Persian Fish
2nd August 2009, 01:56 AM
نگاهی به وضعیت پرورش آرتیمیا در استخرهای خاکی در ویتنام
جغرافیای ویتنام
این کشور در جنوب شرقی آسیا قرار گرفته است و از قسمت شرقی و جنوبی توسط خلیج تونکین و دریای چین و خلیج تایلند احاطه شده و از بخش غربی با کشورهای لائوس و کمبوج همسایه است .
موقعیت جغرافیایی آن بین 16 درجه طول شمالی و 106 درجه عرض شرقی قرار دارد . وسعت کشور حدود 329560 کیلومتر مربع است و که 325360 کیلومتر مربع آن خشکی و 4200 کیلومتر مربع از آن وسعت آبی می باشند . این کشور حدود 34444 کیلومتر مرز ساحلی ( به جز جزایر) دارد . با توجه به کشیدگی طولی این کشور از شمال به جنوب ، آب و هوای جنوب ، استوایی است و در شمال دوره مانسونی داغ شامل فصل بارانی گرم ( از اواخر اردیبهشت تا اواخر شهریور ) وفصل خشک ( اواخر مهر تا اواخر اسفند ) می باشد . این کشور با بیش از 40 سازمان بین المللی مشارکت و همکاری متقابل دارد .
ایستگاه وین چائو و کشت و پرورش آرتمیا :
این ایستگاه 150 کیلومتری جنوب شرقی شهرکان تو در کنار دریای چین جنوبی واقع شده است که تمام فعالیت های آبزی پروری آرتمیا ، میگو خرجنگ گرد را در منطقه دلتای مکونگ نظارت و راهبری می کند
وسعت آن حدود 15 هکتار است که حدود 10 هکتار آن برای پرورش آرتمیا مورد استفاده است دو استخر یک هکتاری از این مجموعه به عنوان استخرهای تبخیری هستند و آب ورودی از طریق کانال آبرسانی که آب دریای جنوبی چین را که در اوایل دسامبر یعنی فصل شروع فعالیت تکثیر و پرورش آرتمیا با شوری 28 گرم در لیتر منتقل می کنند را به شوری حدود 75 تا 80 گرم در لیتر می رسانند تا برای استخرهای آرتمیا مناسب گردد . در زمان شوری 40 تا 50 گرم در لیتر بخشی از آب وارد استخر های سبز می شوند تا با کود دهی مناسب زمینه مناسب برای شکوفایی جلبکی فراهم گردد . هر استخر نیم هکتاری سبز با عمق 100 ـ 60 سانتی متر قادر است چهار استخر آرتمیا با عمق 20 تا 30 سانتی متری را تغذیه کند ( در پاسخ به این سوال که چرا عمق استخرهای آرتمیا 20 تا 30 سانتی متر در نظر گرفته شده و نه بیشتر ، پاسخ داده شد بدلیل نفوذ زیاد آب از خاک کف و عدم سرمایه گذاری سنگین در بخش کوبش کف استخر عمق استخرها کم در نظر گرفته می شود تا اولا فشار حجم آب کمتر باشد و در نتیجه نفوذ آب بداخل بافت خاک کمتر و همچنین درمواقع بحرانی براحتی بتوان کل آب استخر را در کمترین زمان تخلیه و در کمترین زمان آبگیری نمود گرچه که این عمق باعث افزایش احتمال حضور جلبک های رشته ای می گردد و نیاز به شخم زدن را دو چندان برابر می کند .
کود مورد استفاده هم از نوع کودهای معدنی (شیمیایی ) است و هم کودهای آلی .
حدود 200 کیلوگرم کود مرغی در هر هفته برای نیم هکتار استخر سبز و همچنین 20 کلیو گرم کود شیمیایی شامل اوره ( 46 درصد نیتروژن ) فسفات (35 تا 40 درصد ) و دی آپی (18 درصد نیتروژن ، 46 درصد فسفر و پتاسیم با مقدار مناسب استفاده می شود نسبت مورد استفاده اوره به دی آپی یا اوره به فسفات، 3 به 1 است ( به عنوان مثال برای یک مزرعه 100 متر مربع 3 کیلو اوره و 1 کیلو دی آپی استفاده می شود ) . در مورد استخرهای جلبکی می بایست مدیریت به نحوی اعمال گردد تا همواره سی شی دیسک عدد 15 تا 20 سانتیمتر را نشان دهد . البته لازم است بطور روزانه از استخرهای جلبکی نمونه برداری شود و زیر میکروسکوپ به شناسایی جمعیت غالب گونه های جلبکی پرداخته گردد . در برخی موارد با مشاهده جلبک های رشته ای با تراکم زیاد در استخرهای جلبکی لازم است کل آب استخر قبل از ورود به استخرهای آرتمیا تخلیه گردد و پس از شخم زدن مجدد و آبگیری ، از جلبک کیتو سروسی که بصورت انفرادی در استخرهای مخصوص کشت شده است تزریق جلبکی بداخل استخر سبز انجام گیرد تا حداکثر جمعیت غالب جلبکی کیتوسروس باشد . علاوه بر کود دهی داخل استخرهای جلبکی از یک یا دو گونی 25ـ30 کیلو گرمی کود مرغی بصورت مستقیم در استخرهای آرتمیا نیز استفاده می شود ولی نکته بسیار مهم این که عمل شخم زدن بسیار مهم است و از تجمع مواد آلی در کف استخر و عدم دسترسی آرتمیا بدانها جلوگیری کرده ضمن اینکه از تجمع جلبک های رشته ای نیز جلوگیری می کند.
بهرحال بهترین شفافیت برای استخرهای آرتمیا 25 تا 30 سانتیمتر سی شی دیسک است . چنانچه تراکم القایی ناپلی آرتمیا در ابتدا 60 عدد در لیتر باشد و کلیه امور مدیریتی صحیح اعمال گردد حدود 5/2 کیلوگرم سیست تر از هر هکتار استخر آرتمیا درهر روز بدست خواهد آمدو لذا با توجه به فصل خشک حدود 6 ماه بالغ بر 1200 کیلوگرم سیست تر از هر هکتار استخر آرتمیا در سال بدست خواهد آمد . جمع آوری سیست ها دوبار در روز انجام می گیرد . این عمل با کشیدن ساچوک های کوچک در پشت موج شکن هایی که از برگ درختان نارگیل و با ارتفاع معین در انتهای وجه منتهی وزش باد استخر انجام می شود سپس شستشوی موقت با کمک دو تور در هم فرو رفته یکی با مش 1 میلی متر برای گرفتن زوائد و آشغال های آب و بیوماس آرتمیا و تور زیرین با مش 150 میکرون برای جمع آوری سیست ( نکته قابل توجه اینکه اربیوماس مرده آرتمیایا بیوماسیی که در طی شستشوی موقت حاصل از جمع آوری سیست برای پرورش ماهیان تیلاپیا استفاده می شود تا در موقع مقتضی از این ماهی برای پرورش خرچنگ گرد استفاده گردد . همچنین مردم بومی از این ماهی استفاده غذایی می کنند . )
سیست های جمع آوری شده در طی چند روز از کل مزارع اطراف به ایستگاه وین چائو آورده می شود . نکته قابل توجه اینکه ایستگاه وین چائو سیست تولیدی مزارع مردمی را به قیمت هر کیلو سیست تر 25 دلار خریداری می نماید و همچنین کلیه عملیات تفریخ ، تزریق و آموزش های لازم را در ازای اخذ مبالغ تعیین شده از طرف دانشکده مربوطه از مزرعه داران انجام می دهد . البته در زمانیکه دمای هوا حدود 29 درجه سانتیگراد است مقدار سیست گذاری آرتمیای بالغ کم است و با افزایش دما حدود 35 تا 40 درجه سانتیگراد افزایش سیست گذاری مشاهده می شود. این نکته نیز بستگی به نوع سویه مورد مطالعه دارد و در مورد سویه های مختلف عدد مناسب برای بیشترین سیست گذاری متفاوت است . نکته مهم در این بخش استفاده منحصر به فرد از کود مرغی است . اصولا در ویتنام سالن های پرورش مرغ بسیاری وجود دارند که تامین کننده کود مرغی لازم برای صنعت بیش از هزار هکتاری پرورش آرتمیا در جنوب ویتنام است . بنظر می رسد استفاده از کودهای حیوانی همچون کود گاوی و غیره یا بره زدن تعادل نسبت فسفات به نیترات باعث کاهش تولید سیست آرتمیا می شود . با تغییرات نامناسب در استخرها همچون تغییر رنگ آب ( متمایل به قرمز ) و یا مشاهده تعداد زیادی بالغین ماده که تخم خود را رها کرده اند لازم است استخرهای جدید آماده گردند و حدود 50 درصد از بالغین از استخر اول تخلیه و به استخر جدید منتقل گردد و با ایجاد شرایط مناسب تغذیه زمینه ایجاد تراکم مناسب نسبت به تغذیه در دسترس و نتیجتا تولید سیست بیشتر فراهم گردد . و همانطوریکه قبلا گفته شد با مشاهده تلفات زیاد آرتمیا و یا مشاهده جلبک های رشته ای در سطح و کف استخر ( رنگ کیتو سروس در تراکم انبوه به قهوه ای می گراید ولی آزمایش هر روزه از چگونگی وضعیت جلبکی بسیار مهم است زیرا با وجود روتیفر و با اوسیلاتوریا نیز رنگ آب به قهوه ای می گراید و این موضوع ممکن است باعث گمراه شدن مزرعه دار گردد ) . می بایست عملیات تخلیه آب از استخر انجام گیرد و با تخلیه لجن های کناری و فرصت کافی برای خشک شدن کف استخر مجددا نسبت به آب گیری و ایجاد شرایط و القا ناپلیوس آرتمیا اقدام نمود . لازم به ذکر است بهترین زمان برای تزریق ناپلی آرتمیا نیمه های شب و یا سحر می باشد .
در ویتنام بدلیل کوچ وسیع نیروهای کارگری ارزان قیمت از کامبوج به ویتنام ( بدلیل شرایط بسیار سخت زندگی در کامبوج و جنگ و غیره ) با حداقل دستمزد نیروی کارگری مناسب همیشه یافت می شود و شاید یکی از دلایل موفقیت آنها در تولید سیست با کمترین هزینه همین موضوع باشد گرچه مولفه های دیگری نیز به عنوان شرایط اقلیمی و جغرافیایی مناسب در تولید بهینه این محصول شیلاتی در آن کشور نیز مهم می باشند .
از این مولفه ها می توان به میزان قابل توجه آب قابل دسترس اشاره نمود . اصولا ویتنام بدلیل وجود رودخانه های بسیار زیاد و طول ساحل بسیار و همچنین جنس خاک مناسب از پتانسیل های ذاتی خوبی برخوردار است ولی کوشش و تلاش بیش از حد ، توقع سطح پایین مردم از بهره مندی زندگی ، قناعت و سطح زندگی پایین نیز از عوامل مهم موفقیت آنها می باشد که نمی توان از آنها چشم پوشی نمود .
براساس گفته افراد مطلع خانواده هایی که از چند سال پیش به این حرفه روی آورده اند ، درآمد ماهانه خود را از 50 الی 60 دلار آمریکا به 500 الی 600 دلار در ماه افزایش داده اند و با این روند از آینده اقتصادی خوبی برخوردار خواهند بود . البته امروزه تمایل به کشت میگوی ببری بسیاربیشتر شده است و مزرعه داران آرتمیا تمایل به تغییر کاربری زمین های خود دارند ولی در برخی مواقع عدم وجود شرایط مناسب برای کشت میگو به آنها این اجازه را نمی دهد .
یکی از مهمترین فعالیت این ایستگاه در طی 8 سال گذشته ، ترویج خانگی تکثیر و پرورش آرتمیا بوده است . امروزه شاهد هستیم که هر کشاورز در کنار زمین یک الی دو هکتاری خود ، ضمن احداث مسکن خود بخشی از زمین را به کشت و زرع اختصاص داده است، بخشی را به کشت آرتمیا و استحصال سیست آن اختصاص داده و برخی مواقع شاهدیم که در داخل خانه خود تانک های 5 متر مکعبی برای تغذیه و پرورش لارو میگوی ببری تا مرحله پست لارو 12 را فراهم آورده است که محصول نهایی یا فروخته می شود یا در مزرعه میگوی خود کشاورز کاربرد دارد .
اتاق عمل آوری سیست آرتمیا :
سیست های جمع آوری شده توسط مزرعه دارها و همچنین سیست های جمع آوری شده در ایستگاه های وابسته به دانشگاه ، پس از آب گیری نسبی به صورت هفتگی به این اتاق آورده شده ، پس از خالص سازی با آب شیرین برای جداسازی پوسته های خالی از سیست های مرغوب ( حداکثر 10 الی 15 دقیقه ) و آبگیری مجدد توسط سانتریفوز ، با دستگاه خشک کن با هوای گرم که با سیستم فشار هوای گرم قابل کنترل (دما و فشار) خشک می گردد تا رطوبت آن به 5 درصد تقلیل یابد . دمای تنظیمی برای خشک شدن مناسب 45 درجه سانتیگراد و فشار هوا 60 اتمسفر می باشد .
لازم به ذکر است سیست های سویه های مختلف دارای درجات متفاوت تنظیمی دمایی و فشار می باشند که بر حسب ضخامت پوسته کیتینی و اندازه می بایست مورد آزمایش قرار گیرند تا نقطه مناسب اختصاصی آنها بدست آید . سیست های خشک شده در دستگاه لرزان ( شیکرهای بزرگ ) که سطح داخلی آن از تورهای فلزی ضد زنگ با مش 150 میکرون پوشیده شده است قرار داده می شود تا آخرین ناخالصی های آن جدا گردد در نهایت در اتاق بسته بندی ، بصورت قوطی های نیم پوندی یا بسته بندی های پلاستیکی10 کیلوگرمی در دمای 15 تا 17 درجه سانتیگراد تا زمان فروش نگهداری می گردد . (دمای نگهداری سیست های مختلف ، متفاوت است بطوریکه در مورد سیست آرتمیای دریاچه منفی 4 تا 4 درجه سانتیگراد بهترین پاسخ را داده است .
سالن تفریخ و غنی سازی آرتمیا :
در این سالن که تعداد زیادی زوک های 20 لیتری قراردارد . شرایط تفریخ سیست آرتمیا و غنی سازی آن توسط ویتامین ها ، اسیدهای چرب غیر اشباع و آنتی بیوتیک ها و غیره فراهم گردیده است . همچنین در مقیاس آزمایشگاهی زوک های کوچکی وجود دارد که هر هفته از نمونه های موجود در انبار نمونه برداری شده تا مورد ارزیابی تعیین درصد تفریخ و درصد تفریخ موثره قرار گیرند. سیست آرتمیا در طی 24 ساعت با ایجاد شرایط انکوباسیون ( شروی 30 گرم در لیتر ، دمای آب 28 درجه سانتیگراد و نوردهی مناسب و هوادهی از زیر زوک بطوریکه از تجمع سیست در ته زوک جلوگیری کند ) انجام می گیرد . ناپلیوس یا مرحله یک لاروی ، 24 ساعت پس از تفریخ از ذخیره زرده ای کیسه زرده خود استفاده می کند و چنانچه غنی سازی مد نظر باشد پس از 24 ساعت از تفریخ بلافاصله پس از غنی سازی ازلارو آرتمیا به عنوان غذا در صنایع مختلف آبزی پروری استفاده می نمایند .
نویسنده : مهندس محمود حافظیه
عضو هیات علمی موسسه تحقیقات شیلات ایران
تصاویر مرتبط :
http://www.persianfish.ir/Maghalat/Taghziye/Artemia/Artemia-%7Bwww.PersianFish.com%7D.gif
http://www.persianfish.ir/Maghalat/Taghziye/Artemia/Artemia-01-%7Bwww.PersianFish.com%7D.jpg
http://www.persianfish.ir/Maghalat/Taghziye/Artemia/Artemia-02-%7Bwww.PersianFish.com%7D.jpg
http://www.persianfish.ir/Maghalat/Taghziye/Artemia/Artemia-03-%7Bwww.PersianFish.com%7D.jpg
http://www.persianfish.ir/Maghalat/Taghziye/Artemia/Artemia-04-%7Bwww.PersianFish.com%7D.jpg
http://www.persianfish.ir/Maghalat/Taghziye/Artemia/Artemia-05-%7Bwww.PersianFish.com%7D.jpg
http://www.persianfish.ir/Maghalat/Taghziye/Artemia/Artemia-06-%7Bwww.PersianFish.com%7D.jpg
http://www.persianfish.ir/Maghalat/Taghziye/Artemia/Artemia-07-%7Bwww.PersianFish.com%7D.jpg
http://www.persianfish.ir/Maghalat/Taghziye/Artemia/Artemia-08-%7Bwww.PersianFish.com%7D.jpg
http://www.persianfish.ir/Maghalat/Taghziye/Artemia/Artemia-09-%7Bwww.PersianFish.com%7D.jpg
http://www.persianfish.ir/Maghalat/Taghziye/Artemia/Artemia-10-%7Bwww.PersianFish.com%7D.jpg
http://www.persianfish.ir/Maghalat/Taghziye/Artemia/Artemia-11-%7Bwww.PersianFish.com%7D.jpg
http://www.persianfish.ir/Maghalat/Taghziye/Artemia/Artemia-12-%7Bwww.PersianFish.com%7D.jpg
http://www.persianfish.ir/Maghalat/Taghziye/Artemia/Artemia-13-%7Bwww.PersianFish.com%7D.jpg
http://www.persianfish.ir/Maghalat/Taghziye/Artemia/Artemia-14-%7Bwww.PersianFish.com%7D.jpg
http://www.persianfish.ir/Maghalat/Taghziye/Artemia/Artemia-15-%7Bwww.PersianFish.com%7D.jpg
http://www.persianfish.ir/Maghalat/Taghziye/Artemia/Artemia-16-%7Bwww.PersianFish.com%7D.jpg
http://www.persianfish.ir/Maghalat/Taghziye/Artemia/Artemia-17-%7Bwww.PersianFish.com%7D.jpg
http://www.persianfish.ir/Maghalat/Taghziye/Artemia/Artemia-18-%7Bwww.PersianFish.com%7D.jpg
http://www.persianfish.ir/Maghalat/Taghziye/Artemia/Artemia-19-%7Bwww.PersianFish.com%7D.jpg
http://www.persianfish.ir/Maghalat/Taghziye/Artemia/Artemia-20-%7Bwww.PersianFish.com%7D.jpg
http://www.persianfish.ir/Maghalat/Taghziye/Artemia/Artemia-21-%7Bwww.PersianFish.com%7D.jpg
http://www.persianfish.ir/Maghalat/Taghziye/Artemia/Artemia-22-%7Bwww.PersianFish.com%7D.jpg
منبع : پرشین فیش (http://persianfish.com/index.php?option=com_content&task=view&id=109&Itemid=171)
جغرافیای ویتنام
این کشور در جنوب شرقی آسیا قرار گرفته است و از قسمت شرقی و جنوبی توسط خلیج تونکین و دریای چین و خلیج تایلند احاطه شده و از بخش غربی با کشورهای لائوس و کمبوج همسایه است .
موقعیت جغرافیایی آن بین 16 درجه طول شمالی و 106 درجه عرض شرقی قرار دارد . وسعت کشور حدود 329560 کیلومتر مربع است و که 325360 کیلومتر مربع آن خشکی و 4200 کیلومتر مربع از آن وسعت آبی می باشند . این کشور حدود 34444 کیلومتر مرز ساحلی ( به جز جزایر) دارد . با توجه به کشیدگی طولی این کشور از شمال به جنوب ، آب و هوای جنوب ، استوایی است و در شمال دوره مانسونی داغ شامل فصل بارانی گرم ( از اواخر اردیبهشت تا اواخر شهریور ) وفصل خشک ( اواخر مهر تا اواخر اسفند ) می باشد . این کشور با بیش از 40 سازمان بین المللی مشارکت و همکاری متقابل دارد .
ایستگاه وین چائو و کشت و پرورش آرتمیا :
این ایستگاه 150 کیلومتری جنوب شرقی شهرکان تو در کنار دریای چین جنوبی واقع شده است که تمام فعالیت های آبزی پروری آرتمیا ، میگو خرجنگ گرد را در منطقه دلتای مکونگ نظارت و راهبری می کند
وسعت آن حدود 15 هکتار است که حدود 10 هکتار آن برای پرورش آرتمیا مورد استفاده است دو استخر یک هکتاری از این مجموعه به عنوان استخرهای تبخیری هستند و آب ورودی از طریق کانال آبرسانی که آب دریای جنوبی چین را که در اوایل دسامبر یعنی فصل شروع فعالیت تکثیر و پرورش آرتمیا با شوری 28 گرم در لیتر منتقل می کنند را به شوری حدود 75 تا 80 گرم در لیتر می رسانند تا برای استخرهای آرتمیا مناسب گردد . در زمان شوری 40 تا 50 گرم در لیتر بخشی از آب وارد استخر های سبز می شوند تا با کود دهی مناسب زمینه مناسب برای شکوفایی جلبکی فراهم گردد . هر استخر نیم هکتاری سبز با عمق 100 ـ 60 سانتی متر قادر است چهار استخر آرتمیا با عمق 20 تا 30 سانتی متری را تغذیه کند ( در پاسخ به این سوال که چرا عمق استخرهای آرتمیا 20 تا 30 سانتی متر در نظر گرفته شده و نه بیشتر ، پاسخ داده شد بدلیل نفوذ زیاد آب از خاک کف و عدم سرمایه گذاری سنگین در بخش کوبش کف استخر عمق استخرها کم در نظر گرفته می شود تا اولا فشار حجم آب کمتر باشد و در نتیجه نفوذ آب بداخل بافت خاک کمتر و همچنین درمواقع بحرانی براحتی بتوان کل آب استخر را در کمترین زمان تخلیه و در کمترین زمان آبگیری نمود گرچه که این عمق باعث افزایش احتمال حضور جلبک های رشته ای می گردد و نیاز به شخم زدن را دو چندان برابر می کند .
کود مورد استفاده هم از نوع کودهای معدنی (شیمیایی ) است و هم کودهای آلی .
حدود 200 کیلوگرم کود مرغی در هر هفته برای نیم هکتار استخر سبز و همچنین 20 کلیو گرم کود شیمیایی شامل اوره ( 46 درصد نیتروژن ) فسفات (35 تا 40 درصد ) و دی آپی (18 درصد نیتروژن ، 46 درصد فسفر و پتاسیم با مقدار مناسب استفاده می شود نسبت مورد استفاده اوره به دی آپی یا اوره به فسفات، 3 به 1 است ( به عنوان مثال برای یک مزرعه 100 متر مربع 3 کیلو اوره و 1 کیلو دی آپی استفاده می شود ) . در مورد استخرهای جلبکی می بایست مدیریت به نحوی اعمال گردد تا همواره سی شی دیسک عدد 15 تا 20 سانتیمتر را نشان دهد . البته لازم است بطور روزانه از استخرهای جلبکی نمونه برداری شود و زیر میکروسکوپ به شناسایی جمعیت غالب گونه های جلبکی پرداخته گردد . در برخی موارد با مشاهده جلبک های رشته ای با تراکم زیاد در استخرهای جلبکی لازم است کل آب استخر قبل از ورود به استخرهای آرتمیا تخلیه گردد و پس از شخم زدن مجدد و آبگیری ، از جلبک کیتو سروسی که بصورت انفرادی در استخرهای مخصوص کشت شده است تزریق جلبکی بداخل استخر سبز انجام گیرد تا حداکثر جمعیت غالب جلبکی کیتوسروس باشد . علاوه بر کود دهی داخل استخرهای جلبکی از یک یا دو گونی 25ـ30 کیلو گرمی کود مرغی بصورت مستقیم در استخرهای آرتمیا نیز استفاده می شود ولی نکته بسیار مهم این که عمل شخم زدن بسیار مهم است و از تجمع مواد آلی در کف استخر و عدم دسترسی آرتمیا بدانها جلوگیری کرده ضمن اینکه از تجمع جلبک های رشته ای نیز جلوگیری می کند.
بهرحال بهترین شفافیت برای استخرهای آرتمیا 25 تا 30 سانتیمتر سی شی دیسک است . چنانچه تراکم القایی ناپلی آرتمیا در ابتدا 60 عدد در لیتر باشد و کلیه امور مدیریتی صحیح اعمال گردد حدود 5/2 کیلوگرم سیست تر از هر هکتار استخر آرتمیا درهر روز بدست خواهد آمدو لذا با توجه به فصل خشک حدود 6 ماه بالغ بر 1200 کیلوگرم سیست تر از هر هکتار استخر آرتمیا در سال بدست خواهد آمد . جمع آوری سیست ها دوبار در روز انجام می گیرد . این عمل با کشیدن ساچوک های کوچک در پشت موج شکن هایی که از برگ درختان نارگیل و با ارتفاع معین در انتهای وجه منتهی وزش باد استخر انجام می شود سپس شستشوی موقت با کمک دو تور در هم فرو رفته یکی با مش 1 میلی متر برای گرفتن زوائد و آشغال های آب و بیوماس آرتمیا و تور زیرین با مش 150 میکرون برای جمع آوری سیست ( نکته قابل توجه اینکه اربیوماس مرده آرتمیایا بیوماسیی که در طی شستشوی موقت حاصل از جمع آوری سیست برای پرورش ماهیان تیلاپیا استفاده می شود تا در موقع مقتضی از این ماهی برای پرورش خرچنگ گرد استفاده گردد . همچنین مردم بومی از این ماهی استفاده غذایی می کنند . )
سیست های جمع آوری شده در طی چند روز از کل مزارع اطراف به ایستگاه وین چائو آورده می شود . نکته قابل توجه اینکه ایستگاه وین چائو سیست تولیدی مزارع مردمی را به قیمت هر کیلو سیست تر 25 دلار خریداری می نماید و همچنین کلیه عملیات تفریخ ، تزریق و آموزش های لازم را در ازای اخذ مبالغ تعیین شده از طرف دانشکده مربوطه از مزرعه داران انجام می دهد . البته در زمانیکه دمای هوا حدود 29 درجه سانتیگراد است مقدار سیست گذاری آرتمیای بالغ کم است و با افزایش دما حدود 35 تا 40 درجه سانتیگراد افزایش سیست گذاری مشاهده می شود. این نکته نیز بستگی به نوع سویه مورد مطالعه دارد و در مورد سویه های مختلف عدد مناسب برای بیشترین سیست گذاری متفاوت است . نکته مهم در این بخش استفاده منحصر به فرد از کود مرغی است . اصولا در ویتنام سالن های پرورش مرغ بسیاری وجود دارند که تامین کننده کود مرغی لازم برای صنعت بیش از هزار هکتاری پرورش آرتمیا در جنوب ویتنام است . بنظر می رسد استفاده از کودهای حیوانی همچون کود گاوی و غیره یا بره زدن تعادل نسبت فسفات به نیترات باعث کاهش تولید سیست آرتمیا می شود . با تغییرات نامناسب در استخرها همچون تغییر رنگ آب ( متمایل به قرمز ) و یا مشاهده تعداد زیادی بالغین ماده که تخم خود را رها کرده اند لازم است استخرهای جدید آماده گردند و حدود 50 درصد از بالغین از استخر اول تخلیه و به استخر جدید منتقل گردد و با ایجاد شرایط مناسب تغذیه زمینه ایجاد تراکم مناسب نسبت به تغذیه در دسترس و نتیجتا تولید سیست بیشتر فراهم گردد . و همانطوریکه قبلا گفته شد با مشاهده تلفات زیاد آرتمیا و یا مشاهده جلبک های رشته ای در سطح و کف استخر ( رنگ کیتو سروس در تراکم انبوه به قهوه ای می گراید ولی آزمایش هر روزه از چگونگی وضعیت جلبکی بسیار مهم است زیرا با وجود روتیفر و با اوسیلاتوریا نیز رنگ آب به قهوه ای می گراید و این موضوع ممکن است باعث گمراه شدن مزرعه دار گردد ) . می بایست عملیات تخلیه آب از استخر انجام گیرد و با تخلیه لجن های کناری و فرصت کافی برای خشک شدن کف استخر مجددا نسبت به آب گیری و ایجاد شرایط و القا ناپلیوس آرتمیا اقدام نمود . لازم به ذکر است بهترین زمان برای تزریق ناپلی آرتمیا نیمه های شب و یا سحر می باشد .
در ویتنام بدلیل کوچ وسیع نیروهای کارگری ارزان قیمت از کامبوج به ویتنام ( بدلیل شرایط بسیار سخت زندگی در کامبوج و جنگ و غیره ) با حداقل دستمزد نیروی کارگری مناسب همیشه یافت می شود و شاید یکی از دلایل موفقیت آنها در تولید سیست با کمترین هزینه همین موضوع باشد گرچه مولفه های دیگری نیز به عنوان شرایط اقلیمی و جغرافیایی مناسب در تولید بهینه این محصول شیلاتی در آن کشور نیز مهم می باشند .
از این مولفه ها می توان به میزان قابل توجه آب قابل دسترس اشاره نمود . اصولا ویتنام بدلیل وجود رودخانه های بسیار زیاد و طول ساحل بسیار و همچنین جنس خاک مناسب از پتانسیل های ذاتی خوبی برخوردار است ولی کوشش و تلاش بیش از حد ، توقع سطح پایین مردم از بهره مندی زندگی ، قناعت و سطح زندگی پایین نیز از عوامل مهم موفقیت آنها می باشد که نمی توان از آنها چشم پوشی نمود .
براساس گفته افراد مطلع خانواده هایی که از چند سال پیش به این حرفه روی آورده اند ، درآمد ماهانه خود را از 50 الی 60 دلار آمریکا به 500 الی 600 دلار در ماه افزایش داده اند و با این روند از آینده اقتصادی خوبی برخوردار خواهند بود . البته امروزه تمایل به کشت میگوی ببری بسیاربیشتر شده است و مزرعه داران آرتمیا تمایل به تغییر کاربری زمین های خود دارند ولی در برخی مواقع عدم وجود شرایط مناسب برای کشت میگو به آنها این اجازه را نمی دهد .
یکی از مهمترین فعالیت این ایستگاه در طی 8 سال گذشته ، ترویج خانگی تکثیر و پرورش آرتمیا بوده است . امروزه شاهد هستیم که هر کشاورز در کنار زمین یک الی دو هکتاری خود ، ضمن احداث مسکن خود بخشی از زمین را به کشت و زرع اختصاص داده است، بخشی را به کشت آرتمیا و استحصال سیست آن اختصاص داده و برخی مواقع شاهدیم که در داخل خانه خود تانک های 5 متر مکعبی برای تغذیه و پرورش لارو میگوی ببری تا مرحله پست لارو 12 را فراهم آورده است که محصول نهایی یا فروخته می شود یا در مزرعه میگوی خود کشاورز کاربرد دارد .
اتاق عمل آوری سیست آرتمیا :
سیست های جمع آوری شده توسط مزرعه دارها و همچنین سیست های جمع آوری شده در ایستگاه های وابسته به دانشگاه ، پس از آب گیری نسبی به صورت هفتگی به این اتاق آورده شده ، پس از خالص سازی با آب شیرین برای جداسازی پوسته های خالی از سیست های مرغوب ( حداکثر 10 الی 15 دقیقه ) و آبگیری مجدد توسط سانتریفوز ، با دستگاه خشک کن با هوای گرم که با سیستم فشار هوای گرم قابل کنترل (دما و فشار) خشک می گردد تا رطوبت آن به 5 درصد تقلیل یابد . دمای تنظیمی برای خشک شدن مناسب 45 درجه سانتیگراد و فشار هوا 60 اتمسفر می باشد .
لازم به ذکر است سیست های سویه های مختلف دارای درجات متفاوت تنظیمی دمایی و فشار می باشند که بر حسب ضخامت پوسته کیتینی و اندازه می بایست مورد آزمایش قرار گیرند تا نقطه مناسب اختصاصی آنها بدست آید . سیست های خشک شده در دستگاه لرزان ( شیکرهای بزرگ ) که سطح داخلی آن از تورهای فلزی ضد زنگ با مش 150 میکرون پوشیده شده است قرار داده می شود تا آخرین ناخالصی های آن جدا گردد در نهایت در اتاق بسته بندی ، بصورت قوطی های نیم پوندی یا بسته بندی های پلاستیکی10 کیلوگرمی در دمای 15 تا 17 درجه سانتیگراد تا زمان فروش نگهداری می گردد . (دمای نگهداری سیست های مختلف ، متفاوت است بطوریکه در مورد سیست آرتمیای دریاچه منفی 4 تا 4 درجه سانتیگراد بهترین پاسخ را داده است .
سالن تفریخ و غنی سازی آرتمیا :
در این سالن که تعداد زیادی زوک های 20 لیتری قراردارد . شرایط تفریخ سیست آرتمیا و غنی سازی آن توسط ویتامین ها ، اسیدهای چرب غیر اشباع و آنتی بیوتیک ها و غیره فراهم گردیده است . همچنین در مقیاس آزمایشگاهی زوک های کوچکی وجود دارد که هر هفته از نمونه های موجود در انبار نمونه برداری شده تا مورد ارزیابی تعیین درصد تفریخ و درصد تفریخ موثره قرار گیرند. سیست آرتمیا در طی 24 ساعت با ایجاد شرایط انکوباسیون ( شروی 30 گرم در لیتر ، دمای آب 28 درجه سانتیگراد و نوردهی مناسب و هوادهی از زیر زوک بطوریکه از تجمع سیست در ته زوک جلوگیری کند ) انجام می گیرد . ناپلیوس یا مرحله یک لاروی ، 24 ساعت پس از تفریخ از ذخیره زرده ای کیسه زرده خود استفاده می کند و چنانچه غنی سازی مد نظر باشد پس از 24 ساعت از تفریخ بلافاصله پس از غنی سازی ازلارو آرتمیا به عنوان غذا در صنایع مختلف آبزی پروری استفاده می نمایند .
نویسنده : مهندس محمود حافظیه
عضو هیات علمی موسسه تحقیقات شیلات ایران
تصاویر مرتبط :
http://www.persianfish.ir/Maghalat/Taghziye/Artemia/Artemia-%7Bwww.PersianFish.com%7D.gif
http://www.persianfish.ir/Maghalat/Taghziye/Artemia/Artemia-01-%7Bwww.PersianFish.com%7D.jpg
http://www.persianfish.ir/Maghalat/Taghziye/Artemia/Artemia-02-%7Bwww.PersianFish.com%7D.jpg
http://www.persianfish.ir/Maghalat/Taghziye/Artemia/Artemia-03-%7Bwww.PersianFish.com%7D.jpg
http://www.persianfish.ir/Maghalat/Taghziye/Artemia/Artemia-04-%7Bwww.PersianFish.com%7D.jpg
http://www.persianfish.ir/Maghalat/Taghziye/Artemia/Artemia-05-%7Bwww.PersianFish.com%7D.jpg
http://www.persianfish.ir/Maghalat/Taghziye/Artemia/Artemia-06-%7Bwww.PersianFish.com%7D.jpg
http://www.persianfish.ir/Maghalat/Taghziye/Artemia/Artemia-07-%7Bwww.PersianFish.com%7D.jpg
http://www.persianfish.ir/Maghalat/Taghziye/Artemia/Artemia-08-%7Bwww.PersianFish.com%7D.jpg
http://www.persianfish.ir/Maghalat/Taghziye/Artemia/Artemia-09-%7Bwww.PersianFish.com%7D.jpg
http://www.persianfish.ir/Maghalat/Taghziye/Artemia/Artemia-10-%7Bwww.PersianFish.com%7D.jpg
http://www.persianfish.ir/Maghalat/Taghziye/Artemia/Artemia-11-%7Bwww.PersianFish.com%7D.jpg
http://www.persianfish.ir/Maghalat/Taghziye/Artemia/Artemia-12-%7Bwww.PersianFish.com%7D.jpg
http://www.persianfish.ir/Maghalat/Taghziye/Artemia/Artemia-13-%7Bwww.PersianFish.com%7D.jpg
http://www.persianfish.ir/Maghalat/Taghziye/Artemia/Artemia-14-%7Bwww.PersianFish.com%7D.jpg
http://www.persianfish.ir/Maghalat/Taghziye/Artemia/Artemia-15-%7Bwww.PersianFish.com%7D.jpg
http://www.persianfish.ir/Maghalat/Taghziye/Artemia/Artemia-16-%7Bwww.PersianFish.com%7D.jpg
http://www.persianfish.ir/Maghalat/Taghziye/Artemia/Artemia-17-%7Bwww.PersianFish.com%7D.jpg
http://www.persianfish.ir/Maghalat/Taghziye/Artemia/Artemia-18-%7Bwww.PersianFish.com%7D.jpg
http://www.persianfish.ir/Maghalat/Taghziye/Artemia/Artemia-19-%7Bwww.PersianFish.com%7D.jpg
http://www.persianfish.ir/Maghalat/Taghziye/Artemia/Artemia-20-%7Bwww.PersianFish.com%7D.jpg
http://www.persianfish.ir/Maghalat/Taghziye/Artemia/Artemia-21-%7Bwww.PersianFish.com%7D.jpg
http://www.persianfish.ir/Maghalat/Taghziye/Artemia/Artemia-22-%7Bwww.PersianFish.com%7D.jpg
منبع : پرشین فیش (http://persianfish.com/index.php?option=com_content&task=view&id=109&Itemid=171)