آبجی
9th November 2009, 03:41 PM
شايد اين سوال براي شما پيش آمده باشد، که چگونه مي‌توان يک پاور مناسب را از نظر ظاهري شناخت؟ چرا که براي مصرف کننده نهايي امکان انجام تست‌هاي فني وجود ندارد. در اينجا شما را با تعدادي از موارد ظاهري يک منبع تغذيه مناسب و استاندارد آشنا مي‌کنيم که قطعاٌ در صورت رعايت شدن آنها توسط توليد کننده، خريدار اين اطمينان را پيدا مي‌کند که منبع تغذيه مورد اشاره مناسب و در محدوده‌اي که استاندارد مشخص نموده، توليد شده است و در آينده با مشکلات ناشي از منبع تغذيه غير استاندارد مواجه نخواهند شد.
l جهت استفاده در ايران پاوري مناسب است که حتماٌ کليد روشن و خاموش استاندارد داشته باشد.
http://computernews.ir/Files/Gallery/2009/4/Power_Green01_s.jpg
شکل1
l حداقل داراي استاندارد CE باشد و علامت آن بر روي بر چسب نصب شده، درج شده باشد .
l کابل برق پاور در سه قسمت اصلي آن شامل؛ دوشاخه، کابل و مادگي حتماٌ داراي علامات استاندارد باشد. همچنين کانکتورهاي Inlet و Outletبرق ورودي و خروجي پاور داراي علامات استاندارد باشند.
http://computernews.ir/Files/Gallery/2009/4/Power_Green02_s.jpg
شکل2
l ضخامت کابل‌هاي خارج شده از منبع تغذيه متناسب با توان منبع تغذيه و کانکتورهاي متصل به آنها حتماٌ داراي علامت استاندارد باشند. به طور مثال يک پاور با توان واقعي 300 وات حتماٌ بايد داراي کابل‌هاي خروجي، با ضخامت حداقل 18 AWG باشد .
AWG ( AMERICAN WIRE GAUGE ) واحد اندازه گيري قطر کابل، بدون در نظر گرفتن مقياس متريک مي‌باشد. به نمونه‌هاي تبديل شده اين واحد به مقياس متريک در جدول 1 توجه نماييد.
http://computernews.ir/Files/Gallery/2009/4/PowerGreenJADVAL1_s.jpg
جدول1
l داراي کارت گارانتي شرکت توليدکننده باشد و حتما تاريخ اتمام گارانتي درآن ذکر شده باشد.
l علاوه بر مقدار توان حداکثر که بر روي برچسب ذکر شده است، حتما و حتما مقدار توان واقعي آن در قسمتي از برچسب و يا مدل ذکر شده باشد. چرا که براي کاربر فقط و فقط مقدار توان واقعي پاور اهميت دارد .
l حد اکثر تفاوت ميان توان واقعي و توان حداکثر درج شده بر روي برچسب از 50 % تجاوز نکرده باشد. اکثر شرکت‌هاي ايراني پاور 150واتي خود را با درج اعداد و ارقام نجومي بر روي ليبل‌هاي خود ( 500 تا 700 وات ) به بازار عرضه مي‌نمايند و هيچ مرجعي قادر به پيگيري اين موضوع نمي‌باشد.
Peak يک کلمه کاملا بازاري مي‌باشد که البته توجيه فني هم دارد. مثلا عموم پاورها تا لحظه‌اي کهOver Power Protection ( اگر پروتکشن داشته باشند!! ) آنها فعال شود بنا به طراحي PWM خود قادرند حدود10 تا70 درصد بالاتر ازحد توان واقعي خود را تحمل کنند. آن هم در مدت زماني کمتر از يک دقيقه! ولي اين اصلا و ابدا نبايد براي مصرف کننده ملاک انتخاب باشد.
l مهمترين قسمتي که از نظر ظاهري مي‌توان يک پاورمناسب را شناخت، ارتفاع ترانس‌هاي به کار برده شده در مدار داخلي آن مي‌باشد. ارتفاع ترانس سوئيچينگ در پاورهاي استانداردي که توان مناسبي دارند معمولاٌ بيشتر از4 سانتيمترمي‌باشد، حال آنکه ارتفاع ترانس در پاورهاي ضعيف بازار در حدود 2 تا 3 سانتيمتر مي‌باشد. از نظر فني هر چه ارتفاع ترانس بيشتر باشد قدرت و تحمل آن در برابر آمپراژ عبوري بيشتر مي‌شود .( به شکل 3 دقت کنيد. )
http://computernews.ir/Files/Gallery/2009/4/Power_Green03_s.jpg
شکل3
l بر چسب نصب شده بر روي جعبه پاور، خوانا و شامل موارد زير باشد:
ـ محدوده ولتاژ ورودي، جريان ورودي و فرکانس کاري بر روي آن درج شده باشد .
ـ علاوه بر مقدار توان خروجي حداکثر، مقدار توان خروجي واقعي نيز بر روي آن درج شده باشد .
ـ نام کارخانه توليد کننده و يا عرضه کننده آن به همراه علامت تجاري آن، برروي برچسب درج شده باشد.
ـ نام آزمايشگاه‌هاي تاييد کننده و همچنين کليه علامات استانداردهاي کسب شده، بر روي آن درج شده باشد.
ـ مشخصات ولتاژهاي خروجي و همچنين مقدار آمپراژ عبوري هر يک ازآنها به طور مجزا، برروي آن درج شده باشد.
ـ ويرايش پاور بر روي ليبل درج شده باشد. ( براي ديدن موارد فوق به شکل 4 دقت کنيد)
http://computernews.ir/Files/Gallery/2009/4/Power_Green04_s.jpg
شکل4
عوامل موثر در راندمان پاور
متاسفانه امروزه راندمان معرفي شده براي اکثر محصولات الکترونيکي، راندمان حقيقي آن محصول نمي‌باشد و صرفا جنبه تبليغاتي دارند. اين مسئله در منابع تغذيه امروزي نيز ملاحظه مي‌گردد. اهميت اين موضوع از آن جهت است، که راندمان معرفي شده بايد براي کليه مقاطع ولتاژ ورودي با فرکانس مشخص و لودهاي حداقل تا حداکثر در خروجي اندازه گيري گردد.
به طور واضح تر سخن بگويم، ميزان راندمان پاور به صورت مختصر، با سه معيار رابطه دارد:
1ـ ميزان ولتاژ ورودي ؛ ممکن است راندمان يک پاور با ولتاژ تثبيت شده ورودي در دامنه کاري آن که متناسب با طراحي آن است، بالاي 80 درصد باشد ولي با افت ولتاژ ورودي، راندمان آن به طور تصاعدي کاهش يابد و به مرز 65 درصد برسد.
2ـ ميزان بار گيري ؛ ممکن است راندمان يک پاور تحت 50 تا 80 درصد بارگيري، بالاي 80 درصد باشد ولي با افزايش يا کاهش ميزان بار، اين رقم تا مرز 70 درصد تنزل يابد.
3ـ نوع طراحي و کيفيت قطعات ؛ کيفيت قطعات استفاده شده و همچنين نوع طراحي تاثير بسيار زيادي بر راندمان پاور خواهد گذاشت.
همانطور که در شکل 5 ملا حظه مي‌کنيد، ميزان اتلاف انرژي يک پاور ( که با رنگ قرمز مشخص گرديده است ) در لودينگ‌هاي مختلف ، متغير مي‌باشد.
http://computernews.ir/Files/Gallery/2009/4/Power_Green05_s.jpg
شکل 5
همانطور که در نمودار شکل 6 ملاحظه مي‌کنيد، شکل موج در دو بخش جريان و ولتاژ ورودي به صورت عمودي و زمان به صورت افقي ترسيم شده است. با توجه به اين نمودار، مي‌توان به راحتي تصحيح اين شکل موج را که منجر به بالا رفتن راندمان مي‌گردد، ملاحظه نمود.
http://computernews.ir/Files/Gallery/2009/4/Power_Green06_s.jpg
شکل6
به صورت کلي پاورهايي داراي راندمان بسيار مناسب مي‌باشند که در کليه مقاطع تحت بارگيري و با ولتاژهاي متغيير ورودي، راندماني بالاي 80 درصد داشته باشند. ( به نمودار شکل 7 دقت کنيد. )
http://computernews.ir/Files/Gallery/2009/4/Power_Green07_s.jpg
شکل 7
اينگونه پاورها معمولا با مصرف کمتر انرژي و طول عمر بالاي خود، قادرند هزينه پرداختي در هنگام خريد خود را طي مدت زمان مشخصي ( بسته به ميزان ساعات کارکرد و مقدار مصرف از آنها ) جبران نمايند.
لازم به ذکر است که کليه راندمان‌هاي اعلام شده براي پاورهاي GREEN حداقل راندمان آنها مي‌باشد. به طور مثال راندمان اعلام شده برروي ليبل پاور GP580B رقمي معادل <80 % اعلام شده است. يعني در بدترين شرايط کاري راندمان اين پاور 81 درصد و در شرايط متعارف مي‌تواند تا مرز 85 درصد برسد. ضمنا راندمان کليه پاورهاي ويرايش ATX 12v Ver2.0 الي ATX 12v Ver 2.2 شرکت GREEN در بدترين شرايط، حداقل 72 درصد و در شرايط متعارف 80 درصد مي‌باشند.
در جدول 2 راندمان‌هاي به دست آمده براي پاور GP580B شرکت GREEN را در شرايط کاري مختلف ملاحظه مي‌کنيد.
http://computernews.ir/Files/Gallery/2009/4/PowerGreenJADVAL2_SMALL_s.jpg (http://computernews.ir/img.aspx?l=/files/gallery/2009/4/powergreenjadval2_s.jpg)
جدول 2
توجه ويژه به ويرايش پاور
همانطور که در صحبت‌هاي قبلي اشاره مختصري به ويرايش پاورها تحت استاندارد ATX 12v داشتيم، در اين مبحث مي‌خواهيم توجه شما را به اهميت اين موضوع جلب نماييم.
متاسفانه در بازار امروزه پاور در ايران، هنوز شاهد عرضه پاورهايي با ويرايش‌هاي قديمي مانند 1.2 و 1.3 مي‌باشيم. شايد اين موضوع با قيمت تمام شده و فروش اينگونه پاورها رابطه مستقيم داشته باشد. چرا که در اين رده توليد پاورها، توجه خريدار و فروشنده بيشتر بر روي قيمت کالا متمرکز گرديده است. ولي به چه قيمتي؟!
همه ما مي‌دانيم که سخت‌افزارهاي امروزي در تمامي رده‌ها ( چه معمولي و چه حرفه‌اي )، بيشترين ميزان مصرف انرژي را از شاخه +12V پاور دارند، حال آنکه پاورهاي ويرايش 1.3 در بالانس قدرت در خروجي خود، از 5+ ولت قوي‌تري برخوردار مي‌باشند.
به نمودار مقايسه‌اي راه‌اندازي و استمرار توان دو شاخه اصلي ولتاژ خروجي پاور در لودينگ‌هاي مختلف يک پاور 300 واتي با دو ويرايش مختلف 1.3 و 2.0 تحت استاندارد ATX 12v توجه نماييد. ( به نمودار شکل 8 دفت کنيد. )
همانطور که قبلا اشاره شد، براي توان خروجي دو شاخه +5V , +3.3V يک مجموع در نظر گرفته مي‌شود.
http://computernews.ir/Files/Gallery/2009/4/Power_Green08_s.jpg
شکل 8
شايد با اين نمودار که به بررسي و مقايسه بالانس خروجي‌هاي پاور در چند ويرايش مختلف پرداخته شده است، درک موضوع راحت تر و گويا تر به نظر آيد.
http://computernews.ir/Files/Gallery/2009/4/Power_Green09_s.jpg
شکل9
اهميت اين موضوع به گونه‌اي است، که در حال حاضر اغلب توليدکنندگان مطرح در دنيا، به هيچ عنوان پاورهايي با ويرايش پائين‌تر از ATX 12v Ver 2.0 توليد نمي‌نمايند. چرا که راندمان و کارآيي سيستم‌هاي امروزي با نصب اينگونه پاورها به اندازه‌اي افت پيدا مي‌کند که به هيچ عنوان قابل توجيه نمي‌باشد. ارزش کارآيي پاورهاي ويرايش 2 به بالا، به مراتب بالاتر از ارزش ما به التفاوت ريالي اينگونه پاورها در مقام مقايسه با پاورهاي ويرايش ATX 12v Ver 1.3 مي‌باشد. درک اهميت اين موضوع از طرف مصرف کنندگان ايراني و حرکت به سمت تقاضاي محصولات به روز شده، مي‌تواند مهمترين عامل در جهت حذف اينگونه کاستي‌ها و سهل‌انگاري‌هاي شرکت‌هاي داخلي باشد.
l جهت استفاده در ايران پاوري مناسب است که حتماٌ کليد روشن و خاموش استاندارد داشته باشد.
http://computernews.ir/Files/Gallery/2009/4/Power_Green01_s.jpg
شکل1
l حداقل داراي استاندارد CE باشد و علامت آن بر روي بر چسب نصب شده، درج شده باشد .
l کابل برق پاور در سه قسمت اصلي آن شامل؛ دوشاخه، کابل و مادگي حتماٌ داراي علامات استاندارد باشد. همچنين کانکتورهاي Inlet و Outletبرق ورودي و خروجي پاور داراي علامات استاندارد باشند.
http://computernews.ir/Files/Gallery/2009/4/Power_Green02_s.jpg
شکل2
l ضخامت کابل‌هاي خارج شده از منبع تغذيه متناسب با توان منبع تغذيه و کانکتورهاي متصل به آنها حتماٌ داراي علامت استاندارد باشند. به طور مثال يک پاور با توان واقعي 300 وات حتماٌ بايد داراي کابل‌هاي خروجي، با ضخامت حداقل 18 AWG باشد .
AWG ( AMERICAN WIRE GAUGE ) واحد اندازه گيري قطر کابل، بدون در نظر گرفتن مقياس متريک مي‌باشد. به نمونه‌هاي تبديل شده اين واحد به مقياس متريک در جدول 1 توجه نماييد.
http://computernews.ir/Files/Gallery/2009/4/PowerGreenJADVAL1_s.jpg
جدول1
l داراي کارت گارانتي شرکت توليدکننده باشد و حتما تاريخ اتمام گارانتي درآن ذکر شده باشد.
l علاوه بر مقدار توان حداکثر که بر روي برچسب ذکر شده است، حتما و حتما مقدار توان واقعي آن در قسمتي از برچسب و يا مدل ذکر شده باشد. چرا که براي کاربر فقط و فقط مقدار توان واقعي پاور اهميت دارد .
l حد اکثر تفاوت ميان توان واقعي و توان حداکثر درج شده بر روي برچسب از 50 % تجاوز نکرده باشد. اکثر شرکت‌هاي ايراني پاور 150واتي خود را با درج اعداد و ارقام نجومي بر روي ليبل‌هاي خود ( 500 تا 700 وات ) به بازار عرضه مي‌نمايند و هيچ مرجعي قادر به پيگيري اين موضوع نمي‌باشد.
Peak يک کلمه کاملا بازاري مي‌باشد که البته توجيه فني هم دارد. مثلا عموم پاورها تا لحظه‌اي کهOver Power Protection ( اگر پروتکشن داشته باشند!! ) آنها فعال شود بنا به طراحي PWM خود قادرند حدود10 تا70 درصد بالاتر ازحد توان واقعي خود را تحمل کنند. آن هم در مدت زماني کمتر از يک دقيقه! ولي اين اصلا و ابدا نبايد براي مصرف کننده ملاک انتخاب باشد.
l مهمترين قسمتي که از نظر ظاهري مي‌توان يک پاورمناسب را شناخت، ارتفاع ترانس‌هاي به کار برده شده در مدار داخلي آن مي‌باشد. ارتفاع ترانس سوئيچينگ در پاورهاي استانداردي که توان مناسبي دارند معمولاٌ بيشتر از4 سانتيمترمي‌باشد، حال آنکه ارتفاع ترانس در پاورهاي ضعيف بازار در حدود 2 تا 3 سانتيمتر مي‌باشد. از نظر فني هر چه ارتفاع ترانس بيشتر باشد قدرت و تحمل آن در برابر آمپراژ عبوري بيشتر مي‌شود .( به شکل 3 دقت کنيد. )
http://computernews.ir/Files/Gallery/2009/4/Power_Green03_s.jpg
شکل3
l بر چسب نصب شده بر روي جعبه پاور، خوانا و شامل موارد زير باشد:
ـ محدوده ولتاژ ورودي، جريان ورودي و فرکانس کاري بر روي آن درج شده باشد .
ـ علاوه بر مقدار توان خروجي حداکثر، مقدار توان خروجي واقعي نيز بر روي آن درج شده باشد .
ـ نام کارخانه توليد کننده و يا عرضه کننده آن به همراه علامت تجاري آن، برروي برچسب درج شده باشد.
ـ نام آزمايشگاه‌هاي تاييد کننده و همچنين کليه علامات استانداردهاي کسب شده، بر روي آن درج شده باشد.
ـ مشخصات ولتاژهاي خروجي و همچنين مقدار آمپراژ عبوري هر يک ازآنها به طور مجزا، برروي آن درج شده باشد.
ـ ويرايش پاور بر روي ليبل درج شده باشد. ( براي ديدن موارد فوق به شکل 4 دقت کنيد)
http://computernews.ir/Files/Gallery/2009/4/Power_Green04_s.jpg
شکل4
عوامل موثر در راندمان پاور
متاسفانه امروزه راندمان معرفي شده براي اکثر محصولات الکترونيکي، راندمان حقيقي آن محصول نمي‌باشد و صرفا جنبه تبليغاتي دارند. اين مسئله در منابع تغذيه امروزي نيز ملاحظه مي‌گردد. اهميت اين موضوع از آن جهت است، که راندمان معرفي شده بايد براي کليه مقاطع ولتاژ ورودي با فرکانس مشخص و لودهاي حداقل تا حداکثر در خروجي اندازه گيري گردد.
به طور واضح تر سخن بگويم، ميزان راندمان پاور به صورت مختصر، با سه معيار رابطه دارد:
1ـ ميزان ولتاژ ورودي ؛ ممکن است راندمان يک پاور با ولتاژ تثبيت شده ورودي در دامنه کاري آن که متناسب با طراحي آن است، بالاي 80 درصد باشد ولي با افت ولتاژ ورودي، راندمان آن به طور تصاعدي کاهش يابد و به مرز 65 درصد برسد.
2ـ ميزان بار گيري ؛ ممکن است راندمان يک پاور تحت 50 تا 80 درصد بارگيري، بالاي 80 درصد باشد ولي با افزايش يا کاهش ميزان بار، اين رقم تا مرز 70 درصد تنزل يابد.
3ـ نوع طراحي و کيفيت قطعات ؛ کيفيت قطعات استفاده شده و همچنين نوع طراحي تاثير بسيار زيادي بر راندمان پاور خواهد گذاشت.
همانطور که در شکل 5 ملا حظه مي‌کنيد، ميزان اتلاف انرژي يک پاور ( که با رنگ قرمز مشخص گرديده است ) در لودينگ‌هاي مختلف ، متغير مي‌باشد.
http://computernews.ir/Files/Gallery/2009/4/Power_Green05_s.jpg
شکل 5
همانطور که در نمودار شکل 6 ملاحظه مي‌کنيد، شکل موج در دو بخش جريان و ولتاژ ورودي به صورت عمودي و زمان به صورت افقي ترسيم شده است. با توجه به اين نمودار، مي‌توان به راحتي تصحيح اين شکل موج را که منجر به بالا رفتن راندمان مي‌گردد، ملاحظه نمود.
http://computernews.ir/Files/Gallery/2009/4/Power_Green06_s.jpg
شکل6
به صورت کلي پاورهايي داراي راندمان بسيار مناسب مي‌باشند که در کليه مقاطع تحت بارگيري و با ولتاژهاي متغيير ورودي، راندماني بالاي 80 درصد داشته باشند. ( به نمودار شکل 7 دقت کنيد. )
http://computernews.ir/Files/Gallery/2009/4/Power_Green07_s.jpg
شکل 7
اينگونه پاورها معمولا با مصرف کمتر انرژي و طول عمر بالاي خود، قادرند هزينه پرداختي در هنگام خريد خود را طي مدت زمان مشخصي ( بسته به ميزان ساعات کارکرد و مقدار مصرف از آنها ) جبران نمايند.
لازم به ذکر است که کليه راندمان‌هاي اعلام شده براي پاورهاي GREEN حداقل راندمان آنها مي‌باشد. به طور مثال راندمان اعلام شده برروي ليبل پاور GP580B رقمي معادل <80 % اعلام شده است. يعني در بدترين شرايط کاري راندمان اين پاور 81 درصد و در شرايط متعارف مي‌تواند تا مرز 85 درصد برسد. ضمنا راندمان کليه پاورهاي ويرايش ATX 12v Ver2.0 الي ATX 12v Ver 2.2 شرکت GREEN در بدترين شرايط، حداقل 72 درصد و در شرايط متعارف 80 درصد مي‌باشند.
در جدول 2 راندمان‌هاي به دست آمده براي پاور GP580B شرکت GREEN را در شرايط کاري مختلف ملاحظه مي‌کنيد.
http://computernews.ir/Files/Gallery/2009/4/PowerGreenJADVAL2_SMALL_s.jpg (http://computernews.ir/img.aspx?l=/files/gallery/2009/4/powergreenjadval2_s.jpg)
جدول 2
توجه ويژه به ويرايش پاور
همانطور که در صحبت‌هاي قبلي اشاره مختصري به ويرايش پاورها تحت استاندارد ATX 12v داشتيم، در اين مبحث مي‌خواهيم توجه شما را به اهميت اين موضوع جلب نماييم.
متاسفانه در بازار امروزه پاور در ايران، هنوز شاهد عرضه پاورهايي با ويرايش‌هاي قديمي مانند 1.2 و 1.3 مي‌باشيم. شايد اين موضوع با قيمت تمام شده و فروش اينگونه پاورها رابطه مستقيم داشته باشد. چرا که در اين رده توليد پاورها، توجه خريدار و فروشنده بيشتر بر روي قيمت کالا متمرکز گرديده است. ولي به چه قيمتي؟!
همه ما مي‌دانيم که سخت‌افزارهاي امروزي در تمامي رده‌ها ( چه معمولي و چه حرفه‌اي )، بيشترين ميزان مصرف انرژي را از شاخه +12V پاور دارند، حال آنکه پاورهاي ويرايش 1.3 در بالانس قدرت در خروجي خود، از 5+ ولت قوي‌تري برخوردار مي‌باشند.
به نمودار مقايسه‌اي راه‌اندازي و استمرار توان دو شاخه اصلي ولتاژ خروجي پاور در لودينگ‌هاي مختلف يک پاور 300 واتي با دو ويرايش مختلف 1.3 و 2.0 تحت استاندارد ATX 12v توجه نماييد. ( به نمودار شکل 8 دفت کنيد. )
همانطور که قبلا اشاره شد، براي توان خروجي دو شاخه +5V , +3.3V يک مجموع در نظر گرفته مي‌شود.
http://computernews.ir/Files/Gallery/2009/4/Power_Green08_s.jpg
شکل 8
شايد با اين نمودار که به بررسي و مقايسه بالانس خروجي‌هاي پاور در چند ويرايش مختلف پرداخته شده است، درک موضوع راحت تر و گويا تر به نظر آيد.
http://computernews.ir/Files/Gallery/2009/4/Power_Green09_s.jpg
شکل9
اهميت اين موضوع به گونه‌اي است، که در حال حاضر اغلب توليدکنندگان مطرح در دنيا، به هيچ عنوان پاورهايي با ويرايش پائين‌تر از ATX 12v Ver 2.0 توليد نمي‌نمايند. چرا که راندمان و کارآيي سيستم‌هاي امروزي با نصب اينگونه پاورها به اندازه‌اي افت پيدا مي‌کند که به هيچ عنوان قابل توجيه نمي‌باشد. ارزش کارآيي پاورهاي ويرايش 2 به بالا، به مراتب بالاتر از ارزش ما به التفاوت ريالي اينگونه پاورها در مقام مقايسه با پاورهاي ويرايش ATX 12v Ver 1.3 مي‌باشد. درک اهميت اين موضوع از طرف مصرف کنندگان ايراني و حرکت به سمت تقاضاي محصولات به روز شده، مي‌تواند مهمترين عامل در جهت حذف اينگونه کاستي‌ها و سهل‌انگاري‌هاي شرکت‌هاي داخلي باشد.