سردرد

[ارمين]

سر درد به دو دسته اولیه و ثانویه تقسیم می شود. سر درد های اولیه عبارتند از: میگرن- سر درد خوشه ای Cluster headache سر درد مزمن روزانه headache Tension . سر درد های ثانویه علل و پاتولوژی های متعددی دارند. در بر خورد با بیمار سر درد به این نکات توجه شود:
۱- سن بیمار: اوج پیدایش نشانه های میگرن در ۲۰ تا ۳۵ سالگی است. آرتریت تمپورال تقریبا همیشه پس از ۴۵ سالگی بروز می کند. سر درد های ناشی از تومورهای مغزی در میانسالی و بیشتر سر درد های مزمن روزانه در سنین جوانی روی می دهد.
۲- جنس بیمار: شیوع میگرن در زنان چند برابر مردان است و بر عکس سر درد های کلاستر در مردان بیشتر دیده می شود.
۳- محل درد و چگونگی آغاز سر درد
۴- کیفیت درد و طول مدت درد
۵- عوامل تشدید کننده به وجود آورنده سر درد و عوامل تسکین دهنده
۶- نشانه های همراه
۷- سابقه خانوادگی و مصرف دارو

میگرنMigraine
شایـع ترین نوع سر درد بوده، عمدتا به تدریج شروع می شود، معمولا یک طرفه است و ۴ تا ۷۲ ساعت طول می کشد. با زمینه ارثی خانوادگی از هنگام کودکی و نوجوانی، سر درد ضربان دار Throbbing با احتمال دوره های تهوع و استفراغ همراهی دارد و در اکثر موارد بدون پیش درامد Aura است. در ۸۰% موارد Aura می تواند به صورت اختلالات بینایی نظیر تاری دید، همی آنوپسی و یا در اندامها به صورت احساس کرختی و پارستزی و یا به صورت سر گیجه باشد و اغلب تشدید سر درد با تابش نور می باشد. شروع میگرن می تواند از ناحیه گیجگاهی، پیشانی یا پشت سر باشد. اغلب افراد میگرنی شخصیتی وسواسی و تحریک پذیر دارند.

سر درد خوشه ایCluster headache
با شیوع بیشتر در مردان، معمولا یک طرفه با کیفیت شدید و تیر کشنده، حدود ۳۰ تا ۱۸۰ دقیقه طول می کشد. پیدایش آن معمولا نیمه شب و آغاز صبح است و بیمار بیقرار است، نشانه های گرفتاری عصبی خود کار به طور شایعی دیده می شود. مثلا اشک ریزش، پر خونی ملتحمه، احتقان و آبریزش بینی، برافروختگی چهره و گاهی سندرم هورنر.

سر درد مزمن روزانهTension Headache
معمولا دو طرفه و شایع است. غیر ضربان دار، بدون تهوع و استفراغ، معمولا افسردگی و اضطراب نقش بارزی در این نوع سر درد دارد. پیدایش این سر درد بیشتر در میانسالی است.
علل ثانویه سر درد
علل عروقی
خونریزی زیر عنکبوتیه (SAH)
خونریزی داخل پارانشیمال
هماتوم زیر دورا یا فوق دورا
ایسکمی (Stroke, TIA)
مالفورماسیونهای شریانی- وریدی
آرتریت تمپورال
گسیختگی شریان کاروتید یا شریان ورتبرال
C N S عفونت
مننژیت
آنسفالیت
آبسه های مغزی
عفونت های غیر از C N S
سینوزیت
زونا
عفونت سیستمیک
C N S سایر اختلالات
تومورها
تومور کاذب مغزی
چشمی
گلو کوما
نوریت اپتیک
سر درد دارویی و توکسیک یا متابولیک
نیترات ها و نیتریت ها
داروهای M A O I
استفاده مزمن و نادرست ضد درد ها
هیپوکسی
هیپرکاپنه
هیپوگلیسمی
منو سدیم گلوتومات
مسمومیت منواکسید کربن
سندرم قطع الکل
متفرقه
فشار خون بد خیم
پراکلا مپسی
فئوکروموسیتوما
تب
L P پس از انجام
درد ارجاعی از دندان
درد ارجاعی گوش
معیار تشخیص میگرن
حد اقل دو مورد از این موارد:
۱- سر درد یک طرفه
۲- کیفیت ضربان دار
۳- شدت متوسط یا شدید
۴- تشدید سر درد با راه رفتن و انجام فعالیت های روز مره
حد اقل یک مورد از موارد زیر
۱- تهوع- استفراغ یا هر دو
۲- ترس و گریز از نور یا صدا

چگونه سر دردهای خود را درمان کنیم

علم پزشکی هفت راه زیر را برای مبارزه با سر درد موثرشناخته است. نشریه پزشکی لنست چاپ انگلستان ضمن اعلام این خبر راههای پیشگیری از سر درد را به این شرح توضیح داده است:
۱- همیشه راست ومستقیم بایستید وبنشینید طرز نشستن غلط و ناجور قرار گرفتن ستون فقرات موجب وارد آمدن فشار به مهره های گردن شده و سردرد را موجب می شود .
۲- در مصرف دارو زیاده روی نکنید. مصرف بی رویه قرصهای سر درد خود به خود موجب سر درد می شود.
۳- آب فراوان بنوشید. مصرف کم آب آشامیدنی و تشنگی باعث خشکی سلولهای بدن شده و باعث سر درد می شود.
۴- اگر پس از خوردن غذا و یا صرف آشامیدنی دچار سر درد شدید فهرستی از غذاهای مصرف شده را یاد داشت کنید.مصرف کنند گان برخی از مواد خوراکی ماننند پنیر ویا شکلات ازخود حساسیت نشان میدهند و دچار سر درد میشوند.
۵- هوای داخل خانه یا دفتر کار خود را از آلودگی پاک کنید واز هوای تازه تنفس کنید پس از رنگ آمیزی اتاق درب و پنجره هارا باز نگه دارید تا بوی تند مواد پاک کننده مانند تینر و رنگ از اتاق خارج شود.
۶- از استراحت و خواب کافی در شب و نیمروز غافل نشوید . بی خوابی از عوامل اصلی در بروز سر درد محسوب میشود . نخوردن غذا و گرسنه ماندن غیر طبیعی باعث ایجاد سر درد می شود.
۷- از زیاده روی در مصرف چای ، قهوه وآشامیدنی های کافئین دار پرهیز کنید.