Directx

[آبجی]

در ابتدایی ترین سطح Directx بعنوان یك واسطه بین سخت افزار در كامپیوتر شخصی و خود ویندوز ، بخشی از API ویندوز یا واسطه برنامه نویسی برنامه های كاربردی Application Programming Interface است .
برنامه های بازی و مالتی مدیا جزء رضایت بخش ترین برنامه های كامپیوتری می باشند ، ولی متأسفانه اجرای آنها به شیوه ای مناسب همیشه آسان نیست . علت اول اینكه ساختار كامپیوترهای شخصی هرگز به منظور استفاده بعنوان پایگاهی جهت بازی كردن طراحی نگردیده است . ثانیاً ماهیت طیف گسترده كامپیوترهای شخصی به معنای آن است كه دستگاه یك نفر می تواند بسیار متفاوت با دستگاه دیگری باشد . لذا در حالیكه دستگاه های بازی همگی از سخت افزارهای مشابهی استفاده می كنند ، كامپیوترهای شخصی چنین نیستند : حیطه بسیار وسیع تفاوت های سخت افزاری می تواند دردسر بزرگی برای بازكردن این برنامه ها محسوب شود . جهت رهایی از این دردسر تا حد امكان ، مایكروسافت نیازمند معرفی استانداردی عمومی یا بهتر بگوئیم یك واسطه و میانجی عمومی بین سیستم عامل و هرگونه سخت افزار نصب شده بر روی كامپیوتر بود تا تمام برنامه های بازی و مالتی مدیا بتوانند از آن پیروی كنند . این واسطه عمومی همان Directx است ، یعنی چیزی كه می تواند مانع سردرگمی های بسیاری شود .
Directx واسطه ای است كه وظائف برنامه ریزی خاصی را بسیار ساده تر می سازد ، چه برای پدید آورنده بازی و چه برای ما كه فقط می خواهیم بنشینیم و آخرین بازی پرفروش را بازی كنیم . لیكن قبل از ینكه بتوانیم Directx و چگونگی كاركرد آن را توضیح دهیم ، لازم است به تاریخچه آن نگاهی بیندازیم .

http://www.karapardaz.ir/Portals/0/arrow5.gif تاریخچه Directx
هر بازی نیاز به اجرای وظائف خاصی بصورت مكرر دارد . بازی نیازمند زیر نظر داشتن و كنترل داده های ورودی شما از طریق ماوس ، جوی استیك و یا یك بورد بوده و همچنین نیاز به نمایش تصاویری بر روی صفحه مانیتور و اجرای اصوات و موسیقی دارد . این تقریباً توصیف هر بازی در ساده ترین سطح آن است .
حال تصور كنید كه این امر برای برنامه نویسانی كه در ساختارهای كامپیوتر شخصی پیش از ویندوز اقدام به برنامه نویسی می كردند تا چه حد باور نكردنی و پیچیده بود .
لازم بود هر برنامه نویس روشی مختص به خود جهت خواندن كی بورد و یاحتی ردیابی اینكه آیا اصلاً جوی استیكی به سیستم متصل است یا خیر بنویسد ، چه برسد به اینكه بتوان از آن جهت باز كردن استفاده نمود . اعمال تكراری خاصی مورد نیاز بود تا بتوان حتی ساده ترین نوع تصویر را در صفحه نمایشگر نمایش داد و یا حتی صدایی ساده را اجرا نمود .
اساساً ، برنامه نویسان بازی ها در سطحی بنیادی با سخت افزار كامپیوتر كار می كنند . هنگامی كه مایكروسافت ویندوز را معرفی نمود ، جهت برقرای ثبات و موفقیت پایگاه كامپیوتر شخصی ضروری بود تا كارها قدری برای برنامه نویسان و بازیكنان ساده تر شود .
چه كسی حاضر بود زحمت نوشتن بازی برای ماشینی را بكشد كه در آن هر بار كه قصد كار بر روی بازی جدیدی را داشت ، می بایست همه چیز را از نو بنویسد ؟
ایده مایكروسافت ساده بود : كار كردن مستقیم برنامه نویسان با سخت افزار را متوقف كرده و بجای آن یك toolkit عمومی بسازد كه بتوانند آن را مورد استفاده قرار دهند . پس Directx متولد شد .

http://www.karapardaz.ir/Portals/0/arrow5.gif چطور كار می كند ؟
در ابتدایی ترین سطح Directx بعنوان یك واسطه بین سخت افزار در كامپیوتر شخصی و خود ویندوز ، بخشی از API ویندوز یا واسطه برنامه نویسی برنامه های كاربردی Application Programming Interface است .
برای مثال هنگامی كه نویسنده یك برنامه بازی می خواهد یك فایل صوتی اجرا شود ، صرفاً فراخوانی (call) به تابع كتابخانه (library function) صحیح می باشد . هنگامی كه بازی اجرا می شود ، عملكرد مزبور Directx API را فرا می خواند كه به نوبه خود فایل صوتی را به اجرا در می آورد . برنامه نویس به دانستن نوع كارت صدایی كه با آن سروكار دارد ، توانائی های كارت مزبور و چگونگی مكالمه با آن نیاز ندارد . ماكروسافت Directx را فراهم آورده است و سازنده كارت صدا نیز درایوی كه توان اجرای Directx را داشته باشد فراهم كرده است . برنامه نویس تقاضای صدایی كه باید اجرا شود را می نماید و صوت مزبور اجرا می شود بدون توجه به دستگاهی كه صدا بر روی آن باید اجرا شود .
از دیدگاه ما بعنوان بازیكنان نیز Directx اوضاع را بطرز غیر قابل باوری تسهیل می نماید ، حداقل بصوت تئوری . شما كارت صدای جدیدی را جایگزین كارت قدیمی تان می كنید و كارت جدید به همراه درایو می آید . دفعه بعد كه بازی مورد علاقه خود را بازی كردید ، هنوز می توانید صداها و موسیقی آن را شنیده و ناچار به انجام هیچگونه تغییرات پیكربندی پیچیده ای نمی باشید .
در ابتدا ، Directx زندگی خود را بعنوان یك Toolkit ساده آغاز نمود : سخت افزارهای اولیه محدود بوده و صرفاًَ گرافیكی بسیار ابتدایی مورد نیاز بود . با تكامل نرم افزارها و سخت افزارها از نظر پیچیدگی ، Directx نیز تكامل یافت .
اكنون Directx بسیار بیشتر از یك Toolkit گرافیكی بوده و اصطلاح مزبور ، در بر گیرنده گزیده گسترده ای از روتین ها می باشد . برای مثال روتین DirectInput می تواند با همه گونه ابزار ورودی از ماوس دو دكمه ای گرفته تا جوی استیك های پیچیده مخصوص عملیات پرواز سروكار داشته باشد و سایر بخش ها شامل DirectSound برای ابزارهای صوتی است و DirectPlay كه یك Toolkit برای بازی های چند بازیكنی Online فراهم آورده است .

http://www.karapardaz.ir/Portals/0/arrow5.gif نسخه های Directx
نسخه فعلی Directx در زمان نوشتن این مقاله Directx ۹.۰c است . این واسطه بر روی كلیه نسخ ویندوز از ویندوز ۹۸ گرفته تا ویندوز سرور ۲۰۰۳ به همراه كلیه نسخ فی مابین آن ها اجرا می گردد . لیكن این Toolkit بر روی ویندوز ۹۵ اجرا نمی شود : اگر دستگاهی دارید كه روی آن ویندوز ۹۵ نصب شده است ، ناچارید به استفاده از نسخه قدیمی تر و كم توان تر ۸.۰a می باشید . ویندوز NT۴ نیز نیازمند نسخه خاص خودش است كه در این مورد خاص Directx ۳.۰a است .
با این همه نسخ متفاوت Directx كه طی سنوات متمادی در دسترس قرار گرفته است ، ردیابی نسخه هایی كه به آن ها نیاز دارید مشكل و مشكل ترمی شود . در تمام موارد به جز موارد بسیار نادر ، كلیه نسخ Directx قابلیت سازگاری با نسخ قدیمی تر را نیز دارند . یعنی بازی هایی كه می گویند نیازمند Directx ۷ هستند ، به راحتی با نسخه های جدید تر نیز اجرا خواهند گردید ، ولی با نسخ قدیمی تر خیر . بسیاری از عناوین جدید بازی ها بطور دقیق اعلام می نمایند كه نیازمند Directx ۹ بوده و بدون نصب دقیقاً آخرین نسخه آن ، اجرا نخواهد گردید . این امر بخاطر آن است كه بازی های مزبور از ویژگی های جدیدی كه با این نسخه معرفی گردیده است ، استفاده می نمایند . البته دیده شده كه برنامه نویسان تنبل نیز گاهی آخرین نسخه Directx را بعنوان نسخه مورد نیاز بازی خود معرفی می كنند ، در حالیكه بازی مورد بحث از هیچ كدام از موارد تقویت یافته جدید استفاده نمی كند . لیكن بطور كلی ، اگر عنوان یك بازی به نسخه ای از Directx به اینصورت پیوند خورده باشد ، قبل از اینكه بتوانید بازی كنید ، لازم است Directx خود را ارتقاء دهید .
اصلاحات انجام گرفته در ریشه كد Directx بدین معناست كه ممكن است حتی در بعضی از بازی ها بهبودهایی را پس از ارتقاء به آخرین نسخه ساخته شده از Directx ، مشاهده نمایید . دان لود و نصب Directx نیز نباید چندان پیچیده باشد .

http://www.karapardaz.ir/Portals/0/arrow5.gif ارتقاء Directx
كلیه نسخ قابل دسترس ویندوز به هرماه شكلی از Directx بعنوان جزئی از هسته (core) سیستم ، كه قابل حذف نمی باشد می آیند .
لیكن بسیاری از بازی های جدید نیازمند آخرین نسخه Directx جهت اجرای كامل و یا اصولاً هر گونه اجرایی می باشند .
عموماً بهترین محل جهت نصب آخرین نسخه Directx ، بخش اختصاص یافته به آن در سایت اینترنتی مایكروسافت می باشد كه در آدرس www.microsoft.com/windows/directx یافت می شود . در هنگام چاپ این مقاله ، آخرین نسخه در دسترس برای دان لود عمومی نسخه Directx.۹.۰c بود . می توانید یك installer ساده را دان لود كنید كه هنگام نصب به نوبه خود آن اجرایی كه سیستم جهت ارتقاء نیاز دارد را دان لود می نماید و یا بسته نرم افزاری توزیع شده را بطور كامل جهت نصب Offline بعدی دان لود نمائید .
منبع خوب دیگر برای Directx خود بازی ها هستند . اگر بازی به نسخه خاصی از Directx نیاز داشته باشد ، نسخه مزبور روی CD نصب بازی خواهد بود و ممكن است حتی بطور خودكار توسط Installer بازی روی سیستم نصب گردد .

http://www.karapardaz.ir/Portals/0/arrow5.gif تشخیص علت مشكلات
تشخیص علت مشكلات نصب Directx می تواند مشكل ساز باشد ، بخصوص اگر ندانید كدامیك از اجزاء آن سبب از كار افتاده بازی جدیدی شده است كه به تازگی خریداری نموده اید .
خوشبختانه ، مایكروسافت یوتیلیتی مفید بنام Directx Diagnostic Tool را فراهم كرده ، هر چند كه آن را مشخص نساخته است . این ابزار را در هیچ نسخه ای از ویندوز در منوی Start نمی توانید بیابید ، و هر نسخه ویندوز نیز ابزار مزبور را در جایی متفاوت با سایر ویندوزها نصب كرده است .
راحت ترین راه استفاده از این ابزار چنین است كه كادر محاوره RUN را در منوی Start باز و در آن dxdiag را تایپ و سپس روی OK كلیك كنید . هنگامی كه این برنامه برای اولین بار بارگذاری می شود ، چند ثانیه ای طول می كشد تا نسخه نصب شده Directx را بررسی كرده و مشكل را بیابد .
ابتدا برگه Directx File اطلاعاتی راجع به هر یك از فایل هایی كه نسخه نصب شده مورد استفاده قرار می دهد را نشان می دهد .
بخش Notes در ذیل برگه مزبور نیز ارزش بررسی را دارد ، زیرا فایل های مفقودی یا معیوب در اینجا علامتگذاری می گردند .
برگه هایی كه علامت های Display ، Music ، Input و Network را دارند ، همگی با مناطق خاص همنام خود در Directx مرتبط می باشند و بجز برگه Input ابزارهایی را جهت آزمایش عملكرد صحیح برروی سخت افزار دستگاه در اختیارتان می گذارند . نهایتاً برگه Move Help روشی مفید جهت شروع Directx Troubleshooter را فراهم می آورد كه ابزار حل مشكل خط ساده مایكرو سافت برای بسیاری از موارد معمول و عمومی Directx می باشد .

[آبجی]

چطور کار می کند؟ در ابتدایی ترین سطح Directx به عنوان یک واسطه بین سخت افزار در کامپیوتر شخصی و خود ویندوز، بخشی از API ویندوز یا واسطه برنامه نویسی برنامه های کاربردی Application Programming Interface است. برای مثال هنگامی که نویسنده یک برنامه بازی می خواهد یک فایل صوتی اجراء شود، صرفاً فراخوانی (call) به تابع کتابخانه (library function) صحیح می باشد. هنگامی که بازی اجراء می شود، عملکرد مزبور Directx API را فرا می خواند که به نوبه خود فایل صوتی را به اجراء در می آورد. برنامه نویس به دانستن نوع کارت صدایی که با آن سروکار دارد، توانایی های کارت مزبور و چگونگی مکالمه با آن نیاز ندارد. ماکروسافت Directx را فراهم آورده است و سازنده کارت صدا نیز درایوی که توان اجرای Directx را داشته باشد فراهم کرده است.
برنامه نویس تقاضای صدایی که باید اجراء شود را می نماید و صوت مزبور اجراء می شود بدون توجه به دستگاهی که صدا روی آن باید اجرا شود. از دیدگاه ما به عنوان بازیکنان نیز Directx اوضاع را بطرز غیر قابل باوری تسهیل می نماید، حداقل بصوت تئوری. شما کارت صدای جدیدی را جایگزین کارت قدیمی تان می کنید و کارت جدید به همراه درایو می آید. دفعه بعد که بازی مورد علاقه خود را بازی کردید، هنوز می توانید صداها و موسیقی آن را شنیده و ناچار به انجام هیچگونه تغییرات پیکربندی پیچیده ای نمی باشید. در ابتدا، Directx زندگی خود را به عنوان یک Toolkit ساده آغاز نمود: سخت افزارهای اولیه محدود بوده و صرفاً گرافیکی بسیار ابتدایی مورد نیاز بود. با تکامل نرم افزارها و سخت افزارها از نظر پیچیدگی، Directx نیز تکامل یافت. اکنون Directx بسیار بیشتر از یک Toolkit گرافیکی بوده و اصطلاح مزبور، در بر گیرنده گزیده گسترده ای از روتین ها می باشد. برای مثال روتین DirectInput می تواند با همه گونه ابزار ورودی از ماوس دو دکمه ای گرفته تا جوی استیک های پیچیده مخصوص عملیات پرواز سروکار داشته باشد و سایر بخش ها شامل DirectSound برای ابزارهای صوتی است و DirectPlay که یک Toolkit برای بازی های چند بازیکنی Online فراهم آورده است.
● نسخه های Directx
( البته۱۰ Directx نیز به تازگی وارد بازار شده است )این واسطه بر روی کلیه نسخ ویندوز از ویندوز ۹۸ گرفته تا ویندوز سرور ۲۰۰۳ به همراه کلیه نسخ فی مابین آن ها اجراء می گردد. لیکن این Toolkit بر روی ویندوز ۹۵ اجراء نمی شود: اگر دستگاهی دارید که روی آن ویندوز ۹۵ نصب شده است، ناچارید به استفاده از نسخه قدیمی تر و کم توان تر ۸‎/۰a می باشید. ویندوز NT۴ نیز نیازمند نسخه خاص خودش است که در این مورد خاص Directx ۳/۰a است. با این همه نسخ متفاوت Directx که درسنوات متمادی در دسترس قرار گرفته است، ردیابی نسخه هایی که به آن ها نیاز دارید مشکل و مشکل تر می شود.
در همه موارد به جز موارد بسیار نادر، کلیه نسخ Directx قابلیت سازگاری با نسخ قدیمی تر را نیز دارند. یعنی بازی هایی که می گویند نیازمند Directx۷ هستند، به راحتی با نسخه های جدید تر نیز اجراء خواهند گردید، ولی با نسخ قدیمی تر خیر. بسیاری از عناوین جدید بازی ها بطور دقیق اعلام می نمایند که نیازمند Directx ۹ بوده و بدون نصب دقیقاً آخرین نسخه آن، اجراء نخواهد گردید. این امر بخاطر آن است که بازی های مزبور از ویژگی های جدیدی که با این نسخه معرفی گردیده است، استفاده می نمایند.
البته دیده شده که برنامه نویسان تنبل نیز گاهی آخرین نسخه Directx را به عنوان نسخه مورد نیاز بازی خود معرفی می کنند، در حالیکه بازی مورد بحث از هیچ کدام از موارد تقویت یافته جدید استفاده نمی کند. لیکن به طور کلی، اگر عنوان یک بازی به نسخه ای از Directx به این صورت پیوند خورده باشد، قبل از اینکه بتوانید بازی کنید، لازم است Directx خود را ارتقای دهید. اصلاحات انجام گرفته در ریشه کد Directx بدین معناست که ممکن است حتی در بعضی از بازی ها بهبودهایی را پس از ارتقا به آخرین نسخه ساخته شده از Directx، مشاهده نمایید. دان لود و نصب Directx نیز نباید چندان پیچیده باشد.
● ارتقای Directx
کلیه نسخ قابل دسترس ویندوز به هرماه شکلی از Directx به عنوان جزئی از هسته (core) سیستم، که قابل حذف نمی باشد می آیند. لیکن بسیاری از بازی های جدید نیازمند آخرین نسخه Directx جهت اجرای کامل و یا اصولاً هر گونه اجرائی می باشند.عموماً بهترین محل جهت نصب آخرین نسخه Directx، بخش اختصاص یافته به آن در سایت اینترنتی مایکروسافت می باشد که در آدرس www.microsoft.com/windows/directx یافت می شود. می توانید یک installer ساده را دانلود کنید که هنگام نصب به نوبه خود آن اجرایی که سیستم جهت ارتقا نیاز دارد را دانلود می نماید و یا بسته نرم افزاری توزیع شده را به طور کامل جهت نصب Offline بعدی دانلود نمایید. منبع خوب دیگر برای Directx خود بازی ها هستند. اگر بازی به نسخه خاصی از Directx نیاز داشته باشد، نسخه مزبور روی CD نصب بازی خواهد بود و ممکن است حتی به طور خودکار توسط Installer بازی روی سیستم نصب گردد.
● تشخیص علت مشکلات
تشخیص علت مشکلات نصب Directx می تواند مشکل ساز باشد، به خصوص اگر ندانید کدامیک از اجزای آن سبب از کار افتاده بازی جدیدی شده است که به تازگی خریداری نموده اید. خوشبختانه، مایکروسافت یوتیلیتی مفید به نام Directx Diagnostic Tool را فراهم کرده، هر چند که آن را مشخص نساخته است. این ابزار را در هیچ نسخه ای از ویندوز در منوی Start نمی توانید بیابید و هر نسخه ویندوز نیز ابزار مزبور را در جایی متفاوت با سایر ویندوزها نصب کرده است. راحت ترین راه استفاده از این ابزار چنین است که کادر محاوره RUN را در منوی Start باز و در آن dxdiag را تایپ و سپس روی OK کلیک کنید. هنگامی که این برنامه برای اولین بار بارگذاری می شود، چند ثانیه ای طول می کشد تا نسخه نصب شده Directx را بررسی کرده و مشکل را بیابد. ابتدا برگه Directx File اطلاعاتی راجع به هر یک از فایل هایی که نسخه نصب شده مورد استفاده قرار می دهد را نشان می دهد. بخش Notes در ذیل برگه مزبور نیز ارزش بررسی را دارد، زیرا فایل های مفقودی یا معیوب در اینجا علامتگذاری می گردند.برگه هایی که علامت های Display، Music، Input و Network را دارند، همگی با مناطق خاص همنام خود در Directx مرتبط می باشند و بجز برگه Input ابزارهایی را جهت آزمایش عملکرد صحیح برروی سخت افزار دستگاه در اختیارتان می گذارند. نهایتاً برگه Move Help روشی مفید جهت شروع Directx Troubleshooter را فراهم می آورد که ابزار حل مشکل خط ساده مایکرو سافت برای بسیاری از موارد معمول و عمومی Directx می باشد.

[آبجی]

ویندوز ایکس پی Direct X8.1 یا ورژنهای بالاتر آن را ساپورت می کند که قابلیتهای صوتی و تصویری کامپیوتر را افزایش می دهد. Direct X دسترسی به قابلیتهای دستگاه هایی مانند مانیتور و کارت صدا را برای نرم افزار ها فراهم می کند تا از قابلیتهای سه بعدی تصویر و صدای فراگیر و جلوه های صوتی آنها استفاده شود.
Direct X نرم افزار ها را قادر می سازد تا از قابلیتهای سخت افزار کامپیوتر شما اطلاع پیدا کرده و پارامترهای لازم را با آنها مطابقت دهد. این خاصیت به برنامه های صوتی و تصویری این قدرت را می دهد تا روی هر کامپیوتری که ویندوز نصب شده و سخت افزار آن سازگار با Direct X باشد فایل های صوتی و تصویری را با بیشترین کارایی و کیفیت ممکن به اجرا بگذارد.
Direct X یک سری از برنامه های سطح پایین است که Application Programming Interfaces یا (APIs) را در خود دارد و دسترسی به ویژگیهای با کارایی بالای سخت افزار مانند چیپ های شتاب دهنده گرافیکی سه بعدی و کارتهای صدا را امکان پذیر می سازد.
این APIs ها شامل شتاب دهنده های گرافیک دو بعدی و فابلیت پشتیبانی از وسایل ورودی مانند موس، جوی استیک و کی بورد و کنترل میکس صدا و صدای خروجی هم هست. توابع سطح پایین بوسیله این مولفه ها پشتیبانی می شوند که Direct X را می سازند:
• Microsoft Direct 3D
• Microsoft Direct Sound
• Microsoft Direct Music
• Microsoft Direct Input
• Microsoft Direct Play