته بسیاری از متخصصان، این بیماران در ایام عید با مشکلات زیادی مواجه می‌شوند.
. (http://karkabod.ir/)
برخی از هم‌وطنان، تصور می‌کنند که در این ایام، مجاز به تغییر گسترده در برنامه غذایی معمول روزانه خود هستند و این دوران آن‌قدر کوتاه است که تاثیری بر سلامت آنها نخواهد گذاشت اما همین تعطیلات به ظاهر کوتاه می‌تواند تاثیر منفی بر سلامت بیماران دیابتی داشته باشد. در این‌باره گفتگویی انجام داده‌ایم با دکتر علیرضا استقامتی، فوق‌تخصص غدد و عضو هیات علمی دانشگاه علوم‌پزشکی تهران که آن را می‌‌‌خوانید.
آقای دکتر! تعطیلات نوروز تا چه حد برای بیماران دیابتی خطرناک است؟
یکی از مهم‌ترین اصول درمان در بیماران دیابتی، نظم در درمان است و ما همیشه به این بیماران تاکید می‌کنیم که در هر شرایطی، رژیم غذایی که به آنها توصیه شده است را رعایت کنند و مصرف به موقع داروها و تزریق انسولین را به تعویق نیندازند چرا که بیماران دیابتی، هم برای درمان هم جهت کنترل بیماری، کاملا به دارو متکی هستند. این در حالی است که تعطیلات نوروز این نظم را به هم می‌زند و گاهی بیماران را با مخاطرات جدی روبه‌رو می‌کند. دید و بازدیدهای عید معمولا زمان وعده‌های غذایی و خواب را جابه‌جا می‌کند و اگر بیمار دیابتی انسولین تزریق کند و دیرتر غذا مصرف کند مسلما به تبع آن دچار افت قند می‌شود. از طرف دیگر بسیاری از بیماران، پرهیز و رژیم غذایی را در تعطیلات نوروزی فراموش می‌کنند و به شدت با افزایش قندخون روبه‌رو می‌شوند و در حقیقت تعطیلاتشان را خراب می‌کنند. طبیعتا در ایام عید، ساعت‌های خواب نیز تغییر می‌کند و نظم در مصرف داروها و تزریق انسولین و رعایت رژیم غذایی فراموش و بیمار دیابتی دچار شرایط نامطلوبی می‌شود.
http://rasekhoon.net/_WebsiteData/Article/ArticleImages/1/1388/Azar/07/00056051.jpg
آجیل هم پای ثابت ایام عید است. آیا بیماران دیابتی می‌توانند در نوروز آجیل بخورند؟
مصرف انواع شیرینی و شکلات و غذاهای چرب و شیرین و پرکالری تنها یک طرف ماجراست و مصرف آجیل‌های شور، معضل مهم دیگری است که بیماران دیابتی با آن روبه‌رو می‌شوند. مصرف این آجیل‌های شور در ایام عید موجب بالا رفتن فشارخون چه در افراد سالم و چه در بیماران دیابتی می‌شود و به همین دلیل توصیه ما این است که افراد به ویژه دیابتی‌ها از مصرف آجیل‌ها اکیدا خودداری کنند و خوردن افراطی انواع شیرینی‌ها و غذاهای پرکالری را کاملا کنار بگذارند.
یعنی برای بیماران دیابتی، خوردن شیرینی و آجیل ممنوع است؟
نه این‌طور نیست. اگر گاهی بیمار دیابتی در ایام نوروز مقدار کمی شیرینی خشک مصرف کند، مجاز است و هیچ ممنوعیتی ندارد اما باید تعادل را رعایت کند. طبق آمار، بیش از 3 میلیون بیمار دیابتی در کشور وجود دارد و اکثر این بیماران از مشکلات عدم پرهیز از مصرف مواد غذایی ممنوعه و تزریق انسولین و مصرف دارو آگاهی دارند اما علی‌رغم این آگاهی، دستورات پزشک معالج را رعایت نمی‌کنند.
خانواده‌ها در این ایام چه نقشی دارند؟
متاسفانه بیماران دیابتی در ایام عید عمدتا از کنترل خارج می‌شوند زیرا از یک طرف رژیم غذایی مجاز را رعایت نمی‌کنند و از طرف دیگر زمان استراحت آنها بیشتر است و از فعالیت‌های بدنی آنها کاسته می‌شود و خانواده‌ها در این بین نقش به سزایی دارند. مثلا اگر نوجوان مبتلا به دیابت در خانه وجود دارد، همه خانواده باید در کنترل دیابت به او کمک کنند نه اینکه دور هم بنشینند و غذاهای چرب و شیرین و پرکالری و شیرینی، شکلات و آجیل بخورند و از بیمار دیابتی بخواهند رژیم خود را رعایت کند. توصیه ما هم این است که همه اعضای خانواده برای کمک به فرد دیابتی در ایام نوروز از رژیم سالمی پیروی کنند و به سراغ ورزش‌های دسته‌جمعی بروند و تعطیلات عید را فقط در خوردن و خوابیدن و استراحت نگذرانند.
آیا ناپرهیزی در تعطیلات نوروز می‌تواند موجب ابتلا به دیابت در افراد سالم شود؟
در دیابت نوع 1 که تاثیری ندارد اما یکی از موارد ابتلا به دیابت نوع 2 مصرف غذاهای پرکالری و شیرین و عدم فعالیت بدنی کافی است و این تعطیلات نوروز می‌تواند موجب تداوم این رفتار غلط شود و فرد را به چاقی مبتلا کند و اگر زمینه بیماری در فرد چاق وجود داشته باشد، بدون شک او در آینده به دیابت مبتلا می‌شود. عید نوروز و سایر اعیاد، قراردادهایی هستند که ما خودمان وضع می‌کنیم و هدف از برپایی آنها داشتن یک زندگی سالم توأم با شادمانی است و این قراردادها نباید سلامت ما را به خطر بیندازد و موجب تشدید بیماری‌‌ها شود.
حرف آخر
همه بیماران دیابتی باید بدانند که نوروز نباید روند درمان و کنترل دیابت را با مشکل مواجه کند بلکه باید فرصتی برای کنترل بهتر بیماری باشد. باز هم تاکید می‌کنم که نظم در مصرف داروها، تزریق انسولین، رعایت رژیم غذایی توصیه شده، استراحت و خواب کافی و انجام فعالیت‌های بدنی مناسب (مثلا پیاده‌روی) می‌تواند یک تعطیلات خوب و فراموش نشدنی و فارغ از مشکلات دیابتی را برای بیماران به ارمغان بیاورد.
منبع: www.salamat.com
عید، بیشتر دیابتی‌ها را از کنترل خارج می‌کند
از مهم‌ترین مواد غذایی که زینت‌بخش مهمانی‌های نوروز است، انواع و اقسام شیرینی‌ها و آجیل‌ها است که معمولا در دید و بازدیدهای عید، بسیار مورد مصرف قرار می‌گیرد و این موضوع به ویژه برای بیماران دیابتی حایز اهمیت است زیرا به گفته بسیاری از متخصصان، این بیماران در ایام عید با مشکلات زیادی مواجه می‌شوند.
. (http://karkabod.ir/)
برخی از هم‌وطنان، تصور می‌کنند که در این ایام، مجاز به تغییر گسترده در برنامه غذایی معمول روزانه خود هستند و این دوران آن‌قدر کوتاه است که تاثیری بر سلامت آنها نخواهد گذاشت اما همین تعطیلات به ظاهر کوتاه می‌تواند تاثیر منفی بر سلامت بیماران دیابتی داشته باشد. در این‌باره گفتگویی انجام داده‌ایم با دکتر علیرضا استقامتی، فوق‌تخصص غدد و عضو هیات علمی دانشگاه علوم‌پزشکی تهران که آن را می‌‌‌خوانید.
آقای دکتر! تعطیلات نوروز تا چه حد برای بیماران دیابتی خطرناک است؟
یکی از مهم‌ترین اصول درمان در بیماران دیابتی، نظم در درمان است و ما همیشه به این بیماران تاکید می‌کنیم که در هر شرایطی، رژیم غذایی که به آنها توصیه شده است را رعایت کنند و مصرف به موقع داروها و تزریق انسولین را به تعویق نیندازند چرا که بیماران دیابتی، هم برای درمان هم جهت کنترل بیماری، کاملا به دارو متکی هستند. این در حالی است که تعطیلات نوروز این نظم را به هم می‌زند و گاهی بیماران را با مخاطرات جدی روبه‌رو می‌کند. دید و بازدیدهای عید معمولا زمان وعده‌های غذایی و خواب را جابه‌جا می‌کند و اگر بیمار دیابتی انسولین تزریق کند و دیرتر غذا مصرف کند مسلما به تبع آن دچار افت قند می‌شود. از طرف دیگر بسیاری از بیماران، پرهیز و رژیم غذایی را در تعطیلات نوروزی فراموش می‌کنند و به شدت با افزایش قندخون روبه‌رو می‌شوند و در حقیقت تعطیلاتشان را خراب می‌کنند. طبیعتا در ایام عید، ساعت‌های خواب نیز تغییر می‌کند و نظم در مصرف داروها و تزریق انسولین و رعایت رژیم غذایی فراموش و بیمار دیابتی دچار شرایط نامطلوبی می‌شود.
http://rasekhoon.net/_WebsiteData/Article/ArticleImages/1/1388/Azar/07/00056051.jpg
آجیل هم پای ثابت ایام عید است. آیا بیماران دیابتی می‌توانند در نوروز آجیل بخورند؟
مصرف انواع شیرینی و شکلات و غذاهای چرب و شیرین و پرکالری تنها یک طرف ماجراست و مصرف آجیل‌های شور، معضل مهم دیگری است که بیماران دیابتی با آن روبه‌رو می‌شوند. مصرف این آجیل‌های شور در ایام عید موجب بالا رفتن فشارخون چه در افراد سالم و چه در بیماران دیابتی می‌شود و به همین دلیل توصیه ما این است که افراد به ویژه دیابتی‌ها از مصرف آجیل‌ها اکیدا خودداری کنند و خوردن افراطی انواع شیرینی‌ها و غذاهای پرکالری را کاملا کنار بگذارند.
یعنی برای بیماران دیابتی، خوردن شیرینی و آجیل ممنوع است؟
نه این‌طور نیست. اگر گاهی بیمار دیابتی در ایام نوروز مقدار کمی شیرینی خشک مصرف کند، مجاز است و هیچ ممنوعیتی ندارد اما باید تعادل را رعایت کند. طبق آمار، بیش از 3 میلیون بیمار دیابتی در کشور وجود دارد و اکثر این بیماران از مشکلات عدم پرهیز از مصرف مواد غذایی ممنوعه و تزریق انسولین و مصرف دارو آگاهی دارند اما علی‌رغم این آگاهی، دستورات پزشک معالج را رعایت نمی‌کنند.
خانواده‌ها در این ایام چه نقشی دارند؟
متاسفانه بیماران دیابتی در ایام عید عمدتا از کنترل خارج می‌شوند زیرا از یک طرف رژیم غذایی مجاز را رعایت نمی‌کنند و از طرف دیگر زمان استراحت آنها بیشتر است و از فعالیت‌های بدنی آنها کاسته می‌شود و خانواده‌ها در این بین نقش به سزایی دارند. مثلا اگر نوجوان مبتلا به دیابت در خانه وجود دارد، همه خانواده باید در کنترل دیابت به او کمک کنند نه اینکه دور هم بنشینند و غذاهای چرب و شیرین و پرکالری و شیرینی، شکلات و آجیل بخورند و از بیمار دیابتی بخواهند رژیم خود را رعایت کند. توصیه ما هم این است که همه اعضای خانواده برای کمک به فرد دیابتی در ایام نوروز از رژیم سالمی پیروی کنند و به سراغ ورزش‌های دسته‌جمعی بروند و تعطیلات عید را فقط در خوردن و خوابیدن و استراحت نگذرانند.
آیا ناپرهیزی در تعطیلات نوروز می‌تواند موجب ابتلا به دیابت در افراد سالم شود؟
در دیابت نوع 1 که تاثیری ندارد اما یکی از موارد ابتلا به دیابت نوع 2 مصرف غذاهای پرکالری و شیرین و عدم فعالیت بدنی کافی است و این تعطیلات نوروز می‌تواند موجب تداوم این رفتار غلط شود و فرد را به چاقی مبتلا کند و اگر زمینه بیماری در فرد چاق وجود داشته باشد، بدون شک او در آینده به دیابت مبتلا می‌شود. عید نوروز و سایر اعیاد، قراردادهایی هستند که ما خودمان وضع می‌کنیم و هدف از برپایی آنها داشتن یک زندگی سالم توأم با شادمانی است و این قراردادها نباید سلامت ما را به خطر بیندازد و موجب تشدید بیماری‌‌ها شود.
حرف آخر
همه بیماران دیابتی باید بدانند که نوروز نباید روند درمان و کنترل دیابت را با مشکل مواجه کند بلکه باید فرصتی برای کنترل بهتر بیماری باشد. باز هم تاکید می‌کنم که نظم در مصرف داروها، تزریق انسولین، رعایت رژیم غذایی توصیه شده، استراحت و خواب کافی و انجام فعالیت‌های بدنی مناسب (مثلا پیاده‌روی) می‌تواند یک تعطیلات خوب و فراموش نشدنی و فارغ از مشکلات دیابتی را برای بیماران به ارمغان بیاورد.
منبع: www.salamat.com