میهن
6th January 2010, 05:23 PM
عوامل مؤثر در ازدواج هر يک در جاي خود مهم است؛ ولي مهمتر از همه، عوامل اخلاقي و رواني است. بسياري از کساني که ازدواج هايشان از هم گسيخته است؛ علت را عدم توافق اخلاقي ذکر مي کنند. هر چند ممکن است اين سرپوشي براي پوشاندن ساير عوامل باشد ولي واقعيت اين است که "عدم توافق اخلاقي" محکمترين ضربه را بر پيکر خانواده مي زند.
عوامل اخلاقي و رواني که در ازدواج نقش مؤثر دارند ، به دو دسته تقسيم مي شوند:
الف: عوامل توفيق و حفظ زناشويي
عوامل اخلاقي و رواني متعددي در توفيق و حفظ زناشويي مؤثرند، و بايد قبل از ازدواج در انتخاب همسر مورد توجه قرار گيرند. مواردي ديده شده است که خصوصيات اخلاقي افراد تحت تأثير پيشآمدها و مشکلات زندگي تغيير کرده و زندگي شيرين خانوادگي به تلخي و تباهي کشيده شده است. بنابراين ثبات در ويژگي هاي اخلاقي و شخصيت از عواملي است که در ازدواج نقش مهمي به عهده دارد.
عوامل توفيق در زناشويي علاوه بر آن که در انتخاب مهم است ، در حفظ و تداوم زندگي نيز اهميت دارد. از اين رو فردي که همسر مناسبي اختيار کرده ، بايد متوجه باشد که بزرگترين نعمت در زندگي نصيبش شده است. او بايد در نظر داشته باشد که نگهداري و حفظ نعمت ، از به دست آوردن آن مهم تر و مشکل تر است.
http://www.tebyan.net/Image/Big/1383/06/668426182322368133821751051162085114382.jpg
مهمترين عوامل توفيق و حفظ زناشويي:
1- حوصله و بردباري: حوصله و بردباري در زندگي زناشويي از اهميت خاصي برخوردار است. کساني که در قبال مسائل خانوادگي و اختلافات بين خود و همسرشان حوصله به خرج نمي دهند و پس از کوچکترين موضوع مورد اختلاف ، عکس العمل نشان مي دهند ، زندگي زناشويي را به طرف ناسازگاري و ناشادي پيش مي برند.
2- صميمت و صداقت: پايه و اساس زندگي خانوادگي است. چنانچه زن و شوهر مطالبي را از هم پنهان کنند يا به دروغ متوسل شوند، اعتماد و اطمينان آنان از يکديگر سلب مي شود و زندگي زناشويي با مشکل مواجه مي گردد.
3- خلوص: منظور از خلوص ، سادگي ، پاکي و بي آلايشي است. اگر بين زن و شوهر ريا و تظاهر حکمفرما باشد ، زندگي صفا و صميميت خود را از دست خواهد داد. رياکاري و تظاهر به مهرباني و صداقت بدون آن که واقعيت داشته باشد ، بنياد زناشويي را سست خواهد کرد.
4- مهرباني: زن و شوهر بايد يکديگر را دوست داشته باشند؛ و نسبت به هم مهربان باشند؛ در غم و رنج يکديگر شريک ، و در همه حال ياريگر هم باشند.
5- از خود گذشتگي: در زندگي زناشويي چنانچه گذشت نباشد زندگي به سختي مي گذرد. بنابراين زن و شوهر بايد در مقابل يکديگر گذشت داشته باشند و وضعي پيش نياورند که با لجاجت ، زندگي را بر خود تلخ کنند. همسران خوشبخت سعي مي کنند در همه امور زندگي و باورهاي خود هماهنگ باشند. زن و شوهري که در موارد اختلاف ، از خود گذشت نشان مي دهند و خطاهاي يکديگر را تحمل مي کنند ، در جهت سعادت و زندگي شاد و شيرين زناشويي پيش مي روند. چنانچه روابط بين همسران صميمانه باشد، هيچ کدام از طرفين انتظار ندارد در ازاي از خود گذشتگي، چيزي دريافت دارد. اين امر نشانه عشق و صميميت زياد بين آنهاست. فقط زوج هاي ناموفق در انديشه جبران خوبي هاي خود هستند.
http://www.tebyan.net/Image/Big/1383/06/732201501902192072431741041687588461524175.jpg
6- صميميت: صميميت حالتي است که بين زن و شوهر پرده و حجابي نباشد. آنچه در دل دارند بگويند و يار و غمخوار يکديگر باشند و در اين زمينه از صميم قلب عمل کنند. صميميت اينه اي است که آنچه در ذهن و رفتار است در آن منعکس مي شود. صميميت هميشه با نرمي همراه است و حتي اعتراض و خشونت چنانچه با صميميت همراه باشد مشکلي ايجاد نخواهد کرد.
7- اعتماد و اطمينان: يکي از پايه هاي مهم زندگي شاد و خوشايند، اعتماد و اطمينان زن و شوهر نسبت به يکديگر است. زندگي زناشويي که در آن اعتماد حاکم نباشد نتيجه اش اضطراب و نگراني و بدبيني و بالاخره نابساماني است. اگر پايه اعتماد و اطمينان در خانواده اي سست باشد؛ زندگي از نظر رواني وضع نامناسبي پيدا خواهد کرد. بنابراين رفتار و حرکاتي که ممکن است از طرفين سلب اعتماد کند؛ بايد کنترل شود و ترتيبي فراهم گردد که زوجين از جميع جهات نسبت به يکديگر تفاهم کامل داشته باشند.
8- نظم و انضباط: يکي از عواملي که هميشه بين زن و شوهر منجر به بحث و گفتگوي اعتراض آميز مي شود، عدم رعايت نظم و انضباط در امور داخلي خانه است. زن يا شوهري که جوراب و لباسش وسط خانه افتاده باشد ، و يا نظافت و بهداشت خانه را رعايت نکند، مورد اعتراض قرار مي گيرد. زماني که هر دو طرف بي نظمند شايد مشکل کمتر باشد. ولي اگر يکي منظم و منضبط و ديگري بي قيد و بي نظم باشد، مشکل بيشتر خواهد بود.
9- همکاري: بيشتر امور خانه نياز به همکاري دارد. اين همکاري ، ممکن است جنبه غير ذهني داشته باشد؛ مانند کمک در انجام امور خانه از قبيل شستن ظروف، خريد لوازم مورد نياز، جارو کردن و ... ؛ و ممکن است جنبه ذهني داشته باشد مانند همفکري براي رفع مشکلات و گرفتاري هاي مالي ، بررسي امور مربوط به فرزندان و مشابه آن. زن و شوهر بايد در هر دو زمينه با هم همکاري نمايند تا مشکلات خانواده حل گردد. آنچه به بي سر و ساماني خانه و خانواده مي انجامد ؛ خود رايي و عدم احساس مسئوليت يکي از طرفين است.
10- سازگاري: وضعيت خانواده ممکن است در شرايط مختلف از نظر رواني و رفاه دگرگوني هايي داشته باشد. مثلاً نان آور خانه شغل خود را از دست بدهد و درآمد خانواده کم شود يا شغل او تنزل پيدا کند و يا با رويدادهاي پيش بيني نشده ديگري مواجه گردد. در اين مواقع چنانچه زوجين قدرت سازگاري داشته باشند و بتوانند خود را با شرايط تطبيق دهند، بقاي خانواده تضمين مي شود ؛ در غير اين صورت احتمال از هم پاشيدگي خانواده مي رود.
11- تعهد: زن و مردي که عقد ازدواج بسته اند بايد به تعهدات خود در طول عمر زناشويي پايبند باشند و همواره در نظر داشته باشند که عدول از تعهدات زناشويي از عواملي است که ريشه هاي اين پيوند مقدس را سست مي کند.
12- سخاوت: خّست هر يک از طرفين از عواملي است که ادامه زندگي را براي آنها مشکل مي کند؛ مرد بايد در اقتصاد خانواده ميانه روي را اختيار کند و همسر خود را در هزينه هاي زندگي بيش از اندازه محدود نسازد. زن و مرد بايد بين اسراف و خسّت ، نقطه ميانه روي و اعتدال را انتخاب کنند و در اين زمينه با هم همآهنگ شوند. دادن کادو و چشم روشني به مناسبت هاي مختلف ، محبت و گرمي خانوادگي را افزايش مي دهد و موجب استحکام پايه هاي زندگي زناشويي مي گردد.
13- وفاداري: زن و شوهر آنچه لازمه همسري است بايد تا آخر عمر، مورد نظر قرار دهند و حقوق همسر خود را رعايت نمايند. تعهد و وفاداري دو خصلت حميده است که ستون هاي کاخ زناشويي را تشکيل مي دهد. همسران متعهد به رعايت حقوق يکديگر تا پايان عمر به هم وفادارند و به هيچ وجه از وظايف و مسئوليت هايي که در اين زمينه پذيرفته اند شانه خالي نمي کنند.
14- احساس مسئوليت: عدم احساس مسئوليت زن و مرد در امور خانه و زندگي يکي از عواملي است که مي تواند زندگي زناشويي را با بحران مواجه سازد. بنابراين هر يک از زوجين بايد در حدود وظايفي که در روابط با خانواده به عهده دارند ، احساس مسئوليت نمايند و نسبت به انجام آنها با جديت اقدام کنند.
15- مودّت و حسن تفاهم: يکي از عوامل حفظ و گرمي زندگي، مودّت و حسن تفاهم بين زن و مرد است. زن و مرد براي آن که از لذايذ زندگي برخوردار باشند، بايد نسبت به يکديگر در حد اعلاي دوستي رفتار کنند و رفتار و روابط خود را براساس حسن تفاهم استوار نمايند. 16- انعطاف پذيري: گاه عواملي موجب اختلاف هايي بين همسران مي گردد. در اينجا حل مشکل با انعطاف پذيري است. با انعطاف پذيري زن و مرد مي توانند در جهات و ابعاد مختلف تنش هاي موجود را کاهش دهند ، و از دامن زدن به اختلاف ها جلوگيري نمايند، زيرا گذشت حالتي از انعطاف پذيري است و اين امر نقش مؤثري در استحکام بناي زناشويي دارد.
عوامل اخلاقي و رواني که در ازدواج نقش مؤثر دارند ، به دو دسته تقسيم مي شوند:
الف: عوامل توفيق و حفظ زناشويي
عوامل اخلاقي و رواني متعددي در توفيق و حفظ زناشويي مؤثرند، و بايد قبل از ازدواج در انتخاب همسر مورد توجه قرار گيرند. مواردي ديده شده است که خصوصيات اخلاقي افراد تحت تأثير پيشآمدها و مشکلات زندگي تغيير کرده و زندگي شيرين خانوادگي به تلخي و تباهي کشيده شده است. بنابراين ثبات در ويژگي هاي اخلاقي و شخصيت از عواملي است که در ازدواج نقش مهمي به عهده دارد.
عوامل توفيق در زناشويي علاوه بر آن که در انتخاب مهم است ، در حفظ و تداوم زندگي نيز اهميت دارد. از اين رو فردي که همسر مناسبي اختيار کرده ، بايد متوجه باشد که بزرگترين نعمت در زندگي نصيبش شده است. او بايد در نظر داشته باشد که نگهداري و حفظ نعمت ، از به دست آوردن آن مهم تر و مشکل تر است.
http://www.tebyan.net/Image/Big/1383/06/668426182322368133821751051162085114382.jpg
مهمترين عوامل توفيق و حفظ زناشويي:
1- حوصله و بردباري: حوصله و بردباري در زندگي زناشويي از اهميت خاصي برخوردار است. کساني که در قبال مسائل خانوادگي و اختلافات بين خود و همسرشان حوصله به خرج نمي دهند و پس از کوچکترين موضوع مورد اختلاف ، عکس العمل نشان مي دهند ، زندگي زناشويي را به طرف ناسازگاري و ناشادي پيش مي برند.
2- صميمت و صداقت: پايه و اساس زندگي خانوادگي است. چنانچه زن و شوهر مطالبي را از هم پنهان کنند يا به دروغ متوسل شوند، اعتماد و اطمينان آنان از يکديگر سلب مي شود و زندگي زناشويي با مشکل مواجه مي گردد.
3- خلوص: منظور از خلوص ، سادگي ، پاکي و بي آلايشي است. اگر بين زن و شوهر ريا و تظاهر حکمفرما باشد ، زندگي صفا و صميميت خود را از دست خواهد داد. رياکاري و تظاهر به مهرباني و صداقت بدون آن که واقعيت داشته باشد ، بنياد زناشويي را سست خواهد کرد.
4- مهرباني: زن و شوهر بايد يکديگر را دوست داشته باشند؛ و نسبت به هم مهربان باشند؛ در غم و رنج يکديگر شريک ، و در همه حال ياريگر هم باشند.
5- از خود گذشتگي: در زندگي زناشويي چنانچه گذشت نباشد زندگي به سختي مي گذرد. بنابراين زن و شوهر بايد در مقابل يکديگر گذشت داشته باشند و وضعي پيش نياورند که با لجاجت ، زندگي را بر خود تلخ کنند. همسران خوشبخت سعي مي کنند در همه امور زندگي و باورهاي خود هماهنگ باشند. زن و شوهري که در موارد اختلاف ، از خود گذشت نشان مي دهند و خطاهاي يکديگر را تحمل مي کنند ، در جهت سعادت و زندگي شاد و شيرين زناشويي پيش مي روند. چنانچه روابط بين همسران صميمانه باشد، هيچ کدام از طرفين انتظار ندارد در ازاي از خود گذشتگي، چيزي دريافت دارد. اين امر نشانه عشق و صميميت زياد بين آنهاست. فقط زوج هاي ناموفق در انديشه جبران خوبي هاي خود هستند.
http://www.tebyan.net/Image/Big/1383/06/732201501902192072431741041687588461524175.jpg
6- صميميت: صميميت حالتي است که بين زن و شوهر پرده و حجابي نباشد. آنچه در دل دارند بگويند و يار و غمخوار يکديگر باشند و در اين زمينه از صميم قلب عمل کنند. صميميت اينه اي است که آنچه در ذهن و رفتار است در آن منعکس مي شود. صميميت هميشه با نرمي همراه است و حتي اعتراض و خشونت چنانچه با صميميت همراه باشد مشکلي ايجاد نخواهد کرد.
7- اعتماد و اطمينان: يکي از پايه هاي مهم زندگي شاد و خوشايند، اعتماد و اطمينان زن و شوهر نسبت به يکديگر است. زندگي زناشويي که در آن اعتماد حاکم نباشد نتيجه اش اضطراب و نگراني و بدبيني و بالاخره نابساماني است. اگر پايه اعتماد و اطمينان در خانواده اي سست باشد؛ زندگي از نظر رواني وضع نامناسبي پيدا خواهد کرد. بنابراين رفتار و حرکاتي که ممکن است از طرفين سلب اعتماد کند؛ بايد کنترل شود و ترتيبي فراهم گردد که زوجين از جميع جهات نسبت به يکديگر تفاهم کامل داشته باشند.
8- نظم و انضباط: يکي از عواملي که هميشه بين زن و شوهر منجر به بحث و گفتگوي اعتراض آميز مي شود، عدم رعايت نظم و انضباط در امور داخلي خانه است. زن يا شوهري که جوراب و لباسش وسط خانه افتاده باشد ، و يا نظافت و بهداشت خانه را رعايت نکند، مورد اعتراض قرار مي گيرد. زماني که هر دو طرف بي نظمند شايد مشکل کمتر باشد. ولي اگر يکي منظم و منضبط و ديگري بي قيد و بي نظم باشد، مشکل بيشتر خواهد بود.
9- همکاري: بيشتر امور خانه نياز به همکاري دارد. اين همکاري ، ممکن است جنبه غير ذهني داشته باشد؛ مانند کمک در انجام امور خانه از قبيل شستن ظروف، خريد لوازم مورد نياز، جارو کردن و ... ؛ و ممکن است جنبه ذهني داشته باشد مانند همفکري براي رفع مشکلات و گرفتاري هاي مالي ، بررسي امور مربوط به فرزندان و مشابه آن. زن و شوهر بايد در هر دو زمينه با هم همکاري نمايند تا مشکلات خانواده حل گردد. آنچه به بي سر و ساماني خانه و خانواده مي انجامد ؛ خود رايي و عدم احساس مسئوليت يکي از طرفين است.
10- سازگاري: وضعيت خانواده ممکن است در شرايط مختلف از نظر رواني و رفاه دگرگوني هايي داشته باشد. مثلاً نان آور خانه شغل خود را از دست بدهد و درآمد خانواده کم شود يا شغل او تنزل پيدا کند و يا با رويدادهاي پيش بيني نشده ديگري مواجه گردد. در اين مواقع چنانچه زوجين قدرت سازگاري داشته باشند و بتوانند خود را با شرايط تطبيق دهند، بقاي خانواده تضمين مي شود ؛ در غير اين صورت احتمال از هم پاشيدگي خانواده مي رود.
11- تعهد: زن و مردي که عقد ازدواج بسته اند بايد به تعهدات خود در طول عمر زناشويي پايبند باشند و همواره در نظر داشته باشند که عدول از تعهدات زناشويي از عواملي است که ريشه هاي اين پيوند مقدس را سست مي کند.
12- سخاوت: خّست هر يک از طرفين از عواملي است که ادامه زندگي را براي آنها مشکل مي کند؛ مرد بايد در اقتصاد خانواده ميانه روي را اختيار کند و همسر خود را در هزينه هاي زندگي بيش از اندازه محدود نسازد. زن و مرد بايد بين اسراف و خسّت ، نقطه ميانه روي و اعتدال را انتخاب کنند و در اين زمينه با هم همآهنگ شوند. دادن کادو و چشم روشني به مناسبت هاي مختلف ، محبت و گرمي خانوادگي را افزايش مي دهد و موجب استحکام پايه هاي زندگي زناشويي مي گردد.
13- وفاداري: زن و شوهر آنچه لازمه همسري است بايد تا آخر عمر، مورد نظر قرار دهند و حقوق همسر خود را رعايت نمايند. تعهد و وفاداري دو خصلت حميده است که ستون هاي کاخ زناشويي را تشکيل مي دهد. همسران متعهد به رعايت حقوق يکديگر تا پايان عمر به هم وفادارند و به هيچ وجه از وظايف و مسئوليت هايي که در اين زمينه پذيرفته اند شانه خالي نمي کنند.
14- احساس مسئوليت: عدم احساس مسئوليت زن و مرد در امور خانه و زندگي يکي از عواملي است که مي تواند زندگي زناشويي را با بحران مواجه سازد. بنابراين هر يک از زوجين بايد در حدود وظايفي که در روابط با خانواده به عهده دارند ، احساس مسئوليت نمايند و نسبت به انجام آنها با جديت اقدام کنند.
15- مودّت و حسن تفاهم: يکي از عوامل حفظ و گرمي زندگي، مودّت و حسن تفاهم بين زن و مرد است. زن و مرد براي آن که از لذايذ زندگي برخوردار باشند، بايد نسبت به يکديگر در حد اعلاي دوستي رفتار کنند و رفتار و روابط خود را براساس حسن تفاهم استوار نمايند. 16- انعطاف پذيري: گاه عواملي موجب اختلاف هايي بين همسران مي گردد. در اينجا حل مشکل با انعطاف پذيري است. با انعطاف پذيري زن و مرد مي توانند در جهات و ابعاد مختلف تنش هاي موجود را کاهش دهند ، و از دامن زدن به اختلاف ها جلوگيري نمايند، زيرا گذشت حالتي از انعطاف پذيري است و اين امر نقش مؤثري در استحکام بناي زناشويي دارد.