خانواده دروزرا (Drosera )

[*FATIMA*]

خانواده دروزرا (Drosera )




گیاهان گوشتخوار خانواده دروزراسه ( Droseraceae ) دارای نه جنس مختلف ، شامل دروزرا ، آلدرواندا ، دروزراپیتس ، دروزری دیت ، فیسچریپولیس ، پلیوآلدروواندا ، ساکسونیپولیس و دیونه و بیش از 200 گونه می باشد . بیشتر گیاهان این خانواده زیبا و جذاب می باشند . در این تاپیک به شرح برخی از جنس های مهم خانواده دروزرا می پردازیم .





http://uc-njavan.ir/images/butix7v2e8bnqd2o29v.jpg

[*FATIMA*]

جنس دروزرا (Drosera )

http://uc-njavan.ir/images/20n26jwy2jgnt1gv1cg9.jpg




جنس دروزرا که عموماً به نام شبنم خورشید نیز خوانده می شود ، یکی از بزرگترین جنس های گیاهان گوشتخوار ، متعلق به این خانواده می باشد ، که بیش از 188 گونه دارد .

دروزروس Droseros در زبان آلمانی به معنای درخشیدن و برق زدن در مقابل نور خورشید می باشد و از آنجا که شکل ظاهری برگ های گیاهان جنس دروزرا بدین صورت است ، این نام به گیاهان این جنس اطلاق شده است . موطن اصلی گیاهان دروزرا شرق امریکا است ، ولیکن در سراسر دنیا یافت می شوند .

گیاهان جنس دروزرا برگ های رزت مانند قائم و یا خوابیده ای با 100-1 سانتیمتر ارتفاع ، بسته به نوع گونه ، بر روی زمین تشکیل می دهند . در واقع این گیاهان برای شکار حشرات از برگ های خود استفاده می کند ، زیرا تارهای سوزنی شکل متعددی که بر روی برگ های این گیاهان وجود دارند ، ماده ی چسبناک شبنم مانندی را که مسبب چسبیدن حشره و بالطبع شکار آن می گردد ، ترشح می کنند .

اکثر برگ های گیاهان دروزرا به صورت ساقه های باریکی می باشنذ که در انتها به پهنک برگی که تغییر شکل داده و به شکل تله درآمده است ، خیم می گردند . هر قسمت از بخش تله مانند برگ با غده های کوچک ترشح کننده ای ، که مواد چسبنده ای را به بیرون ترشح می کنند ، پوشیده شده است . این مواد باعث می شوند برگ ها به صورت برگ های پوشیده از شبنم دیده شوند و به همین دلیل به گیاهان این جنس ، شبنم خورشید گفته می شود .

در گیاهان جنس دروزرا گل به صورت سنبله زیبایی می باشد . گل های این گیاهان بر روی ساقه های میله ای شکل قرار گرفته اند و ممکن است بر روی یک ساقه بین 5 تا 30 جوانه گل وجود داشته باشد . گل ها یکی یکی ، به ترتیب و از پایین ساقه باز می شوند . بدین صورت که ، در ابتدا پایین ترین جوانه باز می شود تا به آخرین جوانه بر روی ساقه برسد . در گیاهان جنس دروزرا ( شبنم خورشید ) گل به طور فیزیکی مجزا از تله می باشد و همچنین گیاهان دروزرا به طور متمایزی انواع حشرات گرده افشان را جذب می کنند و این حشرات به جابجایی گرده های گل کمک می کنند . در این گیاهان همیشه و در هر زمان ، فقط یک گل باز است و معمولاً هر گل برای مدت کوتاهی باز می ماند . هر گل باز شده از خود نسبت به شدت نور و حرکت مبنی به پاسخ به موقعیت خورشید در آسمان ، واکنش نشان می دهد .

در گیاهان جنس دروزرا ، قسمت های مختلف گل مضربی از عدد 5 هستند . به گونه ای که 5 کاسبرگ ، 5 گلبرگ ، 5 تا 10 پرچم و مادگی 5 قسمتی دارند . رنگ گل ها از سفید تا صورتی متفاوت است .

سیستم ریشه در بیشتر جنس های دروزرا ، به صورت ضعیفی توسعه یافته است ، که عمدتاً به جذب آب و نگهداشتن گیاه در زمین کمک می نماید .

به طور کلی گیاهان اسیدآمینه ها را از طریق خاک جذب نموده و سپس تبدیل به پروتئین می کنند ، اما گیاهان گوشتخوار مستقیماً پروتئین مصرف می نمایند . نکته جالب در گیاه شبنم خورشید ، این است که این گیاه با حشره سوپ تهیه می کند و سپس آن را میل می نماید . شبنم خورشید ابتدا آنزیم چسبناکی ترشح می کند ، که سبب چسبیدن پای حشره روی برگ گیاه می شود . در واقع فرود حشره بر روی قطرات شبنم مانند ، موجب چسبیدن حشره بر برگ گیاه می شود و حشره با تقلا برای آزاد شدن ، بیش از پیش خود را به دام می اندازد . پس تسلیم شدن حشره ، تارها به ترشح شیره ای مملو از آنزیم های مختلف می پردازند و گیاه آرام آرام شروع به هضم حشره ، همراه با برگ می نماید . در واقع برگ به سمت بالا لوله شده و به تدریج هضم می شود و سپس همراه حشره ، مانند یک سوپ سبزیجات ، توسط گیاه خورده می شود . پس از میل کردن سوپ ، گیاه مجدداً برگ تازه ای تولید می نماید .

بهتر است که گیاهان جنس دروزرا در بسترهای خزه خشک ، پشت پنجره های شمالی و جنوبی قرار داده شوند ، زیرا مکان نگهداری این گیاهان نباید کم نور باشد . آبیاری این گیاهان در گلدان هایی با زهکش مناسب ، به صورت دو الی سه مرتبه در هر هفته ، بهینه می باشد .




در ادامه به معرفی برخی گونه های جنس دروزرا می پردازیم


منبع گیاهان گوشتخوار و شگفتی های گیاهان
نوشته
معصومه استکی
فخرالسادات موسوی
مائده شیرانی

[*FATIMA*]

برخی گونه های جنس دروزرا




گونه D . filiformis v . tracyi

http://uc-njavan.ir/images/110d9pjal56my17ktzaw.jpg

گیاهان این گونه طویل ترین گیاهان جنس دروزرا می باشند ، به طوری که برگ های آنها قادرند حتی بیش از 50 سانتیمتر طول داشته باشند . گل های این گیاهان نیز حدوداً 2 سانتیمتر بوده و همیشه به رنگ صورتی می باشند . گلبرگ ها در گل های این گیاهان اندکی دالبری شکل هستند . گیاهان این گونه نسبت به دیگر گیاهان این جنس ، قادر به زندگی در شرایط محیطی خشک تر می باشند .


گونه D.capillaries

http://uc-njavan.ir/images/civauo82uk7tofk4qco.jpg

در میان گیاهان جنس دروزرا ، چندین گونه قرمز رنگ می باشند ، که تشخیص آنها در اولین نگاه مشکل خواهد بود . برگ های این گیاهان رزت مانند بوده و بر روی زمین پهن شده اند و همچنین در انتهای آنها تیغه هایی وجود دارد که پیچ خورده و با غده های ترشحی چسبناک ، پوشیده شده اند . گل های کوچک این گیاه معمولاً به رنگ صورتی روشن هستند .


گونهD.binata

http://uc-njavan.ir/images/4o92l12kbhl9ozhi68lh.jpg

این گونه استرالیایی غیرعادی ، برگ های T شکلی دارد که به راحتی تا ارتفاع 12 اینچ رشد می کنند . این برگ های چنگال مانند با تارهای ظریف و چسبنده ای پوشانده شده اند . این گیاهان گل های بزرگ سفیدرنگ و گاهاً صورتی رنگ در فصل بهار تولید می کنند . یکی از راه های تکثیر آسان این گیاهان ، قلمه زدن ریشه می باشد .


گونه D . slackii

http://uc-njavan.ir/images/lesqst61ma9furak4gx.jpg


این گونه ، یک گیاه جذاب و همیشه سبز می باشد . این گیاه بومی آفریقای جنوبی است و به افتخار Adrian Slack که آن را برای اولین بار شناسایی نمود ، به این اسم ، نامگذاری شد .

این گونه برگ های رزت مانند مسطحی به عرض 5 سانتیمتر ایجاد می کند ، که دو مشخصه عمده ی برگ های گیاهان این گونه ، شکل محدب برگ ها و کرک های ضخیم و متراکم قرمز رنگ در زیر سطح برگ ها می باشد .

هر گیاه بالغ یا به ندرت دو میله ی ساقه مانند تولید می کند ، که طول آن می تواند به 40 سانتیمتر برسد . پایه این میله ها به صورت خمیده بوده و هر کدام از آنها با غده های ترشح کننده کوتاه و قرمز رنگی پوشیده شده اند . گلبرگ های گل به رنگ صورتی تیره بوده و عرضی در حدود 2/5 سانتیمتر دارند . همچنین در وسط گلبرگ ها پرچم های سفید رنگی قرار گرفته است .

محل اصلی رشد این گیاهان زمین های مرطوب و باتلاقی کوه های Kleinriviersberg و جنوب Kogelberg می باشد . در هر دو مطقه گیاهان در مکان هایی رشد می کنند که در تمام سال بتوانند از مواد رسوبی و ته نشین شده استفاده کنند . در این مناطق آتش سوزی های دوره ای که اتفاق می افتد ، باعث از بین رفتن گیاه در سطح زمین می شود ، اما به زودی گیاه مجدداً از ریشه ها شروع به رشد می کند .

این گونه از جمله گیاهانی است که به راحتی می توان آن را پرورش داد . برای پرورش این گیاه ، یک گلدان عمیق ، مقداری پیت ، نور مناسب و آبیاری منظم نیاز است . در طول دوران رشد نباید گیاه با سرمازدگی مواجه شود ، زیرا این گیاهان تحمل کمی در برابر سرمازدگی دارند . البته در صورت یخ زدن و صدمه دیدن برگ های رزت مانند ، گیاه مجدداً از ریشه شروع به جوانه زدن می کند . تکثیر این گیاهان توسط قلمه برگ ، ریشه و در صورت وجود به وسیله بذر میسر می باشد .




در ادامه به معرفی جنس آلدروواندا می پردازیم


منبع گیاهان گوشتخوار و شگفتی های گیاهان
نوشته
معصومه استکی
فخرالسادات موسوی
مائده شیرانی

[*FATIMA*]

جنس آلدروواندا (Aldrovanda )



گونه Aldrovanda vesiculosa

http://uc-njavan.ir/images/dua7mm95jf6i2ujhue6.jpg

http://uc-njavan.ir/images/d49q0v94by4t1q7r0iek.jpg

این گونه که به چرخ آبگرد معروف است ، یک گونه منحصر بفرد گیاهی از جنس آلدروواندا در بین گیاهان گلدار خانواده دروزراسه است . از آنجا که اندام های تله مانند این گیاهان به شکل حلقه می باشند و گیاه ساقه شناوری به طول حدوداً 6 تا 11 سانتیمتر دارد ، شبیه چرخ آبگرد می باشند . این گیاه با استفاده از اندام های تله مانند خود که بسیار شبیه تله های گیاهان ونوس حشره خوار است ، از بی مهرگان تغذیه می کند و به همین علت است که به گیاهان این گونه ، ونوس حشره خوار آبزی نیز می گویند .

این گونه یک گیاه آبزی بدون ریشه است ، که در آغاز تنها یک ریشه ابتدایی ناقص دارد و این ریشه خیلی زود جدا شده و از بین می رود . در این گیاهان تله ها توسط دمبرگ هایی که دربردارنده ی کیسه های هوا جهت شناور ساختن گیاه هستند ، نگه داشته شده اند .

در گیاهان این گونه رشد با سرعت زیادی انجام می شود ، به طوری که در یک گونه ژاپنی 4-9 میلیمتر افزایش طول در هر روز و در شرایط مناسب ، یک حلقه از تله ها در روز تولید می شود .

اصولاً گیاهان آبزی این گونه به شکار بی مهرگان کوچک می پردازند . تله ها در گیاهان این گونه بسیار کوچک و شبیه دو لوب به هم متصل شده می باشند ، در واقع برگ های این گیاهان در انتها به دو لوب تقسیم می شوند و رگبرگ انها به شکل لولا درمی آید و برگ می تواند حول این لولا بچرخد .

درون تله های این گونه ردیفی از تارهای حساس ( لایه ای به ضخامت 6 تا 8 میلیمتر ) قرار گرفته است که در برخورد با بی مهرگان آبزی ، این تارها تحریک شده و به سرعت عکس العمل نشان می دهند ، بدین صورت که زمانی که یکی از این تارهای حساس خمیده می شود ، کانال یونی در سلول های غشاء پایه این تارها باز شده و یک جریان پتانسیلی تا سلول های رگبرگ تولید می نماید . سلول های رگبرگ با پمپ کردن یون ها به خارج از سلول های خود ، به این جریان پاسخ می دهند و سبب خروج آب از این سلول ها در اثر فشار اسمزی می گردند .

بسته شدن ناگهانی لوب های تله در این گیاهان ، یک نوع پاسخ غیر مستقیم به تحریک تماسی است ، ولیکن این بسته شدن به صورت نیمه باز صورت می گیرد ، بدین علت که اگر جسمی به غیر از حشره ، بر روی تله قرار گرفت ، از آنجا که بعد از آن هیچ حرکتی نمی کند و ثابت می ماند ، عمل هضم اغاز نگردد . بنابراین ، پس از به دام افتادن حشره و تلاش آن برای خروج از تله ، دو لوب محکم به یکدیگر می چسبند و به این ترتیب فضای بسته ای با آنزیم های هضم کننده به وجود می آبد . هر تله می تواند 3 تا 4 بار تحریک شود و به شکار بپردازد .

گل های گیاهان این گونه کوچک ، سفید و منفرد بوده و توسط ساقه گل بر روی سطح آب نگه داشته می شوند . گل تنها برای چند ساعت باز است و پس از آن گل برای تولید مثل به زیر آب می رود .

بذرهای تولید شده این گیاهان دارای لپه هستند و از این رو مواد غذایی مورد نیاز برای جوانه زنی را در خود ذخیره نموده اند . این گیاهان به ندرت به گل می نشینند و تکثیر آنها اغلب به صورت غیرجنسی می باشد . در شرایط مناسب محیطی گیاهان بالغ ساقه های فرعی 3 تا 4 سانتیمتری تولید می کنند ، که باعث رشد گیاه جدیدی می شود و گیاه قدیمی از آن جدا می گردد و به دلیل رشد سریع این گیاهان ، در یک مدت زمان کوتاهی تعداد بی شماری از این گیاهان تولید می شوند .

گیاهان این گونه برای زندگی آب های سطحی کم عمق ، آرام ، تمیز ، گرم ، نور کافی ، سطوح پایین مواد غذایی و شرایط اندک اسیدی را می پسندند . گیاهان این گونه در بین مزارع برنج و نیزارها نیز دیده می شوند .




در ادامه به معرفی جنس دیونه می پردازیم

منبع گیاهان گوشتخوار و شگفتی های گیاهان
نوشته
معصومه استکی
فخرالسادات موسوی
مائده شیرانی

[*FATIMA*]

جنس دیونه (Dionaea )

http://uc-njavan.ir/images/hwnsx55somaqy0cwtfrq.jpg


ساختار برگ در گیاهان دیونه

به طور کلی در این گیاهان برگ شامل پهنک ، دمبرگ و پایه برگ می باشد . قسمت تله مانند ، پهنک برگ ، قسمت طویل که سر دیگر آن بر روی خاک قرار می گیرد ، پایه برگ و نقطه اتصال این دو ، دمبرگ نامیده می شود .

برگ های گیاهان جنس دیونه بدون ساقه بوده و مستقیماً از روی زمین خارج می شوند . برگ ها شامل یک پهنک کشیده باله دار می باشند ، که در انتها پهن شده و تشکیل دو پهنک جداگانه به طول حدوداً 2 سانتیمتر را می دهند . این پهنک های کوچک می توانند در طول رگبرگ اصلی تا شوند . سطوح فوقانی آنها دارای غدد قرمز رنگ کوچکی می باشند ، که باعث هضم حشرات می گردند . مابین غدد قرمز رنگ و کناره های برگ ، قسمت کوچکی دیگری وجود دارد که محل نکتار ( شیره - نوش ) گل است . پیرامون هریک از این پهنک ها پرزهای سختی ( خارهای نازک و ظریف ) وجود دارند .

همچنین این گیاهان در قسمت مرکزی اغلب دارای سه الی چهار عدد پرزهای حسی برآمده می باشند . زمانی که حشره به این پرزهای حساس برخورد می کند ، پهنک ها مانند اوراق یک کتاب روی هم تا شده و حشره در آن حبوس می گردد . در این هنگام غده ها مایع اسیدی ترشح می کنند ، که احتمالاً این مایع همراه با فعالیت باکتری ها سبب هضم حشره می گردند . پس از 15-5 روز و یا گاهاً 30 روز ، درهای زندان به آهستگی باز می شود و این در حالی است که فقط بقایای جسد حشره زندانی بر روی پهنک ها دیده می شود .

پس از هر شکار برگ ها مجدداً شکل اولیه خود را بدست می آورند ، ولی پس از 2 تا 3 بار استفاده ، برگ ها قهوه ای رنگ و پژمرده می شوند . در این هنگام می بایست برگ ها چیده شوند ، تا برگ های جدیدی به جای آنها بروید .

در این گیاهان تمایل به تولید دو نوع برگ بهاره - تابستانه و تابستانه - پاییزه وجود دارد . برگ های بهاره ، دارای پایه های برگی کم پهنا و باریک است و پهنک برگ ( تله ها ) به رنگ های روشن و کم رنگ می باشند . در حالی که برگ های پاییزه ، دارای تله های پهن و گسترده و پایه برگ کوچکی هستند و نیز رنگ تله ها قرمز درخشان است .

گیاهان جنس دیونه در محیط رشد مناسب و بهینه ، به حداکثر رشد خود یعنی قطر 13 سانتیمتری یا 5 اینچی می رسند . در صورتی که طول یکی از برگ های تله مانند آنها 3 سانتیمتر خواهد بود . تعداد تله ها در شرایط مناسب بیشتر از 20 عدد خواهد بود ، ولی در شرایط نامناسب ، 4 تا 8 تله بیشتر ایجاد نخواهد شد .


گل در گیاهان دیونه

گیاهان دیونه ، جزء گیاهان گروه Choripetalae می باشند . مشخصه گل در گیاهان این گروه این است که اولاً گلبرگ های گل به هم متصل نیستند ، ثانیاً گل تقارن شعاعی دارد .

پس از اینکه گیاه بالغ شد ، تعدادی گل بر روی ساقه بلند گیاه ، دور از برگ ها شکوفا می شود . گل ها در ارتفاع بالاتری نسبت به برگ ها هستند ، به این علت که حشراتی که در حال گرده افشانی گل ها هستند ، در تله های گیاه اسیر نشوند . هر گل قادر است بذرهای بسیار ریزی تولید نماید . اگر گل ها از گیاه جدا شوند ، برگ ها رشد بهتری خواهند داشت ، چرا که گلها انرژی زیادی از گیاه می گیرند .

رنگ در گیاهان دیونه

این گیاهان اغلب با برگ هایی به رنگ های قرمز مخملی و یا قرمز مایل به زرد دیده می شوند . برگ های این گیاهان در صورتی که به مقدار کافی در مجاورت نور قرار گیرند ، به رنگ قرمز خواهند بود و اگر نور کافی به آنها نرسد ، به رنگ سبز روشن درخواهد آمد و تنها قسمتی از لبه ها به رنگ قرمز خواهند بود .

پرورش دهندگان این گیاهان ، تنها گونه هایی با رنگ قرمز تیره را برای کشت و پرورش انتخاب می کنند .




در ادامه به بررسی مکانیسم تله و تکثیر جنس دیونه می پردازیم



منبع گیاهان گوشتخوار و شگفتی های گیاهان
نوشته
معصومه استکی
فخرالسادات موسوی
مائده شیرانی

[*FATIMA*]

مکانیسم و ساختار تله در گیاهان دیونه

همان طور که گفته شد ، گیاهان این گونه دارای برگ های کوچکی می باشند که به صورت عرضی باز می گردند و همچنین دارای تارهای سفت و محکمی هستند که به آنها ، تارهای حساس گفته می شود . زمانی که جسمی با این تارها تماس پیدا کند و آنها را خم نماید ، دو لبه برگ های تله ، در کمتر از یک ثانیه ، به سرعت بسته می شود و تله ایجاد می شود . نکته جالب این است که تله تا چندین ثانیه اول ، به طور کامل بسته نمی شود و بعضی قسمت های آن باز می ماند . این بدین علت است که بعضی حشرات کوچک که نمی توانند غذای کافی را برای گیاه فراهم کنند ، از تله خارج شوند .

چنانچه ماده قرار گرفته در تله غذا نباشد ، مثلاً سنگ ، خاشاک و غیره ، تله پس از گذشت 12 ساعت باز شده و آن را به بیرون پرتاب می کند ، ولیکن چنانچه بر روی برگ یک قطعه گوشت و یا حتی یک قطعه کاغذ که در آب گوشت قرار شده است ، گذاشته شود ، برگ از خود عکس العمل نشان می دهد و بسته می شود . پس از آن ، سلول های ترشحی سطح بالایی برگ ، شیره گوارشی ترشح می کند و سطح آن از شیره گوارشی پوشیده می گردد . از این رو درمی یابیم که کرک های حساس و غده های ترشحی گیاه دیونه در مقابل محرک هایی از خود عکس العمل نشان می دهد که بتواند آنها را جذب کنند ، در واقع کرک های حساس گیاه دیونه به محرک هایی که برای گیاه بی فایده باشند ، پاسخ نمی دهد .

حال چنانچه ماده قرار گرفته بر روی تله ، شکار حقیقی باشد ، در مدت زمان اندکی ، برگ های تله محکم به هم چسبیده شده و در برابر ورود هوا نیز نفوذناپذیر می شوند . این بدین علت است که از خروج مایع هضم کننده و باکتری ها از درون تله حلوگیری شود . تله خیلی محکم بر روی حشره فشرده شده و مایع گوارشی همانند معده انسان بر روی آن ترشح می شود . این ماده قسمت های نرم و درونی حشره را هضم می کند ، ولی نمی تواند قسمت های سخت و پوشش محافظتی حشرات را هضم نماید . در مراحل پایانی هضم که 5 تا 12 روز طول می کشد ، تله مایع گوارشی را دوباره باز جذب کرده و سپس تله باز می شود . بقایای حشره شامل اسکلت و پوشش بیرونی حشره که هضم نمی گردند ، در اثر وزیدن باد یا همراه آب باران خارج می شوند .

مدت زمانی که طول می کشد تا تله باز شود ، به اندازه حشره ، دما ، سن تله و تعداد دفعاتی که تله روند هضم حشرات را انجام داده است ، بستگی دارد . لازم به ذکر است که چنانچه یک حشره بیش از حد بزرگ باشد ، قسمتی از آن به بیرون تله چسبیده شده و باکتری ها و قارچ ها از آن تغذیه می کنند . سرانجام تله سیاه رنگ شده ، می پوسد و می افتد . همچنین یک قسمت نرم در تله وجود دارد که آنزیم های گوارشی و مایع ضدعفونی کننده می سازد ، که از تجزیه سریع حشره در طول چند روز جلوگیری کرده و تله را تمیز می سازند .


تکثیر و پرورش گیاهان دیونه

گیاهان این جنس از جمله گیاهان گوشتخواری هستند که به آسانی رشد میکنند . برای پرورش این گیاهان ، فقط کافی است قطعه ای از ریزوم یا پیاز این گیاهان را در شرایط مرطوب ، در درون خاک اسیدی و فقیر از نظر مواد غذایی کاشته و نور کافی به گیاهان تابانیده شود . تعداد برگ های این گیاهان به طور معمول 7 برگ است و اگر گیاه بیش از 7 برگ داشته باشد ، بدین معنی است که از گیاه مادر ، گیاه دیگری از طریق ریزوم منشعب شده است .

بهتر است بافت خاک شامل خزه اسفاگنوم و شن باشد . به گیاهان دیونه نباید کود یا اهک اضافه شود و ترجیحاً هر چند سال یکبار گیاه به خاک جدیدی منتقل گردد .

به منظور فراهم کردن رطوبت بالا برای رشد این گیاه می توان از تراریوم یا شیشه ای با درب کوچک استفاده کرد . آکواریوم های قدیمی یا تنگ شیشه ای نگهداری ماهی نیز می تواندد مناسب باشند .

معمولاً در تابستان ، 2 ساعت قرار دادن گیاه در برابر نور خورشید کافی می باشد ، زیرا دمای هوای درون شیشه بسیار گرم می شود . چنانچه گیاهان پژمرده شدند ، بایستی آنها را سریعاً از مقابل نور خورشید دور نمود . برعکس در زمستان ، دمای هوای درون تراریوم ممکن است بسیار سرد شود و در این هنگام باید گیاهان را از کنار پنجره دور کرد و یا آنها را در شب پوشانید تا گرم و مرطوب نگه داشته شوند . اگرچه این گیاهان یک دوره خواب زمستانه را تجربه می کنند ، ولی باز هم به روشنایی روز و دمای سرد نیاز دارند .

روش دیگر پرورش این گیاهان ، قرار دادن آنها در یک گلدان و یا طرف بزرگتری مانند یک سطل است ، به طوری که باید قسمت بالای این سطل با شیشه پوشانیده شود و قسمتی هم برای جریان هوا باز گذاشته شود .

اگر گیاه در محیط باز پرورش داده می شود ، می بایست در محیط حشرات کافی وجود داشته باشد . در شرایط بارانی ، ممکن است تله ها مملو از آب شوند ، ولی این مسئله صدمه ای به گیاه نخواهد زد و آنها می توانند ماه ها در زیر باران زندگی کنند ، ولی چنانچه گیاه در محیط بسته پرورش داده می شود ، می بایست برای تغذیه گیاه ، به میزان کافی حشره فراهم نمود . تعدادی حشره خانگی یا یک حلزون کوچک برای یک ماه گیاه ، در طول فصل رشد کافی می باشد .



در ادامه به معرفی برخی گونه های جنس دیونه می پردازیم



منبع گیاهان گوشتخوار و شگفتی های گیاهان
نوشته
معصومه استکی
فخرالسادات موسوی
مائده شیرانی

[*FATIMA*]

گونه Dioanea muscipula

گیاه Dioanea muscipula که به نام ونوس حشره خوار معروف می باشد ، متعلق به خانواده دروزراسه و جنس دیونه می باشد . این گیاه ، که یکی از شگفت انگیزترین گیاهان در جهان است ، گیاهی کوچک می باشد که اغلب اندازه آن از 15 سانتیمتر تجاوز نمی کند و مناطق انتشار آن محدود به برکه های تورب دار کارولینای شمالی و جنوبی در ایالات متحده امریکا می باشد .

گیاه ونوس حشره خوار اولین بار توسط دالیلیس فرماندار کارولینای شمالی کشف شد . وی در نامه ای به گالن سان در 24 ژانویه 1760 ، نام Flytrap sensitive را به این گیاه داد ، اما متأسفانه این نام تا سال 1843 منتشر نشد .

جان الیس ، که تاجری علاقه مند به گیاه شناسی بود ، در سال 1770 مشخصات این گیاه را برای لینه ارسال نمود ، ولی با این وجود لینه گوشتخواری این گیاه را باور نداشت و این گیاه جالب ، زیبا و عجیب را معجزه طبیعت نام نهاد .

ونوس حشره خوار نیاز به هوای گرم ، مرطوب و آفتابی دارد . برگ های قهوه ای رنگی که اعمال حیاتی خود را انجام داده اند ، می بایست از گیاه جدا شوند . رنگ قرمز داخل برگ ها با رشد و نمو گیاه پدیدار می گردد . هر گاه گیاه ونوس حشره خوار در سایه نگاهداری شود ، رنگ مزبور سبز باقی خواهد ماند . گل های کوچکی که در ماه خرداد بر روی ساقه های طویلی آشکار می شوند ، باید چیده شوند ، زیرا باعث ضعف گیاه می گردند .

در صورتی که گیاه در محیطی دور از حشرات نگاهداری می شود ، باید هر دو هفته یک بار به آن یک تکه بسیار کوچک و نازک گوشت خام چرخ شده یا کوبیده داده شود . تغذیه بیش از حد و یا دست زدن به پرزهای حساس آن سبب از بین رفتن و مرگ گیاه می شود و باید در مقابل این وسوسه مقاومت نمود .

گیاه ونوس حشره خوار یکی از گیاهان مناسب پرورش در تراریوم می باشد . این گیاه احتیاج به رطوبت زیاد دارد و باید آن را در محل آفتابی نگاهداری کرد . خاک مناسب این گیاه تورب به همراه اندکی ماسه می باشد . ونوس حشره خوار در زمستان به حداقل ده درجه سانتیگراد دما نیاز دارد .



حصوصیات
گونه های مختلف گیاه دیونه


این گیاه قادر به تولید بزرگترین برگ های تله ای شکل می باشد
Dionaea 'Clayton's Red Sunset


گل این گیاه به رنگ قرمز ، دمبرگ ها طویل و باریک و برگ ها در فصل پاییز به طور کامل ریخته می شود
Dionaea ' Clayton's Rde sunset


در این گیاه تله ها به شکل فنجان های منحصر بفرد می باشند
Dionaea 'Cupped Trap


در این گیاه تیغه های تله تغییر شکل یافته ، کوتاه شده و به شکل مثلثی ( شکل دندان ) درآمده اند و به نام Dentate مشهور می باشند
Dionaea ' Dentate Traps


ظاهر این گیاه در فصل بهار طبیعی است ولی گیاه در آخر فصل ، برگ های ناهنجاری تولید می کند ، که تیغه های آنها به صورت نامنظمی با هم ادغام شده اند و شکلی عجیب دارند .
Dionaea ' Fused Tooth'


شاید این گیاه گونه جهش یافته از Dionaea Red 'Dragon باشد ، که حاشیه های تله حتی در زیر نور شدید آفتاب نیز قرمز باقی می مانند .
Dionaea 'Green Dragon


گیاهی با برگ های کاملاً قرمز رنگ می باشد
Dionaea 'Holland Red


یک گیاه دیونه با تله های کاملاً سبز رنگ است ، که در نور کم به رنگ صورتی کم رنگ یا سبز درمی آید
Dionaea 'Justina Davis


در این گیاه تیغه ها به تعداد زیادی تقسیم شد و در نوک لبه های تله قرار گرفته اند
Dionaea 'Louchapates' (aka Dionaea 'Noodle Ladle


این گیاه مانند اژدهای رخ ، قرمز رنگ است ، ولی اندازه آن کوچک تر و ساقه های منشعبی می باشد
Dionaea 'Petite Dragon


این گیاه یکی دیگر از انواع قرمز رنگ گیاه دیونه می باشد
Dionaea 'Red Burgundy


این گیاه رنگ قرمز متمایل به سیاه دارد
Dionaea 'Red Dragon


این گیاه به رنگ گیاه اژدهای سرخ است و تیغه های لبه تله آن شبیه گیاه Dionaea 'Dentate Traps می باشد
Dionaea 'Red Piranha


در این گیاه تیغه های تله تغییر شکل پیدا کرده اند و به شکل دندانه دندانه درآمده اند
Dionaea 'Sawtooth


رشد برگ های این گیاه به صورت ناقص صورت می گیرد و نیز گل های ناهنجار و غیر طبیعی ایجاد می کند .
Dionaea 'Wacky Traps


به کلیه ارقام گیاه دیونه گفته می شود که تیغه های لبه تله های آنها ، تغییر شکل یافته و به صورت دندانه ای درآمده است
Dionaea Dentate Traps Group





منبع گیاهان گوشتخوار و شگفتی های گیاهان
نوشته
معصومه استکی
فخرالسادات موسوی
مائده شیرانی