diamonds55
4th October 2008, 04:32 PM
۱- امانوئل والرشتاین، جامعه شناس امریكایی و مهم ترین نظریه پرداز «نظام جهانی»، سه عنصر زور و اهمیت برتری نظامی، كنترل بازار جهانی اقتصاد و اقناع متحدان را در تبیین چرخه هژمونیك و بقای نظام سلطه بسیار بااهمیت برمی شمرد.
۲- ترجمان سه مؤلفه مورد نظر والرشتاین در رفتار امریكای كنونی عبارتست از:
الف: در حوزه نظامی: امریكا از توان و بودجه نظامی كلانی برخوردار است، اما با در نظر گرفتن عملكرد نادرست آن در اتخاذ «دكترین جنگ پیشدستانه» و با عنایت بر تحولات مفهومی «امنیت» [پس از ۱۱ سپتامبر]، می توان گفت ایالات متحده در دو جنگ نسبتاً طولانی در افغانستان و عراق، حمایت آشكار از جنگ ۳۳ روزه رژیم صهیونیستی علیه لبنان (مقاومت ۳۳ روزه لبنان) و حمایت همه جانبه از تل آویو در مقابل مردم بی دفاع فلسطین در بهره گیری از دستاوردهای «عنصر زور» عملاً بی توفیق بوده است.
ب: در حوزه اقتصادی: بحران و ركود اقتصادی امریكا كه زمینه های آن از دو دهه پیش پدیدار شده بود، اكنون به عنوان معضل جدی در نظام اقتصادی امریكا و متحدان خودنمایی می كند. فرانسیس فوكویاما، نظریه پرداز معاصر امریكا در سال ۲۰۰۶ گفت: «بوش در حال حاضر در موضوعاتی مانند اقتصاد، تجارت و مهاجرت، كنترل خود را بر امریكا از دست داده است.»
ج: در حوزه اقناع متحدان: سیاست های مبتنی بر «آزمون و خطای بوش»، رفتار دوگانه در قبال پدیده شوم تروریسم... و «اتخاذ دیپلماسی توسل به زور و تهدید» در قبال دستاورد هسته ای صلح آمیز جمهوری اسلامی ایران، شكاف های جدی را در گروه موسوم به ۱+۵ و بویژه در سازمان های منطقه ای و بین المللی و جامعه جهانی ایجاد كرده است كه نمونه اخیر آن، تلاش شتابزده در صدور قطعنامه صوری ۱۸۳۵ علیه برنامه صلح آمیز هسته ای كشورمان می باشد. برآیند این رفتارها، مبین عدم توفیق امریكا در حوزه اقناع و رضایت متحدان خویش نیز می باشد. فوكویاما می گوید: «هیچ گاه در تاریخ امریكا- به جز در پایان جنگ ویتنام- واشنگتن به اندازه امروز در سیاست خارجی خود سردرگم و منزوی نبوده است.»
۳- پرواضح است كه صاحبان عقل در ایالات متحده امریكا و غرب، «دیپلماسی شتاب و تهدید» كاخ سفید را در قبال كشور مهم، ممتاز و تأثیرگذار جمهوری اسلامی ایران برنمی تابند و باور دارند كه براساس حقوق بین الملل و اساسنامه آژانس بین المللی انرژی اتمی، استفاده صلح آمیز از انرژی هسته ای، حق تمامی كشورهاست و حتی «منطق زور» كه هم اكنون رویه جاری كاخ سفید شده است نیز نمی تواند این «حق مسلم و قانونی» را خدشه دار سازد و مهم تر این كه نظریه پردازان واقع گرا و صاحبان خرد جمعی در امریكا و جهان «ایران اسلامی هسته ای» را به عنوان بازیگر مهمی كه با برخورداری از درایت، تدبیر و شجاعت در عرصه های متنوع، رفتاری حكیمانه و متمدنانه از خود به نمایش گذاشته است را در سرلوحه محاسبات قرار داده اند.
جمع بندی: اگر ایالات متحده امریكا (صاحبان خرد) درصدد «فرصت سازی» و «كاهش هزینه های» خود است، روش آن مبتنی بر به كارگیری «دیپلماسی مذاكراتی جدی» و سازنده به جای «ادبیات زور و تهدید» و «دیپلماسی شتاب» است، در این فرض، باید به كمك مذاكرات فراروی خاویر سولانا بشتابند و تلاش ۱+۶ را با هدف «دیپلماسی جمعی مبتنی بر برد- برد» در راستای كمك به صلح و ثبات و امنیت منطقه ای و بین المللی بر روی میز مذاكراتی جدی و سازنده متبلور سازند. در غیر این صورت باید در انتظار تداوم «سرگیجه امریكایی» و «فاجعه دیپلماسی جدید امریكا» بود كه در قالب «فرصت سوزی امریكا» متبلور خواهد شد. تا بدین جا باید پافشاری امریكا را در صدور شتابزده قطعنامه ۱۸۳۵ «تكرار فاجعه ناكامی امریكا در بهره برداری از دیپلماسی» نامید. بدون تردید تقویت روند گفت وگوهای ۱+۶ و حصول نتایج مرضی الطرفین منوط به غلبه ادبیات گفتمان منطقی و اجتناب امریكا از تداوم كاربست «ادبیات تخریب مذاكرات» و اندیشیدن به آثار مثبت هرگونه توافق جمعی ۱+۶ و مذاكره هم وزن می باشد.
مروری بر استراتژی و رفتار ایران اسلامی اثبات می كند كه جمهوری اسلامی ایران اسلامی «دیپلماسی و تعامل سازنده» را در خدمت به منافع جمعی دانسته و «دیپلماسی تهدید و توسل به زور» را برنمی تابد.
۲- ترجمان سه مؤلفه مورد نظر والرشتاین در رفتار امریكای كنونی عبارتست از:
الف: در حوزه نظامی: امریكا از توان و بودجه نظامی كلانی برخوردار است، اما با در نظر گرفتن عملكرد نادرست آن در اتخاذ «دكترین جنگ پیشدستانه» و با عنایت بر تحولات مفهومی «امنیت» [پس از ۱۱ سپتامبر]، می توان گفت ایالات متحده در دو جنگ نسبتاً طولانی در افغانستان و عراق، حمایت آشكار از جنگ ۳۳ روزه رژیم صهیونیستی علیه لبنان (مقاومت ۳۳ روزه لبنان) و حمایت همه جانبه از تل آویو در مقابل مردم بی دفاع فلسطین در بهره گیری از دستاوردهای «عنصر زور» عملاً بی توفیق بوده است.
ب: در حوزه اقتصادی: بحران و ركود اقتصادی امریكا كه زمینه های آن از دو دهه پیش پدیدار شده بود، اكنون به عنوان معضل جدی در نظام اقتصادی امریكا و متحدان خودنمایی می كند. فرانسیس فوكویاما، نظریه پرداز معاصر امریكا در سال ۲۰۰۶ گفت: «بوش در حال حاضر در موضوعاتی مانند اقتصاد، تجارت و مهاجرت، كنترل خود را بر امریكا از دست داده است.»
ج: در حوزه اقناع متحدان: سیاست های مبتنی بر «آزمون و خطای بوش»، رفتار دوگانه در قبال پدیده شوم تروریسم... و «اتخاذ دیپلماسی توسل به زور و تهدید» در قبال دستاورد هسته ای صلح آمیز جمهوری اسلامی ایران، شكاف های جدی را در گروه موسوم به ۱+۵ و بویژه در سازمان های منطقه ای و بین المللی و جامعه جهانی ایجاد كرده است كه نمونه اخیر آن، تلاش شتابزده در صدور قطعنامه صوری ۱۸۳۵ علیه برنامه صلح آمیز هسته ای كشورمان می باشد. برآیند این رفتارها، مبین عدم توفیق امریكا در حوزه اقناع و رضایت متحدان خویش نیز می باشد. فوكویاما می گوید: «هیچ گاه در تاریخ امریكا- به جز در پایان جنگ ویتنام- واشنگتن به اندازه امروز در سیاست خارجی خود سردرگم و منزوی نبوده است.»
۳- پرواضح است كه صاحبان عقل در ایالات متحده امریكا و غرب، «دیپلماسی شتاب و تهدید» كاخ سفید را در قبال كشور مهم، ممتاز و تأثیرگذار جمهوری اسلامی ایران برنمی تابند و باور دارند كه براساس حقوق بین الملل و اساسنامه آژانس بین المللی انرژی اتمی، استفاده صلح آمیز از انرژی هسته ای، حق تمامی كشورهاست و حتی «منطق زور» كه هم اكنون رویه جاری كاخ سفید شده است نیز نمی تواند این «حق مسلم و قانونی» را خدشه دار سازد و مهم تر این كه نظریه پردازان واقع گرا و صاحبان خرد جمعی در امریكا و جهان «ایران اسلامی هسته ای» را به عنوان بازیگر مهمی كه با برخورداری از درایت، تدبیر و شجاعت در عرصه های متنوع، رفتاری حكیمانه و متمدنانه از خود به نمایش گذاشته است را در سرلوحه محاسبات قرار داده اند.
جمع بندی: اگر ایالات متحده امریكا (صاحبان خرد) درصدد «فرصت سازی» و «كاهش هزینه های» خود است، روش آن مبتنی بر به كارگیری «دیپلماسی مذاكراتی جدی» و سازنده به جای «ادبیات زور و تهدید» و «دیپلماسی شتاب» است، در این فرض، باید به كمك مذاكرات فراروی خاویر سولانا بشتابند و تلاش ۱+۶ را با هدف «دیپلماسی جمعی مبتنی بر برد- برد» در راستای كمك به صلح و ثبات و امنیت منطقه ای و بین المللی بر روی میز مذاكراتی جدی و سازنده متبلور سازند. در غیر این صورت باید در انتظار تداوم «سرگیجه امریكایی» و «فاجعه دیپلماسی جدید امریكا» بود كه در قالب «فرصت سوزی امریكا» متبلور خواهد شد. تا بدین جا باید پافشاری امریكا را در صدور شتابزده قطعنامه ۱۸۳۵ «تكرار فاجعه ناكامی امریكا در بهره برداری از دیپلماسی» نامید. بدون تردید تقویت روند گفت وگوهای ۱+۶ و حصول نتایج مرضی الطرفین منوط به غلبه ادبیات گفتمان منطقی و اجتناب امریكا از تداوم كاربست «ادبیات تخریب مذاكرات» و اندیشیدن به آثار مثبت هرگونه توافق جمعی ۱+۶ و مذاكره هم وزن می باشد.
مروری بر استراتژی و رفتار ایران اسلامی اثبات می كند كه جمهوری اسلامی ایران اسلامی «دیپلماسی و تعامل سازنده» را در خدمت به منافع جمعی دانسته و «دیپلماسی تهدید و توسل به زور» را برنمی تابد.