MAHDIAR
20th November 2009, 12:00 PM
تخمین هزینه های یک پروژه نرم افزاری (http://farasun.wordpress.com/2009/09/24/estimating-a-software-project-costs/)
انجام محاسبات مربوط به هزینه یک نرم افزار معمولاً کار مشکلی است. این امر دلایل زیادی دارد. پروژه های نرم افزاری اغلب ملموس و در ابتدا قابل درک نیستند. همیشه چیزی که در ذهن مشتری است با چیزی که در ذهن شماست تفاوت های بسیاری دارد. امروزه نرم افزار گرانترین بخش سیستم های کامپیوتری است. تخمین هزینه می تواند تفاوتی میان سود و زیان باشد.
تخمین هزینه مشکل است اما حیاتی است. یک خطای بزرگ در تخمین هزینه می تواند ضرر مالی و زمانی بسیاری به شما وارد کند. متغیرهای بسیاری مانند انسان، محیط، لوازم، زمان، ریسک، اندازه و پیچیدگی پروژه بر روی هزینه های شما تاثیرگذارند. معمولا وظیفه تخمین هزینه در شرکت ها و تیم های برنامه نویسی بر عهده مدیر پروژه است. یک مدیر پروژه هم باید با تجربه و دانش قبلی خود این کار را انجام بدهد. من و شمایی که دانش مدیریت پروژه نداریم و پروژه هایمان را اغلب تک نفری انجام می دهیم، چطور تخمین هزینه کینم!؟ به منظور دستیابی به تخمین هزینه تقریباً قابل اطمینان سه راه پیشنهاد می شود :
تخمین هزینه تا انتهای پروژه به تاخیر انداخته شود
بر اساس پروژه های مشابهی که قبلاً انجام شده، تخمین هزینه کنیم
از روش های تجربی و سلسله مراتبی استفاده کنیم
متاسفانه، حالت اول در اکثر مواقع عملی نیست. مشتری شما می خواهد قیمت شما را بداند تا هم خودش برآورد هزینه کند و هم قمیت شما را با دیگران مقایسه کند.
حالت دوم تا حد قابل قبولی خوب عمل می کند، اما اگر پروژه جاری کاملاً شبیه پروژه های انجام شده قبلی باشد. که معمولاً اینطور نیست. تجربه گذشته همیشه نشان دهنده راه خوبی برای نتایج آینده نیستند.
حالت سوم می تواند روش عملی مناسبی برای تخمین هزینه های پروژه های نرم افزاری باشد. در این حالت باید عوامل موثر در هزینه های نرم افزار را تشخیص و هرکدام را مورد بررسی قرار دهید. در این مطلب به بررسی مهمترین عوامل تاثیرگذار در برآورد هزینه یک پروژه نرم افزاری می پردازیم :
اندازه پروژه
اولین چیزی که تاثیر مستقیم روی هزینه های شما دارد اندازه یک پروژه است. شما باید بر اساس مشاهدات و مستنداتی که از مشتری بدست آورده اید، تخمین مناسبی از اندازه (بزرگی یا کوچکی) پروژه داشته باشید. با افزایش اندازه پروژه هزینه های زمانی، مالی و انسانی شما بالاتر خواهد رفت. شاید فکر کنید تخمین اندازه پروژه کار راحتی است، اما اشتباه شما همین جاست! مشتری ها در ابتدای کار فقط یک هدف دارند، اینکه کارشان را با نرم افزار شما راحت و بادقت انجام دهند. اغلب مشتری های پروژه های نرم افزاری نمی توانند در ابتدای کار تمام انتظارات خودشان را مشخص کنند. بعد از اینکه شما پروژه را تحویل دادید و مشتری مدتی با آن کار کرد، باید پذیرای انتظارات و احیاناً ایرادهای جدید مشتری باشید.
پیچیدگی پروژه
عامل مهم دیگری که حتماً باید در تخمین هزینه پروژه در نظر بگیرید، پیچیدگی است. شما باید بتوانید پیچیدگی یک پروژه را بر اساس دانش خود اندازه بگیرید. این نکته را در نظر داشته باشید که فاکتور اندازه و پیچیدگی یکسان نیستند. یک پروژه با اندازه کوچک ممکن است پیچیدگی بسیار بیشتری از یک پروژه با اندازه بزرگ داشته باشد. به طور مثال نوشتن یک برنامه مدل سازی سه بعدی پیچیده تر و مشکل تر از نوشتن یک ویرایشگر متن است. البته پیچدگی هم می تواند یک عامل نسبی باشد. مثلاً نوشتن یک پروژه تحت وب تجاری برای کسی که تا به حال تجربه چنین کاری را نداشته ممکن است بسیار پیچیده به نظر برسد، اما کسی که دهمین وب سایت تجاری خود را توسعه می دهد، انجام این کار را معمول می داند.
زمان انجام پروژه
شما باید زمان مفیدی را که روی یک پروژه کار می کنید را محاسبه کنید. این عامل وابستگی مستقیم به اندازه و پیچیدگی پروژه دارد. هر چقدر اندازه و پیچیدگی پروژه بیشتر باشد، مشخص است که زمانی که شما باید روی پروژه بگذارید نیز افرایش می یابد. این عامل می تواند تحت تاثیر تقاضای مشتری باشد، یعنی اینکه او بخواهد خروجی پروژه را در زمان مشخصی از شما تحویل بگیرد. در این موقعیت که مورد بحث ما نیست، شما بایستی زمان پروژه را تخمین بزنید. یا ممکن است زمان انجام پروژه در ابتدای کار مشخص نشود و برای مشتری هم آنچنان مهم نباشد، در اینجا شما باید با یک برنامه ریزی مشخص و یک تخمین زمان مناسب، فاکتور زمان را برای تخمین هزینه پروژه بدست آورید.
منابع انسانی
این فاکتور فقط برای تیم های برنامه نویسی و شرکت ها کاربرد دارد. این عامل تحت تاثیر هر سه عامل بالاست. شما پس از تخمین عوامل بالا، بایستی برای انجام کارهای پروژه افرادی را استخدام کنید. معمولاً در پروژه های کوچک همه کارها را یک نفر انجام می دهد، اما هنگامی که اندازه و پیچیدگی پروژه بیشتر و زمان انجام آن (به اجبار) کمتر می شود، نیاز به استفاده از نیروی انسانی افزایش پیدا می کند.
farasun.wordpress.com
حتماً عوامل دیگری در تخمین هزینه دخیل هستند که در این نوشته کوتاه به آن ها پرداخته نشد. سختی این کار اینجاست که برای تخمین مناسب هزینه های یک پروژه، شما بایستی ابتدا بتوانید اندازه، پیچیدگی و زمان مورد نیاز برای انجام پروژه را تخمین بزنید.
شما هم می توانید تجربه خود را با ما توسط فرم نظرات به اشتراک بگذارید.
انجام محاسبات مربوط به هزینه یک نرم افزار معمولاً کار مشکلی است. این امر دلایل زیادی دارد. پروژه های نرم افزاری اغلب ملموس و در ابتدا قابل درک نیستند. همیشه چیزی که در ذهن مشتری است با چیزی که در ذهن شماست تفاوت های بسیاری دارد. امروزه نرم افزار گرانترین بخش سیستم های کامپیوتری است. تخمین هزینه می تواند تفاوتی میان سود و زیان باشد.
تخمین هزینه مشکل است اما حیاتی است. یک خطای بزرگ در تخمین هزینه می تواند ضرر مالی و زمانی بسیاری به شما وارد کند. متغیرهای بسیاری مانند انسان، محیط، لوازم، زمان، ریسک، اندازه و پیچیدگی پروژه بر روی هزینه های شما تاثیرگذارند. معمولا وظیفه تخمین هزینه در شرکت ها و تیم های برنامه نویسی بر عهده مدیر پروژه است. یک مدیر پروژه هم باید با تجربه و دانش قبلی خود این کار را انجام بدهد. من و شمایی که دانش مدیریت پروژه نداریم و پروژه هایمان را اغلب تک نفری انجام می دهیم، چطور تخمین هزینه کینم!؟ به منظور دستیابی به تخمین هزینه تقریباً قابل اطمینان سه راه پیشنهاد می شود :
تخمین هزینه تا انتهای پروژه به تاخیر انداخته شود
بر اساس پروژه های مشابهی که قبلاً انجام شده، تخمین هزینه کنیم
از روش های تجربی و سلسله مراتبی استفاده کنیم
متاسفانه، حالت اول در اکثر مواقع عملی نیست. مشتری شما می خواهد قیمت شما را بداند تا هم خودش برآورد هزینه کند و هم قمیت شما را با دیگران مقایسه کند.
حالت دوم تا حد قابل قبولی خوب عمل می کند، اما اگر پروژه جاری کاملاً شبیه پروژه های انجام شده قبلی باشد. که معمولاً اینطور نیست. تجربه گذشته همیشه نشان دهنده راه خوبی برای نتایج آینده نیستند.
حالت سوم می تواند روش عملی مناسبی برای تخمین هزینه های پروژه های نرم افزاری باشد. در این حالت باید عوامل موثر در هزینه های نرم افزار را تشخیص و هرکدام را مورد بررسی قرار دهید. در این مطلب به بررسی مهمترین عوامل تاثیرگذار در برآورد هزینه یک پروژه نرم افزاری می پردازیم :
اندازه پروژه
اولین چیزی که تاثیر مستقیم روی هزینه های شما دارد اندازه یک پروژه است. شما باید بر اساس مشاهدات و مستنداتی که از مشتری بدست آورده اید، تخمین مناسبی از اندازه (بزرگی یا کوچکی) پروژه داشته باشید. با افزایش اندازه پروژه هزینه های زمانی، مالی و انسانی شما بالاتر خواهد رفت. شاید فکر کنید تخمین اندازه پروژه کار راحتی است، اما اشتباه شما همین جاست! مشتری ها در ابتدای کار فقط یک هدف دارند، اینکه کارشان را با نرم افزار شما راحت و بادقت انجام دهند. اغلب مشتری های پروژه های نرم افزاری نمی توانند در ابتدای کار تمام انتظارات خودشان را مشخص کنند. بعد از اینکه شما پروژه را تحویل دادید و مشتری مدتی با آن کار کرد، باید پذیرای انتظارات و احیاناً ایرادهای جدید مشتری باشید.
پیچیدگی پروژه
عامل مهم دیگری که حتماً باید در تخمین هزینه پروژه در نظر بگیرید، پیچیدگی است. شما باید بتوانید پیچیدگی یک پروژه را بر اساس دانش خود اندازه بگیرید. این نکته را در نظر داشته باشید که فاکتور اندازه و پیچیدگی یکسان نیستند. یک پروژه با اندازه کوچک ممکن است پیچیدگی بسیار بیشتری از یک پروژه با اندازه بزرگ داشته باشد. به طور مثال نوشتن یک برنامه مدل سازی سه بعدی پیچیده تر و مشکل تر از نوشتن یک ویرایشگر متن است. البته پیچدگی هم می تواند یک عامل نسبی باشد. مثلاً نوشتن یک پروژه تحت وب تجاری برای کسی که تا به حال تجربه چنین کاری را نداشته ممکن است بسیار پیچیده به نظر برسد، اما کسی که دهمین وب سایت تجاری خود را توسعه می دهد، انجام این کار را معمول می داند.
زمان انجام پروژه
شما باید زمان مفیدی را که روی یک پروژه کار می کنید را محاسبه کنید. این عامل وابستگی مستقیم به اندازه و پیچیدگی پروژه دارد. هر چقدر اندازه و پیچیدگی پروژه بیشتر باشد، مشخص است که زمانی که شما باید روی پروژه بگذارید نیز افرایش می یابد. این عامل می تواند تحت تاثیر تقاضای مشتری باشد، یعنی اینکه او بخواهد خروجی پروژه را در زمان مشخصی از شما تحویل بگیرد. در این موقعیت که مورد بحث ما نیست، شما بایستی زمان پروژه را تخمین بزنید. یا ممکن است زمان انجام پروژه در ابتدای کار مشخص نشود و برای مشتری هم آنچنان مهم نباشد، در اینجا شما باید با یک برنامه ریزی مشخص و یک تخمین زمان مناسب، فاکتور زمان را برای تخمین هزینه پروژه بدست آورید.
منابع انسانی
این فاکتور فقط برای تیم های برنامه نویسی و شرکت ها کاربرد دارد. این عامل تحت تاثیر هر سه عامل بالاست. شما پس از تخمین عوامل بالا، بایستی برای انجام کارهای پروژه افرادی را استخدام کنید. معمولاً در پروژه های کوچک همه کارها را یک نفر انجام می دهد، اما هنگامی که اندازه و پیچیدگی پروژه بیشتر و زمان انجام آن (به اجبار) کمتر می شود، نیاز به استفاده از نیروی انسانی افزایش پیدا می کند.
farasun.wordpress.com
حتماً عوامل دیگری در تخمین هزینه دخیل هستند که در این نوشته کوتاه به آن ها پرداخته نشد. سختی این کار اینجاست که برای تخمین مناسب هزینه های یک پروژه، شما بایستی ابتدا بتوانید اندازه، پیچیدگی و زمان مورد نیاز برای انجام پروژه را تخمین بزنید.
شما هم می توانید تجربه خود را با ما توسط فرم نظرات به اشتراک بگذارید.