ریپورتر
23rd October 2009, 01:07 PM
زلزله 1985 مکزیکوسیتی یکی از بزرگترین و زیانبارترین زلزله های تاریخ جهان است. شهر مکزیکوسیتی در سه شنبه 19 سپتامبر 1985 در ساعت 7:19 صبح به وقت محلی توسط زلزله ای به بزرگی 8.1 مقیاس ریشتر به لرزه درآمد. کانون زلزله در ساحل اقیانوس آرام واقع در یکی از ایالات مکزیک به نام Michoac و در فاصله 350 کیلومتری مکزیکوسیتی قرار داشت. این زلزله بر روی منطقه لغزشی صفحه cocos قرار داشت. این زمین لرزه در لس آنجلس و کالیفرنیا نیز به خوبی احساس شد. اگر چه کانون زلزله در بیش از 300 کیلومتری مکزیکوسیتی قرار داشت ، با این وجود این شهر متحمل خسارات زیادی شد. این زلزله طی 3 تا 4 دقیقه به وقوع پیوست و تا مساحت 825،000 کیلومتر مربع به خوبی قابل احساس بود.
بیشترین منطقه آسیب دیده در شهر ، مربوط به قسمتهای دریاچه Texcoco بود ، درست جایی که لای و رس آتشفشانی موجود باعث تقویت ارتعاشات گردید. خسارات ساختمانی به علت پدیده روانگرایی خاک که موجب از بین رفتن تکیه گاه های فونداسیون و نشست های خیلی زیاد ساختمانهای بزرگ شده بود ، افزایش پیدا کرد. ساختمانهایی دارای 6 تا 15 طبقه شامل بیشترین خسارات بودند. علت خسارات زیاد وارده به ساختمانهای مکزیکوسیتی را می توان سهل انگاری و ضعف در اجرای آیین نامه های ساختمانی و عدم وجود عمق کافی در پی های ساختمانها دانست.بعد از وقوع زمین لرزه اصلی ، پس لرزه ای نیز به بزرگی 7.5 ریشتر ، 36 ساعت بعد ، در عصر جمعه 20 سپتامبر شهر را به لرزه درآورد. این پس لرزه قدرت تخریب ساختمانها را تا شعاع 150 کیلومتر را دارا بود. بیشتر ساختمانهایی که بر اساس آیین نامه های مقاومت لرزه ای ساخته شده بودند ، تقریباً اصلا تخریب نشدند. این زلزله باعث شد تا دولت مکزیک اقدام به نصب سیستم اعلام خطر گردد تا پیامهای اخطار سریع را به طور الکترونیکی از سنسورهای نصب شده در امتدا ساحلی منطقه لغزشی در Guerrero را به مکزیکوسیتی ارسال نماید.
نتایج به دست آمده از زلزله 1985 مکزیک :
1- در این زمین لرزه به خوبی عواقب عدم استفاده از دیوار برشی مشهود بود. چرا که 280 ساختمان چند طبقه با سیستم قاب خمشی تنها ، به طور کامل تخریب شدند لذا با توجه به آمار و مکانیسم خرابی ها در این زلزله و چندین زلزله دیگر بزرگ دنیا تاکید بر استفاده از سیستم دیوار برشی در مناطق زلزله خیز امری معقول به نظر می رسد.
2- پتانسیل تشدید جنبش زمین به واسطه اثرات ساختگاه یکی از مسایلی است که می تواند منجر به افزایش صدمات و تلفات ناشی از زلزله شود.به خوبی روشن است که وضعیت زمین شناختی ساختگاه و لایه های سطحی زمین روی حرکت لرزه ای تاثیر داشته و می تواند نقش تعیین کننده ای در حرکت قوی در سطح زمین ایفا کند. در زلزله های بزرگ همچون مکزیک ، تقویت آشکار دامنه ارتعاشات زلزله کاملا مشهود بود. برای برآورد شدت ارتعاش زلزله و اثرات ساختگاه ، معمولا از مطالعات ریزپهنه بندی ژئوتکنیک لرزه ای استفاده می شود که بر اساس آن مناطق مشابه از نقطه نظر پاسخ لرزه ای سطح زمین ، شناسایی و طبقه بندی می شوند. در واقع نتیجه مطالعات ژئوتکنیک لرزه‌ای معمولا در قالب نقشه‌های ریزپهنه‌بندی ارائه می‌شود. نقشه‌های ریزپهنه‌بندی ژئوتکنیک لرزه‌ای نشان می‌دهد وضعیت توزیع بیشینه شتاب جنبش شدید زمین در نقاط مختلف چگونه است. به عبارت دیگر این نقشه‌ها نشان می‌دهد در صورت وقوع یک زمین‌لرزه قوی، کدام نقاط به واسطه اثرات ساختگاه ، ارتعاش شدیدتری را نسبت به نقاط دیگر تجربه خواهد کرد. این مساله در تقسیم‌بندی کاربری زمین نقش مهمی دارد و باید کاربری‌های مختلف را برحسب نقشه‌های ریز پهنه‌بندی در مناطق دارای شدت متفاوت جنبش زمین و شرایط ساختگاهی تعیین کرد.
منبع: (http://khakzad.com/) وبلاگ مهندسی زلزله - evyol.persianblog.ir
بیشترین منطقه آسیب دیده در شهر ، مربوط به قسمتهای دریاچه Texcoco بود ، درست جایی که لای و رس آتشفشانی موجود باعث تقویت ارتعاشات گردید. خسارات ساختمانی به علت پدیده روانگرایی خاک که موجب از بین رفتن تکیه گاه های فونداسیون و نشست های خیلی زیاد ساختمانهای بزرگ شده بود ، افزایش پیدا کرد. ساختمانهایی دارای 6 تا 15 طبقه شامل بیشترین خسارات بودند. علت خسارات زیاد وارده به ساختمانهای مکزیکوسیتی را می توان سهل انگاری و ضعف در اجرای آیین نامه های ساختمانی و عدم وجود عمق کافی در پی های ساختمانها دانست.بعد از وقوع زمین لرزه اصلی ، پس لرزه ای نیز به بزرگی 7.5 ریشتر ، 36 ساعت بعد ، در عصر جمعه 20 سپتامبر شهر را به لرزه درآورد. این پس لرزه قدرت تخریب ساختمانها را تا شعاع 150 کیلومتر را دارا بود. بیشتر ساختمانهایی که بر اساس آیین نامه های مقاومت لرزه ای ساخته شده بودند ، تقریباً اصلا تخریب نشدند. این زلزله باعث شد تا دولت مکزیک اقدام به نصب سیستم اعلام خطر گردد تا پیامهای اخطار سریع را به طور الکترونیکی از سنسورهای نصب شده در امتدا ساحلی منطقه لغزشی در Guerrero را به مکزیکوسیتی ارسال نماید.
نتایج به دست آمده از زلزله 1985 مکزیک :
1- در این زمین لرزه به خوبی عواقب عدم استفاده از دیوار برشی مشهود بود. چرا که 280 ساختمان چند طبقه با سیستم قاب خمشی تنها ، به طور کامل تخریب شدند لذا با توجه به آمار و مکانیسم خرابی ها در این زلزله و چندین زلزله دیگر بزرگ دنیا تاکید بر استفاده از سیستم دیوار برشی در مناطق زلزله خیز امری معقول به نظر می رسد.
2- پتانسیل تشدید جنبش زمین به واسطه اثرات ساختگاه یکی از مسایلی است که می تواند منجر به افزایش صدمات و تلفات ناشی از زلزله شود.به خوبی روشن است که وضعیت زمین شناختی ساختگاه و لایه های سطحی زمین روی حرکت لرزه ای تاثیر داشته و می تواند نقش تعیین کننده ای در حرکت قوی در سطح زمین ایفا کند. در زلزله های بزرگ همچون مکزیک ، تقویت آشکار دامنه ارتعاشات زلزله کاملا مشهود بود. برای برآورد شدت ارتعاش زلزله و اثرات ساختگاه ، معمولا از مطالعات ریزپهنه بندی ژئوتکنیک لرزه ای استفاده می شود که بر اساس آن مناطق مشابه از نقطه نظر پاسخ لرزه ای سطح زمین ، شناسایی و طبقه بندی می شوند. در واقع نتیجه مطالعات ژئوتکنیک لرزه‌ای معمولا در قالب نقشه‌های ریزپهنه‌بندی ارائه می‌شود. نقشه‌های ریزپهنه‌بندی ژئوتکنیک لرزه‌ای نشان می‌دهد وضعیت توزیع بیشینه شتاب جنبش شدید زمین در نقاط مختلف چگونه است. به عبارت دیگر این نقشه‌ها نشان می‌دهد در صورت وقوع یک زمین‌لرزه قوی، کدام نقاط به واسطه اثرات ساختگاه ، ارتعاش شدیدتری را نسبت به نقاط دیگر تجربه خواهد کرد. این مساله در تقسیم‌بندی کاربری زمین نقش مهمی دارد و باید کاربری‌های مختلف را برحسب نقشه‌های ریز پهنه‌بندی در مناطق دارای شدت متفاوت جنبش زمین و شرایط ساختگاهی تعیین کرد.
منبع: (http://khakzad.com/) وبلاگ مهندسی زلزله - evyol.persianblog.ir