LaDy Ds DeMoNa
10th November 2009, 11:04 AM
شپش از کجا نشات می گیرد؟
http://www.seemorgh.com/DesktopModules/iContent2/Files/47420.jpg
حتما تا به حال نام شپش را شنیدهاید. با شنیدن این نام احتمالا یاد خارش و اصلاح و تراشیدن موها هم میافتید. آیا شما هم تصور میكنید فقط آنهایی با مشكل شپش مواجه میشوند كه بهداشت را رعایت نمیكنند؟
فكر میكنید فقط كودكانی كه در مناطق غیربهداشتی زندگی میكنند، دچار این بیماری میشوند؟ تصورات غلط در مورد شپشها زیاد است.
بهتر است اول با حقایقی در مورد شپش آشنا شویم كه حتما از شنیدنشان تعجب خواهید كرد:
1. شپشها قرنهاست كه در اطراف ما وجود دارند. در واقع، باستانشناسان اجساد مومیایی را همراه با نشانههای شپش پیدا كردهاند.
2. شپشها پراكندگی جغرافیایی گستردهای دارند و حتی در نقاطی هم كه از نظر اقتصادی پیشرفتهاند، یافت میشوند.
3. انتقال شپش سر از طریق استفاده از شانه، برس یا كلاه مشترك معمول نیست و بیشترین راه انتقال آن تماس مستقیم با موهای فرد مبتلاست. مثلا كشتی گرفتن در كودكان یا در آغوش گرفتن آنها باعث انتقال شپشها میشود.
4. عفونت ناشی از شپش خطرناك نیست. ممكن است خارش وجود داشته باشد، ولی اغلب بیعلامت است. بزرگترین مشكل آن عارضه عاطفی و احساسی است، چون هیچ كس دوست ندارد یك موجود خونخوار موهایش را مورد هجوم قرار دهد.
5. اصلاح موهای سر از ته بهترین راه درمان شپش نیست.با وجود آن كه این كار تا حدی موثر است، اما بندرت لازم به نظر میرسد. علاوه بر آن، ممكن است فرزند شما دوست نداشته باشد دوستانش او را كچل ببینند!
با شپش بیشتر آشنا شوید
نام علمی شپش سر، پدیكولوس هیومنوس كپیتیس است. دوره زندگی یك شپش تنها چند هفته است. شپش ماده در هر نوبت تخمریزی، حدود 100تخم میگذارد. او ماده چسبناكی ترشح میكند كه باعث چسبیدن تخمها به مو در نزدیكی پوست سر میشود. 8 روز بعد، تخمها سر باز میكنند و در عرض 2 هفته این شپشها بالغ میشوند و در مدتی كه از زندگیشان باقی است، روزی یك یا دو بار از خون انسان تغذیه میكنند. آنها 6 پا دارند كه به آنها این امكان را میدهد كه به موهای شما بچسبند و از یكی به دیگری جابهجا شوند. در ضمن میتوانند بسرعت حركت كنند و این باعث میشود كه دیدن آنها سختتر شود.
با وجود آن كه این انگلها به خون انسان بسیار علاقهمند هستند، ولی علاقه چندانی به خون سگ، گربه یا سایر حیوانات خانگی ندارند. پس بگذارید همین جا از یك بدفهمی دیگر پردهبرداری كنیم: «شپشها از حیوانات خانگی به بچهها منتقل میشوند.» در حقیقت، شپشها اصلا حیوانات خانگی را آلوده نمیكنند. آنها نمیتوانند بدون خون انسان بیش از یك تا 2 روز زنده بمانند.بنابراین جارو كردن خانه، تمیز كردن مبلمان و شستشوی كف زمین، نقش اندكی در پیشگیری از ابتلا به شپش دارد، چون شپش علاقهای به ماندن روی این سطوح ندارد و اگر در این جاها باشد، مرگ او حتمی است.
با شپش چه كار باید كرد؟
اگر شما یا فرزندتان به شپش سر آلوده شدید، دست و پای خود را گم نكنید. ممكن است این بیماری به نظر ناخوشایند باشد ولی خطرناك نیست و نمیتواند بازتابی از پاكیزگی یا سایر جنبههای شخصیتی شما باشد. لازم نیست به سایتها یا كتابهای پزشكی مراجعه كنید تا ظاهر انگل را ببینید، این فقط حال شما را بدتر میكند.
پیدا كردن یك شپش زنده بسیار مهم است، چون تشخیص را مسجل میكند. فقط شپش زنده و بیماری فعال باید درمان شود. به توصیههای دوستان و آشنایان در زمینه اصلاح موی سر از ته و مالیدن ژل یا روغن به سرتان برای خفه كردن انگل گوش ندهید. در عوض بهتر است از درمانهایی كه موثر بودنشان به اثبات رسیده استفاده كنید.
برای این منظور، داروهایی تجویز میشوند كه حاوی پیرترین (مادهای كه از گل داوودی گرفته میشود)، یا پرمترین (نوع صناعی آن) هستند. شامپوهای حاوی این مواد نیز برای درمان شپش سر مورد تایید قرار گرفتهاند و موثرند. معمولا یك درمان دوم نیز در روز 7 تا 10 ابتلا لازم است. گاهی شپشها از خودشان مقاومت نشان میدهند و این مقاومت ممكن است بیشتر شود. در این موارد، قدم بعدی استفاده از شامپوهای حاوی لیندان یا مالاتیون است كه باید حتما توسط پزشك تجویز شوند. شانه كردن میتواند كمككننده باشد، ولی بیشتر به درد كودكانی كه موهای كوتاه دارند میخورد. در حالی كه تمیز كردن مبلمان و فرش برای پیشگیری از شپش لازم به نظر نمیرسد، شستن روتختی، روبالشی و لباسها توسط آب داغ توصیه میشود، چون این لوازم با سر شخص آلوده در تماسند. برسها، شانهها و هر چیزی كه با موی سر در تماس مستقیم است، مانند كلاه، كش مو و ... باید هر روز با آب داغ شسته شوند تا عفونت برطرف شود.
بدفهمیها از كجا ریشه میگیرند؟
یكی از علتهای وجود بدفهمی در مورد شپش این است كه شپشها انواع مختلفی دارند. شپش بدن بیشتر در شرایطی به وجود میآید كه فرد چند لایه لباس میپوشد و به طور منظم آنها را نمیشوید.
به عنوان مثال،شپش بدن در دوره جنگ، بلایای طبیعی، خانههای آلوده و در بین فقیرها و افراد بیخانمان شایعتر است. برخلاف شپش سر، شپش بدن میتواند بیماریهای خطرناك را منتقل كند كه تیفوس و تب راجعه از این دستهاند.
در چند قرن اخیر، میلیونها نفر به دنبال ابتلا به این بیماریها جان خود را از دست دادهاند.
احتمالا انواع دیگر شپش مانند شپش تناسلی هستند كه باعث شدهاند مردم از شپش سر وحشت داشته باشند. شپشهای تناسلی مثل شپش سر هستند؛ فقط محل زندگی آنها متفاوت است و معمولا از طریق رابطه جنسی منتقل میشوند. گسترش اطلاعات نادرست درباره شپش نسبت به میزان گسترش بیماری، مشكل بزرگتری است. اگر به شپش سر مبتلا شدید، با پزشك مشورت كنید. این وضعیت ناخوشایند است اما آنقدرها هم جدی نیست.
گردآوری: گروه سلامت سیمرغ
http://www.seemorgh.com/DesktopModules/iContent2/Files/47420.jpg
حتما تا به حال نام شپش را شنیدهاید. با شنیدن این نام احتمالا یاد خارش و اصلاح و تراشیدن موها هم میافتید. آیا شما هم تصور میكنید فقط آنهایی با مشكل شپش مواجه میشوند كه بهداشت را رعایت نمیكنند؟
فكر میكنید فقط كودكانی كه در مناطق غیربهداشتی زندگی میكنند، دچار این بیماری میشوند؟ تصورات غلط در مورد شپشها زیاد است.
بهتر است اول با حقایقی در مورد شپش آشنا شویم كه حتما از شنیدنشان تعجب خواهید كرد:
1. شپشها قرنهاست كه در اطراف ما وجود دارند. در واقع، باستانشناسان اجساد مومیایی را همراه با نشانههای شپش پیدا كردهاند.
2. شپشها پراكندگی جغرافیایی گستردهای دارند و حتی در نقاطی هم كه از نظر اقتصادی پیشرفتهاند، یافت میشوند.
3. انتقال شپش سر از طریق استفاده از شانه، برس یا كلاه مشترك معمول نیست و بیشترین راه انتقال آن تماس مستقیم با موهای فرد مبتلاست. مثلا كشتی گرفتن در كودكان یا در آغوش گرفتن آنها باعث انتقال شپشها میشود.
4. عفونت ناشی از شپش خطرناك نیست. ممكن است خارش وجود داشته باشد، ولی اغلب بیعلامت است. بزرگترین مشكل آن عارضه عاطفی و احساسی است، چون هیچ كس دوست ندارد یك موجود خونخوار موهایش را مورد هجوم قرار دهد.
5. اصلاح موهای سر از ته بهترین راه درمان شپش نیست.با وجود آن كه این كار تا حدی موثر است، اما بندرت لازم به نظر میرسد. علاوه بر آن، ممكن است فرزند شما دوست نداشته باشد دوستانش او را كچل ببینند!
با شپش بیشتر آشنا شوید
نام علمی شپش سر، پدیكولوس هیومنوس كپیتیس است. دوره زندگی یك شپش تنها چند هفته است. شپش ماده در هر نوبت تخمریزی، حدود 100تخم میگذارد. او ماده چسبناكی ترشح میكند كه باعث چسبیدن تخمها به مو در نزدیكی پوست سر میشود. 8 روز بعد، تخمها سر باز میكنند و در عرض 2 هفته این شپشها بالغ میشوند و در مدتی كه از زندگیشان باقی است، روزی یك یا دو بار از خون انسان تغذیه میكنند. آنها 6 پا دارند كه به آنها این امكان را میدهد كه به موهای شما بچسبند و از یكی به دیگری جابهجا شوند. در ضمن میتوانند بسرعت حركت كنند و این باعث میشود كه دیدن آنها سختتر شود.
با وجود آن كه این انگلها به خون انسان بسیار علاقهمند هستند، ولی علاقه چندانی به خون سگ، گربه یا سایر حیوانات خانگی ندارند. پس بگذارید همین جا از یك بدفهمی دیگر پردهبرداری كنیم: «شپشها از حیوانات خانگی به بچهها منتقل میشوند.» در حقیقت، شپشها اصلا حیوانات خانگی را آلوده نمیكنند. آنها نمیتوانند بدون خون انسان بیش از یك تا 2 روز زنده بمانند.بنابراین جارو كردن خانه، تمیز كردن مبلمان و شستشوی كف زمین، نقش اندكی در پیشگیری از ابتلا به شپش دارد، چون شپش علاقهای به ماندن روی این سطوح ندارد و اگر در این جاها باشد، مرگ او حتمی است.
با شپش چه كار باید كرد؟
اگر شما یا فرزندتان به شپش سر آلوده شدید، دست و پای خود را گم نكنید. ممكن است این بیماری به نظر ناخوشایند باشد ولی خطرناك نیست و نمیتواند بازتابی از پاكیزگی یا سایر جنبههای شخصیتی شما باشد. لازم نیست به سایتها یا كتابهای پزشكی مراجعه كنید تا ظاهر انگل را ببینید، این فقط حال شما را بدتر میكند.
پیدا كردن یك شپش زنده بسیار مهم است، چون تشخیص را مسجل میكند. فقط شپش زنده و بیماری فعال باید درمان شود. به توصیههای دوستان و آشنایان در زمینه اصلاح موی سر از ته و مالیدن ژل یا روغن به سرتان برای خفه كردن انگل گوش ندهید. در عوض بهتر است از درمانهایی كه موثر بودنشان به اثبات رسیده استفاده كنید.
برای این منظور، داروهایی تجویز میشوند كه حاوی پیرترین (مادهای كه از گل داوودی گرفته میشود)، یا پرمترین (نوع صناعی آن) هستند. شامپوهای حاوی این مواد نیز برای درمان شپش سر مورد تایید قرار گرفتهاند و موثرند. معمولا یك درمان دوم نیز در روز 7 تا 10 ابتلا لازم است. گاهی شپشها از خودشان مقاومت نشان میدهند و این مقاومت ممكن است بیشتر شود. در این موارد، قدم بعدی استفاده از شامپوهای حاوی لیندان یا مالاتیون است كه باید حتما توسط پزشك تجویز شوند. شانه كردن میتواند كمككننده باشد، ولی بیشتر به درد كودكانی كه موهای كوتاه دارند میخورد. در حالی كه تمیز كردن مبلمان و فرش برای پیشگیری از شپش لازم به نظر نمیرسد، شستن روتختی، روبالشی و لباسها توسط آب داغ توصیه میشود، چون این لوازم با سر شخص آلوده در تماسند. برسها، شانهها و هر چیزی كه با موی سر در تماس مستقیم است، مانند كلاه، كش مو و ... باید هر روز با آب داغ شسته شوند تا عفونت برطرف شود.
بدفهمیها از كجا ریشه میگیرند؟
یكی از علتهای وجود بدفهمی در مورد شپش این است كه شپشها انواع مختلفی دارند. شپش بدن بیشتر در شرایطی به وجود میآید كه فرد چند لایه لباس میپوشد و به طور منظم آنها را نمیشوید.
به عنوان مثال،شپش بدن در دوره جنگ، بلایای طبیعی، خانههای آلوده و در بین فقیرها و افراد بیخانمان شایعتر است. برخلاف شپش سر، شپش بدن میتواند بیماریهای خطرناك را منتقل كند كه تیفوس و تب راجعه از این دستهاند.
در چند قرن اخیر، میلیونها نفر به دنبال ابتلا به این بیماریها جان خود را از دست دادهاند.
احتمالا انواع دیگر شپش مانند شپش تناسلی هستند كه باعث شدهاند مردم از شپش سر وحشت داشته باشند. شپشهای تناسلی مثل شپش سر هستند؛ فقط محل زندگی آنها متفاوت است و معمولا از طریق رابطه جنسی منتقل میشوند. گسترش اطلاعات نادرست درباره شپش نسبت به میزان گسترش بیماری، مشكل بزرگتری است. اگر به شپش سر مبتلا شدید، با پزشك مشورت كنید. این وضعیت ناخوشایند است اما آنقدرها هم جدی نیست.
گردآوری: گروه سلامت سیمرغ