hoora
29th December 2009, 06:22 AM
شيعه در ايتاليا، راه ديگر خدا
نويسنده: آنا وانزان ـ سوسن رستگار
مترجم: ترجمه : سجاد جعفريان
جامعه مسلمان در ايتاليا از نظر پيدايش، قدمت زيادي ندارد، ولي درچند سال اخير از نظر تعداد به صورت وسيعي رشد يافته، به طوري كه هم اكنون به دومين آيين اين كشور تبديل شده است. باوجود اينكه شيعيان در امت مسلمان ايتاليا در اقليت به سر مي برند، ولي در گسترش وسازماندهي شيوه هاي زندگي شان گام هاي بزرگي برداشته اند. به عنوان مثال در برخي از شهرهاي كوچك ايتاليا مساجد - يا حداقل اتاق هايي - وجود دارد، كه شاهد برگزاري نمازهاي يوميه شيعيان مي باشد. گرچه گاه ميان آنها تعارضاتي هم ديده مي شود، از جمله آن كه مسجدي كه درشهر ميلان است، كما بيش از سوي كنسولگري ايران به رسميت شناخته نمي شود.
نكته حائز اهميت اين است كه شيعيان نمايندگاني دارند كه از جانب مقامات ايتاليايي به رسميت شناخته شده و حق شركت در تصميم گيري هاي اجرايي پيرامون جامعه شيعيان ايتاليا را دارا مي باشند. البته اكثر آنان ايرانياني هستند كه در سفارت جمهوري اسلامي ايران در رم مشغول به كار هستند.
غالب شيعيان ايتاليا داراي اصالت ايراني يا لبناني هستند، اما آنچه كه حائز اهميت است تعداد روزافزون كساني است كه به طرق مختلف آيين شيعه روي مي آورند. برخي از آنان كساني هستند كه از طريق ازدواج باشيعيان شيعه مي شوند و اين مسئله خصوصا در مورد زنان ايتاليايي كه بامسلمانان خارجي ازدواج مي كنند به چشم مي خورد. با اين حال مردان جوان زيادي نيز وجود دارند كه به دلايل متعددي به مذهب شيعه روي مي آورند.
تعداد مسلمانان و شيعيان
اگر بخواهيم در اين رابطه به طور دقيق صحبت كنيم، به چند دليل نمي توانيم نگاه آماري و ارقامي به موضوع داشته باشيم. دليل اول اينكه آمار و ارقام رسمي در مورد شمار مسلمانان در ايتاليا وجود ندارد و آماري كه توسط وزارت كشور ايتاليا ارائه شده، بيشتر به بررسي در مورد شمارخارجيان ساكن در ايتاليا و اصالت آنها پرداخته است. البته آماردقيق تري كه توسط موسسه كاتوليك (كاريتاس) (Caritas) ارائه شده،بيشتر به مسائلي، از قبيل حضور فصلي كارگران (مانند حضور دهقانان ازشمال آفريقا در زمان برداشت محصول) يا اقامت هاي موقتي دانشجويان يا مهاجراني كه منتظر صدور مجوز براي مهاجرت به ديگركشورهاي اروپايي يا غربي مي باشند، اختصاص دارد. لذا از آنجايي كه (كاريتاس) كمك هاي رايگان زيادي ـ از وسائل اوليه زندگي گرفته تاكلاس هاي رايگان آموزش زبان ايتاليايي ـ را براي اين قبيل افراد ارائه مي دهد، ارتباط تنگاتنگي نيز با مسلمانان برقرار كرده است، كه گاهي تازمان پس از استقرار آنها و جاگرفتنشان در جامعه مسلمان ايتاليا، حفظمي شود. به علاوه كاريتاس به بازبيني دقيق كساني كه از كاتوليك به اسلام روي مي آورند - خصوصا كساني كه از طريق ازدواج، مسلمان مي شوند - مي پردازد، فرآيند رو به رشدي كه گاهي برخي از كليساهاي كاتوليك ايتاليا سعي مي كنند تا به طور ضمني با آن مخالفت كرده و به دلسرد كردن اين افراد بپردازند.
با در نظر گرفتن آمارهايي كه در بالا به آنها اشاره شد، به راحتي مي توان نتيجه گرفت كه امروزه حدود نهصد هزار مسلمان در ايتاليازندگي مي كنند.(2)
دليل دوم تشخيص شمار شيعيان از ميان اين همه مسلمان است كه امري است بسيار مشكل. از اين رو اولين قدمي كه در اين باره بايدبرداشته شود، تخمين شمار ايرانياني است كه در ايتاليا زندگي مي كنند؛ولي از ميان سيزده هزار نفري كه با پاسپورت ايراني در ايتاليا به تحصيل و كار مشغول هستند، درصد قابل توجهي ارمني، يهودي و بهائي نيزوجود دارد. به علاوه به نظر مي رسد بيشتر ايرانياني كه بعد از شكل گيري انقلاب اسلامي به ايتاليا سفر كرده اند، به نوعي قصد فرار از حكومت ديني را داشته اند؛ بنابراين سخت است كه بتوان آنها را مسلمان و شيعه واقعي دانست ؛ زيرا از ميان مصاحبه هايي كه با ايرانيان مقيم ايتالياانجام شده، بيشتر آنان اذعان داشته اند كه به مسجد نمي روند و بيشترنمازهايشان را در خانه مي خوانند، چون خود را از درون مسلمان شيعي مي دانند.
يكي از مقامات رسمي سفارت ايران در واتيكان نيز تاييد كرد كه درباره شمار دقيق شيعيان حاضر در ايتاليا نمي توان اظهار نظر قطعي كرد. وي افزود كه حتي كاركنان دو سفارت ايراني در پايتخت واتيكان وايتاليا- براي برگزاري نماز جمعه و ديگر مراسم ها بر اساس اعيادمسلمانان، در محافل ساير مسلمانان كه مساجدي در شهرها دارند،مي پيوندند.(3)
بنابراين از آنجايي كه بعضي از مراسم هاي شيعيان به طور خاص موردتوجه آنان مي باشد، از جمله مراسم هايي كه در ماه محرم برگزار مي شود،ايرانياني كه به اعتقادات خود پايبند هستند، اذعان داشتند كه تمام تلاش خود را انجام مي دهند تا سفرهاي خود به ايران را در اين ايام ترتيب دهند تا بتوانند در مراسم هاي خاصي كه در اينجا برگزار مي شودشركت كنند. برخي ديگر نيز به همراه دوستان و خويشاوندان مراسم هاي روضه خواني خصوصي در خانه هاي خود برگزار مي كنند و يا اينكه براي گرامي داشت ياد شهداي كربلا، اعمال بيشتري هم چون نماز و روزه انجام مي دهند.
با مطالبي كه ارائه شد به نظر مي رسد شيعه بودن در ايتاليا يك مسئله شخصي است. حتي به نظر مي رسد، مقوله حجاب كه هنوز يكي از اصلي ترين فاكتورها براي تشخيص و تفاوت مسلمانان با غير مسلمانان درايتاليا و ديگر كشورهاي جهان مي باشد، ديگر عامل مناسبي نيست ؛ زيرااكثر زنان ايراني كه در ايتاليا به سر مي برند و ادعاي شيعه بودن دارند، ازچادر و پوشش خاصي استفاده نمي كنند.
البته شيعيان در ايتاليا كاملا در خفا و نامرئي نيستند؛ زيرا گروهي ازآنان عضو انجمن هايي هستند كه مروج و حامي طيف وسيعي ازفعاليت هاي ديني و اجتماعي مي باشند، كه در واقع اين انجمن ها،همانند انجمن هايي كه همتايان سني آنها در ايتاليا دارند، حداقل درشروع توسط ايتاليايي هايي پايه گذاري شده كه به دلايل مختلف به دين اسلام با گرايش شيعي روي آورده اند و هنوز هم گاهي توسط خود آنان هدايت مي شوند.
سازمان هاي شيعي
اولين سازمان هاي شيعي در شهرهاي تريسته (Trieste)، رم (Rome)و ناپل (Naples) تشكيل شدند. گروهي از ايتاليايي هاي تازه كيش، درسال 1992 مركز فرهنگي سلمان فارسي را با هدف ترويج مطالعات وتحقيقات، پيرامون آيين شيعه در شهر تريسته گشودند.
همچنين در اوايل دهه نود بود كه مركز شيعه ناپل با نام (اهل البيت)تاسيس شد و با سرعت به مهمترين مركز شيعه شناسي در ايتاليا تبديل گرديد. جايگاهي كه پيش از آن در اختيار مركز اسلام شناسي اروپا بود،مركزي كه گروهي از اعضاي سفارت ايران در واتيكان آن را تشكيل دادند، تا مرجعي براي مسائل مربوط به شيعيان باشد.
در منابع زيادي آمده است كه اوج گرايش به اسلام كه در اوايل دهه 90اتفاق افتاد، به صورت غير متعارف متاثر از جنگ خليج بود و بدون شك،جنگ خليج ]فارس [مسائل شنيدني زيادي پيرامون اسلام و جامعه مسلمانان همراه داشت. يكي از نتايج مهم آن اين بود كه افراد زيادي ازطريق خواندن و يا ارتباط با جامعه مسلمانان در وهله اول به اسلام نزديك شدند و سپس تصميم گرفتند تا آيين اسلام و جهان بيني آن رابراي خود برگزينند.
در دهه 80 مركز مستقر در رم، اقدام به نشر آثاري تخصصي، ازرساله هاي دكتري گرفته تا مقالات اقتصادي و همچنين نشريه اختصاصي با نام اسلام ناب (the pure Islam) كرد. در سال 1991گروهي از تازه كيشان ايتاليائي مستقر در ناپل، به سركردگي يكي ازفعال ترين تازه مسلمان شده ايتاليايي به نام (عمار لوئيجي دي مارتينو) نشريه را در دست گرفتند. اولين شماره نشريه اسلام ناب درناپل، در ماه مبارك رمضان منتشر شد؛ در حالي كه فقط شامل دو برگ تايپي بود. اما هفت سال بعد تبديل به نشريه چاپي اي شد كه معمولاسالي چهار مرتبه چاپ مي شد و مهم تر از همه اينكه اين نشريه تبديل به بولتن رسمي موسسه اسلامي اهل البيت در ايتاليا شد؛ تنهاموسسه اي كه به عنوان يك موسسه بين المللي مطالعات شيعه شناسي،شعبه اي در ناپل داشت.
در نوامبر 1998 در مصاحبه اي كه از عمار لوئيجي طي مراسم جشن ولادت حضرت فاطمه زهرا(س) در شهر ميلان منتشر شد، دلايل گرويدنش به دين اسلام و آيين شيعي را چنين بيان مي كند:(من مسيحي پروتستان و معتقد بودم كه عادت به موعظه كردن داشتم. درمقطعي خاص اين مسير را ترك كردم و آثار-Burckardt-Guenon Ebolaرا مطالعه كردم. خواندن اين آثار و نيز مطالعات ديگر مرا وارددنياي سياست كرد، به گونه اي كه به يكي از گروه هاي راستگرا كه نماينده اي در پارلمان نداشت، احساس نزديكي كردم. من و هم قطارانم گاهي اوقات به آلپ مي رفتيم و هر شب در كنار آتشي جمع مي شديم ودر مورد زشتي ها و بدي هاي جامعه صحبت مي كرديم، ولي زماني كه به شهر بر مي گشتيم خود ما نيز رفتارهايي شبيه همان مردم و شايد بدتر ازآنها را از خودمان بروز مي داديم. ناگهان فهميدم تمام مولفان نوشته هاي مورد علاقه من به دين اسلام گرويده اند، كه اين مسئله مصادف با زمان شكل گيري انقلاب اسلامي در ايران بود و از آنجايي كه اين انقلاب به جاي ماركسيسم و ارزش هاي امپرياليستي، با نام خدا و با نام معنويات شكل گرفته بود، به آن علاقه مند شدم. من از طريق مركز فرهنگي كوچكي كه در ناپل راه اندازي نمودم، كم كم شروع به تماس با مسلمانان كردم، كه روزي مرد مسلمان جواني به من پيشنهاد داد تا كنفرانسي درمورد اسلام برگزار كنيم، كه سخنران آن يك پروفسور ايتاليايي تازه مسلمان بود. يك سال طول كشيد تا خوب فكر كنم و جواب خودم رابدهم. سال بعد تصميم گرفتم تا به اسلام بپيوندم. در سال 83 من كتاب (هانري كربن) با نام (امام غائب) را خواندم و در همين زمان با چنددانشجوي ايراني نيز آشنا شدم. اين كتاب پرده هايي را كه جلوي چشمان من كشيده شده بود، پاره كرد و من آيين شيعي را در آغوش كشيدم. سالها بعد به همراه همسر و پسرم كه هر دوي آنها نيز مسلمان شده بودند و ساكن در كشور الجزاير بوديم، تصميم گرفتيم تا اثري جاودانه از خودمان خلق كنيم، لذا نشريه اسلام ناب را رشد و گسترش داديم، كه هم اكنون در كنار رشد و گسترش جامعه مسلمانان در ايتاليا،افراد زيادي هستند كه با ما در تماسند).(4)
از ميان گفته هاي (عمار لوئيجي دي مارتينو) مي توان به برخي ازفاكتورهاي اساسي درباره راهي كه تازه كيشان پيموده اند تا به اسلام برسند، دست يافت. از همه جالب تر اين حقيقت است كه او از طريق خواندن آثار نويسندگاني چون رنه گنون (Rene Guenon) و جوليوس ابولا (Julius Ebola) با اسلام آشنا شده است ؛ مولفيني كه به متفكران سنت گرا معروف هستند و علاقمند به مطالعات عرفاني و پر رمز و رازمي باشند، كه در دوره اي خاص از زندگي خود به اسلام گرويده اند. (هرچند مدركي درباره مسلمان شدن ابولا در دست نيست). بسياري ازكساني كه با جناح راست همفكري داشتند از علاقمندان مطالعه اين قبيل آثار، به ويژه آثار (گنون) بودند، چنان كه بسياري از ايتاليايي هايي كه به اسلام گرويدند از گنون به عنوان فردي ياد مي كنند، كه آثارش سبب گرويدن آنان به اسلام شده است.
ارجاع به سنتي كه في نفسه هم ديني - عرفاني و هم به نوعي سياسي است، يكي از اتفاقات رايج در ميان ايتاليايي هاي تازه كيشي است كه ازجناح راست به جامعه مسلمانان مي پيوندند.
يكي ديگر از مطالبي كه از سخنراني وي در اوايل بيست سالگي اش درمراسم مذكور جهت بزرگداشت جشن ولادت حضرت فاطمه (سلام الله عليها) به دست مي آيد، اين است كه تغيير دين وي به اسلام به كمك خواندن نوشته هاي (گنون) بوده است ؛ نوشته هايي كه در آن، جهان مدرن به خاطر فساد و نابودي ارزش هاي انساني اش به چالش كشيده مي شود.
پائولو جعفر (Paolo Jafar) يكي از تازه كيشان جوان، اقرار مي كند كه اوفاشيسم را به عنوان آخرين سنگر در دفاع از ارزش هاي انساني ديده وبنابر اين به يكي از جنگجويان گروه سياسي راست گراي افراطي اسلامي تبديل شده است. وي بعدها با نشريه (اسلام ناب) آشنا شده وطبق اظهارات خودش مي گويد: حس مي كردم ديگران برادران من هستند.(5)
در بهار سال 1997 حادثه اي مهم در ايتاليا رخ داد. يكي ازروزنامه هاي معروف ايتاليايي با نام (Corriere Seradelle) مقاله اي رادر مورد حمله احتمالي به پاپ، توسط يك سري از بولتن هاي اسلامي كه از آنها با عنوان (نشريه هاي افراطي اسلامي ( ياد شده بود، به چاپ رساند، كه از مجله (اسلام ناب) نيز در اين ليست به عنوان نام (نشريه اي براي جامعه مسلمانان) ياد شده بود، نشريه هايي كه مقالات آن به تكريم و ستايش از كاميكازه هاي اسلامي پرداخته و دعوت به جهاد مي كرد.(6)
اين اتهام همچنين در نشريه موسسه ديگري با نام موسسه خبري وفرهنگي ايران - ايتاليا در رم كه در كنار فعاليت هاي خود يك بولتن ماهانه با نام (نامه پارسي) منتشر مي كرد، درج شده بود. اين موسسه كه توسط گروهي از نزديكان نمايندگان رسمي دولت ايران در رم تاسيس شده بود، در اصل به رشد و بهبودي روابط اقتصادي و فرهنگي ميان ايران و ايتاليا اختصاص داشت. اين نشريه كه از سال 1997 تا اواسطسال 2001 منتشر مي شد، اكثرٹ حاوي مقالاتي در مورد جنبه هاي خاصي از فرهنگ فارسي، مناسبات تاريخي در روابط ميان ايتاليا وجهان اسلام، خصوصٹ شيعيان و چشم اندازهاي سرمايه گذاري در ايران با هدف جذب سرمايه گذاران ايتاليايي، بود. اين موسسه همچنين يكي از مروجان و برگزاركنندگان اتاق بازرگاني و صنايع و معادن ايران و ايتاليابود، تا جايي كه بعضي از شماره هاي (نامه پارسي) شامل فرم هايي بودكه مي بايست توسط بنگاه هاي اقتصادي ايتاليايي كه علاقه مند به عضويت در اين اتاق بودند تكميل مي گرديد. در همين راستا موسسه مذكور با وجود اتهامات ضد اسلامي - ايراني كه توسط اكثر رسانه هاي جمعي در ايتاليا دنبال مي شد، تمامي تلاش خود را براي شناساندن جاذبه هاي موجود در ايران - كه در غرب ناشناخته بود - انجام مي داد. درنيل به اين هدف يكي از قسمت هاي هميشگي نشريه به صحبت درمورد قضاوت هاي مغرضانه و اشتباهاتي كه در رسانه ها در مورد اسلام مي شد، اختصاص يافته بود.
اما اين مرتبه نوك پيكان نكوهش نشريه (نامه پارسي) به جاي روزنامه نگاران ايتاليايي كه بر ضد نشريه (اسلام ناب) مقاله نوشته بودند، خود اين نشريه را نشانه رفت. نويسنده مقاله و به تبع آن خودنشريه، در نوشته اي تند و مفصل كه در ذيل مي خوانيم، حساب خود را از(اسلام ناب) و (اهل البيت) جدا كردند:
ما شماره اكتبر- نوامبر 1996 مجله اسلام ناب را خوانديم... ونگران،شوكه و بسيار متاسف شديم. مجله اسلام ناب تعبيري از آشفتگي وهذيان گويي سخت گيرانه است. به ظاهر نقل قول هايي از كتاب هاي مقدس اسلامي آورده، ولي ترجمه هايي كه از كتاب ها ذكر كرده بسيارمبهم و گاهي نادرست مي باشد؛ زيرا قطعه هايي انتخاب شده و بدون فكر در كنار هم چيده شده است، به طوري كه در برخي از موارد متناقض مي نمايد و تنها هدف از ارائه آنها دستيابي به يك سري نتايج وبرداشت ها در مورد نظريات و دستورات شيعي و اسلامي بوده است.(7)
... مقاله مزبور كه با نام (كاوه) امضا شده، با فاصله گرفتن از ديگرشيعيان ناپل در ادامه مي گويد:
آيين اسلام شيعي آن گونه كه اكثريت ايرانيان روزنامه نگار در (نامه پارسي) و تعدادي از همكاران مسيحي شان شناخته اند و علاقه مند به مطالعه عميق آن هستند، با اسلامي كه در نشريه ادواري (اسلام ناب)تبليغ و معرفي شده، تفاوت هاي اساسي دارد.
آقاي كاوه بعد از آن، به تازه كيشان هشدار مي دهد كه مردي ايتاليايي روزي تعبيري زيبا را چنين به ما گوشزد كرد و آن اين كه هر ديني درمورد تعصبات تازه كيشان و جديد الايمانها هشدار داده است... اتفاقي كه ممكن است رخ دهد،اين است كه گروهي از تازه كيشان ممكن است ازخود قرآن هم اسلامي تر شوند.
بدون شك تمايل به اسلام جنگ طلب، مورد توجه بيش از يك گروه ازتازه كيشان قرار گرفت و حضور تازه كيشاني كه از گوشه و كنار احزاب افراطي وارد دين اسلام مي شدند، جهت گيري اجتماعات مسلمانان رابه سمت تندروي سوق مي داد. اما به هر حال با گذشت زمان وهمانطوري كه بعدا خواهيم ديد، به خصوص بعد از حادثه 11 سپتامبراين گروه ها به شكل معتدل تري دوباره سازماندهي شدند.
لازم به ذكر است كه برخي از اين گروندگان ديني كه در نهايت با اسلام شيعي پيوند مي خوردند، از جانب احزاب چپ رخ مي داد و دليل آن نيزجذب شدن شماري از جوانان اين احزاب - مانند آنچه براي احزاب راست گرا اتفاق افتاد - به خاطر انقلاب ايران بود. مصطفي از كاركنان راه آهن در جنوب ايتاليا كه در سن بيست و يك سالگي و در سال 1979مسلمان شده از جمله اين افراد است. وي مي گويد:... من با انقلاب ايران روبرو شده و به طرز شگفت آوري مبهوت جريانات مذهبي شدم.من از يك خانواده كاتوليك معتقد بودم، اما هميشه يك چيزي مرا ازكليسا دور نگه مي داشت و من به موضع چپ گراي افراطي روي آوردم.همسر من هم در حالي كه پنج سال از ازدواجمان مي گذشت، به اسلام گرويد.(8)
با وجود اينكه به نظر مي رسد هماهنگي خاصي ميان شيعيان درايتاليا وجود ندارد، اما قوي ترين و بهترين انجمن سازماندهي شده،موسسه (اهل البيت) در ناپل است، كه ارتباطات نزديكي با انجمن هاي بين المللي شيعه، خصوصا با انجمن هاي واقع در انگليس دارد. اين موسسه براي استوار كردن ارتباطات بين المللي خود، براي حدود ده سال، كمپ هاي تابستاني دوره اي را در پاتوقي در كوه هاي توسكواميليان (Tosco Emilian) بين (Bologna) و (Emilia Reggio) برگزارمي كرد. هدف از تشكيل اين ملاقات ها (قويتر و نزديك تر كردن ارتباطات برادري بين اعضاي جوامع مختلف اروپايي) عنوان شده است. بنابراين شيعياني كه از اقصي نقاط ايتاليا و كشورهاي اروپاي شمالي به آنجا مي آمدند، در حالي كه از تماشاي چشم اندازهاي زيباي شمال ايتاليا لذت مي بردند، فرصت ملاقات با يكديگر را براي مطالعات دقيق در زمينه اسلام، تحت نظارت گروهي از علما به دست مي آوردند.تداركات اين ملاقات ها به عهده خود شركت كنندگان و بسيار كم خرج بود. اين مسئله به همه (برادران و خواهران) فرصت شركت در مراسمي را مي داد كه مي توانستند در محيطي آرام و در كنار يكديگر به رشد وتعالي معنوي خود بپردازند....
سنت و تكنولوژي
كمپ تابستاني در كنار ديگر ابتكارات سازماندهي شده توسط مركزاهل البيت ناپل، در سايتي اينترنتي تبليغ شده بود. صفحه اصلي اين سايت به معرفي گروه و تاريخچه آن (بيشتر به تاريخ نشريه (اسلام ناب) همراه با لينكي مستقيم براي دسترسي به آن براي علاقه مندان)پرداخته و مابقي لينك ها به صورت دوره اي تغيير مي كند.
صفحه اصلي اين سايت (www.shi''a-islam.org) شامل چند صفحه دائمي در مورد آموزه هاي اسلام، خصوصٹ شيعه و علل برتري اين گرايش در ميان گرايش هاي اسلامي، نگاهي اجمالي به حضور شيعه درجهان معاصر، و تاريخي از زندگي چهارده معصوم مي باشد. يك صفحه از سايت به موضوع (زن و اسلام) اختصاص يافته، اما بيشترفعاليت هاي آن در جهت حمايت از زنان مسلماني است كه طرفدارحجاب هستند، به اندازه اي كه براي مبارزه در دفاع از حجاب، با عنوان (انجمن حمايت از حجاب) دست به تبليغ زده اند. لينك ها بر روي ترجمه اي ايتاليايي از آشنايي با آموزه هاي شيعه، آيت الله ]علامه [طباطبايي ]كتاب شيعه در اسلام [و همچنين آشنايي با شيعه دوازده امامي فعال مي باشد. (هر چند گاهي از اوقات لينك ها كار نمي كنند). جدااز لينك هايي كه به چند نوشته از آيت الله خميني وجود دارد، يك پست اينترنتي ]ايميل [مخصوص برقراري ارتباط با مركز اسلامي لندن براي دريافت پاسخ هاي سريع در مورد سوالات مذهبي، وجود دارد.
جدا از موضوعات مذكور كه كم و بيش به صورت ثابت در سايت وجوددارند، صفحات ديگري نيز در سايت به چشم مي خورند كه به صورت دوره اي به مسائل روزمره و معاصر اختصاص دارند. مانند صفحاتي كه مربوط به اخبار كنفرانس ها، نشست ها و يا اطلاعات و اظهار نظرها درمورد مسائل سياسي روز هستند. معمولا يك فضاي وسيعي در سايت،در پنجره اي به نام (انتفاضه، تنها راه حل) به مسائل مربوط به فلسطين اختصاص داده شده، كه اظهارات آيت الله خامنه اي در مورد فلسطين يكي از بخش هاي تشكيل دهنده آن است. همچنين لينكي به گروهي با نام (ذهن هاي خلاق) كه در بريتانيا مستقر هستند، مشاهده مي شود.اين گروه از پيشگامان رشد و توسعه نرم افزارهاي اسلامي مي باشند، كه به خصوص در مورد مبارزه با اسرائيل فعال مي باشند. (براي مثال ليستي از مارك هاي تجارتي چند مليتي كه در اختيار يهوديان است، در سايت ذكر و تحريم شده و در كنار آن چندين دعوت به فعاليت بر ضد اسرائيل وحاميان آنها ديده مي شود.)(9)
... به نظر مي رسد برخي از سمبل هايي كه توسط شيعيان ايتاليايي مورد استفاده قرار مي گيرد، به جاي اينكه از كيش جديدشان نشأت بگيرد، بيشتر متأثر از زمينه هاي ديني - فرهنگي آنان مي باشد. براي نمونه اعلاميه اي كه به مناسبت سالروز وفات فاطمه زهرا(سلام الله عليها) آورده شده، با تصاويري از شمع ها و گل ها همراه شده، كه به سرعت بيننده را به ياد مراسم ترحيم در كليساي كاتوليك مي اندازد.
البته ممكن است شخصي اين مسئله را به نقاط اشتراك ميان ]برخي [سمبل هاي شيعي و مسيحي نسبت دهد ]![.
پي نوشت ها:
1. مقاله حاضر برگرفته از مجموعه مقالاتي است با عنوان Muraqqa،a Sharqiكه به پاس خدمات علمي Peter Chelkowski توسط دوتن ازشاگردان وي با نام هاي سوسن رستگار و آنا وانزان توسط انتشارات AIEP EDRTOREدر سال 2007 منتشر شده است. مترجم طبعا باهمه اظهار نظرهاي نويسنده موافق نيست.
2. اين اعداد از طريق اطلاعاتي است كه توسط موسسه كاريتاس ارائه شده است، Immigrazione Dossier، Rome، 2006.
3. مصاحبه اي كه در جولاي 2002 انجام شده است.
4. اسلام در ايتاليا و انجلا لانو و لوسيا آوالونه (Angela Lano andLucia Avallone)، زوئن 1999.
5. اسلام در ايتالياn.p
(Corriere della Sera 19 april 1997).6به نام يك خلبان ژاپني وسمبلي از عمليات انتحاري است كه باني آن ژاپني ها بودند.
7. نامه پارسي، شماره 5، مي 1997، ص 4.
8. اسلام در ايتاليا،n.p.
9. اين انجمن همچنين يك برنامه جايزه (اسلام ستيزي) ساليانه دارند، كه به رهبران سياسي و روزنامه نگاراني كه به شدت مخالف اسلام و مسلمين هستند، تعلق مي گيرد.!
نويسنده: آنا وانزان ـ سوسن رستگار
مترجم: ترجمه : سجاد جعفريان
جامعه مسلمان در ايتاليا از نظر پيدايش، قدمت زيادي ندارد، ولي درچند سال اخير از نظر تعداد به صورت وسيعي رشد يافته، به طوري كه هم اكنون به دومين آيين اين كشور تبديل شده است. باوجود اينكه شيعيان در امت مسلمان ايتاليا در اقليت به سر مي برند، ولي در گسترش وسازماندهي شيوه هاي زندگي شان گام هاي بزرگي برداشته اند. به عنوان مثال در برخي از شهرهاي كوچك ايتاليا مساجد - يا حداقل اتاق هايي - وجود دارد، كه شاهد برگزاري نمازهاي يوميه شيعيان مي باشد. گرچه گاه ميان آنها تعارضاتي هم ديده مي شود، از جمله آن كه مسجدي كه درشهر ميلان است، كما بيش از سوي كنسولگري ايران به رسميت شناخته نمي شود.
نكته حائز اهميت اين است كه شيعيان نمايندگاني دارند كه از جانب مقامات ايتاليايي به رسميت شناخته شده و حق شركت در تصميم گيري هاي اجرايي پيرامون جامعه شيعيان ايتاليا را دارا مي باشند. البته اكثر آنان ايرانياني هستند كه در سفارت جمهوري اسلامي ايران در رم مشغول به كار هستند.
غالب شيعيان ايتاليا داراي اصالت ايراني يا لبناني هستند، اما آنچه كه حائز اهميت است تعداد روزافزون كساني است كه به طرق مختلف آيين شيعه روي مي آورند. برخي از آنان كساني هستند كه از طريق ازدواج باشيعيان شيعه مي شوند و اين مسئله خصوصا در مورد زنان ايتاليايي كه بامسلمانان خارجي ازدواج مي كنند به چشم مي خورد. با اين حال مردان جوان زيادي نيز وجود دارند كه به دلايل متعددي به مذهب شيعه روي مي آورند.
تعداد مسلمانان و شيعيان
اگر بخواهيم در اين رابطه به طور دقيق صحبت كنيم، به چند دليل نمي توانيم نگاه آماري و ارقامي به موضوع داشته باشيم. دليل اول اينكه آمار و ارقام رسمي در مورد شمار مسلمانان در ايتاليا وجود ندارد و آماري كه توسط وزارت كشور ايتاليا ارائه شده، بيشتر به بررسي در مورد شمارخارجيان ساكن در ايتاليا و اصالت آنها پرداخته است. البته آماردقيق تري كه توسط موسسه كاتوليك (كاريتاس) (Caritas) ارائه شده،بيشتر به مسائلي، از قبيل حضور فصلي كارگران (مانند حضور دهقانان ازشمال آفريقا در زمان برداشت محصول) يا اقامت هاي موقتي دانشجويان يا مهاجراني كه منتظر صدور مجوز براي مهاجرت به ديگركشورهاي اروپايي يا غربي مي باشند، اختصاص دارد. لذا از آنجايي كه (كاريتاس) كمك هاي رايگان زيادي ـ از وسائل اوليه زندگي گرفته تاكلاس هاي رايگان آموزش زبان ايتاليايي ـ را براي اين قبيل افراد ارائه مي دهد، ارتباط تنگاتنگي نيز با مسلمانان برقرار كرده است، كه گاهي تازمان پس از استقرار آنها و جاگرفتنشان در جامعه مسلمان ايتاليا، حفظمي شود. به علاوه كاريتاس به بازبيني دقيق كساني كه از كاتوليك به اسلام روي مي آورند - خصوصا كساني كه از طريق ازدواج، مسلمان مي شوند - مي پردازد، فرآيند رو به رشدي كه گاهي برخي از كليساهاي كاتوليك ايتاليا سعي مي كنند تا به طور ضمني با آن مخالفت كرده و به دلسرد كردن اين افراد بپردازند.
با در نظر گرفتن آمارهايي كه در بالا به آنها اشاره شد، به راحتي مي توان نتيجه گرفت كه امروزه حدود نهصد هزار مسلمان در ايتاليازندگي مي كنند.(2)
دليل دوم تشخيص شمار شيعيان از ميان اين همه مسلمان است كه امري است بسيار مشكل. از اين رو اولين قدمي كه در اين باره بايدبرداشته شود، تخمين شمار ايرانياني است كه در ايتاليا زندگي مي كنند؛ولي از ميان سيزده هزار نفري كه با پاسپورت ايراني در ايتاليا به تحصيل و كار مشغول هستند، درصد قابل توجهي ارمني، يهودي و بهائي نيزوجود دارد. به علاوه به نظر مي رسد بيشتر ايرانياني كه بعد از شكل گيري انقلاب اسلامي به ايتاليا سفر كرده اند، به نوعي قصد فرار از حكومت ديني را داشته اند؛ بنابراين سخت است كه بتوان آنها را مسلمان و شيعه واقعي دانست ؛ زيرا از ميان مصاحبه هايي كه با ايرانيان مقيم ايتالياانجام شده، بيشتر آنان اذعان داشته اند كه به مسجد نمي روند و بيشترنمازهايشان را در خانه مي خوانند، چون خود را از درون مسلمان شيعي مي دانند.
يكي از مقامات رسمي سفارت ايران در واتيكان نيز تاييد كرد كه درباره شمار دقيق شيعيان حاضر در ايتاليا نمي توان اظهار نظر قطعي كرد. وي افزود كه حتي كاركنان دو سفارت ايراني در پايتخت واتيكان وايتاليا- براي برگزاري نماز جمعه و ديگر مراسم ها بر اساس اعيادمسلمانان، در محافل ساير مسلمانان كه مساجدي در شهرها دارند،مي پيوندند.(3)
بنابراين از آنجايي كه بعضي از مراسم هاي شيعيان به طور خاص موردتوجه آنان مي باشد، از جمله مراسم هايي كه در ماه محرم برگزار مي شود،ايرانياني كه به اعتقادات خود پايبند هستند، اذعان داشتند كه تمام تلاش خود را انجام مي دهند تا سفرهاي خود به ايران را در اين ايام ترتيب دهند تا بتوانند در مراسم هاي خاصي كه در اينجا برگزار مي شودشركت كنند. برخي ديگر نيز به همراه دوستان و خويشاوندان مراسم هاي روضه خواني خصوصي در خانه هاي خود برگزار مي كنند و يا اينكه براي گرامي داشت ياد شهداي كربلا، اعمال بيشتري هم چون نماز و روزه انجام مي دهند.
با مطالبي كه ارائه شد به نظر مي رسد شيعه بودن در ايتاليا يك مسئله شخصي است. حتي به نظر مي رسد، مقوله حجاب كه هنوز يكي از اصلي ترين فاكتورها براي تشخيص و تفاوت مسلمانان با غير مسلمانان درايتاليا و ديگر كشورهاي جهان مي باشد، ديگر عامل مناسبي نيست ؛ زيرااكثر زنان ايراني كه در ايتاليا به سر مي برند و ادعاي شيعه بودن دارند، ازچادر و پوشش خاصي استفاده نمي كنند.
البته شيعيان در ايتاليا كاملا در خفا و نامرئي نيستند؛ زيرا گروهي ازآنان عضو انجمن هايي هستند كه مروج و حامي طيف وسيعي ازفعاليت هاي ديني و اجتماعي مي باشند، كه در واقع اين انجمن ها،همانند انجمن هايي كه همتايان سني آنها در ايتاليا دارند، حداقل درشروع توسط ايتاليايي هايي پايه گذاري شده كه به دلايل مختلف به دين اسلام با گرايش شيعي روي آورده اند و هنوز هم گاهي توسط خود آنان هدايت مي شوند.
سازمان هاي شيعي
اولين سازمان هاي شيعي در شهرهاي تريسته (Trieste)، رم (Rome)و ناپل (Naples) تشكيل شدند. گروهي از ايتاليايي هاي تازه كيش، درسال 1992 مركز فرهنگي سلمان فارسي را با هدف ترويج مطالعات وتحقيقات، پيرامون آيين شيعه در شهر تريسته گشودند.
همچنين در اوايل دهه نود بود كه مركز شيعه ناپل با نام (اهل البيت)تاسيس شد و با سرعت به مهمترين مركز شيعه شناسي در ايتاليا تبديل گرديد. جايگاهي كه پيش از آن در اختيار مركز اسلام شناسي اروپا بود،مركزي كه گروهي از اعضاي سفارت ايران در واتيكان آن را تشكيل دادند، تا مرجعي براي مسائل مربوط به شيعيان باشد.
در منابع زيادي آمده است كه اوج گرايش به اسلام كه در اوايل دهه 90اتفاق افتاد، به صورت غير متعارف متاثر از جنگ خليج بود و بدون شك،جنگ خليج ]فارس [مسائل شنيدني زيادي پيرامون اسلام و جامعه مسلمانان همراه داشت. يكي از نتايج مهم آن اين بود كه افراد زيادي ازطريق خواندن و يا ارتباط با جامعه مسلمانان در وهله اول به اسلام نزديك شدند و سپس تصميم گرفتند تا آيين اسلام و جهان بيني آن رابراي خود برگزينند.
در دهه 80 مركز مستقر در رم، اقدام به نشر آثاري تخصصي، ازرساله هاي دكتري گرفته تا مقالات اقتصادي و همچنين نشريه اختصاصي با نام اسلام ناب (the pure Islam) كرد. در سال 1991گروهي از تازه كيشان ايتاليائي مستقر در ناپل، به سركردگي يكي ازفعال ترين تازه مسلمان شده ايتاليايي به نام (عمار لوئيجي دي مارتينو) نشريه را در دست گرفتند. اولين شماره نشريه اسلام ناب درناپل، در ماه مبارك رمضان منتشر شد؛ در حالي كه فقط شامل دو برگ تايپي بود. اما هفت سال بعد تبديل به نشريه چاپي اي شد كه معمولاسالي چهار مرتبه چاپ مي شد و مهم تر از همه اينكه اين نشريه تبديل به بولتن رسمي موسسه اسلامي اهل البيت در ايتاليا شد؛ تنهاموسسه اي كه به عنوان يك موسسه بين المللي مطالعات شيعه شناسي،شعبه اي در ناپل داشت.
در نوامبر 1998 در مصاحبه اي كه از عمار لوئيجي طي مراسم جشن ولادت حضرت فاطمه زهرا(س) در شهر ميلان منتشر شد، دلايل گرويدنش به دين اسلام و آيين شيعي را چنين بيان مي كند:(من مسيحي پروتستان و معتقد بودم كه عادت به موعظه كردن داشتم. درمقطعي خاص اين مسير را ترك كردم و آثار-Burckardt-Guenon Ebolaرا مطالعه كردم. خواندن اين آثار و نيز مطالعات ديگر مرا وارددنياي سياست كرد، به گونه اي كه به يكي از گروه هاي راستگرا كه نماينده اي در پارلمان نداشت، احساس نزديكي كردم. من و هم قطارانم گاهي اوقات به آلپ مي رفتيم و هر شب در كنار آتشي جمع مي شديم ودر مورد زشتي ها و بدي هاي جامعه صحبت مي كرديم، ولي زماني كه به شهر بر مي گشتيم خود ما نيز رفتارهايي شبيه همان مردم و شايد بدتر ازآنها را از خودمان بروز مي داديم. ناگهان فهميدم تمام مولفان نوشته هاي مورد علاقه من به دين اسلام گرويده اند، كه اين مسئله مصادف با زمان شكل گيري انقلاب اسلامي در ايران بود و از آنجايي كه اين انقلاب به جاي ماركسيسم و ارزش هاي امپرياليستي، با نام خدا و با نام معنويات شكل گرفته بود، به آن علاقه مند شدم. من از طريق مركز فرهنگي كوچكي كه در ناپل راه اندازي نمودم، كم كم شروع به تماس با مسلمانان كردم، كه روزي مرد مسلمان جواني به من پيشنهاد داد تا كنفرانسي درمورد اسلام برگزار كنيم، كه سخنران آن يك پروفسور ايتاليايي تازه مسلمان بود. يك سال طول كشيد تا خوب فكر كنم و جواب خودم رابدهم. سال بعد تصميم گرفتم تا به اسلام بپيوندم. در سال 83 من كتاب (هانري كربن) با نام (امام غائب) را خواندم و در همين زمان با چنددانشجوي ايراني نيز آشنا شدم. اين كتاب پرده هايي را كه جلوي چشمان من كشيده شده بود، پاره كرد و من آيين شيعي را در آغوش كشيدم. سالها بعد به همراه همسر و پسرم كه هر دوي آنها نيز مسلمان شده بودند و ساكن در كشور الجزاير بوديم، تصميم گرفتيم تا اثري جاودانه از خودمان خلق كنيم، لذا نشريه اسلام ناب را رشد و گسترش داديم، كه هم اكنون در كنار رشد و گسترش جامعه مسلمانان در ايتاليا،افراد زيادي هستند كه با ما در تماسند).(4)
از ميان گفته هاي (عمار لوئيجي دي مارتينو) مي توان به برخي ازفاكتورهاي اساسي درباره راهي كه تازه كيشان پيموده اند تا به اسلام برسند، دست يافت. از همه جالب تر اين حقيقت است كه او از طريق خواندن آثار نويسندگاني چون رنه گنون (Rene Guenon) و جوليوس ابولا (Julius Ebola) با اسلام آشنا شده است ؛ مولفيني كه به متفكران سنت گرا معروف هستند و علاقمند به مطالعات عرفاني و پر رمز و رازمي باشند، كه در دوره اي خاص از زندگي خود به اسلام گرويده اند. (هرچند مدركي درباره مسلمان شدن ابولا در دست نيست). بسياري ازكساني كه با جناح راست همفكري داشتند از علاقمندان مطالعه اين قبيل آثار، به ويژه آثار (گنون) بودند، چنان كه بسياري از ايتاليايي هايي كه به اسلام گرويدند از گنون به عنوان فردي ياد مي كنند، كه آثارش سبب گرويدن آنان به اسلام شده است.
ارجاع به سنتي كه في نفسه هم ديني - عرفاني و هم به نوعي سياسي است، يكي از اتفاقات رايج در ميان ايتاليايي هاي تازه كيشي است كه ازجناح راست به جامعه مسلمانان مي پيوندند.
يكي ديگر از مطالبي كه از سخنراني وي در اوايل بيست سالگي اش درمراسم مذكور جهت بزرگداشت جشن ولادت حضرت فاطمه (سلام الله عليها) به دست مي آيد، اين است كه تغيير دين وي به اسلام به كمك خواندن نوشته هاي (گنون) بوده است ؛ نوشته هايي كه در آن، جهان مدرن به خاطر فساد و نابودي ارزش هاي انساني اش به چالش كشيده مي شود.
پائولو جعفر (Paolo Jafar) يكي از تازه كيشان جوان، اقرار مي كند كه اوفاشيسم را به عنوان آخرين سنگر در دفاع از ارزش هاي انساني ديده وبنابر اين به يكي از جنگجويان گروه سياسي راست گراي افراطي اسلامي تبديل شده است. وي بعدها با نشريه (اسلام ناب) آشنا شده وطبق اظهارات خودش مي گويد: حس مي كردم ديگران برادران من هستند.(5)
در بهار سال 1997 حادثه اي مهم در ايتاليا رخ داد. يكي ازروزنامه هاي معروف ايتاليايي با نام (Corriere Seradelle) مقاله اي رادر مورد حمله احتمالي به پاپ، توسط يك سري از بولتن هاي اسلامي كه از آنها با عنوان (نشريه هاي افراطي اسلامي ( ياد شده بود، به چاپ رساند، كه از مجله (اسلام ناب) نيز در اين ليست به عنوان نام (نشريه اي براي جامعه مسلمانان) ياد شده بود، نشريه هايي كه مقالات آن به تكريم و ستايش از كاميكازه هاي اسلامي پرداخته و دعوت به جهاد مي كرد.(6)
اين اتهام همچنين در نشريه موسسه ديگري با نام موسسه خبري وفرهنگي ايران - ايتاليا در رم كه در كنار فعاليت هاي خود يك بولتن ماهانه با نام (نامه پارسي) منتشر مي كرد، درج شده بود. اين موسسه كه توسط گروهي از نزديكان نمايندگان رسمي دولت ايران در رم تاسيس شده بود، در اصل به رشد و بهبودي روابط اقتصادي و فرهنگي ميان ايران و ايتاليا اختصاص داشت. اين نشريه كه از سال 1997 تا اواسطسال 2001 منتشر مي شد، اكثرٹ حاوي مقالاتي در مورد جنبه هاي خاصي از فرهنگ فارسي، مناسبات تاريخي در روابط ميان ايتاليا وجهان اسلام، خصوصٹ شيعيان و چشم اندازهاي سرمايه گذاري در ايران با هدف جذب سرمايه گذاران ايتاليايي، بود. اين موسسه همچنين يكي از مروجان و برگزاركنندگان اتاق بازرگاني و صنايع و معادن ايران و ايتاليابود، تا جايي كه بعضي از شماره هاي (نامه پارسي) شامل فرم هايي بودكه مي بايست توسط بنگاه هاي اقتصادي ايتاليايي كه علاقه مند به عضويت در اين اتاق بودند تكميل مي گرديد. در همين راستا موسسه مذكور با وجود اتهامات ضد اسلامي - ايراني كه توسط اكثر رسانه هاي جمعي در ايتاليا دنبال مي شد، تمامي تلاش خود را براي شناساندن جاذبه هاي موجود در ايران - كه در غرب ناشناخته بود - انجام مي داد. درنيل به اين هدف يكي از قسمت هاي هميشگي نشريه به صحبت درمورد قضاوت هاي مغرضانه و اشتباهاتي كه در رسانه ها در مورد اسلام مي شد، اختصاص يافته بود.
اما اين مرتبه نوك پيكان نكوهش نشريه (نامه پارسي) به جاي روزنامه نگاران ايتاليايي كه بر ضد نشريه (اسلام ناب) مقاله نوشته بودند، خود اين نشريه را نشانه رفت. نويسنده مقاله و به تبع آن خودنشريه، در نوشته اي تند و مفصل كه در ذيل مي خوانيم، حساب خود را از(اسلام ناب) و (اهل البيت) جدا كردند:
ما شماره اكتبر- نوامبر 1996 مجله اسلام ناب را خوانديم... ونگران،شوكه و بسيار متاسف شديم. مجله اسلام ناب تعبيري از آشفتگي وهذيان گويي سخت گيرانه است. به ظاهر نقل قول هايي از كتاب هاي مقدس اسلامي آورده، ولي ترجمه هايي كه از كتاب ها ذكر كرده بسيارمبهم و گاهي نادرست مي باشد؛ زيرا قطعه هايي انتخاب شده و بدون فكر در كنار هم چيده شده است، به طوري كه در برخي از موارد متناقض مي نمايد و تنها هدف از ارائه آنها دستيابي به يك سري نتايج وبرداشت ها در مورد نظريات و دستورات شيعي و اسلامي بوده است.(7)
... مقاله مزبور كه با نام (كاوه) امضا شده، با فاصله گرفتن از ديگرشيعيان ناپل در ادامه مي گويد:
آيين اسلام شيعي آن گونه كه اكثريت ايرانيان روزنامه نگار در (نامه پارسي) و تعدادي از همكاران مسيحي شان شناخته اند و علاقه مند به مطالعه عميق آن هستند، با اسلامي كه در نشريه ادواري (اسلام ناب)تبليغ و معرفي شده، تفاوت هاي اساسي دارد.
آقاي كاوه بعد از آن، به تازه كيشان هشدار مي دهد كه مردي ايتاليايي روزي تعبيري زيبا را چنين به ما گوشزد كرد و آن اين كه هر ديني درمورد تعصبات تازه كيشان و جديد الايمانها هشدار داده است... اتفاقي كه ممكن است رخ دهد،اين است كه گروهي از تازه كيشان ممكن است ازخود قرآن هم اسلامي تر شوند.
بدون شك تمايل به اسلام جنگ طلب، مورد توجه بيش از يك گروه ازتازه كيشان قرار گرفت و حضور تازه كيشاني كه از گوشه و كنار احزاب افراطي وارد دين اسلام مي شدند، جهت گيري اجتماعات مسلمانان رابه سمت تندروي سوق مي داد. اما به هر حال با گذشت زمان وهمانطوري كه بعدا خواهيم ديد، به خصوص بعد از حادثه 11 سپتامبراين گروه ها به شكل معتدل تري دوباره سازماندهي شدند.
لازم به ذكر است كه برخي از اين گروندگان ديني كه در نهايت با اسلام شيعي پيوند مي خوردند، از جانب احزاب چپ رخ مي داد و دليل آن نيزجذب شدن شماري از جوانان اين احزاب - مانند آنچه براي احزاب راست گرا اتفاق افتاد - به خاطر انقلاب ايران بود. مصطفي از كاركنان راه آهن در جنوب ايتاليا كه در سن بيست و يك سالگي و در سال 1979مسلمان شده از جمله اين افراد است. وي مي گويد:... من با انقلاب ايران روبرو شده و به طرز شگفت آوري مبهوت جريانات مذهبي شدم.من از يك خانواده كاتوليك معتقد بودم، اما هميشه يك چيزي مرا ازكليسا دور نگه مي داشت و من به موضع چپ گراي افراطي روي آوردم.همسر من هم در حالي كه پنج سال از ازدواجمان مي گذشت، به اسلام گرويد.(8)
با وجود اينكه به نظر مي رسد هماهنگي خاصي ميان شيعيان درايتاليا وجود ندارد، اما قوي ترين و بهترين انجمن سازماندهي شده،موسسه (اهل البيت) در ناپل است، كه ارتباطات نزديكي با انجمن هاي بين المللي شيعه، خصوصا با انجمن هاي واقع در انگليس دارد. اين موسسه براي استوار كردن ارتباطات بين المللي خود، براي حدود ده سال، كمپ هاي تابستاني دوره اي را در پاتوقي در كوه هاي توسكواميليان (Tosco Emilian) بين (Bologna) و (Emilia Reggio) برگزارمي كرد. هدف از تشكيل اين ملاقات ها (قويتر و نزديك تر كردن ارتباطات برادري بين اعضاي جوامع مختلف اروپايي) عنوان شده است. بنابراين شيعياني كه از اقصي نقاط ايتاليا و كشورهاي اروپاي شمالي به آنجا مي آمدند، در حالي كه از تماشاي چشم اندازهاي زيباي شمال ايتاليا لذت مي بردند، فرصت ملاقات با يكديگر را براي مطالعات دقيق در زمينه اسلام، تحت نظارت گروهي از علما به دست مي آوردند.تداركات اين ملاقات ها به عهده خود شركت كنندگان و بسيار كم خرج بود. اين مسئله به همه (برادران و خواهران) فرصت شركت در مراسمي را مي داد كه مي توانستند در محيطي آرام و در كنار يكديگر به رشد وتعالي معنوي خود بپردازند....
سنت و تكنولوژي
كمپ تابستاني در كنار ديگر ابتكارات سازماندهي شده توسط مركزاهل البيت ناپل، در سايتي اينترنتي تبليغ شده بود. صفحه اصلي اين سايت به معرفي گروه و تاريخچه آن (بيشتر به تاريخ نشريه (اسلام ناب) همراه با لينكي مستقيم براي دسترسي به آن براي علاقه مندان)پرداخته و مابقي لينك ها به صورت دوره اي تغيير مي كند.
صفحه اصلي اين سايت (www.shi''a-islam.org) شامل چند صفحه دائمي در مورد آموزه هاي اسلام، خصوصٹ شيعه و علل برتري اين گرايش در ميان گرايش هاي اسلامي، نگاهي اجمالي به حضور شيعه درجهان معاصر، و تاريخي از زندگي چهارده معصوم مي باشد. يك صفحه از سايت به موضوع (زن و اسلام) اختصاص يافته، اما بيشترفعاليت هاي آن در جهت حمايت از زنان مسلماني است كه طرفدارحجاب هستند، به اندازه اي كه براي مبارزه در دفاع از حجاب، با عنوان (انجمن حمايت از حجاب) دست به تبليغ زده اند. لينك ها بر روي ترجمه اي ايتاليايي از آشنايي با آموزه هاي شيعه، آيت الله ]علامه [طباطبايي ]كتاب شيعه در اسلام [و همچنين آشنايي با شيعه دوازده امامي فعال مي باشد. (هر چند گاهي از اوقات لينك ها كار نمي كنند). جدااز لينك هايي كه به چند نوشته از آيت الله خميني وجود دارد، يك پست اينترنتي ]ايميل [مخصوص برقراري ارتباط با مركز اسلامي لندن براي دريافت پاسخ هاي سريع در مورد سوالات مذهبي، وجود دارد.
جدا از موضوعات مذكور كه كم و بيش به صورت ثابت در سايت وجوددارند، صفحات ديگري نيز در سايت به چشم مي خورند كه به صورت دوره اي به مسائل روزمره و معاصر اختصاص دارند. مانند صفحاتي كه مربوط به اخبار كنفرانس ها، نشست ها و يا اطلاعات و اظهار نظرها درمورد مسائل سياسي روز هستند. معمولا يك فضاي وسيعي در سايت،در پنجره اي به نام (انتفاضه، تنها راه حل) به مسائل مربوط به فلسطين اختصاص داده شده، كه اظهارات آيت الله خامنه اي در مورد فلسطين يكي از بخش هاي تشكيل دهنده آن است. همچنين لينكي به گروهي با نام (ذهن هاي خلاق) كه در بريتانيا مستقر هستند، مشاهده مي شود.اين گروه از پيشگامان رشد و توسعه نرم افزارهاي اسلامي مي باشند، كه به خصوص در مورد مبارزه با اسرائيل فعال مي باشند. (براي مثال ليستي از مارك هاي تجارتي چند مليتي كه در اختيار يهوديان است، در سايت ذكر و تحريم شده و در كنار آن چندين دعوت به فعاليت بر ضد اسرائيل وحاميان آنها ديده مي شود.)(9)
... به نظر مي رسد برخي از سمبل هايي كه توسط شيعيان ايتاليايي مورد استفاده قرار مي گيرد، به جاي اينكه از كيش جديدشان نشأت بگيرد، بيشتر متأثر از زمينه هاي ديني - فرهنگي آنان مي باشد. براي نمونه اعلاميه اي كه به مناسبت سالروز وفات فاطمه زهرا(سلام الله عليها) آورده شده، با تصاويري از شمع ها و گل ها همراه شده، كه به سرعت بيننده را به ياد مراسم ترحيم در كليساي كاتوليك مي اندازد.
البته ممكن است شخصي اين مسئله را به نقاط اشتراك ميان ]برخي [سمبل هاي شيعي و مسيحي نسبت دهد ]![.
پي نوشت ها:
1. مقاله حاضر برگرفته از مجموعه مقالاتي است با عنوان Muraqqa،a Sharqiكه به پاس خدمات علمي Peter Chelkowski توسط دوتن ازشاگردان وي با نام هاي سوسن رستگار و آنا وانزان توسط انتشارات AIEP EDRTOREدر سال 2007 منتشر شده است. مترجم طبعا باهمه اظهار نظرهاي نويسنده موافق نيست.
2. اين اعداد از طريق اطلاعاتي است كه توسط موسسه كاريتاس ارائه شده است، Immigrazione Dossier، Rome، 2006.
3. مصاحبه اي كه در جولاي 2002 انجام شده است.
4. اسلام در ايتاليا و انجلا لانو و لوسيا آوالونه (Angela Lano andLucia Avallone)، زوئن 1999.
5. اسلام در ايتالياn.p
(Corriere della Sera 19 april 1997).6به نام يك خلبان ژاپني وسمبلي از عمليات انتحاري است كه باني آن ژاپني ها بودند.
7. نامه پارسي، شماره 5، مي 1997، ص 4.
8. اسلام در ايتاليا،n.p.
9. اين انجمن همچنين يك برنامه جايزه (اسلام ستيزي) ساليانه دارند، كه به رهبران سياسي و روزنامه نگاراني كه به شدت مخالف اسلام و مسلمين هستند، تعلق مي گيرد.!